امروز ۲۰ بهمن برابر با ۹ فوریه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

۱۹ بهمن؛ در تاریخ چه گذشت؟

رویداد ها:

۸۶۷ - آزاد شدن ایران خاوری از سلطه عرب

یعقوب لیث سیستانی (صفّار) متولد ۲۵ اکتبر سال ۸۴۰ در حومه شهر زرنج Zaranj (زرنکا Zaranka= زرنگ Zarang ـ افغانستان امروز و واقع در مرز شرقی ایران امروز) مبارز خستگی ناپذیر راه تجدید استقلال و یکپارچگی ایرانزمین، حاکمیت ملّی ایرانیان و یک قهرمان ملی، کار آزادکردن هرات، بامیان، بلخ، کابل، غزنه و بُست از سلطه عرب (تازیان) را نهم فوریه سال۸۶۷ مصادف با ۲۰ بهمن تکمیل کرد.
    
یعقوب در طول یازده سال بعد نیشابور، گرگان، کرمان، فارس و خوزستان را هم از چنگ عرب خارج ساخت و به مهاجرت طوایف عرب به ایران پایان داد. و ی درجریان پیشروی به سوی بغداد برای برانداختن خلافت عباسیان، در ناحیه دیرالعاقول (کنار دجله) با سپاه اعزامی حکومت عباسیان رو به رو شد و به نبرد پرداخت ولی موفقیت نداشت زیراکه نیروهای خلیفه آب دجله را در مسیر حرکت نظامیان اورا جاری ساخته بودند و در این وضعیت نبرد آغاز شده بود.

یعقوب که خودرا برای حرکت دیگری به سوی بغداد آماده می کرد پیشنهاد سازش معتمد عباسی خلیفه وقت را رد کرد. وی درخوزستان خودرا برای لشکرکشی دیگری به سوی بغداد آماده می کرد که پنجم ژوئن ۸۷۹ در گنُدیشاپور براثر بیماری قولنج و در ۳۹ سالگی درگذشت و در همانجا که اُردو زده بود (حومه شهر) و در محلی به نام شاه آباد مدفون شده است.

اگر یعقوب خوزستان را آزاد نکرده بود، ایران بمانند بخش خاوری آن (آریانا که انگلیسی ها بر آن نام افغانستان گذارده اند) دارای نفت نبود و از سال ۱۹۰۱ تا کنون دچار این همه تلاطم نمی شد. نفت برای ایرانیان که همه به درآمد آن چشم دوخته اند بدبختی ببار آورده است ازجمله فساد اداری و رقابت بر سر کسب قدرت و ....

۱۵۲۰ - بیش از ۵۰ نفر در حادثه حمام خون استکهلم به دست سربازان دانمارکی اعدام شدند.

۱۹۲۴ - روزی که نخجوان منطقه خود مختار اعلام شد و ...

منطقه نخجوان که طبق قرارداد ترک مخاصمه ایران و روسیه در سال ۱۸۲۸ موسوم به «ترکمن چای» از ایران جدا شده است نهم فوریه سال ۱۹۲۴ از سوی دولت مسکو به صورت یک منطقه خود مختار اعلام شد. در قدیم، نخجوان «نکزوانا» و «نکزوان Naxuan» تلفظ می شد و از زمان تاسیس کشور ایران به دست کوروش بزرگ تا ۱۸۲۸ گوشه ای از خاک اصلی ایران بود. قرارداد ننگین ترکمن چای هم بمانند قرارداد گلستان با پادرمیانی انگلستان به سران ناآگاه و حرمسرادار مغول تبار وقت تهران قبولانده شده بود. در سال ۱۹۹۱ و در پی فروپاشی شوروی که برجای امپراتوری روسیه نشسته بود، بسیار از میهندوستان ایرانی انتظار داشتند که دولت ایران ولو به صورت سمبولیک دو قرارداد مورد بحث را لغو و کان لم کن اعلام دارد زیرا که طرف دوم قرارداد، دیگر وجود نداشت.

