آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: بحث واردات و استفاده از اتوبوس‌های برقی موضوعی است که در دوره مدیریت شهری قبلی به کرات مطرح گردید و به تازگی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران درباره زمان قطعی واردات اتوبوس‌های برقی و 250 دستگاه اتوبوس کارکرده وارداتی توضیحاتی را ارائه داده است. در این راستا سید مجتبی شفیعی درباره واردات اتوبوس‌های برقی، توضیح داد:
« پروژه اتوبوس برقی پروژه متفاوتی نسبت به دوره‌های گذشته است و نخستین پروژهایاست که بخش خصوصی به صورت بلندمدت به آن ورود کرده و می‌خواهد50 دستگاه اتوبوس برقی (گران‌ترین اتوبوس موجود در دنیا) را وارد شهر تهران کند.» معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه هر دستگاه اتوبوس برقی تقریباً10میلیارد تومان قیمت دارد، افزود: «با توجه به اینکه ورود اتوبوس برقی به پایتخت نخستین تجربه محسوب می‌شود، فرآیندهای امور اداری آن طولانی شده چرا که از پیش تجربه‌ای وجود نداشته است. واردات، نسبت به برنامه زمان‌بندی قرارداد با تاخیر کوتاهی روبرو خواهد بود اما مرحله اول که شامل چهار دستگاه اتوبوس برقی است وارد کشور شده و شرکت خودروساز درحال مونتاژ این چهار دستگاه اتوبوس است و به تدریج مابقی اتوبوس‌ها به صورت CKD وارد می‌شوند. طی آخرین جلسه با بخش خصوصی قرار شد که به تدریج اتوبوس‌های وارد و تولید شده از اواخر شهریور یا اوایل مهر وارد خطوط بهره‌برداری شوند. همچنین46 دستگاه اتوبوس دیگر تا اواخر دی و بهمن جاری در خطوط فعالیت کنند.» معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران همچنین چندی پیش اعلام کرده بود که یک بخش خصوصی موفق شده تا 50 دستگاه اتوبوس کارکرده دو طبقه که تولید کشور آلمان هستند را وارد کند و 200 دستگاه دیگر هم وارد خواهد کرد که وی در همین رابطه و در پاسخ به این پرسش که چرا هنوز مجوز فعالیت اتوبوس‌ها صادر نشده، بیان کرد:«50 دستگاه از 250 دستگاه اتوبوس کارکرده وارد شده اما هنوز ترخیص نشده است. جلساتی از طرف وزارت کشور، ریاست جمهوری و... برگزار شده تا به تسریع ترخیص و حل مسئله کمک کنند چرا که سایر کلانشهرها هم شرایطی نظیر تهران دارند و از نظر اقتصادی و حمل و نقلی، خرید اتوبوس‌های کارکرده برایشان مقرون به صرفه‌تر از خرید اتوبوس‌های نو است. تصورمان بر این بود که زودتر از این‌ها بخش خصوصی اتوبوس‌ها را ترخیص کند اما در فرآیند اداری گمرک و وزارت صنعت گیر کرده است.» در خصوص استفاده و بهره‌برداری از اتوبوس‌های برقی که طبق گفته محمد علیخانی قراردادهای آن در دوره پنجم شورای شهر اصلاح‌طلبان منعقد شده است، نظرات مختلفی وجود دارد و تقریبا همه معتقد هستند که استفاده از این اتوبوس‌ها در سیستم حمل و نقل عمومی تهران می‌تواند به آلودگی هوای این شهر کمک کند و اما سوال اصلی ما در گزارش پیشرو از کارشناسان این است که آیا این اتوبوس‌ها برای شهری مانند تهران مفید هستند و می‌توانند کارآیی لازم را داشته باشند؟
>آیا می‌توانیم برق اتوبوس‌ها را تامین کنیم؟
محمدعلی پورنیا کارشناس ارشد مدیریت شهری در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« به نظر من در خصوص بحث اتوبوس‌های برقی چند نکته مهم وجود دارد؛ این اتفاق و بهره‌برداری از این اتوبوس‌ها برای شهر تهران می‌تواند خوب و بد باشد. از یک بعد تامین برق شهر تهران همیشه با مشکل مواجه است حال چگونه می‌خواهیم از اتوبوس‌های برقی استفاده کنیم و آنها را وارد ناوگان حمل و نقل عمومی کنیم؟ از بعد دیگر بخش زیادی از آلودگی شهر تهران به دلیل اتوبوس‌ها است و اتوبوس‌های الکترونیکی هم این آلودگی‌ها را تولید نمی‌کنند. لذا اگر درباره این موضوع با 100 عدد کارشناس صحبت کنید نصف آنها می‌گویند کار درستی است و نصف دیگری این کار را نادرست می‌دانند و اصلا استدلال‌ها غیر منطقی نیست. از این جهت در این حوزه به نظر من هیچ اصول مشخصی وجود ندارد. اگر ما مانند کشور چین، ژاپن و کره بودیم که در حوزه برق بسیار قوی هستند می‌توانستیم به سمت استفاده از این اتوبوس‌ها برویم و مطمئن بودیم که این کار برای شهر تهران مفید خواهد بود. اما چون تهران در زمینه تامین برق حداقل سه ماه در سال مشکل دارد در این بازه سه ماهه این اتوبوس‌ها ممکن است با مشکل مواجه شوند. از طرف دیگر تهران تقریبا سه الی چهار ماه از سال را درگیر آلودگی هوا است و ممکن است استفاده از این اتوبوس‌ها در زمان آلودگی هوا مفید باشد.»
