> بورل: پاسخ ایران کاملا معقول بود
منتظر پاسخ آمریکا هستیم
احتمالا مذاکرات این هفته برگزار شود
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پاسخ ایران به پیشنهاد این اتحادیه درباره احیای برجام را معقول دانست. به گزارش الجزیره، جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک کنفرانس خبری در سمینار کوادیس در اسپانیا گفت: پاسخ ایران به پیشنهاد این اتحادیه درباره احیای برجام معقول بود. وی ادامه داد: پاسخ ایران به آمریکا انتقال داده شد و ما منتظر پاسخ آمریکا هستیم. امیدواریم این پاسخ به ما اجازه دهد که مذاکرات را کامل کنیم. امیدوارم این اتفاق بیفتد اما نمی‌توانم به شما در این زمینه اطمینان بدهم.
بورل در ادامه گفت: این پاسخ باید تا الان ارائه می‌شد. پیش‌بینی شده بود نشستی تا پایان هفته پیش در وین برگزار شود. امکانش وجود نداشت. احتمال دارد این هفته برگزار شود.
> بورل می‌کوشد غائله‌ی برجام تمام شود
فرجی راد استاد ژئوپلیتیک دانشگاه معتقد است: آقای جوزپ بورل تلاش میکند هر چه زودتر این توافق انجام شود به همین دلیل سعی می‌کنند صحبت‌هایی انجام دهند که نظم مذاکراتی به هم نخورد. آن چیزی که بورل از ایران گرفت برایش مقداری غیر منتظره بود یعنی ایران روی مسئله سپاه تاکید نداشت که این مسئله خیلی برایشان مهم بود چون طرف آمریکایی کار سختی در پیش دارد تا در آستانه انتخابات سنا بتواند تایید کند و خواسته‌هایی هم که ایران داشت بیشتر خواسته‌های اقتصادی و برداشتن تحریم‌ها و تضمینی برای شرکت‌های خارجی بود که آقای دکتر باقری توضیحاتی درباره آن به خبرنگاران داد بنابراین تصور می‌کنم که با همین فرمان آقای جوزپ بورل با آمریکایی‌ها هم جلو می‌رود و مذاکراتی که آقای بایدن با رهبران سه کشور اروپایی داشت در این جلسه نتیجه ارزیابی خود را به آن‌ها داده است. اروپایی‌ها هم در این میان واسطه‌ای هستند که تلاش می‌کنند این توافق رخ دهد. فکر می‌کنم آمریکا تا دو سه روز آینده پاسخ ایران را بدهد و آقای جوزپ بورل منتظر باشد که ایرانی‌ها نظر نهایی خود را ارائه دهند.
> واکنش روسیه به تعلل آمریکا در ارائه پاسخ به پیشنهادات ایران
نماینده روسیه در مذاکرات وین با واکنش نشان دادن به اظهارات اخیر دولت آمریکا درباره پاسخ به پیشنهادات ایران برای احیای توافق هسته‌ای، گفت که دلیلی برای بدبینی در این باره وجود ندارد. به گزارش ایسنا، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توییترش نوشت: آمریکا عقیده دارد برخی مسائل هنوز در مذاکرات وین باقی‌مانده‌اند و به زمان بیشتری برای تشریح مواضعش درباره آن‌ها نیاز دارد. این تبدیل به یک رویه شده است؛ به محض این که تقریبا به خط پایان نزدیک می‌شویم، مشکلات جدیدی ایجاد می‌شوند. اما این دلیلی برای بدبینی نیست.
> مهربانانه رفتار کردن روس‌ها و سکوت چینی‌ها
فرجی راد در این رابطه ضمن ارائه‌ی توضیحاتی از تاریخچه‌ی موضع گیری‌های پکن و مسکو می‌گوید: چینی‌ها همیشه سکوت می‌کردند. البته دو سه موضع گیری کردند مثلاً گفتند ایران 200 میلیارد دلار صدمه دیده و در صدد تقویت موضع ایران بودند چینی‌ها همان موضع 2015 را گرفتند اما روس‌ها شرایط ایران را درک می‌کنند و از آن طرف هم این امیدواری برایشان ایجاد شده که می‌توانند از طریق ایران ژئوپلتیک‌شان را باز کنند. می‌خواستند امتیازاتی را بگیرند نکاتی را گفتند اما دیدند آن امتیازاتی که آن‌ها می‌خواهند نه طرف ایرانی موافق است نه طرف اروپایی و نه طرف آمریکایی. اما امتیازی که گرفتند این بود که آقای بلینکن اعلام کرد تحریمی که روی روسیه اعمال کردیم اگر توافق انجام شود این تحریم در رابطه با روسیه و ایران عملی نمی‌شود. لذا طبیعتا فکر می‌کنم به همین راضی شده اند.