۱۹۵۵ - آغاز خانه سازی در نارمک از سوی دولت

در این روز در سال ۱۳۳۳(فوریه ۱۹۵۵) کار خانه سازی در اراضی نارمک واقع در شرق تهران که به اقساط و به متری چهل ریال (چهار تومان = ۴۰ قران) به کارمندان دولت و معلمان تهران فروخته شده بود از سوی بانک ساختمانی (بانک مسکن امروز) متعلق به دولت آغاز گردید و در مدتی کمتر از ۳ سال، هزار خانه دو و سه اطاقه ویلایی در این اراضی ساخته شد و به اقساط در اختیار صاحبان همان اراضی قرار گرفت. این خانه ها به سبک خانه سازی در آمریکا فاقد دیوار (حصار) بود. انتقال (فروش) این اراضی و ساختمانها تا سالها ممنوع بود. به علاوه، تا ده سال سند قطعی به صاحب زمین داده نشده بود.

در آن زمان نارمک یک شهرک مدرن در حاشیه تهران بود که شهردار آن را هم بانک ساختمانی تعیین می کرد.

۱۵۵۵ - آتش زده شدن در اروپا به جرم کفر و الحاد

یک معلم و یک کشیش در این روز (نهم فوریه) در دو سال مختلف در اروپا به جرم کفر و الحاد آتش زده شدند. یکی از ایندو کشیشی انگلیسی و پروتستان بود که در یک کلیسا در منطقه سافُلک بکار ترویج مشغول و رولاند تیلور Rowland Taylor نام داشت و ۴۵ ساله بود. جرم او ترجمه انجیل به اقتباس از مارتین لوتر بانی پروتستانیسم بود. لوتر انجیل را به زبان آلمانی ترجمه کرده بود و رولاند سرگرم ترجمه کردن آن به زبان انگلیسی بود که دستگیر و در یک دادگاه مذهبی مرکب از روحانیون مسیحی محاکمه و روز نهم فوریه ۱۵۵۵ در ملاء عام آتش زده شد (تصویر بالا که یک نقاش از صحنه اعدام ترسیم کرده است).

در همین روز لوسیلو وانینی Lucilio Vanini (معروف به: جی. سزار) اندیشمند ۳۴ ساله ایتالیایی را در فرانسه و به حکم یک دادگاه مذهبی آتش زدند. وی متهم شده بود که گفته بود آفریقائیان به دلیل رنگ پوست و قیافه و ترکیب صورت و استخوان لگن خاصره از تکامل میمون بوجود آمده اند. وی یک معلم بود و چون در ایتالیا تحت تعقیب یک محکمه مذهبی قرار گرفت به سویس و از آنجا به فرانسه گریخت که در اینجا اورا دستگیر، محاکمه و به اعدام (آتش زده شدن) محکوم کردند. دادگاه حکم داده بود که نخست چشمان اورا از حدقه درآورند و بعد خودش را آتش بزنند که حکم نهم فوریه ۱۶۱۹ به اجرا درآمد.
 
 طریقه آتش زدن این بود که در اطراف محکوم چوب قرار می دادند و چوبهارا به بدن او می بستند و سپس روغن روی چوبها می ریختند و آتش می زدند.

۱۶۹۴ - آغاز حکومت جمهوری در انگلستان به ریاست "الیور کراموِل"

اولیور کراموِل، فرمانده ارتشی بود که حامیان پارلمان انگلیس تشکیل داده بودند تا به عنوان اعتراض به استبدادِ چارلز اول، پادشاه این کشور به مقابله با وی بپردازد. ارتش چارلز اول در رویارویی با نیروهای مجلس شکست خورد و خود شاه به حکم مجلس در ۳۰ ژانویه سال ۱۶۴۹م گردن زده شد. با شکست سلطنت‏طلبان، مجلس انگلیس در روز ۹ فوریه ۱۶۴۹م، نظام پادشاهی را لغو و حکومت جمهوری را جای‏گزینِ آن کرد و کرامول را به عنوان اولین رئیس جمهور انگلستان برگزید. با این حال، کرامول که به حمایت از اقتدار مجلس قیام کرده بود، با دستیابی به قدرت، پارلمان قبلی و پارلمان تشکیل شده در زمان خود را منحل ساخت و با عنوان فرمان‏روای نگهبان تا زمان مرگ به حکومت مقتدرانه خود ادامه داد. کرامول در مدت حدود ۹ سال حکومت مستبدانه خود، جنگ‏های زیادی کرد که فجیع‏ترین آنها، حمله به ایرلند و کشتار گسترده مردم این سرزمین به خاطر مخالفت با او، بود. کرامول سرانجام در سوم سپتامبر ۱۶۵۸م درگذشت و پسرش جانشین او شد. اما وی نیز پس از هشت ماه حکومت، به خاطر بی‏کفایتی و نیز فشار سران ارتش، مجبور به استعفا گردید وبار دیگر نظام سلطنتی در انگلیس احیا شد.

