به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز اردبیل؛ حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در هشتم ربیع الثانی در سال ۲۳۲ هجری قمری در مدینه متولد شدند. پدر ایشان امام هادی علیه السلام و مادرشان حدیثه بود.

نام امام یازدهم حسن، و کنیه آن بزرگوار ابومحمّد و از القاب ایشان زکى و عسکرى است.

امام حسن عسکری علیه السلام در سال ۲۳۵ ه. ق که چهارساله بودند، با پدر بزرگوارش امام هادی علیه السلام به سکونت در سامرا مجبور شد و حدود نوزده سال با پدر خویش در این شهر ساکن بود. پس از شهادت پدر، به مدت شش سال امامت کرد و در این مدت به علت سخت گیری بیش از حد عباسیان، با تقیه بسیار رفتار می‌کرد و جز یاران نزدیک، کسی را برای ملاقات نمی‌پذیرفت.

امام حسن عسکری و پدرش امام هادی علیهم السلام امامین عسکریین نامیده می‌شوند، زیرا شهر سامرا که مجبور به زندگی در آن بودند، در واقع یک اردوگاه نظامی بود.

تاریخ زندگی امام حسن عسکری علیه السلام

امام حسن عسکری بعد از درگذشت پدرش به حکم خداوند و به وصیت پدر در سال ۲۵۴ ه‍. ق در سن ۲۲ سالگی به امامت رسید. امامت حسن عسکری از سال ۲۵۴ تا سال ۲۶۰ ه‍. ق ادامه یافت.

مهدی موعود، فرزند امام حسن عسکری علیه السلام

با توجه به شرایط و موقعیتی که حضرت امام حسن عسکری علیه السلام، در آن قرار داشت، روشن است که موضوع تعیین و انتخاب جانشین آن حضرت، یعنی آخرین امام از نسل پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله، که براساس روایات تردید ناپذیر بنیاد ظلم و بیداد را برخواهد کند، تا چه درجه از اهمیت و حساسیت برخوردار است. اگر دشمنان اهل بیت علیهم السلام، کوچکترین رد پایی از فرزند امام حسن عسکری علیه السلام، و جانشین ایشان به دست می‌آوردند، قطعا در پی نابودی آن حضرت بر می آمدند و اجازه نمی‌دادند که سلسله امامت استمرار پیدا کند؛ بنابراین چاره‌ای جز مخفی نگهداشتن موضوع تولد آخرین حجت حق نبود، و این پنهان کاری تا حدی بود که تا لحظه تولد ایشان نزدیکترین خویشاوندان حضرت عسکری علیه السلام، نیز هیچ اطلاعی از این موضوع نداشتند.

 امام حسن عسکری علیه السلام، درباره فرزند دلبند خویش نور آل محمد، امام عصر علیه السلام، فرمودند: «...والله لیغیبن غیبة لاینجوفی‌ها الا من ثبته الله عز و جل علی القول بامامته و وفقه للدعاء بتعجیل فرجه» به خدا سوگند مهدی آن گونه نهان خواهد گشت که هیچ کس در زمان غیبت او از گمراهی و هلاکت نجات نخواهد یافت؛ مگر آنان که خدای عزوجل بر اعتقاد به امامت آن حضرت پایدارشان دارد و در دعا برای تعجیل فرج مقدسش، موفقشان فرماید.

سیره هدایتی امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری علیه السلام با وجود همه آن فشار‌ها و کنترل‌ها و مراقبت‌های بی وقفه حکومت عباسی، یک سری فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و علمی در جهت حفظ اسلام و تشیع و مبارزه با افکار ضد اسلامی و ضد شیعی انجام داد که اهم کوشش‌ها و تلاش‌های علمی ـ فرهنگی آن حضرت عبارت است از:

تربیت شاگردان: گرچه امام حسن عسکری علیه السلام بر اثر نامساعد بودن زمان و محدودیت بسیار شدید که حکومت عباسی اعمال می‌کرد، موفق به گسترش دانش دامنه دار خود در سطح کل جامعه نشد، ولی در تربیت شاگردانی که هر کدام به سهم خود در نشر و گسترش معارف ناب تشیع و رفع شبهات دشمنان شیعه نقش مهم و به سزایی داشتند، موفق گشت.

تشویق نویسندگان: امام حسن عسکری علیه السلام در کنار تربیت شاگردان از تشویق نویسندگان غافل نبود؛ از جمله داود بن قاسم جعفری می‌گوید: کتاب «یوم و لیلة» از یونس آل یقطین را به حضرت عسکری علیه السلام عرضه داشتم. امام فرمود: «تَصْنیفُ مَنْ هذا؛ نوشته چه کسی است؟» گفتم: نوشته یونس است. آن گاه فرمود: «اَعْطاهُ اللّهُ بِکُلِّ حَرْفٍ نُورا یَوْمَ الْقِیامَةِ؛ خداوند در مقابل هر حرف، نوری به او در روز قیامت عطا فرماید.»

تألیف: امام حسن عسکری علیه السلام علاوه بر تربیت شاگردان و تشویق نویسندگان، خود نیز دست به قلم برده و کتب و نامه‌های فراوانی را برای توسعه علم و دانش و هدایت و راهنمایی جامعه از خود به یادگار گذاشته است.

پاسخ به شبهات: وجود پرسش و طرح شبهه می‌تواند باعث بالندگی و رشد جامعه شود، به شرطی که به آن پاسخ صحیح و هدایتگر داده شود. گاه ممکن است در جامعه شبهات ویرانگری به وجود آید که اگر درست جواب داده نشود، کل جامعه اسلامی را می‌تواند با خطر مواجه کند. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی امام حسن عسکری علیه السلام شبهه زدایی بود.

برخورد با انحرافات و تحریفات: از دیگر فعالیت‌های علمی و فرهنگی امام عسکری علیه السلام برخورد با بدعتها، تحریفات و انحرافاتی بود که در جامعه پیش می‌آمد؛ مخصوصا اگر این انحرافات از ناحیه اهل قلم و دانشمندان و علما سر می‌زد، حضرت نسبت به آن خیلی حساس بود، و این خود درس بزرگی است برای علما که در مقابل انحرافات و تحریفات و بدعت‌هایی که در جامعه ایجاد می‌شود، سکوت اختیار نکنند.