به گزارش جهان صنعت نیوز: در این رابطه و در حالی که گفته می‌شود مه غلیظ عامل اصلی تصادف زنجیره‌ای 59 خودرو بوده است، صحبت‌های هفته گذشته سردار هادیانفر رییس پلیس راهور ناجا باعث باز شدن ابعاد دیگری در حادثه شد؛ جایی که وی ضمن انتقاد شدید از خودروسازان گفت: در این حادثه ایربگ هیچ خودرویی باز نشده است. چرا ارابه مرگ تولید می‌کنیم؟ چرا استانداردها کنترل نمی‌شود؟ چرا وزارت صمت کنترل نمی‌کند؟ حتما باید خودروسازها در این حادثه به مراجع قضایی معرفی شوند. اینکه بگوییم رانندگان در حادثه بهبهان دقت نداشته‌اند درست است اما سازمان‌های مربوط چه نقشی داشتند؟
استیضاح وزیر صمت با 19 امضا کلید خورد
همین صحبت‌ها و ابعاد وسیع این حادثه سبب شده تا همچنان اظهارنظرها و انتقادات نسبت به این اتفاق تداوم داشته باشد، به طوری که روز گذشته علی جدی نایب‌رییس کمیسیون صنایع مجلس ضمن انتقاد شدید از عملکرد دستگاه‌های مسوول به صراحت اعلام کرد که صرف جریمه خودروسازان مشکلی را حل نکرده و باید به فکر حل اصل مشکل باشیم. وی که با خبرگزاری ایلنا گفت‌و‌گو کرده است، سازمان ملی استاندارد را نیز مقصر قلمداد و اعلام کرده است: این سازمان یک آزمایشگاه مناسب برای آزمایش خودرو ندارد، در حالی که زمینی در جاده قم به همین منظور به سازمان استاندارد اختصاص داده شده، اما چندین سال است که این پروژه به نتیجه نرسیده است.
اما مهم‌ترین بخش صحبت‌های نایب‌رییس کمیسیون صنایع مجلس به موضوع استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت بازمی‌گردد؛ جایی که وی تصریح کرد: مساله اساسی در استیضاح وزیر صمت که با 19 امضا کلید خورده است به همین موضوع خودرو بازمی‌گردد. البته این امر هنوز در هیات رییسه مجلس اعلام وصول نشده اما با توجه به اینکه برای استیضاح نیاز به حداقل 10 امضا وجود دارد و نزدیک به 40 سوال از وزیر صمت نیز مربوط به بحث خودرو است، فعلا موضوع استیضاح را 19 نفر امضا کرده‌اند.
نمایندگان خواستار برخورد قضایی شدند
از سوی دیگر در شرایطی که مدیرعامل مرکز ملی آزمون جاده‌ای خودرو اعلام کرده است که به دلیل عدم همکاری خودروسازان این مرکز نیمه‌کاره رها و متوقف شده است، روز گذشته سیدکریم حسینی نایب‌رییس کمیسیون اجتماعی مجلس خواستار ورود دستگاه‌های نظارتی و قضایی به موضوع تصادف جاده بهبهان شده و فرهاد طهماسبی دیگر عضو این کمیسیون نیز خواستار ارائه گزارش‌های کارشناسی برای امکان شکایت خریداران از خودروسازان شده است.
این در حالی است که مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد نیز تصریح کرده است، درصورتی که در گزارش‌های فنی محرز شود خودروسازان برخلاف تعهدات‌شان در خصوص ایربگ‌ها عمل کرده‌اند، به‌طور قطع برخورد قضایی با آنها انجام خواهد شد.
چند سوال مهم و بی‌پاسخ
در شرایطی اکنون سال‌هاست بحث تولید خودروهای بی‌کیفیت از سوی کارشناسان و حتی خود مسوولان مورد تاکید قرار گرفته و در رابطه با حادثه بهبهان به نظر می‌رسد که نهادهای مسوول هر یک تقصیر را بر دوش دیگری انداخته و تنها موضوع باز نشدن ایربگ خودروها در این حادثه را برجسته می‌کنند. مهدی محمودی کارشناس صنعت خودرو در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» در مورد ابعاد کارشناسی این تصادف و نیز علت باز نشدن ایربگ خودروها توضیح داد: ضمن همدردی با هموطنانی که در این حادثه آسیب دیده‌اند، در ابتدای امر لازم است برای بررسی و واکاوی فنی این حادثه چند سوال مهم از سوی متولیان محترم پاسخ داده شود. نخست اینکه در این حادثه به دلیل وقوع مه غلیظ که از سوی هواشناسی نیز اعلام شده بود، شاهد محیطی ناامن برای رانندگی بوده‌ایم. سوالی که در این مورد مطرح است نقش پلیس محترم راهور و همچنین راهداری کشور در این محور است. آیا تدابیر لازم برای بالا بردن ایمنی این محور در شرایط مذکور که قطعا به صورت بالقوه می‌توانسته آبستن این نوع حوادث باشد اعمال شده بود؟ آیا گشت‌های مکفی و مناسب برای کنترل رانندگان کم‌احتیاط در آن شرایط در نظر گرفته شده بود؟
وی در ادامه می‌افزاید: مساله بعدی وضعیت این محور به لحاظ ایمنی و کیفیت راه است. آیا این محور حائز شرایط مناسب کیفی برای عبور و مرور ایمن بوده است؟ اساسا نرخ تصادفات اتفاق افتاده در این محور در چه حدی است؟ تبعا پاسخ این سوال را در بررسی‌های کارشناسان راه و بررسی آمار تصادفات حادث‌شده در این محور می‌توان مورد آنالیز و بررسی قرار داد.
