ایران آنلاین/ روز گذشته، اولین دور مذاکرات احیای توافق برجام در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، پس از پنج ماه توقف با حضور دیپلمات های ارشد گروه ۱+۴، اتحادیه اروپا و نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، در وین، پایتخت اتریش برگزار شد.
نشست افتتاحیه این دور از گفتوگوها، با هدف رفع تحریم ها، به ریاست مشترک "علی باقری" رئیس هیأت مذاکرهکننده ایران و "انریکه مورا "معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و با حضور هیأتهای ایران، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس، آلمان و اتحادیه اروپا از ساعت ۱۴ به وقت محلی و ۱۶:۳۰ به وقت تهران در هتل "کوبورگ" وین برگزار شد.
توافق نتیجه گرا و پایدار
در این جلسه هیأت ایرانی با هدف تمرکز جدی بر مسئله رفع تحریمها ، با ترکیبی حقوقی-اقتصادی شامل دو معاون دیپلماسی اقتصادی و امور حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه، معاون امور ارزی و بینالملل بانک مرکزی، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، معاون بینالملل و بازرگانی وزارت نفت و مشاور اقتصادی معاون اول رئیسجمهور و رئیسکل اسبق بانک مرکزی حضور یافت.
هیأت ایرانی، عامل اصلی وضعیت فعلی برجام را اقدام غیرقانونی آمریکاییها در نقض توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت دانسته و آن را نقضی آشکار از قواعد و مقررات بین المللی معرفی کرد. بر همین راستا نیز خواهان رسیدگی به وضعیت تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی در دستور کار نخست کمیسیون مشترک برجام شد؛ که این مسأله مورد اتفاق نظر اعضای نشست قرار گرفته و مقرر شد که نشست کارگروه تحریمها در وین برگزار شود.
"علی باقری" رئیس هیأت مذاکرهکننده ایران در عین حال بر لزوم لغو تمامی تحریمهای آمریکا علیه ایران تاکید کرده و گفت: ضروری است مسئله رفع تحریمها در اولویت نخست گفتوگوها قرار گیرد. معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در ادامه افزود: "تا زمانی که کارزار فشار حداکثری آمریکا نفس میکشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست".
در نشست روز گذشته همچنین مقرر شد کارگروه دیگری در خصوص مسائل هستهای تشکیل شود؛ اما هیأت ایرانی بر ضرورت اولویت بخشی به دستورکار رفع تحریمها تاکید کرد. ایران در این جلسه ملاکهای دستیابی به یک توافق نتیجهگرا و پایدار را مطرح کرده و تاکید کرد که واشنگتن باید در خصوص لغو تحریمها، عدم خروج دوباره از برجام و عدم استفاده از ظرفیت هایی که علیه کشورهای عضو برجام در توافق وجود دارد ضمانت بدهد.
درخواستهای فرابرجامی را نمیپذیریم
همزمان با آغاز مذاکرات در وین، "حسین امیر عبداللهیان " وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، یادداشتی اختصاصی را به "ایران آنلاین" ارسال کرده و در آن تصریح کرد:"ایران آمادگی دارد تا در صورت ارائه تضمین، بررسی خسارات و لغو مؤثر و قابل راستی آزمایی تحریمها، اقدامات جبرانی(فعالیت پیشرفته غنیسازی اورانیوم با درصد بالا) خود را متوقف کند".
امیرعبداللهیان افزود: "بازگشت احتمالی آمریکا به برجام مورد توجه ما نخواهد بود، مگر این که تضمینهایی ارائه گردد که تجربه تلخ گذشته تکرار نخواهد شد و شرکای اقتصادی ایران بتوانند با اطمینانخاطر وارد تعاملات اقتصادی پایدار و بدون نگرانی با ایران شوند."
وزیر امور خارجه ایران در عین حال تاکید کرد:"ایران با حسن نیت وارد مذاکرات میشود تا به یک توافق خوب برسد، اما درخواستهای فرابرجامی را نخواهد پذیرفت و جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوعات فراتر از برجام وارد مذاکره نخواهد شد."
وی در پایان گفت:"این فرصت، پنجرهای نیست که تا ابد باز بماند و آمریکا و سه کشور اروپایی میبایستی به خوبی این را درک کنند".