>پشتیبانی از پروژه اتوبوس‌های برقی
وی ادامه داد:« اما به نظر من در این خصوص یک نکته بسیار مهم‌تری وجود دارد و این است که من نمی‌دانم این اتوبوس‌ها به صورت برقی کار می‌کنند یا از باتری استفاده می‌کنند. در هر صورت چه این اتوبوس‌ها باتری‌ای و به برق شهر نیاز داشته باشند چه دارای صفحات خورشیدی باشند اصلی‌ترین بحثی که الان باید به آن پرداخته شود بحث پشتیبانی از این اتوبوس‌ها است. در شهرداری کم طرح وجود نداشتند که بعد از مدتی بهره‌برداری و هزینه‌های میلیاردی متوقف شدند. مثلا استفاده از دوچرخه که بودجه کلانی برای آن هزینه شد اما بعد از مدتی دوچرخه‌ها خراب و کنار گذاشته شدند. از این طرح‌ها به وفور دیده می‌شود لذا عاقبت این اتوبوس‌ها هم نباید مانند سایر پروژه‌ها شود که بعد از مدتی استفاده از آن در زمان خرابی نتوانیم قطعات آن را تامین کنیم و کنار گذاشته شوند. این نکته به شدت مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد زیرا بسیاری طرح‌ها و پروژه‌ها وجود دارند که یک شبه به دستور برخی از مسئولین انجام و بودجه‌های چند ده میلیاردی برای آنها تامین شده است اما در نهایت هیچ فایده‌ای نداشته است.»
>کمبود شدید اتوبوس‌های درون شهری
مهرداد تقی‌زاده معاون اسبق حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:« از نظر من استفاده از این اتوبوس‌ها برای تهران می‌تواند مفید باشد. ما با کمبود شدید اتوبوس‌های درون شهری مواجه هستیم؛ بسیاری از اتوبوس‌های فعلی فرسوده هستند و به چندین هزار دستگاه اتوبوس نیاز داریم. الان با توجه به نرخ دلار و با توجه به اینکه دیگر دولت مانند سابق هزینه خرید اتوبوس‌ها را نمی‌پردازد در نتیجه مسلما امکان خرید اتوبوس نو نیز فراهم نیست و به خرید اتوبوس‌های دست دوم روی آورده اند. من فکر می‌کنم که این اقدام بسیار مثبت و خوب است. بنده به شخصه با اصل این ایده موافق هستم و برقی بودن اتوبوس‌ها نیز قطعا اقدام مثبتی است به این دلیل که آلودگی بسیار کمتری ایجاد می‌کند. ضمن اینکه در حمل و نقل عمومی هر مقدار هزینه کنیم بازهم کم است زیرا حمل و نقل عمومی ما در شهر تهران باید بسیار گسترده‌تر شود.»
>در شمال شهر تهران برای استفاده از این اتوبوس‌ها
محدودیت وجود دارد
محمد علیخانی عضو شورای پنجم شهر تهران نیز در این خصوص به خبرنگار اجتماعی آفتاب یزد گفت:« در شورای شهر پنجم این موضوع پیگیری و قرارداد آن با بخش خصوصی منعقد شد و به زودی و در روزهای آینده این اتوبوس‌ها به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه می‌شود. البته سازمان مدیریت و برنامه ریزی به این پروژه کمک کرد اما کار به عهده بخش خصوصی است. این اتوبوس‌ها قرار است در خیابان جمهوری به کار گرفته شود. الان دنیا و کشور‌های پیشرفته در حال حرکت به سمت حمل و نقل پاک هستند مانند خودروها و اتوبوس‌های برقی زیرا بخش زیادی از آلاینده‌هایی که به شهر تهران اضافه می‌شود ناشی از تردد خودروهایی است که از سوخت فسیلی استفاده می‌کنند. در کشور ما این اتفاق دیر رخ داد اما یکی از موفقیت‌های دوره پنجم شورا این بود که برای اولین بار توانست این قرارداد را منعقد کند اما تحویل آن به مدیریت دوره جدید افتاد که انشاءالله به زودی وارد ناوگان حمل و نقل می‌شوند. علتی که خیابان جمهوری را برای این اتوبوس‌ها انتخاب کردند این بود که این خیابان شیب زیادی ندارد زیرا این اتوبوس‌ها برقی هستند و در درجه شیب خاصی به راحتی می‌توانند تردد داشته باشند و به همین دلیل بود که خیابان جمهوری انتخاب شد. برای مثال در شمال شهر تهران برای استفاده از این اتوبوس‌ها محدودیت‌هایی وجود دارد اما ممکن است در آینده این اتوبوس‌ها بتوانند این قدرت را داشته باشند که در شیب‌های تند هم مورد استفاده قرار بگیرند. لذا شهر‌های دیگر هم می‌توانند در صورت نیاز از این اتوبوس‌ها استفاده کنند همانگونه که بسیاری از کشور‌ها در حال استفاده از این اتوبوس‌ها هستند. در این کشور‌ها نه تنها از اتوبوس برقی استفاده می‌شود بلکه خودروهای برقی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند تا آلودگی هوا را کاهش بدهند.»
نظر شما