اوضاع مذاکرات در وین، چندان برای اسرائیلیها خوشایند نیست. به رغم لفاظیهای دیروز وزیر خارجه امریکا و نماینده ویژه او در امور ایران که گفته فرصت توافق با ایران «بسیار، بسیار، بسیار کم شده»، جمعبندیها در واشنگتن این است که اوضاع در وین «در کل سازنده و خوب» است، با این حال نفتالی بنت، نخست وزیر رژیمصهیونیستی دیروز در ملاقات با مشاور امنیت ملی کاخ سفید هشدار داد اتفاقهای وین «پیامدهای عمیقی برای ثبات خاورمیانه و امنیت اسرائیل در سالهای آینده دارد.»
به گزارش «جوان»، سه مقام امریکایی از دیروز به تلآویو رفتهاند تا به تعبیر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید دیدگاههای دو متحد استراتژیک در «نقطه حساس» مذاکرات وین را به هم نزدیک کنند. برت مکگورک، هماهنگکننده خاورمیانهای کاخ سفید و ییللمپرت دستیار موقت وزیر خارجه امریکا در خاور نزدیک، دو مقام از این سه مقامند. نفر سوم، خود جیک سالیوان است که دیروز با نفتالی بنت ملاقات کرد و در سخنانی کوتاه به او گفت که امریکا و اسرائیل در مورد مسائل مختلف امنیتی در «نقطهای حساس» قرار گرفتهاند که «مهم است باهم بنشینیم و یک استراتژی مشترک و دیدگاه مشترک درست کنیم که اساساً منافع شما و ما را تضمین کند.» به گفته سالیوان، آنها (مقامهای امریکایی) به خاطر همین «نقطه حساس» از او خواستهاند که این هفته، درست قبل از کریسمس، به اینجا (تلآویو) بیاید. اشاره سالیوان به مذاکرات وین با ایران است که از ۲۴ روز قبل شروع شده و حالا به مرحلهای رسیده که به نوشته هاآرتص، مقامات اسرائیلی را نگران کرده است که جو بایدن «بیش از حد مشتاق دستیابی به یک توافق موقت با ایران» باشد؛ توافقی که آنها نگرانند «موجب حذف تحریمها شود، اما تضمین کافی برای کنترل پیشرفت هستهای تهران فراهم نمیکند» به خاطر همین، بنت هم در این ملاقات به سالیوان گفته که «چیزی که در وین اتفاق میافتد پیامدهای عمیقی برای ثبات خاورمیانه و امنیت اسرائیل در سالهای آینده دارد.» معنی دیگر جمله سالیوان، وقتی که از زمینه تعارفات دیپلماتیک دو مقام رسمی خارج شود، چیزی کمتر از هشدار اسرائیل درباره اثرات خطرناک توافق با ایران در وین نیست. اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیمصهیونیستی هم سهشنبه شب با سالیوان ملاقات کرد و بعد از آن در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت که طی این دیدار درباره «پیشروی ایران به سمت تسلیحات هستهای به موازات مذاکرات وین» ابراز نگرانی کرده است. این در حالی است که یک مقام اسرائیلی نیز روز چهارشنبه همزمان با ملاقاتهای مهم جیک سالیوان در تلآویو، به هاآرتص گفت که اسرائیل و ایالات متحده درباره برنامه هستهای ایران با همدیگر اختلافنظر دارند.
ردتماسهای بایدن
ماه قبل وقتی در پایان راند اول دور هفتم مذاکرات وین، رابرت مالی به تلآویو رفت تا ارزیابی واشنگتن از مذاکرات وین را به نفتالی بنت ارائه کند، او دیدار با «مالی» را نپذیرفته بود، به همین خاطر بایدن این بار مشاور امنیت ملی خود را به سرزمینهای اشغالی اعزام کرده است؛ کسی که در مقایسه با آنتونی بلینکن و رابرت مالی نقشی حاشیهای در مذاکرات هستهای با ایران دارد. بنت در ابتدای دیدار خطاب به سالیوان گفت که رابطه بین کابینه او و دولت بایدن و همچنین رابطه بین اسرائیل و ایالات متحده «مثل همیشه قوی است» ولی گزارشهای غیررسمی نشاندهنده اختلافات جدی میان دو متحد استراتژیک است. همزمان با سفر سالیوان و تیم همراه او به اسرائیل، کانال خبری ۱۳ رژیمصهیونیستی گزارش کرد که «نفتالی بنت» در چند هفته گذشته چند بار سعی کرده با «جو بایدن» تلفنی تماس بگیرد، ولی بایدن جواب تماسهای بنت را نداده است. در حالی که به نظر میرسد رد تماسهای بایدن تلافی ملاقات نکردن او با رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران است، «جروزالمپست» هم گزارش کرده است که به نظر میرسد بایدن و بنت بعد از ملاقات اواخر ماه آگوست در کاخ سفید گفتوگویی با یکدیگر انجام داده باشند.