> تنش چین و آمریکا، نشست گروه بیست و تاثیر آن بر برجام
عبدالرضا فرجی راد با اشاره به نشست گروه بیست می‌گوید: بعید می‌دانم در گروه بیست در گروهی که چینی‌ها هم هستند و کشورهای دیگری که به ایران نزدیک هستند این مسئله مطرح شود. مشکل چین و آمریکا هم دارد
کاهش می‌یابد.
وی ادامه می‌دهد: اینکه ایران از یکی - دو خواسته خود کوتاه آمده و خواسته‌های دیگری مطرح کرده از نظر اروپایی‌ها جذاب و جالب است. چون فکر نمی‌کردند ایران حتی در همین یکی دو مورد هم کوتاه آید. این خود تشویق‌کننده است و آن را به طرف آمریکایی منتقل کردند. طرف آمریکایی هم هنوز سیگنال منفی نفرستاده و سیگنال‌هایش به نسبت مثبت بوده است. بعد از ارزیابی که بایدن به همراه روسای سه کشور اروپایی داشت می‌خواهند جمع‌بندی کنند. در مجموع این تحرکات را مثبت می‌بینم. احتمال اینکه آمریکا بپذیرد وجود دارد احتمال اینکه تغییرات جزئی درخواست کند هم هست. فکر می‌کنم تا آخر این هفته آقای بورل پاسخ آمریکا را به ایران تحویل دهد. اگر آمریکا موافق بوده باشد وزرای خارجه در وین همدیگر را ملاقات خواهند‌کرد و توافق را امضا می‌کنند.
> چالش جدید آمریکا و چین و تاثیر روی برجام
این استاد دانشگاه ضمن رد تاثیر تنش‌های پکن و واشنگتن بر برجام اظهار می‌دارد: تصور نمی‌کنم چینی‌ها به دنبال این باشند که روی برجام تاثیر گذارند. چینی‌ها دنبال این هستند که تهدیدکنندگی آمریکا علیه تایوان را کم کنند چون خودشان می‌دانند زمان حمله نیست چون اگر چنین شود تحریم‌های گسترده‌ای علیه چین اعمال خواهد شد اگر نه چین می‌تواند تایوان را طی دو هفته تصرف کند. چین در مورد برجام مثبت عمل کرده یعنی منافعش در این است که شرکت‌هایش بتوانند با ایران کار کنند. به ویژه با توافق 25ساله‌ای که امضا کردند سرعت کار اقتصادی ایران و چین بالا می‌رود لذا چین نمی‌خواهد برجام متوقف شود. لذا بحران تایوان روی توافق اثر ندارد. اما نکته‌ای وجود دارد اگر این بحران پرتنش بماند آمریکایی‌ها امتیاز بیشتر به ایران می‌دهند چون نمی‌خواهند در حوزه خلیج فارس تنش را بالا برند.
> سکوت چین همان همراهی مسکو است
عبدالرضا فرجی راد در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به موضع سکوت وعدم اظهار نظر پیرامون مسائل هسته‌ای ایران می‌گوید: چینی‌ها از 2015 که این مذاکرات شروع شد کمتر از همه اعضای 5+1 مصاحبه می‌کردند و نظر می‌دادند. البته الان که مقداری تنش بین آمریکا و چین به وجود آمده بعضا رویکرد‌هایی مثبت به سمت ایران دارند دفعات قبل هنوز آقای ترامپ نیامده بود که چین موضع تهاجمی بگیرد. چین بعدا مجبور شد به خاطر موضع تهاجمی ترامپ از لاک دفاعی محافظه‌کارانه چهل‌ساله خارج شود و این بحران تایوان آن را دو برابر کرد. مواضع چین اکنون به نفع ایران است. در آخرین موضعش وزیر خارجه چین اعلام کرد آمریکا 20 میلیارد دلار به ایران خسارت زده است. لذا الان موضع گیری‌هایش به نفع ایران است و آن ملاحظه کاری‌های قبل را ندارد. روس‌ها ابتدا می‌خواستند امتیازاتی بگیرند مخالفت کردند مسئله انرژی برایشان مهم بود. نگران بودند اگر ایران بیاید می‌تواند در اروپا جای روسیه را بگیرد و انرژی به اروپا بفرستد. آن‌ها می‌خواستند از این تنها ابزار فشارشان علیه غرب و اروپا حداکثر استفاده را بکنند. الان راه‌هایی پیدا کردند نفت خود را به شرق می‌دهند و قرار است گازشان از طریق ایران آید و احتمالا صادر یا مصرف شود. متوجه شدند مقاومت در برابر این مسئله درست نیست و با ایران روابط خوب دارند لذا نتیجه گرفتند احیای برجام برای آن‌ها هم خوب است چون با وجود تحریم‌های ایران نمی‌توانند از لحاظ اقتصادی با هم کار کنند و اگر این تحریم‌ها برداشته شود می‌توانند از طریق ایران مبادلات تجاری انجام دهند.