روز نخستین مذاکرات "مثبت" بود
دقایقی پس از اتمام مذاکرات ،"انریکه مورا" معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که ریاست نشست کمیسیون مشترک برجام را برعهده دارد در جمع خبرنگاران حاضر شده و نشست اعضا را پس از یک وقفه پنج ماهه، مثبت ارزیابی کرده و گفت: گفتوگوها میان اعضاء ادامه خواهد یافت. وی افزود: ایران بر موضوع لغو تحریم ها مصمم بوده و در نشست تمایل داشت تا در این خصوص به صحبتهای طرف های مقابل گوش کند.
در همین حال "میخائیل اولیانوف" نماینده روسیه در وین نیز دور هفتم مذاکرات هستهای را موفقیت آمیز توصیف کرده و گفت: مشارکت کنندگان برای ادامه گفتوگوها توافق کردند.
مذاکره غیرمستقیم با تهران
عصر روز گذشته "جن ساکی"، سخنگوی کاخ سفید، همزمان با آغاز مذاکرات وین، در یک نشست خبری در واشنگتن شرکت کرده و گفت: کاخ سفید همچنان بازگشت متقابل ایران به پایبندی کامل به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را هدف اصلی خود در جریان مذاکرات توافق هستهای در نظر میگیرد.
در همین حال "جالینا پورتر" سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در یک کنفرانس خبری گفت: "مذاکرات بنا به درخواست ایران، غیر مستقیم خواهد بود و آمریکا در هیچ یک از این نشست ها به طور مستقیم با ایران مشارکت نخواهد داشت". وی در عین حال تصریح کرد: "دولت "جو بایدن" ثابت قدم بوده و ما هم در دنبال کردن مسیر دیپلماسی هدفمند برای رسیدن به بازگشتی دوجانبه به برجام و پرداختن به طیف کاملی از نگرانی هایی که درباره ایران وجود دارد، صادق و ثابت قدم هستیم".
هجمه رسانه های غربی به مذاکرات وین
تنها ساعاتی از پایان روز نخست مذاکرات وین نگذشته بود که موجی گسترده از هجمه رسانه های غربی نسبت به مثبت بودن مذاکرات وین به راه افتاد. خبرنگاران رسانه های غربی حاضر در محل مذاکرات، در صف اول هجمه علیه ایران قرار گرفته و با انتشار توئیت هایی خلاف واقع، اقدام به وارونه جلوه دادن فضای حاکم بر گفت و گوها کردند.
"لارنس نورمن" خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال که از نزدیک اخبار و تحولات مرتبط با برجام و مذاکرات مرتبط با آن را دنبال می کند، در صف اول هجمه ها به ایران و نتایج مذاکرات ایستاده و شیطنیت های با هدف غبارآلود کردن فضای مثبت مذاکرات به راه انداخت.
وی در یکی از توئیت هایش، با هدف ایجاد ابهام و تردید در فضای مذاکرات نوشت: " برخی منابع غربی در اظهارنظرهایی محرمانه می گویند که فضای مذاکرات روز دوشنبه چندان هم مثبت نبوده است؛ اگرچه برخی مقامات در اظهارنظرهای رسانه ای و علنی، مذاکرات را مثبت ارزیابی کردند . آنها البته نمی گویند که مذاکرات عصر گذشته کاملا منفی بوده است؛ بلکه می گویند هنوز معلوم نیست تیم مذاکره کننده ایران برای مذاکرات جدی آماده باشد".
خبرگزاری انگلیسی رویترز نیز در اقدامی جهت دار و هدفمند برای کم اهمیت جلوه دادن اظهارنظرهای مثبت دیپلمات ها درباره روز نخست مذاکرات، در گزارش خود از مذاکرات روز دوشنبه وین، اینگونه تیتر زد: "مذاکرات هسته ای ایران از سرگرفته شد؛ اظهارنظرهای خوش بینانه به رغم وجود بدبینی ها".
خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز در گزارشی با عنوان "مذاکرات هسته ای ایران در هاله ای از ناامیدی در وین از سرگرفته شد"، تلاش کرد تا تصویری ناامیدانه و پر از یاس را علی رغم فضای بسیار مثبت مذاکرات، به مخاطبینش القا کند.
گفتنی است این فضاسازی رسانه ای- غربی علیه ایران و نتایج مذاکرات وین پس از آن شدت گرفت که "انریکه مورا "معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا، روز نخست مذاکرات وین را مثبت ارزیابی کرد.