زهره صفاری/ ساعت یک و 20 دقیقه بامداد دیروز شلیک 12 موشک بالستیک ایرانی به پایگاههای موساد در نزدیکی مقر امریکا در اربیل عراق، خواب را از چشمان ساکنان کاخ سفید و تلآویو ربود و زنگ خطری را برای همپیمانان آنها به صدا درآورد.
شبکههای اجتماعی دقایقی بعد از پایان موشکباران مواضع رژیم صهیونیستی در اربیل، پر شد از فیلمها و تصاویری که لحظه اصابت موشکها را از زوایای مختلف نشان میداد و صفحات فیسبوک و توئیتر مملو از پیامهایی بودند که هر کدام تفسیری از این آتشباران سحرگاهی داشتند. گرچه در دقایق ابتدایی هیچ منبع رسمی مسئولیت این موشکباران را برعهده نگرفت بسیاری از رسانههای وابسته به رژیم صهیونیستی و امریکا با بازنشر ویدیوهای این عملیات، مستقیم و غیرمستقیم، ایران را پشت صحنه این حملات معرفی کردند. این در حالی بود که بسیاری از رسانههای کردی عراق مانند «روداو» کردستان یا رسانههای عبری مانند «تایمز اسرائیل» با حمله به ایران، وجود هرگونه پایگاه جاسوسی موساد را در اربیل تکذیب کرده و اخبار رسانههای ایرانی را زیر سؤال بردند. در همین ارتباط سایت «وای نت» رژیم صهیونیستی، در خبری کوتاه عملیات موشکی به شمال کردستان را پاسخ ایران به حمله هفته گذشته عنوان کرد و بدون نام بردن از پایگاههای موساد، هدف احتمالی را کنسولگری امریکا خواند و بخش زیادی از گزارشها را به پوشش واکنشهای مقامات کردستان و امریکا اختصاص داد. روزنامه «هاآرتص» نیز وجود پایگاههای موساد در اربیل را ادعای ایران عنوان کرده و «تایمز اسرائیل» نیز خسارت به پایگاههای رژیم صهیونیستی را ادعای بدون سند رسانههای ایرانی خوانده بود. اما به رغم همسویی مقامات کردستان با این ادعای رسانههای اسرائیلی، شبکههای خبری عراقی بر هدف قرار گرفتن دو پایگاه جاسوسی سازمان اطلاعات و عملیات ویژه موساد در اربیل صحه گذاشتند و از به صدا درآمدن آژیر خطر در کنسولگری امریکا در اربیل خبر دادند.
اما ساعتی بعد از حمله، اشتباه بودن این تکذیبیهها برملا شد و رسانهها به تحلیل و بررسی این رویداد پرداختند. سایت مجله «نیوزویک» امریکا از جمله رسانههایی بود که تا پیش از بیانیه دیروز سپاه، با دلایلی ایران را طراح و بازیگر این عملیات میدانست: «حمله راکتی به مواضع امریکا در عراق سالها است انجام میشود و برخی از آنها نیز با پاسخهای امریکا همراه بود. ایران بعد از حمله موشکی انتقامجویانه ژانویه 2020 به پایگاه نظامی امریکا پس از ترور سردار قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد هرگز چنین عملیاتی علیه امریکا و همپیمانانش نداشته است. اما در پی حمله هوایی چند روز قبل اسرائیل به نزدیکی دمشق، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وعده انتقام را داده و بر این وعده در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل با استناد به بند 151 منشور این سازمان در قالب حق دفاع از خود تأکید کرده بود.»
اما تلاش برای پیدا کردن عامل این عملیات تنها یک بخش گزارشها بود و بخش مهمتر آن به سرپوش گذاشتن بر خساراتی که آژانس جاسوسی رژیم صهیونیستی در این عملیات بزرگ موشکی دیده بود اختصاص داشت. این بار نیز امریکا و اسرائیل با تکرار سناریوی پنهانکاری آمار تلفات در عین الاسد، در یک اقدام ناهماهنگ درصدد برآمدند تا برای بی اثر کردن زهر این عملیات موشکی، شمار تلفات و مجروحان را پنهان کنند.
