به گزارش گروه علم و فناوری باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ مجله نیچر برای جواب دادن به این سوال که یک محقق در صنعت چگونه با یک محقق در دانشگاه مقایسه می‌شود، در یک نظرسنجی در مورد حقوق و رضایت شغلی محققان پرسیده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که اخیرا رضایت محققانی که در صنعت فعالیت می‌کنند، بیشتر از آنهایی است که در دانشگاه به تحقیق مشغولند.
براساس جواب پاسخ‌دهندگان که شامل بیش از ۳ هزار و ۲۰۰ دانشمند شاغل و عمدتا از کشورهای با درآمد بالا می‌شود، دانشمندانی که در صنعت مشغول به کار هستند، رضایت بیشتری به همکاران دانشگاهی خود دارند و از دستمزد بالاتری نیز برخوردارند. دو سوم محققانی (۶۵ درصد) که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، در دانشگاه و ۱۵ درصد آنها در صنعت کار می‌کنند. اما به طور کلی، صنعت به طور متوسط نیمی از محققان این کشورها را به سمت خود جلب می‌کند.
پیش به سوی صنعت
مطالعه نیچر فقط به این نتیجه محدود نمی‌شود. یکی دیگر از یافته‌های کلیدی این مقاله در مورد تبعیض در میان محققان دانشگاهی است. این مطالعه نشان می‌دهد که ۳۰ درصد از محققان دانشگاهی، تبعیض، آزار و اذیت در محل کار خود را گزارش داده‌اند. در حالی که این میزان در میان محققان صنعت حدود ۱۵ درصد است.
علاوه براین 64 درصد از محققان صنعت از حرفه خود احساس مثبتی دارند، در حالی که ۴۲ درصد از محققان دانشگاهی این حس را دارند. این نتایج تغییر قابل توجهی از نتیجه نظرسنجی سال ۲۰۱۶ در مورد سطح رضایت محققان را نشان می‌دهد. مطالعه ۲۰۱۶ حاکی از این بود که میزان رضایت محققان دانشگاهی و صنعت تقریبا با هم برابر و به ترتیب 65 و 63 درصد بود.
یکی از مدیران پروژه تحقیقاتی در بخش خصوصی آمریکا در این مورد می‌گوید: به همه دوستانم که در دانشگاه مشغول به کار هستند، پیشنهاد می‌کنم که کارشان را ترک کنند و به صنعت زیست‌فناوری یا هر صنعت حرفه‌ای دیگر بپیوندند.
دانشگاه‌ها رضایت محققان را کسب کنند
این یافته‌ها زنگ خطر را برای کارفرمایان دانشگاهی به صدا درآورده است؛ آن هم در شرایطی که دلگرمی این بخش در بسیاری از کشور به دلیل شیوع کرونا بدتر شده است. همزمان با انتشار مطبوعاتی نیچر، دانشگاهیان ۵۸ دانشگاه بریتانیا در اعتراض به دستمزد، شرایط کاری و کاهش حقوق بازنشستگی‌شان اعتصاب کردند.
نظرسنجی جداگانه‌ای بین ژوئن و اوت سال گذشته از بیش از هزار عضو هیات علمی و کارکنان بریتانیا انجام شد که نشان می‌دهد روسای دانشگاه شیوع کرونا را دستمایه‌ای برای کاهش هزینه‌های خود کرده‌اند. از هر ۱۰ نفر هفت نفر معتقدند که این کار بیشتر باعث ایجاد فرهنگ ترس می‌شود و به نوبه خود منجر به مستبد شدن روسای دانشگاه شده است. بسیاری نیز ابراز نگرانی می‌کنند که موسسات دانشگاهی دولتی روز به روز بیشتر از قبل به کسب‌وکار تبدیل شوند.
اما از سوی دیگر، یافته‌های این نظرسنجی حاکی است که اگر دانشگاه‌ها واقعا مانند مشاغل بودند، کارکنان احتمالا خوشحال‌تر می‌بودند و به دنبال ترک موسسات آموزشی نبودند.