۱۹۱۸ - با استعفای قیصر ویلهلم دوم از سلطنت آلمان پس از انقلاب آلمان حاکمیت این کشور به جمهوری تبدیل شد.

۱۹۵۷ - نخستین موشک قاره پیمای جهان

نخستین موشک قاره پیمای جهان که به نام R-۷ Semyorka بسال ۱۹۵۷ به دست دانشمندان موشکی ـ فضایی شوروی ساخته شده بود نهم فوریه ۱۹۵۸ پس از آزمایش های متعدد به واحدهای مربوط تحویل داده و به اصطلاح؛ عملیاتی شد. با این حساب، موشک قاره پیما (موشک چند مرحله ای بالیستیک اینترکنتیننتال) نهم فوریه ۲۰۱۲ پنجاه و پنج ساله شد.

روسها از این نوع موشک تا سال ۱۹۶۱ بیست و هشت دستگاه ساخته بودند. یکی از همین موشکها Sputnik-۱ (سپوتنیک ـ ۱)نخستین ماهواره جهان را که آن هم ساخت روسیه بود در مدار زمین قرار داد. رسانه ها نخستین موشک قاره پیمای جهان را SS-۶ می خواندند.

۱۸۶۳ - تشکیل اولین جلسه صلیب سرخ

"کمیته بین المللی صلیب سرخ" که در سال ۱۸۶۳ میلادی تأسیس شد و از ۲۵ نفر از بزرگان سوئیسی تشکیل شده بود که هنگام جنگ به عنوان میانجی بی طرف خدمت کنند.

۱۲۹۱ ش - واگذاری امتیاز خط آهن خرمشهر - خرم ‏آباد به انگلستان

دولت انگلستان که به راه‏های ارتباطی مطمئن و امن در جنوب ایران نیاز ضروری داشت تا به وسیله آن، تجارت بازرگانان انگلیسی و منافع حیاتی آن کشور را تضمین و حفظ کند در این تاریخ موفق به اخذ امتیاز احداث راه آهن مُحَمَّرَه (خرمشهر) - خرم آباد و بروجرد شد. این امتیاز سه روز پس از امتیاز مشابهی بود که از جانب دولت ایران، به روسیه واگذار گردیده بود.

۱۳۵۷ - مهندس مهدی بازرگان برنامه دولت موقت را اعلام نمود

بازرگان در نخستین سخنرانی اش در برابر مردم گفت: مأموریتی که رهبر انقلاب به من داده است، پرمخاطره ترین و سنگین ترین مأموریت در عمر ۷۱ ساله مشروطیت ایران است که به نخست وزیر ایران داده شده است. آنگاه بازرگان افزود: خطوط اصلی و وظایف دولت موقت به قرار ذیل است: ۱- احراز و انتقال قدرت ۲-ارائه و اثبات حقانیت (همان رفراندوم) ۳- احیاء و اداره اصلاح مملکت ۴- انتخابات مجلس مؤسسان و ارجاع به آراء عمومی برای تدوین و تصویب قانون اساسی جدید ۵- انتخابات مجلس شورای ملی ۶- استعفا و تحویل کار به رئیس جمهور و به دولت رسمی بعدی

