پزشکان شاغل در مناطق محروم از مالیات معاف نمی‌شوند؛ اختیار ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات دارو به دولت واگذار شد
مریم شکرانی
ابتدای هفته جاری، مجلس در حوزه دارو و درمان دو تصمیم مهم گرفت. تصمیماتی که البته با حواشی خاص خود هم همراه بود. مالیات پزشکان شاغل در مناطق محروم و تعیین تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات دارو دو موضوع مهمی بود که بهارستان‌نشین‌ها درباره آن تصمیم‌گیری کردند.
در ساعات اولیه جلسه علنی مجلس برای بررسی لایحه بودجه سال 1401 در روز شنبه 14 اسفند، نمایندگان مجلس با جزء الحاقی ۱ بند الف تبصره ۱۲ موافقت کردند که با این رای مثبت نمایندگان، پزشکان مناطق محروم که سالانه حداکثر 240 میلیون تومان درآمد دارند مشمول معافیت مالیاتی می‌شوند. اما در جلسه نوبت سوم مطرح شد که تصویب این موضوع نیازمند دو سوم رای نمایندگان است. از این رو بار دیگر رای‌گیری شد اما رای کافی را کسب نکرد. درنتیجه حذف این جزء به رای گذاشته شد که مورد موافقت نمایندگان قرار گرفت.
اما روزگذشته هم خبری در برخی رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه نمایندگان به حذف ارز 4200 تومانی دارو رای داده‌اند ولی این خبر هم در میانه‌های روز تکذیب شد. اما در مجلس چه خبر است؟
پزشکانی که از معلم‌ها کمتر حقوق می‌گیرند
وضعیت نامساعد معیشت پزشکان شاغل در مناطق محروم سال‌هاست سوژه رسانه‌های ایران است. از درآمد کم و راه‌های صعب‌العبور و دوری از خانواده گرفته تا ضرب و جرح پزشکان در این مناطق و ... که بارها و بارها مطرح شده است.
نتیجه این همه گزارش و تاکید درباره مشکلات پزشکان مناطق محروم آن شد که وزارت بهداشت تصمیم گرفت طرح‌های تشویقی برای ماندگاری پزشکان در مناطق محروم ایجاد کند. اما با گذشت نزدیک به سال از اجرای طرح تحول نظام سلامت، هنوز در بر همان پاشنه قبلی می‌گردد.
حالا نه تنها این وعده و وعیدها به دست فراموشی سپرده شده که موضوع جذب بیشتر دانشجویان پزشکی در دانشگاه‌های ایران هم مطرح می‌شود تا دستگاه‌های حاکمیتی به زعم خود موضوع کمبود پزشک در مناطق محروم را رفع کنند، بی‌آنکه زیرساخت‌های آن فراهم شده باشد.
در میان مشکلات ریز و درشت پزشکان مناطق محروم اما مساله مالیات خبرساز این صنف، قوز بالا قوز به حساب می‌آید. پزشکان مناطق محروم گاهی درآمدشان از معلم‌ها کمتر است. محمدباقر حیدری، رییس سازمان نظام پزشکی استان کرمانشاه با اعلام این موضوع به ایسنا گفته است: «فقط پنج درصد پزشکان از درآمد خوبی برخوردارند و درآمد بیشتر پزشکان از معلمان کمتر است و سختی کار پزشکان در حالی است که بیشتر آنها درآمد پایینی دارند، اما متاسفانه در سطح جامعه همواره به عنوان قشر مرفه از آنها یاد می‌شود.»
او توضیح داده است: «60 درصد پزشکان، عمومی هستند و اگر مطب بزنند عملا درآمدی ندارند، چون مردم عمدتا به مطب پزشکان متخصص و فوق تخصص مراجعه می‌کنند و واقعا سطح درآمدی این پزشکان پایین است. از طرفی برخی رشته‌های تخصصی مانند داخلی، اطفال، طب اورژانس و... هم درآمد چندانی ندارند و در این میان تنها برخی رشته‌ها مانند جراحی و رادیولوژی و ... درآمد خوبی دارند که این رشته‌ها تنها پنج درصد جامعه پزشکان را دربر می‌گیرد.»