نیچر با چندین مدیر تحقیقاتی در صنعت نیز مصاحبه انجام داده است. یکی از مدیران تحقیقاتی در یک شرکت بین‌المللی علوم زیستی در این مورد گفت: حدود ۶۰ درصد از درخواست‌های استخدامی ما از سوی محققان دانشگاهی است و تنها بخش کوچکی از افرادی که استخدام می‌کنیم، دوباره به دانشگاه برمی‌گردند. البته شرکت کاملا مشتاق است که این مسیر بازگشت به دانشگاه را حفظ کند و برای همین به کارکنان پژوهشی خود امکان انتشار مقاله در مجلات علمی را می‌دهد. البته بسیاری از محققان در صنعت علاقه‌ای به این گزینه ندارند.
این در حالی است که شرکت‌های جدیدی هر هفته وارد بازار کار می‌شوند که برای پر کردن جای خالی نیروهای انسانی، سعی می‌کنند حقوق و مزایای بیشتری را به کارمندانشان پیشنهاد دهند. البته در تعدادی از کشورهای پردرآمد، این موضوع کاملا برعکس است و در آنها تعداد پژوهشگران پسادکترا از موقعیت‌های شغلی در صنعت بسیار بیشتر است. در این کشورها، صنعت دو سوم کل بودجه تحقیق و توسعه را تامین می‌کند. در مجموع، موسسات دولتی- از جمله دانشگاه‌ها- پول کمتری برای خرج کردن دارند و محققان بیشتر به دنبال گرفتن شغل دیگر هستند.
اینها همه نشان می‌دهد که صنعت اصلا همگن نیست و این ناهمگنی شامل شرکت‌های چندملیتی فناوری و علوم زیستی که ده‌ها هزار نفر را استخدام می‌کنند تا استارتاپ‌ها تک نفره منتخب از دانشگاه‌ها را شامل می‌شود. کار در شرکت‌های خصوصی نیز با چالش‌های خاص خود همراه است. به طور مثال، یکی از روسای بخش تحقیق و توسعه باتجربه در شرکت‌های بزرگ دارویی می‌گوید: سیاست‌های شرکتی و سرعت پایین تصمیم‌گیری برای محققی که به نقش علمی و عملی‌تر یک آزمایشگاه دانشگاهی عادت دارد، ممکن است ناامیدکننده باشد. اما در مقابل، محققان جوان در شرکت‌های کوچک‌تر می‌توانند نقش متنوع‌تری در محیط‌های کاری فعال و پویا داشته باشند؛ قبل از اینکه شرکت‌های رقیب آنها را با حقوق‌های بالاتر اغوا کنند.
دو مقصد شغلی از هم درس بگیرند
واضح است که بعید به نظر می‌رسد حقوق دانشگاهی بتواند با حقوق و دستمزدهای صنعت رقابت کند – حداقل تا زمانی که تعداد افراد پسادکتری از موقعیت‌های دیگر بیشتر باشد. اما چیزی که مشخص است این است که این دو مقصد شغلی باید از یکدیگر درس بگیرند. محققانی که به دنبال مشاغل صنعتی هستند، اغلب با نظر مخالف سوپروایزر یا مدیر گروه تحقیقاتی خود مواجه می‌شوند. بعضی اوقات این رویکرد می‌تواند محققان را حتی از برگشت –از صنعت- به دانشگاه بازدارد؛ در حالی که تجربه‌های به دست آمده آنها در صنعت، انرژی مضاعف و تنوع بیشتری به تیم‌های تحقیقاتی دانشگاهی خواهد داد.
البته بسیاری از محققان، شغل آکادمیک را بسیار ارزشمندتر از شغل صنعتی می‌دانند. به طور مثال، یکی از متخصصان بیوانفورماتیک دانشگاهی در آمریکا به این نظرسنجی گفت: حقوق من حدود ۵۰ درصد حقوق محققی است که در یک شرکت خصوصی کار می‌کند، اما مهم اینجاست که کاری انجام می‌دهم و در جایی زندگی می‌کنم که دوست دارم و بنابراین نمی‌توانم شکایتی داشته باشم. ولی بهتر است که صنعت و دانشگاه با هم وارد رقابت شوند.
با این حال، با افزایش رقابت برای استخدام استعدادهای علمی، روسای دانشگاهی نباید تصور کنند که این روند ادامه پیدا خواهد کرد. اگر می‌خواهند که نسل‌های فعلی و آینده دانشگاهیان شکوفا شوند، باید بیاموزند که چگونه در جذب، حفظ و پاداش دادن به محققان خود موفق عمل کنند و روش‌هایی را در پیش بگیرند که برای نخبگان جذابیت ایجاد کند.
نظر شما