ثبت تاریخ شفاهی ایثارگران، اقدامی لازم که اهمیت آن بعدها درک میشود
کتاب امروز، سینمای فردا
صاحبخبر - یکی از کاستیهای اساسی سینمای ایران، عدم رجوع به واقعیتها و روایتهای تاریخیای است که میتواند محمل ارائه قصههای سینمایی بسیار خوبی باشد اما رجوع به آنها بسیار کم و ناچیز است. به گزارش «وطنامروز»، موفقیت فیلمهای سینمایی که متکی بر روایتهایی واقعی تولید و پخش شدهاند نشان میدهد اتفاقا زمین تاریخ شفاهی، زمین سفتی برای فعالیت در این عرصه است. از این منظر تولید روایتها و کتابهای تاریخ شفاهی، نیاز امروز ما است. شاید در مقطعی اهمیت این روایتها در نظر گرفته نشود اما اهمیت ثبت آنها سالها بعد درک خواهد شد. تقدیر و تحسین کسانی که در این راستا فعالیت میکنند توجه ویژهای میطلبد و امری لازم است. در مراسم رونمایی از کتابهای تاریخ شفاهی برتر گزارهای مطرح شد که از این منظر قابل تأمل است: «قطعا نمایش و فیلم در حوزه فرهنگ ماندگار است و ما باید بتوانیم کتابهایی تدوین کنیم که قابلیت تبدیل شدن به فیلم و آثار هنری فاخر را داشته باشد». مراسم رونمایی از 30 کتاب شفاهی برتر سراسر کشور ظهر دیروز برگزار شد. در ابتدای این مراسم سردار سرتیپ دوم غلامرضا علاماتی، رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاعمقدس، خردادماه را مملو از حوادث گوناگون عنوان کرد و با اشاره به جایگاه ویژه شهدا در بیان امام خمینی و مقام معظم رهبری، تصریح کرد: امروز پیرو منویات مقام معظم رهبری، سازمان اسناد و مدارک ماموریت دارد تا تاریخ شفاهی ایثارگران در تمام سازمانهای لشکری و کشوری را احصا کرده و در اختیار علاقهمندان قرار دهد. وی با اشاره به تاریخ بیبدیل دفاعمقدس و انتشار کتب مختلف در زمانهای گذشته افزود: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای مقدس در سراسر کشور مصاحبههای مختلفی را با فرماندهان و رزمندگان دفاعمقدس انجام داده است؛ در سال1400 غریب به 12041 ساعت مصاحبه انجام شده که از این مقدار مصاحبه، 197 عنوان کتاب تولید شده و 114 کتاب آن آماده چاپ است. رئیس مرکز اسناد و مدارک دفاعمقدس با بیان اینکه بیش از 100 عنوان کتاب رونمایی شده و در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: برای جمعآوری این کتب با رزمندگان سپاه، ارتش، فراجا، وزارت دفاع و... مصاحبه شده و به رشته تحریر درآمده است. از میان این 12000 ساعت مصاحبه، 30 کتاب به بخش چه کشوری آمده که از مجموع آنها 3 کتاب برتر انتخاب و ۲ کتاب نیز شایسته تقدیر قرار خواهد گرفت. در ادامه این مراسم، علی میرهاشمی از داوران کتب مرکز اسناد و مدارک دفاعمقدس به نوع ارزیابی این کتابها پرداخت و گفت: بیان جزئیات وقایع و حوادث، پویاسازی، تدوین در امر نگارش کتاب، روان بودن متن و در عین حال حفظ لحن مصاحبه شونده بسیار مهم است. وی در ادامه سخنان خود ادامه داد: در میان این کتب دفاعمقدس انتخاب ۳ کتاب امری بسیار سخت است، چرا که به نظر ما تمام کتب بسیار خواندنی بوده و شایسته تقدیر هستند. به گزارش تسنیم، حجتالاسلام والمسلمین سعید فخرزاده، تاریخنگار انقلاب اسلامی و دفاعمقدس یکی دیگر از سخنرانان این مراسم با بیان اینکه روایت شاهدان و عاملان حوادث در حوزه تاریخنگاری بسیار مهم است، تصریح کرد: در طول جنگ تحمیلی بخش عظیمی از مردم در قالبهای گوناگون نظامی و غیرنظامی در دفاعمقدس مشارکت داشتند، برای همین روایت آنها برای تاریخ بسیار مهم است. امیر سرتیپ «نبی سهرابی» جانشین رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاعمقدس با اشاره به اهمیت ترویج فرهنگ دفاعمقدس در سطوح مختلف جامعه اظهار داشت: مردم ما از گلوله تا رساندن غذا و مهمات در پشتیبانی از خطوط مقدم دفاعمقدس دخیل بودند که این نیز بیانگر مسؤولیتپذیری و احساس تکلیف ملت در برابر کشور است. جانشین رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاعمقدس با بیان اینکه ما به