رییس سازمان نظام پزشکی استان کرمانشاه تاکید کرده است: «همین پنج درصد از جامعه پزشکی که درآمد خوبی دارند عملا تا سن 50 سالگی تلاش کرده و پس از آن به درآمد مناسبی رسیده‌اند. چرا که یک پزشک ابتدا هفت سال برای پزشکی عمومی وقت گذاشته، سپس دو سال رشته تخصص را می‌گذراند که باید دو تا سه برابر آن در مناطق محروم به اجبار طرح بگذارند و بعد سه سال برای گرفتن فوق تخصص وقت می گذراند که مجددا باید دو برابر آن را به اجبار در مناطق محروم طرح بگذارند و نهایتا وقتی به سن حدود 50 سالگی می‌رسند، اگر سرشناس شوند به یک درآمد خوب می‌رسند.»
در این میان برخی دیگر هم از درآمد ماهانه 7 تا 17 میلیون تومانی پزشکان مناطق محروم می‌گویند. رضا لاری‌پور، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان نظام‌پزشکی البته گفته است که درآمد پزشکان مناطق محروم در این سال‌ها نه تنها افزایش نداشته، که کاهشی بوده است.
لاری‌پور توضیح می‌دهد: «در سال 90-89 در زمان اجرای طرح سلامت، میزان پرداختی به پزشکان طرحی حدود 17میلیون تومان بود، اما امروز به پزشک متخصص 8میلیون تومان پرداخت می‌شود و به‌دلیل همین پرداختی‌های کم، کمتر پزشکی حاضر به گذراندن طرح در مناطق صفر مرزی و کم‌برخوردار است.»
به‌ گفته او، هم‌اکنون در برخی مناطق به پزشکان مسکن و امکانات هم داده نمی‌شود.
در این میان برخی پزشکان مناطق محروم در مصاحبه‌هایی که با رسانه‌ها داشته‌اند می‌گویند که گاهی مطالبات مالی آنها با دو سال تاخیر پرداخت شده است.
معافیت مالیاتی پزشکان مناطق محروم رای نیاورد
در این میان دیروز خبر آمد که نمایندگان مجلس پزشکان عمومی و متخصص و فرهنگیان شاغل در مناطق محروم کشور با درآمد سالیانه تا سقف ۲۴۰ میلیون تومان را از پرداخت مالیالت معاف کرده‌اند.
با این حال ساعت 10 شب شنبه 14 اسفند ناگهان خبر آمد که معافیت مالیاتی پزشکان مناطق محروم رای نیاورده است.
جعفر قادری، عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال 1401 در این زمینه به سپید توضیح می‌دهد که بررسی معافیت مالیاتی پزشکان مناطق محروم تا شب طول کشید و برخی نمایندگان رای خود را پس گرفتند و در نتیجه این موضوع حد نصاب رای لازم را به دست نیاورد و معافیت مالیاتی پزشکان مناطق محروم رای نیاورد.
غلامرضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال 1401 هم با تایید این موضوع به سپید می‌گوید که درآمد پزشکان مناطق محروم سال آینده از پرداخت مالیات معاف نشده است.
تکلیف ارز ترجیحی دارو چه شد؟
موضوع دیگری که در مجلس بررسی شد، بحث پرداخت یا حذف ارز 4200 تومانی برای واردات کالاهای اساسی و دارو بود. دیروز در حالی که برخی رسانه‌های ایران خبر حذف ارز 4200 تومانی دارو را روی خروجی خود قرار دادند برخی دیگر از رسانه‌ها این خبر را تکذیب کردند.
بر اساس اخباری که دیروز منتشر شد نمایندگان مجلس حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را با ۱۹۴ رای مثبت و ۴۲ رای مخالف به تصویب رسانده‌اند و البته در این اخبار تاکید شده بود که دولت موظف است که منابع مابه التفاوت ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات مصرفی پزشکی، را از طریق کالابرگ الکترونیکی در امور پزشکی از طریق بیمه‌ها و ... به مردم اختصاص دهد به طوری که افراد بتوانند این کالا و خدمات را به نرخ پایان شهریور ۱۴۰۰ و در سقف سهمیه تعیین شده تهیه کنند.
در عین حال اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه خبر حذف ارز 4200 تومانی واقعیت ندارد و دولت در این زمینه تصمیم‌گیرنده است!