> بگو مگوی مصلحتی یا تنشِ واقعی؟!
فرجی راد با اشاره به تنش‌های موجود بین اسرائیل و آمریکا تاکید میکند: این تنش‌ها صد در صد واقعی است. از زمان کلینتون آن‌ها مشکل داشتند. در زمان اوباما نتانیاهو بسیار تلاش کرد نظر اوباما را عوض کند اما نتوانست چون اوباما تصمیم گرفته بود توافق برجامی را انجام دهد و نتانیاهو در کنگره علیه رئیس جمهور صحبت کرد. در زمان ترامپ به هم نزدیک شدند و اکنون در دوره بایدن همان رفتار زمان دوره آقای اوباما را شاهدیم. آقای بایدن چون خودش هم دوست اسرائیل است سعی میکند با زبان آن‌ها را راضی کند. الان بین خودشان هم اختلاف افتاده است. بخش سیاسی می‌گوید آمریکا در برجام باید امتیازات بزرگتری بگیرد مثلا غنی‌سازی ایران صفر شود یا هیچ امتیازی به سپاه داده نشود اینها برای اسرائیل مهم است. بخش نظامی و اطلاعاتی می‌گوید همین هم غنیمت است. اگر بخواهیم تهدید کنیم معلوم نیست عاقبت کار چه شود. ممکن است جنگ و درگیری شود. اسرائیل در قبال ایران کار خاصی نمی‌تواند بکند چون ایران سوریه نیست. واقعیتی است که باید بپذیریم و آن اینکه ژئوپلتیک ایران بسته است یعنی ایران از نظر اقتصادی پویا نیست و مشکل مالی و ارزی دارد. نفت و گازش مشکل دارد با اروپا مشکل دارد سفرها انجام نمی‌شود. اما وقتی برجام امضا شود ژئوپلتیک ایران باز میشود و در آن شرایط اسرائیل نمی‌تواند کاری کند لذا حرف آن‌ها بی‌خود است که می‌گویند ما اقدام خود را می‌کنیم فقط آزارهایی می‌توانند در سوریه
انجام دهند.
> اثرات برجام بر معیشت و اقتصاد و زندگی مردم آنی است؟!
یکی از مباحثی که این روزها در جامعه مطرح است اثرگذاری احیاء برجام بر معیشت و اقتصاد و زندگی مردم است. در این رابطه فرجی راد به آفتاب یزد گفت: تاثیر آن بر معیشت و اقتصاد مردم بستگی به دولت دارد که چطور می‌تواند از منابع عینی استفاده کند. منابع دو دسته است. یک منابع فوری است. دولت باید از کارشناسان استفاده کند. به نظرم کارشناسان اقتصادی دولت فعلی نمی‌توانند طرح و برنامه دقیقی داشته باشند و در این یک سال هم این را نشان دادند اما اگر از کارشناسان زبده استفاده کنند می‌توانند بخشی از این پول را در معیشت مردم به کار گیرند که بتوانند نفس کشند. با کمک بخش دیگر باید تورم را کنترل کنند. ارز را باید پایین آورند دولت نباید بترسد که اگر ارز را پایین آوریم دولت اینقدر منابع از دست می‌دهد. اگر دلار پایین آید بسیاری کالاها ارزان میشود. بخشی از پول باید صرف اشتغال‌زایی در کارگاه‌های کوچک شود. دسته دوم منابع، گشایش‌هایی است که ایجاد میشود. کشورهای خارجی می‌آیند. ما باید با استخدام نخبگان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، افزایش تولید نفت و گاز کار درست و حسابی با اروپا انجام دهیم. اروپا سرمایه دارد اما نفت و گاز ندارد الان موقع آن است که بخشی از گاز خود را تبدیل به انرژی کند و به اروپا بفرستد. با توجه به مشکلی که اروپا با روسیه دارد اکنون موقعیت خوبی است. ما باید اروپا را وابسته به خود کنیم و این امتیاز بسیار بزرگی است. امیدی که بین مردم به وجود می‌آید سی درصد کار است. الان ناامیدی کل آسمان ایران را پوشانده است. لذا با وجود مسائلی که گفتم و نگاه فراجناحی کشور می‌تواند در مسیر رو به رشدی قرار گیرد.
