به گزارش گروه وب‌گردی خبرگزاری صدا و سیما، آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که باستان‌شناسان چگونه قدمت آثار باستانی، به‌عنوان مثال، نقاشی‌ها و نگاره‌های غار لاسکو در فرانسه که نوع بشر ۱۷٬۳۰۰ سال پیش ترسیم کرد، تعیین می‌کنند؟ یا قدمت کفن تورین در ایتالیا که به باور بسیاری، کفن عیسی مسیح علیه‌السلام بوده است؟ یا دانشمندان چگونه می‌توانند سال مرگ یک مومیایی را تعیین کنند؟
تعیین قدمت و عمر آثار و اجساد به جا مانده از هزاران سال پیش با اندازه‌گیری فعالیت یا تعیین عمر کربن ۱۴ ممکن شده است.
یک ماده ارگانیک با منشأ گیاهی یا حیوانی، هم کربن-۱۴ دارد و هم کربن-۱۲.
کربن-۱۴ نوعی رادیواکتیو بوده و میزان آن در هر ماده ارگانیک تا هنگامی‌که زنده است، به دلیل ارتباط با اتمسفر، ثابت می‌ماند.
وقتی یک ماده زنده می‌میرد، دیگر کربن۱۴ جذب نمی‌کند؛ با سرعت ثابت تجزیه می‌شود و رادیواکتیویته طبیعی آن به آرامی کاهش می‌یابد.
هر ۵۷۳۰ سال، نیمی از اتم‌های کربن۱۴ به نیتروژن تبدیل می‌شوند. به این پدیده، نیمه عمر می‌گویند.
ویلارد لیبی آمریکایی، به‌خاطر کشف همین ماهیت کرونومتری کربن۱۴ بود که جایزه نوبل شیمی در سال ۱۹۶۰ را به‌دست آورد.
دانشمندان برای تعیین عمر یک ماده نمونه، کمیت کربن۱۴ آن را با اندازه‌گیری رادیواکتیوته یا با شمارش اتم‌های کربن۱۴ آن ماده به روش طیف‌سنجی، مشخص می‌کنند.
به عبارت دیگر، دانشمندان زمان مرگ یک ارگانیسم را با مقایسه میزان کربن۱۴ و کربن۱۲ که همیشه ثابت می‌ماند، معلوم می‌کنند.
این روش در باستان‌شناسی، لرزه‌نگاری، آتشفشان‌شناسی، هواشناسی، کشاورزی و اقیانوس‌شناسی، دقیق است، اما محدودیت‌های خود را نیز دارد؛ عمر نمونه مورد مطالعه نباید بیش از ۵۰ هزار سال باشد، زیرا مقدار کربن آن بسیار کم است و تنها در تخمین عمر ارگانیسم زنده جواب می‌دهد، نه به‌عنوان مثال، سنگ.
منبع: یورونیوز
نظر شما