جعفر قادری، عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال 1401 در این زمینه به سپید توضیح می‌دهد که مجلس اختیار حذف یا پرداخت ارز 4200 تومانی دارو و کالاهای اساسی را به دولت واگذار کرده است و دولت می‌تواند تصمیم بگیرد که ارز 4200 تومانی را به واردکننده پرداخت کند یا اینکه منابع آن را به صورت یارانه یا در قالب کمک به بیمه‌ها به صورت مستقیم به مردم پرداخت کند.
غلامرضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس هم با تایید این موضوع به سپید توضیح می‌دهد: «معنی مصوبه مجلس این است که دولت هر زمان که راهکارهای جایگزینی برای حذف ارز ترجیحی ارائه داد می‌تواند آن زمان ارز ترجیحی را حذف کند و این به آن معنا نیست که از فردا ارز ترجیحی پرداخت نمی‌شود.»
او همچنین ادامه داد: «با این مصوبه نحوه پرداخت یارانه برای برخی از کالاها تغییر می‌کند و این یعنی اینکه ارز ۴۲۰۰ تومانی داده نمی‌شود بلکه ارز به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی ETS می‌دهند و ما‌به‌التفاوت آن ریالی پرداخت می‌شود و با این مصوبه بیمه‌ها تقویت شده و کارت کالابرگ الکترونیک داده می‌شود اما تا زمانی که دولت راهکار جایگزین را طراحی و ارائه کند، پرداخت ارز 4200 تومانی ادامه دارد.»
وزارت بهداشت مخالف پرداخت ارز 4200 تومانی دارو
البته به نظر نمی‌رسد که دولت موافق پرداخت ارز 4200 تومانی دارو به واردکنندگان باشد و بارها وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو با این موضوع مخالفت کرده‌اند.
در همین زمینه بهرام دارایی، رییس سازمان غذا و دارو بار دیگر تاکید کرده است که ارز ترجیحی کمکی به رشد و پویایی صنعت دارو نکرده و دارو به موقع به دست مردم نرسیده است.
او افزود: «دارو یکی از مهمترین اجزای چرخه درمان و کالایی گران قیمت است، به همین علت در همه کشورهای دنیا سعی می‌کنند تا با روش‌های حمایتی همانند استفاده از پوشش‌های بیمه‌ای آن را برای مردم سهل‌الوصول کنند.»
دارایی ادامه داد: «در کشور ما هم ساز و کارهای مختلفی وجود دارد برای اینکه بتوانند در چرخه درمان، دارو را راحت‌تر و با قیمت مناسب‌تر به دست مردم برسانند، ارز ترجیحی به هر علتی که بنا نهاده شد کمکی به رشد و پویایی صنعت دارو نکرد و دارو خیلی مناسب و به موقع به دست مردم نرسید.»
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: «ما سال‌هاست که با نحوه تامین و توزیع دارو مشکل داریم، با اینکه مقادیر متنابهی ارز به عنوان یارانه در این خصوص اختصاص می‌دهیم؛ لفظ یارانه خیلی خوب است، اما ساز و کارهای فنی و علمی وجود دارد، سیستم‌های عریض و طویلی مثل بیمه‌ها در اختیار داریم که این سازمان‌ها راه اندازی شده است تا از طریق آن‌ها یارانه دارو و تجهیزات پزشکی را به دست مردم برسانیم.»
او افزود: «در چند سال گذشته ارز ترجیحی به ما کمکی نکرده و بیشتر باعث افزایش نارضایتی مردم و مسئولان بوده است، برای اینکه بتوانیم از این چرخه معیوب خارج شویم باید سراغ ساز و کارهای مناسب‌تر و دقیق تری برویم تا بتوانیم تامین یارانه را به اندازه کافی رصد کنیم و دارو را به دست مصرف کننده اصلی و بیماران برسانیم.»
مصوبه‌ای برای کاهش هزینه واردات دارو
البته دیروز مجلس مصوبه دیگری برای کاهش هزینه واردات دارو و کالاهای اساسی را نهایی کرد و بر اساس آن نرخ حقوق گمرکی کالاهای اساسی، دارو و نهاده‌های دامی یک درصد تعیین شد. با این مصوبه در واقع تعرفه واردات دارو و کالاهای اساسی کاهش داشته است و از سال آینده به جای چهاردرصد حقوق گمرکی برای کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی و نهاده ¬های دامی، تعرفه واردات این اقلام یک درصد خواهد بود.