مالی: برجام نشود، یک توافق جدید میکنیم
سهشنبه شب همزمان با سفر سالیوان به تلآویو، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا و رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران در دو اظهارنظر جداگانه، هشدار دادند زمان برای توافق در وین در حال سپری شدن است. بلینکن در نشستی خبری در وزارت خارجه امریکا گفته است «مهلت زمانی برای این مسئله (توافق)» تعیین نمیکند ولی تأکید کرده زمان برای آن «بسیار کم شده است». بلینکن مجدداً تصمیم دولت ترامپ برای خروج از برجام را «بدترین تصمیم سیاست خارجی امریکا در دهه گذشته» توصیف کرد و گفت: «توانایی بازیابی کامل مزایای برجام از طریق بازگشت به پایبندی به آن، با پیشرفتهایی که ایران هر روز در برنامه هستهای خود انجام میدهد، به طور فزایندهای مشکلساز شده است.» به گفته وزیر خارجه امریکا «ایران از محدودیتهایی که برجام بر آن تحمیل کرده بود، رها شده و به اقدامات تهاجمی خود در هر کشوری در منطقه ادامه میدهد.» او هشدار داده است اگر مذاکرات وین به نتیجه نرسد «ما فعالانه به دنبال گزینهها و جایگزینهای دیگر هستیم و چیزی که تحمل نمیکنیم این است که ایران به جای حسننیت نشان دادن، مشغول وقتکشی پای میز مذاکره باشد.» با این حال، او از بیان اینکه گزینههای جایگزین چیست، خودداری کرد. رابرت مالی هم در یک گفتوگوی جداگانه با بکی اندرسون، مجری سیانان هشدار داده است «زمان باقی مانده برای احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ با ایران رو به پایان است»؛ چیزی که اگر اتفاق نیفتد، به گفته او «خطر بحران تصاعدی» را افزایش میدهد. با این حال در صورت مرگ برجام، مالی گفته که امریکا برای یک توافق کاملاً جدید مذاکره خواهد کرد؛ چیزی که پیش از این، برخی منابع امریکایی آن را توافق موقت خوانده بودند: «در آیندهای نه چندان دور، شاید به این نتیجه برسیم که برجامی دیگر وجود نخواهد داشت و باید درباره یک توافق کاملاً جدید مذاکره کنیم و البته دورهای از تشدید تنش را خواهیم داشت.» موضعگیری مالی درباره توافق جایگزین با ایران در تقابل با رویکردی است که اسرائیلیها گفتهاند خواستار تشدید فشارها علیه ایران و حتی رویارویی نظامیاند. در تازهترین موضعگیری، تومر بار، فرمانده جدید نیروی هوایی اسرائیل به روزنامه یدیوت آحارونوت گفته که اگر لازم باشد همین فردا این کشور میتواند تأسیسات اتمی ایران را با موفقیت نابود کند. وی در مصاحبه خود با نشریه اسرائیلی گفته است: باید بپذیرم که چنین حملهای در دوره فرماندهی من روی خواهد داد و شانههایم از حالا سنگینی چنین مسئولیتی را حس میکنند. تومر بار در پاسخ به این پرسش که آیا اسرائیل میتواند با موفقیت تأسیسات هستهای ایران را بمباران کند، گفته است: غیرقابل تصور است که عملیاتی را هزاران کیلومتر دورتر از خاک اسرائیل انجام بدهیم، بیآنکه بتوانم در بازگشت بگویم مأموریتم را انجام دادم.