امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، روز شنبه در جده با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان دیدار کرد.
آقای مکرون نخستین رهبر یک کشور مهم اروپایی است که از زمان قتل جمال خاشقچی، روزنامهنگار عربستانی در سال ۲۰۱۸، به این کشور سفر کرده است.
بر اساس گزارش سازمانهای امنیتی آمریکا، محمد بن سلمان شخصا دستور قتل جمال خاشقجی را صادر کرده بود.
از زمان کشته شدن این روزنامهنگار در ترکیه، محمد بن سلمان به کشورهای اروپایی یا آمریکا سفر نکرده است.
آقای مکرون که پیش از عربستان به قطر و امارات سفر کرد، روز جمعه با ارجاع به مساله قتل جمال خاشقجی گفت که تصمیمش برای رفتن به جده به معنای «تایید هیچ چیزی نیست.»
رئیسجمهور فرانسه گفت: «ما همواره درباره مسایل مرتبط با حقوق بشر یا این مورد مشخص، مواضعمان روشن بوده.»
او گفت که عربستان در این مدت نشست سران جی-۲۰ را برگزار کرد و «به رغم مساله خاشقجی، تعداد زیادی از قدرتهای جهان این نشست را بایکوت نکردند.»
پانزدهمین نشست سران جی-۲۰ در سال ۲۰۲۰ در شهر ریاض برگزار شد. اما به دلیل همهگیری کرونا، این نشست به شکل مجازی بود و سران کشورها به ریاض سفر نکردند.
ملاقات آقای مکرون و محمد بن سلمان در کاخ سلطنتی در شهر جده رخ داد.
این در حالی است که همچنان به شکل رسمی، ملک سلمان نفر اول حکومت عربستان محسوب میشود.
اما همانند کشور امارات که محمد بن زاید، ولیعهد این کشور از آقای مکرون استقبال کرد، در عربستان نیز این وظیفه بر عهده ولیعهد گذاشته شد.
ملاقات آقای مکرون با محمد بن سلمان، در تضاد با سیاست رسمی جو بایدن رئیسجمهوری آمریکاست که همچنان به دلیل قتل جمال خاشقجی از ولیعهد عربستان دوری میکند.
امانوئل مکرون پیش از ورود به عربستان، به شکل غیرمستقیم از این مساله انتقاد کرد.
او گفت: «ما نمیتوانیم برای مبارزه با تروریسم و کاهش تنش در خلیج (فارس)، عراق و یمن، برنامههای بلندپروازانه داشته باشیم، اما با عربستان مذاکراتی جدی انجام ندهیم.»
به گفته مقامهای فرانسوی، رئیسجمهور فرانسه به طور مشخص درباره مساله لبنان با عربستان مذاکره خواهد کرد.
عربستان به همراه امارات، بحرین و کویت، بیش از یک ماه است که روابطش را با لبنان محدود کرده است.
عربستان میگوید که لبنان در سیطره گروه حزبالله لبنان است که از سوی ایران حمایت میشود.
لبنان در حال حاضر با یک بحران اقتصادی قابلتوجه روبهرو است.
روز جمعه، جرج قرداحی، یکی از وزرای کابینه لبنان که ویدئوی انتقاداتش از عربستان آغازگر بحران اخیر بود از سمت خود استعفا کرد.
او گفت که در آستانه سفر آقای مکرون از مقام خود کنارهگیری کرده تا رئیسجمهور فرانسه بتواند به تنش دیپلماتیک اخیر پایان دهد.
استعفای آقای قرداحی با استقبال رئیسجمهور فرانسه روبهرو شد. او ابراز امیدواری کرد که در پی این استعفا «همه کشورهای خلیج (فارس) بار دیگر روابطشان را با لبنان از سر بگیرند.»
لبنان تا سال ۱۹۴۳ (۷۸ سال پیش) کشور تحتالحمایه فرانسه بود و همچنان گروههای سیاسی مختلف در این کشور، با فرانسه ارتباط خود را حفظ کردهاند.
آقای مکرون در جریان سفرش گفت که فرانسه، نقشی در منطقه دارد که باید ایفا کند.
او گفت: «اما ما چگونه میتوانیم برای ثبات منطقه، مساله لبنان و بسیاری مسایل دیگر تلاش کنیم، و در عین حال کشور شماره یک خلیج (فارس) از نظر اندازه و جغرافیا را نادیده بگیریم؟»
سفر رئیسجمهوری فرانسه به سه کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس، تا اینجا سود اقتصادی قابل توجهی برای این کشور اروپایی داشته است.
روز جمعه، امارات متحده عربی یک توافق خرید تسلیحاتی با فرانسه امضا کرد که بیش از ۱۹ میلیارد دلار ارزش دارد.
خرید ۸۰ هواپیمای رافال از فرانسه، بخش مهمی از این این توافق بزرگ تسلیحاتی است.
این توافق با انتقاد سازمان دیدهبان حقوق بشر روبهرو شد. این سازمان میگوید امارات نقش قابل توجهی در «جنایاتی که در جریان عملیات نظامی در یمن» رخ داد، ایفا کرده است.
در سال ۲۰۲۰ نیز، عربستان که رهبری عملیات نظامی در یمن را برعهده دارد، بزرگترین خریدار اسلحه از کشور فرانسه بود.