> دستاوردهای هسته‌ای خدشه ناپذیر است
فرجی راد می‌گوید: دستاوردهای هسته‌ای ایران خدشه‌ناپذیر است. وی ادامه می‌دهد: دانشی را کسب کردیم فکر می‌کنم در این توافق اقداماتی شده که اگر دوباره آمریکایی‌ها خارج شوند که نظر شخصی من این است چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد چون تجربه بدی برایشان بود و می‌دانند ایرانی‌ها قادر خواهند بود تا با سرعت زیاد و زمان کم همین غنی‌سازی و سانتریفیوژها را احیا کنند.
در سایه پیشرفت مذاکرات، بلینکن مقام صهیونیست را به حضور نپذیرفت
یک رسانه عبری اعلام کرد که با توجه به پیشرفت مذاکرات هسته‌ای با ایران، دیدار وزیر خارجه آمریکا با مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی لغو شده است. به گزارش ایسنا، پایگاه خبری عبری روتر اعلام کرد که با توجه به پیشرفت مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام، دیدار ایال حولاتا، مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا لغو شد. در این گزارش آمده است که لغو دیدار وزیر خارجه آمریکا با حولاتا و برگزاری آن در سطح معاون وزیر درحالی است که تل آویو تلاش گسترده‌ای در راستای قانع کردن آمریکا برای‌عدم امضای توافق با ایران کرده است. همچنین برخی مسئولان صهیونیستی اعتراف کرده‌اند که در قانع کردن واشنگتن برای‌عدم امضای توافق هسته‌ای با ایران شکست خورده‌اند و اسرائیل اکنون در رویارویی با ایران تنها مانده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: با دقت درحال بررسی نظرات ایران هستیم
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سوالات خبرنگاران، مواضع این کشور را درباره آخرین تحولات روند احیای توافق هسته‌ای تشریح کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا پاسخ آمریکا به پیشنهادات ایران درباره متن پیش‌نویس پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای ارائه شده است یا نه و اگر ارائه نشده آیا آمریکا منتظر سفر مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی و رایزنی‌ها با اوست، با تکرار این که آمریکا در صورت آماده بودن ایران برای بازگشت دوجانبه به اجرای برجام (توافق هسته‌ای) آماده است به توافق بازگردد و با ادعای این که ایران حاضر نبوده است متن توافقی را بپذیرد که ماه‌هاست روی میز مذاکرات بوده است، گفت: ایران برای متن پیشنهادی اتحادیه اروپا پاسخ‌های متعددی ارائه کرده است. به همین دلیل است که بررسی این نقطه‌نظرات و تعیین پاسخ ما زمان بیشتری برده است. پرایس در این راستا ادامه داد: ما به طور جدی در حال بررسی این نظرات هستیم. در عین حال، درباره مسیری که پیش‌رو داریم، با اتحادیه اروپا و متحدان اروپایی‌مان در تعاملیم. این رایزنی‌ها در سطوح مختلفی انجام شده است.