سایت روزنامه «گاردین» انگلیس با اشاره به این موضوع نوشت: «مقامات عراق و امریکا آمار متفاوتی از میزان خسارات و تلفات میدهند. یک مقام امریکایی مدعی است هیچ خسارت و تلفاتی وجود نداشته و حتی اینکه هدف کنسولگری ایالات متحده در اربیل باشد را نیز تکذیب کرده اما مقامات عراقی در بغداد ابتدا اعلام کردند موشکها به کنسولگری نیز خسارت زده اما بعد رئیس بخش رسانه خارجی کردستان اعلام کرد ساختمانهای امریکا هیچ خسارتی ندیدهاند.» این در حالی است که تصاویر پرواز هواپیماهای امدادی امریکایی در شبکههای اجتماعی، لحظاتی پس از این عملیات بر فراز اربیل نشان از وجود تلفات یا مجروحانی در این عملیات داشت. همچنین شبکه العالم به نقل از پایگاه «المعلومه» عراق، کشته شدن چند افسر سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی در این عملیات موشکی و تخریب کامل مقر موساد در جاده مصیف صلاحالدین را با استناد به گزارشی از منابع امنیتی عراق تأیید کرده است.
نکته بعدی بی سابقه بودن عملیاتهای موشکی به مواضع امریکا و همپیمانانش در چندین ماه گذشته و همچنین دقت بالای این عملیات بود که بسیاری از رسانههای خارجی را وادار به اعتراف کرد. در این میان «اسکای نیوز» بریتانیا، گزارش خود را با تیتر «بی سابقه» منتشر کرد و در آن حمله موشکی به اربیل را تحولی بی سابقه از خارج از عراق خواند. «نشنال» امارات نیز با بازنشر توئیتی از رئیس بخش تکنولوژی کردستان نوشت: «در این عملیات فرودگاه هدف نبود اما موشکهای استفاده شده، متفاوتتر، بزرگتر و بسیار دقیقتر از گذشته بودند و معتقدم سیستمهای قابل اتکایی نیاز دارند.»
∎
شبکههای اجتماعی دقایقی بعد از پایان موشکباران مواضع رژیم صهیونیستی در اربیل، پر شد از فیلمها و تصاویری که لحظه اصابت موشکها را از زوایای مختلف نشان میداد و صفحات فیسبوک و توئیتر مملو از پیامهایی بودند که هر کدام تفسیری از این آتشباران سحرگاهی داشتند. گرچه در دقایق ابتدایی هیچ منبع رسمی مسئولیت این موشکباران را برعهده نگرفت بسیاری از رسانههای وابسته به رژیم صهیونیستی و امریکا با بازنشر ویدیوهای این عملیات، مستقیم و غیرمستقیم، ایران را پشت صحنه این حملات معرفی کردند. این در حالی بود که بسیاری از رسانههای کردی عراق مانند «روداو» کردستان یا رسانههای عبری مانند «تایمز اسرائیل» با حمله به ایران، وجود هرگونه پایگاه جاسوسی موساد را در اربیل تکذیب کرده و اخبار رسانههای ایرانی را زیر سؤال بردند. در همین ارتباط سایت «وای نت» رژیم صهیونیستی، در خبری کوتاه عملیات موشکی به شمال کردستان را پاسخ ایران به حمله هفته گذشته عنوان کرد و بدون نام بردن از پایگاههای موساد، هدف احتمالی را کنسولگری امریکا خواند و بخش زیادی از گزارشها را به پوشش واکنشهای مقامات کردستان و امریکا اختصاص داد. روزنامه «هاآرتص» نیز وجود پایگاههای موساد در اربیل را ادعای ایران عنوان کرده و «تایمز اسرائیل» نیز خسارت به پایگاههای رژیم صهیونیستی را ادعای بدون سند رسانههای ایرانی خوانده بود. اما به رغم همسویی مقامات کردستان با این ادعای رسانههای اسرائیلی، شبکههای خبری عراقی بر هدف قرار گرفتن دو پایگاه جاسوسی سازمان اطلاعات و عملیات ویژه موساد در اربیل صحه گذاشتند و از به صدا درآمدن آژیر خطر در کنسولگری امریکا در اربیل خبر دادند.