۱۳۵۷ ش - حمله گارد شاهنشاهی به هُمافران نیروی هوایی

در پی اعلام همبستگی گروهی از همافران و پرسنل نیروی هوایی با انقلاب اسلامی ایران و بیعت با حضرت امام، مزدوران گارد شاهنشاهی در شامگاه ۲۰ بهمن به یکی از پادگان‏های نیروی هوایی در تهران حمله‏ور شدند. به محض انتشار این خبر، مردم مسلمان از همه نقاط تهران برای یاری رساندن به پرسنل نیروی هوایی که در حال مقاومت بودند، به طرف پادگان نیروی هوایی شتافتند. مردم انقلابی که سلاح‏های ابتدایی و ناچیزی در اختیار داشتند با رشادت‏های خود، حمله مزدوران رژیم شاه را با شکست مواجه کردند و به این ترتیب، مرحله نهایی مبارزه مردم برای براندازی رژیم شاهنشاهی در ایران آغاز شد.

۱۳۶۴ ش - آغاز عملیات بزرگ والفجر ۸

عملیات بزرگ والفجر ۸ با رمز یا زهرا(س) در جبهه جنوب در منطقه فاو و در وسعت ۸۰۰ کیلومتر مربع از بیستم بهمن ماه ۱۳۶۴ آغاز شد. در این عملیات هزاران تن از نیروهای ایرانی از رودخانه خروشان اروندرود گذشتند و در اولین روز عملیات، شهر مهم فاو را در جنوب شرقی عراق فتح کردند. این عملیات به قدری غیرمنتظره و از لحاظ نظامی پیچیده و موفقیت‏آمیز بود که باعث اعجاب کارشناسان نظامی و سیاسی جهان و غافلگیری رژیم عراق شد. این عملیات با هدف فشار بر رژیم صدام برای پایان دادن به اشغال خاک ایران و تن دادن به جبران خسارت‏های وارد شده بر ایران انجام شد و برتری نظامی ایران بر عراق را در دفع تجاوز نظامی این کشور ثابت کرد. نتایج این عملیات عبارتند از: تلفات نیروی انسانی دشمن ۳۰۰۰ نفر اسیر، قریب به ۵۰/۰۰۰ نفر کشته و زخمی؛ سایر نتایج: آزادسازی حدود ۸۰۰ کیلومتر مربع و تصرف شهر و تأسیسات نفتی فاو و کارخانه نمک؛ تجهیزات و امکانات: تانک و نفربر: ۶۰۰ دستگاه انهدامی، ۱۲۰ دستگاه اغتنامی، هواپیما: ۴۵ فروند انهدامی، هلیکوپتر: ۱۰ فروند انهدامی، خودرو: ۵۰۰ دستگاه انهدامی، ۲۵۰ دستگاه اغتنامی، توپ: ۱۵۰ قبضه انهدامی، ۲۰ قبضه اغتنامی و دستگاه مهندسی: ۳۴ دستگاه اغتنامی. نبرد سرنوشت ساز فاو، به عنوان برجسته‏ترین و پیچیده‏ترین عملیات جنگی جمهوری اسلامی ایران، سرانجام پس از هفتاد و پنج شبانه روز درگیری، که در طول جنگ بی‏سابقه بود، با پیروزی کامل رزمندگان اسلام پایان یافت. از نظر سیاسی، تبعات ناشی از فتح فاو به منزله تغییر در ماهیت سیاسی جنگ بود، به این معنا که اتخاذ استراتژی دفاع متحرک از سوی عراق، پس از فتح خرمشهر، با این هدف بود که جنگ در روند فرسایشی، سرانجام منتهی به پذیرش صلح از سوی ایران شود. اما فتح فاو و ارتقای موقعیت سیاسی و نظامی ایران در شمال خلیج فارس عملاً منجر به پیدایش شرایط جدیدی شد که هیچ گونه مطابقتی با مشخصه‏های جنگ فرسایشی نداشت.

 ۱۹۸۵ - گری کاسپارف با پیروزی مقابل آناتولی کارپف به عنوان جوان ترین فرد به مقام قهرمانی شطرنج جهان رسید.

۱۹۹۸ -  مجازات اعدام که پیش از این در بریتانیا برای قتل ملغی شده بود برای کلیه جرائم نیز لغو شد.

انتهای پیام/