او درباره موضوع مشورت آمریکا با اسراییل درباره احیای توافق هسته‌ای، گفت: ما در هر قدم این روند (مذاکرات احیای برجام)، با شرکای اسراییلی‌مان در ارتباط بوده‌ایم تا آن‌ها را در جریان اطلاعات جدید از وضعیت قرار دهیم و درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران تبادل نظر کنیم. مسلما، اسراییل هم مانند ما نگرانی‌های عمیقی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران دارد. ما به سهم خود، عقیده داریم که بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام، موثرین راه پرداختن به این نگرانی‌هاست اما همچنان در این باره با شرکای اسراییلی‌مان صحبت خواهیم‌کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر، آمریکا برای ارائه پاسخش به اتحادیه اروپا منتظر رایزنی با مشاور امنیت داخلی رژیم اسراییل است یا نه، گفت: ما در حال انجام دادن برخی رایزنی‌ها هستیم که مواردی از آن‌ها داخلی‌اند، برخی دیگر خارجی‌اند، درباره برخی از آن‌ها صحبت کرده‌ایم و درباره برخی دیگر نه، من در جایگاهی نیستم که جزئیات تمام آن‌ها را شرح بدهم. پرایس در پاسخ به این که در چه بازه زمانی مشخصی باید شاهد ارائه پاسخ آمریکا باشیم، بیان کرد: ما به سریع‌ترین شکل در تلاشیم پاسخ مناسبی به متن پیشنهادات ایران بدهیم. این روند، روندی است که می‌خواهیم مطمئن شویم با دقت و توجه لازم برای مسئله‌ای به مهمی این شرایط، آن را طی می‌کنیم. من به شما تضمین می‌دهم که یک روز بیش از آنچه لازم است، صرف ارائه پاسخمان به اتحادیه اروپا نخواهیم کرد. او درباره دیدار آتی مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی و آمریکا در واشنگتن و رایزنی احتمالی‌شان درباره موضوع ایران گفت: تقریبا در تمامی تعاملات عمیقمان با شرکای اسراییلی، ایران موضوع بحث است. اغلب موضوع اصلی بحث است و من پیش‌بینی می‌کنم در مباحثات این هفته هم این طور باشد. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به این که آمریکا برنامه هسته‌ای ایران را «یک چالش امنیت ملی» تلقی میکند، گفت که موضوع احیای توافق با اعضای کنگره و شرکای خارجی آن مورد بحث قرار می‌گیرد. او درباره موضوع پادمانی نیز گفت: مسئله پادمان‌ها از اصلی‌ترین بخش‌های دستورکار و اختیارات آژانس بین‌المللی اتمی است. تحقیقات پادمانی سیاسی نیستند. اهرم فشار یا برگ برنده نیستند. هیچ کسی نباید با آن چنین رفتاری داشته باشد. وقتی مدیرکل آژانس به شورای حکام گزارش بدهد که مسائل باقی‌مانده شفاف‌سازی و حل‌وفصل شده‌اند، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که ایران از دستور کار شورای حکام خارج شود، نه پیش از آن. هیچ راه میان‌بری برای این وجود ندارد. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه گفت: ایران باید به سوالات آژانس پاسخ بدهد. این تنها راهی است که می‌توان به این مسائل یک بار برای همیشه رسیدگی کرد. پرایس در پاسخ به این سوال که ارزیابی آمریکا از مستقر شدن دوباره سفیر امارات متحده عربی در ایران چیست، با مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران، گفت: امارات متحده عربی چندین بار در زمینه برخی مسائل نشان داده است که می‌تواند نقش سازنده‌ای در حل و فصل و تنش‌زدایی مسائلی داشته باشد که منشا تنش در خاورمیانه‌اند، از جمله بهبود روابط دیپلماتیک. آن‌ها همچنین مانند ما می‌دانند که این طرح محقق نخواهد شد، مگر ایران به بحرانی هسته‌ای که ایجاد آن را تسریع کرده، پایان بدهد و آمریکا به دنبال بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام است و می‌خواهد به توافق بازگشته و تحریم‌ها را به عنوان بخشی از این اقدام لغو کند. ما با امارات متحده عربی و دیگر شرکایمان در شورای همکاری خلیج فارس همسو هستیم. جریان گسترده‌تری برای تنش‌زدایی در منطقه وجود دارد و ما از آن کاملا حمایت می‌کنیم. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در بخش دیگری از کنفرانس خبری هفتگی‌اش درباره موضوع حذف نام سپاه پاسداران از «فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی» آمریکا و ارتباط آن با روند احیای برجام مدعی شد: رییس جمهور در این زمینه صریح و قاطع بوده. او مصر بوده است که نام سپاه پاسداران را از این فهرست خارج نخواهد کرد. درخواست ایران برای این که ما این کار را انجام بدهیم، از آخرین نسخه متنی که دیده‌ایم حذف شده و این بخشی از این دلیل است که انجام توافق الان نسبت به دو هفته پیش نزدیک‌تر شده است اما نتیجه این مذاکرات و رایزنی‌های ادامه‌دار هنوز نامعلوم است چون هنوز شکاف‌ها و اختلافاتی وجود دارد. ما در نهایت توافقی را امضا خواهیم کرد که در راستای منافع اصلی‌مان در زمینه امنیت ملی باشد.
نظر شما