تلسکوپ جیمز وب، بزرگ ترین تلسکوپ فضایی دنیا پدیده نادر حلقه اینشتین با فاصله 12 میلیارد سال نوری را ثبت کرد. در ادامه شاهد تصاویر آن باشید.

تلسکوپ فضایی جیمز وب که مدتی از شروع به کار آن می‌گذرد، نوید اکتشاف حقایق هیجان‌انگیز تازه‌ای از کهکشان‌های دوردست را می‌دهد و طی همین مدت کوتاه تصاویری حیرت‌آور را به ثبت رسانده است؛ مثل عکس‌های دورترین ستاره مشاهده‌شده تاکنون، یک کهکشان یادآور فیلم‌های مارول و شفق‌های قطبی سیاره مشتری. البته نباید از اولین تصاویر رسمی آن گذشت که سر و صدای زیادی در اینترنت به پا کردند. به تازگی این تلسکوپ یک حلقه اینشتین با فاصله 12 میلیارد سال نوری را هم شکار کرده است.

تصویر تلکسوپ فضایی جیمز وب از پدیده نادر حلقه اینشتین

یک دانشجوی کارشناسی ارشد نجوم با نام Spaceguy44 در ردیت، تصویر رنگی این حلقه اینشتین با فاصله 12 میلیارد سال نوری را به اشتراک گذاشته است. داده‌های مربوطه را دوربین مادون قرمز میانی یا MIRI تلسکوپ جیمز وب جمع‌آوری کرده و این دانشجو با استفاده از نرم‌افزارهای Astropy و GIMP تصویری رنگی بر اساس آن‌ها تهیه کرده است.

با توجه به توضیحات او، یک حلقه اینشتین زمانی پدید می‌آید که یک کهکشان دوردست به وسیله کهکشان عظیمی که جلویش قرار دارد، بزرگ‌نمایی می‌شود و داخل یک حلقه تقریباً کامل قرار می‌گیرد. کهکشان مورد بحث SPT-S J041839-4751.8 نام دارد و در ادامه تصویر تلسکوپ فضایی جیمز وب از حلقه اینشتین آن را مشاهده می‌کنید.

به گفته این دانشجوی نجوم، اگر این حلقه اینشتین نبود، به هیچ وجه امکان مشاهده این کهکشان وجود نداشت. از زیبایی خیره‌کننده حلقه‌های اینشتین که بگذریم، به لطف آن‌ها می‌توان کهکشان‌هایی را بررسی کرد که مشاهده آن‌ها در غیر این صورت عملاً غیرممکن بود.

در واقع حلقه اینشتین طی فرایندی تحت عنوان «همگرایی گرانشی» شکل می‌گیرد و همان‌طور که از نام این پدیده بر می‌آید، آلبرت اینشتین آن را پیش‌بینی کرده است. این حلقه فقط وقتی ایجاد می‌شود که کهکشان دور، کهکشان نزدیک‌تر و وسیله ناظر (در اینجا تلسکوپ فضایی جیمز وب) همگی در یک راستا قرار بگیرند. دانشجوی نجوم مذکور به این نکته اشاره کرده است که ساقه و پایه لیوان شراب هم اثر مشابه‌ای را ایجاد می‌کنند و با کمک آن‌ها می‌توان کلمات یک صفحه کتاب را بزرگ‌نمایی کرد.

البته این اولین باری نیست که تلسکوپ فضایی جیمز وب حلقه اینشتین همین کهکشان را ثبت کرده است. اخیراً دوربین مادون قرمز نزدیک این تلسکوپ یا NIRCam از همین نطقه داده‌برداری کرد و کاربر Spaceguy44 تصویر رنگی آن را هم ارائه داد هرچند وضوح پایینی داشت. در بالا شاهد این تصویر هستید.

مشاهده حلقه اینشتین اتفاق نادری به حساب می‌آید اما پیش از این رخ داده است. تلسکوپ فضایی هابل به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های فضایی دنیا قبلاً تصاویری را از حلقه‌های اینشتین ثبت کرده بود.