شرح وقایع دفاعمقدس نیاز داریم، افزود: نسل جوان باید نسبت به وقایع و ایثارگریهای رزمندگان و عظمت مقاومت و نقش و سبک زندگی شهدا آگاهی داشته باشد. وی تصریح کرد: نسل جوان بشدت نیازمند چشمه ناب فرهنگ دفاعمقدس است و باید در حوزه نشر و ترویج این فرهنگ، از دیدگاههای نویسندگان خارجی نیز استفاده کنیم، لذا باید در حوزه دفاعمقدس کتب مخصوص جوانان و نوجوانان را هم تدوین و تألیف کنیم، چرا که امروز جامعه جوان بیش از هر چیزی نیازمند معارف دفاعمقدس است. امیر سهرابی با طرح این سوال که آیا تاکنون کاری در حوزه دفاعمقدس کردهایم که نتیجه آن افزایش غرور ملی نسل جوان باشد، گفت: فعالیتهای هنری، نمایشی، فیلم، کتب، سرود و... ما باید بهاندازهای مؤثر و ارزشمند باشد که بتوان گفت بر غرور و عزت ملی افزوده است. وی با اشاره به اینکه از دوران دفاعمقدس زمان زیادی میگذرد و باید زمان را در حوزه تاریخ شفاهی غنیمت شمرد، افزود: امروز یکی از کارهایی که میتوان در این حوزه انجام داد استفاده از رزمندگان اسلام و پیشکسوتان دفاعمقدس است که باید با بهرهگیری از هنر نویسندگی و تدوینگری در حوزه خاطرهنویسی تولید کتاب وارد این عرصه شد. امیر سهرابی گفت: قطعاً نمایش و فیلم در حوزه فرهنگ ماندگار است و ما باید بتوانیم کتابهایی تدوین کنیم که قابلیت تبدیل شدن به فیلم و آثار هنری فاخر را داشته باشد. *** دستهای خالی عوامل «برادران لیلا» از کن نه برنده، نه نماینده جوایزی که شنبهشب در کن میان سینماگران تقسیم شد، پیامهای روشنی برای بسیاری از اهالی سینما و علاقهمندان و مخاطبانی که جشنوارهها را دنبال میکنند داشت و آن تایید گزارههایی بود که درباره پروتکلهای جشنوارههای خارجی طرح میشد. سیاسیبازی حداکثری و توجه ویژه به اقلیتها، اپوزیسیونها، دگرباشان جنسیتی و فرقهها، یکی از رویکردهای همیشگی کن بوده است. همین پروتکلها ایجاب میکند تا چهرههایی که در این عرصه رسانهای حضور پیدا میکنند، تلاش کنند یکی از این شاخصهها را نمایندگی کنند تا بیشتر دیده شوند. بیشتر دیده شدن، یعنی کن بیش از اینکه یک رویداد سینمایی باشد، یک فرصت رسانهای است؛ هم برای برگزارکنندگان و هم برای آنهایی که به مراسمی با این رویکردها دعوت میشوند. در سالهای مختلف برخی از چهرههایی که از ایران عازم این رخداد رسانهای شدهاند، تلاش کردهاند برای قرار گرفتن در ردیف یکی از وضعیتهای از پیش تعیین شده و از پیش برگزیده شدن در کن، با اظهارات، رفتارها و مواجهههای عجیب و غریب دیده شوند. گاهی در این مسیر موفق هم بودهاند، چرا که هدف، هدف نازلی است و برای رسیدن به هدف نازل هم قرار نیست از ابزار خاصی استفاده کنید یا سختی خاصی را متحمل شوید. ممکن است برخی خواری هم بکشند ولی خب! تاوان دیده شدن در عرصه رسانهای است که اقتصاد سیاسی خاصی آن را هدایت میکند. فزونی خواری اما آنجاست که بهرغم تلاشهای گسترده برای دیده شدن در چنین فضای کاملا رسانهای، چیزی هم عایدتان نشود و دیده هم نشوید؛ آنقدر که خبر دعوت نشدنتان به اختتامیه هم در رسانهها منتشر شود. این اتفاق برای عوامل فیلم سینمایی «برادران لیلا» رخ داد. در حالی که عمده عوامل فیلم برای دیده شدن، اظهارات ضدایرانی و رفتارهایی عجیب و غریب از خود بروز دادند ولی دست خالی از کن بازمیگردند. عدم توجهی که در کن به فیلم «برادران لیلا» شد، نشان داد بهرغم رادیکال شدن سعیدروستایی و ترانه علیدوستی در اظهارات متناقض و ضدایرانی و رفتارهای عجیب و غریب نوید محمدزاده، این بازی مورد توجه داوران کن که اصغر فرهادی هم در میانشان بود قرار نگرفت. عوامل «برادران لیلا» توهینهای سخیفی علیه کشورمان مطرح کردند اما آوردهای نداشتند. نه برنده بودند، نه نماینده آبروداری برای مردم بزرگ ایران! مواجهه ریاکارانهای که امثال ترانه علیدوستی در کن داشتند با سکوتشان در قبال تحریمهای گسترده علیه مردم ایران، نشان داد فقط به جایزه میاندیشیدند اما ناکام ماندند.∎
نظر شما