از سوی دیگر، همان‌گونه که می‌دانیم، نصب ایربگ روی خودروهای داخلی از سال ۱۳۹۲ به صورت الزام و اجبار اتفاق افتاد. آیا تاریخ تولید خودروهایی که در این حادثه قرار داشتند پس از آن بوده است؟ همچنین گویا در این حادثه چند خودروی خارجی نیز حضور داشته‌اند. لذا آیا این خودروها مجهز به سیستم ایربگ بوده‌اند و اگر مجهز به ایربگ بوده‌اند آیا ایربگ آنها نیز عمل نکرده است؟
ایربگ پایین‌تر از یک حد سرعتی نباید باز شود
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه توضیحات خود تصریح کرد: همان‌گونه که اشاره شد مجموعه ایربگ راننده و سرنشین که از سال ۱۳۹۲ به صورت اجباری روی خودروهای داخلی نصب شد، وظیفه محافظت از جان سرنشینان جلو در لحظه برخورد با شتاب منفی مشخص را (البته به شرط بسته بودن کمربند ایمنی) دارد. همچنین سیستم ایربگ یک سیستم «پسیو» است که با حادث شدن شرایط تعریف‌شده بر اساس استانداردها باید وارد عمل شود. یکی از این شرایط طبق استانداردهای معتبر بین‌المللی، عملکرد در برخورد به مانع ثابت از روبه‌رو با سرعت بیش از ۲۳ کیلومتر در ساعت و همچنین بیش از سرعت ۳۵ کیلومتر در ساعت در اثر برخورد با زاویه ۳۰ درجه با مانع سخت است، بنابراین اگر در سرعت‌های پایین‌تر این سیستم عمل کند، نشان‌دهنده عملکرد نامناسب آن خواهد بود، چراکه در غیراین صورت در اثر هر برخورد جزئی، سیستم ایربگ عمل کرده و هزینه‌های مالی گزافی را به صاحب خودرو تحمیل می‌کند.
محمودی در ادامه با اشاره به بررسی فیلم‌های مربوط به این حادثه افزود: در بررسی‌ها مشخص شد که این حادثه در شرایط مه و تصادف زنجیره‌ای به دلیل فاصله و سرعت کم اتفاق افتاده است، بنابراین طبق استانداردی که به منظور عملکرد ایربگ توضیح دادم به طور طبیعی نباید شاهد عملکرد آن باشیم. همچنین تعدادی از خودروها در سکون کامل قرار داشته و خاموش شده‌اند که در این شرایط نیز نباید انتظار عملکرد سیستم ایربگ را داشته باشیم. البته به راحتی می‌توان واحد کنترل ایربگ (ACU) این خودروها را مورد بررسی قرار داد و شرایط اعمال‌شده بر خودرو در لحظه تصادف را مشاهده و دقیقا در این خصوص اعلام نظر کرد.
لزوم تشکیل کارگروهی به نام ایمن‌سازی ترابری
این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: در برخی از تصاویر منتشرشده، شاهد برخورد دو دستگاه کامیون از بغل و همچنین به انتهای زنجیره خودروهای در حال سکون در این حادثه هستیم که البته به شرط صحت تصاویر در افزایش ابعاد فاجعه‌بار این حادثه بسیار موثر بوده است. بنابراین شاید راحت‌ترین کار از این منظر، ممنوعیت تردد خودروهای سنگین در محور مذکور با توجه به وضعیت جوی پیش‌بینی شده، بود.
از سوی دیگر، همان‌گونه که می‌دانیم در تمام سیستم‌های ایربگ، کلید غیرفعال‌سازی ایربگ سرنشین لحاظ شده و اکثرا رانندگان این کلید را در حالت غیرفعال قرار می‌دهند تا در اثر حادث شدن تصادف صرفا ایربگ راننده عمل کند تا مجبور به تعویض کامل داشبورد خودرو نشوند. مضافا برخی از رانندگان بی‌احتیاط نسبت به دستکاری و غیرفعال کردن کل سیستم ایربگ به دلیل قیمت بالای آن در صورت عمل اقدام می‌کنند که این دو موضوع نیز در بررسی‌های کارشناسانه باید مورد بررسی قرار گیرد.
بنابراین صحبت‌هایی که مطرح شد تنها بخشی مجمل در بررسی ابعاد و زوایای این حادثه دلخراش است. پرواضح است که باید در اسرع وقت، کارگروهی کارشناسی با حضور نماینده خودروسازان، راهداری و نیز پلیس راهور، تحت نام ایمن‌سازی ترابری در جاده‌های کشور تشکیل شود تا با شناسایی ضعف‌های موجود در خودروها و مسیرهای حادثه‌خیز، نسبت به اندیشیدن تدابیر لازم و اجرای بدون وقفه آنها از بروز حوادث مشابه جلوگیری کنند. به هر حال فوت یک نفر هم در این‌گونه حوادث تلفات زیادی به شمار می‌آید و همین نکته انگیزه کافی را برای اقدام عاجل کارشناسان و دلسوزان مملکت ایجاد می‌کند. همچنین نیاز به نظر کارشناسی ندارد که با توجه به وضعیت اقتصادی ناشی از تحریم‌ها به این زودی مشکلات استاندارد‌سازی خودروها و جاده‌های کشور حل نمی‌شود و این دلیل موجهی برای از دست دادن هر روزه هموطنان عزیزمان نیست، لذا معتقدم شاید همین امروز هم تشکیل این کارگروه دیر باشد!
∎