اما ساعتی بعد از حمله، اشتباه بودن این تکذیبیهها برملا شد و رسانهها به تحلیل و بررسی این رویداد پرداختند. سایت مجله «نیوزویک» امریکا از جمله رسانههایی بود که تا پیش از بیانیه دیروز سپاه، با دلایلی ایران را طراح و بازیگر این عملیات میدانست: «حمله راکتی به مواضع امریکا در عراق سالها است انجام میشود و برخی از آنها نیز با پاسخهای امریکا همراه بود. ایران بعد از حمله موشکی انتقامجویانه ژانویه 2020 به پایگاه نظامی امریکا پس از ترور سردار قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد هرگز چنین عملیاتی علیه امریکا و همپیمانانش نداشته است. اما در پی حمله هوایی چند روز قبل اسرائیل به نزدیکی دمشق، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وعده انتقام را داده و بر این وعده در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل با استناد به بند 151 منشور این سازمان در قالب حق دفاع از خود تأکید کرده بود.»
اما تلاش برای پیدا کردن عامل این عملیات تنها یک بخش گزارشها بود و بخش مهمتر آن به سرپوش گذاشتن بر خساراتی که آژانس جاسوسی رژیم صهیونیستی در این عملیات بزرگ موشکی دیده بود اختصاص داشت. این بار نیز امریکا و اسرائیل با تکرار سناریوی پنهانکاری آمار تلفات در عین الاسد، در یک اقدام ناهماهنگ درصدد برآمدند تا برای بی اثر کردن زهر این عملیات موشکی، شمار تلفات و مجروحان را پنهان کنند.
سایت روزنامه «گاردین» انگلیس با اشاره به این موضوع نوشت: «مقامات عراق و امریکا آمار متفاوتی از میزان خسارات و تلفات میدهند. یک مقام امریکایی مدعی است هیچ خسارت و تلفاتی وجود نداشته و حتی اینکه هدف کنسولگری ایالات متحده در اربیل باشد را نیز تکذیب کرده اما مقامات عراقی در بغداد ابتدا اعلام کردند موشکها به کنسولگری نیز خسارت زده اما بعد رئیس بخش رسانه خارجی کردستان اعلام کرد ساختمانهای امریکا هیچ خسارتی ندیدهاند.» این در حالی است که تصاویر پرواز هواپیماهای امدادی امریکایی در شبکههای اجتماعی، لحظاتی پس از این عملیات بر فراز اربیل نشان از وجود تلفات یا مجروحانی در این عملیات داشت. همچنین شبکه العالم به نقل از پایگاه «المعلومه» عراق، کشته شدن چند افسر سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی در این عملیات موشکی و تخریب کامل مقر موساد در جاده مصیف صلاحالدین را با استناد به گزارشی از منابع امنیتی عراق تأیید کرده است.
نکته بعدی بی سابقه بودن عملیاتهای موشکی به مواضع امریکا و همپیمانانش در چندین ماه گذشته و همچنین دقت بالای این عملیات بود که بسیاری از رسانههای خارجی را وادار به اعتراف کرد. در این میان «اسکای نیوز» بریتانیا، گزارش خود را با تیتر «بی سابقه» منتشر کرد و در آن حمله موشکی به اربیل را تحولی بی سابقه از خارج از عراق خواند. «نشنال» امارات نیز با بازنشر توئیتی از رئیس بخش تکنولوژی کردستان نوشت: «در این عملیات فرودگاه هدف نبود اما موشکهای استفاده شده، متفاوتتر، بزرگتر و بسیار دقیقتر از گذشته بودند و معتقدم سیستمهای قابل اتکایی نیاز دارند.»