به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزآذربایجان غربی، کشاورزی پایدار سعی در افزایش بهره وری در سطح کم با تولید بیشتر و کاهش هزینه دارد.

در کشاورزی پایدار این امکان فراهم می شود تا بتوانیم غذاهای سالم تولید کنیم بدون آنکه توانایی نسل‌های آینده را برای تولید غذا به خطر بیندازیم.

کلید کشاورزی پایدار یافتن تعادل صحیح بین نیاز به تولید غذا و حفظ اکوسیستم‌های محیطی است.

همچنین کشاورزی پایدار، مقاومت اقتصادی مزارع را افزایش می‎دهد و به کشاورزان کمک می‌کند تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

در این گزارش مکتوب تلاش شده است با استفاده از تحقیقات علمی چاپ شده در نشریات معتبر علمی و نیز گفتگو با کارشناسان این علم راه کارهای استفاده بهینه از کشاورزی پایدار مطرح شود .

کشاورزی پایدار راهکاری برای احیای دریاچه ارومیه

پروژه همکاری در احیای دریاچه ارومیه از طریق مشارکت جوامع محلی در استقرار کشاورزی پایدار، از سال ۱۳۹۳ با حمايت مالی دولت ژاپن و جزو پروژه‌های برنامه عمران سازمان ملل متحد (UNDP)، در سه استان آذربایجان غربی و شرقی و کردستان ودر شهرستان هایی که در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار گرفته اند در حال اجرا می باشد.

بازیگران استقرار کشاورزی پایدار

این طرح بین المللی برای یک دوره ۱۰ ساله برنامه ریزی و اجرا می‌شود‌ که سازمان‌ ها و ارگانهای مختلفی در اجرای طرح مشارکت دارند که از آن جمله می‌توان به سازمان حفاظت محیط‌زیست و طرح ملی حفاظت از تالاب‌های ایران، وزارت نیرو، دانشگاههای صنعتی شریف، ارومیه و تبریز، سازمان‌ های جهادکشاورزی سه استان یاد شده و ادارات کل حفاظت محیط زیست سه استان و نیز مدیریت های جهادکشاورزی شهرستانهای واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و نیز شرکتهای فنی و مشاوره ای کشاورزی بعنوان مجری، دست‌اندرکاران اجرای کشاورزی پایدار می‌باشند.

به گفته آرمین حبیبی کارشناس فنی استانی طرح حفاظت از تالاب های ایران، این طرح با اهداف کلی کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب کشاورزی، کاهش حدود ۳۰ درصدی سموم و کودهای شیمیایی، کاهش حدود ۲۰ درصدی آلاینده‌های کشاورزی و افزایش حداقل ۲۰ درصدی درآمد کشاورزان برنامه ریزی و اجرا می شود.

این کارشناس فنی اضافه می کند: در این پروژه، مجری طرح حفاظت از تالاب‌های ایران بعنوان کارفرما و مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی سازمان‌ها بعنوان دبیران کارگروه راهبری فنی و اجرایی استانی پروژه و ناظر استانی، ادارات کل حفاظت محیط زیست استان‌ ها بعنوان دبیر کارگروه مدیریت زیست بومی تالاب‌های استان و ناظر استانی، مدیریت های جهادکشاورزی شهرستان ها بعنوان ناظر محلی و شرکتهای فنی و مشاوره ای کشاورزی نیز بعنوان مجری پروژه در هر فاز بمدت حدود ۱۷ ماه بصورت مشترک در اجرای مطلوب پروژه ایفای نقش می‌کنند.

بروزترین تکنیک های کاهش مصرف آب در کشاورزی پایدار

آرمین حبیبی اشاره می کند: دراین پروژه آخرین تکنيک های کاهش مصرف آب در سطح باغات و مزارع که زیر نظر محققین مرکز تحقیقات کشاورزی و نیز کمیته فنی سازمان جهادکشاورزی استان و شهرستان و با حضور نمایندگان مطلع کشاورزان تدوین می گردد.

 جبیبی اضافه کرد: گروه پایش آب نیز توسط محقق آب دانشگاه روند کاهش مصرف آب را مورد بررسی قرار داده و بازخورد اجرای پروژه را مورد بررسی قرار می‌دهد.

استفاده از ارقام زودرس،  میانرس و مقاوم به شرایط  کم آبی در کشاورزی پایدار

حمیدی رئیس اداره آموزش و ترویج مدیریت جهاد کشاورزی ارومیه بااشاره به اینکه که از جمله تکنيکهای پیاده شده در استقرار کشاورزی پایدار  استفاده از ارقام زودرس و میانرس و مقاوم به شرایط  کم آبی است گفت: اجرای سیستم آبیاری نوار تیپ و کشت غلات روی پشته و کوتاه کردن طول و عرض کرتها و نیز کشت دو ردیفه در زراعت و همچنین اجرای سیستم آبیاری شیاری و یا تشتکی حلقوی و جایگزینی ارقام و یا درختان کم آب بر و رعایت اصول باغبانی و ... در باغات از دیگر روشهای کشاورزی پایدار است.

رئیس اداره آموزش و ترویج مدیریت جهاد کشاورزی ارومیه گفت:در مجموع هفت سال گذشته، در 112 روستای تحت پوشش پروژه در استان آذربایجان غربی، تعداد 2142 نفر به عنوان کشاورزان مرجع اصلی با سطح زیر کشت بیش از300 هزار هکتار اراضی باغی و زراعی مورد آموزش و پشتیبانی فنی در خصوص راهکارهای کاهش مصرف آب، کاهش مصرف نهاده های شیمایی و افزایش بهره وری اقتصادی قرار گرفته اند.

اکبری یکی از کشاورزان پیشرو در طرح اجرای کشاورزی پایدار است که ادعا دارد مشاوره های کارشناسان فنی و مهندسی اورا درتولید محصول با کیفیت کمک کرده است .

وی با اعلام اینکه مصرف آب کشاورزی با اجرای این طرح کاهش داشته است، می گوید :   آفات و  بیماری های باغ سیب او کم شده و  از کودهای  شیمیایی وآفت کش ها کمتر استفاده می کند.

او اشاره می کند: محصول باغ او نسبت به سال های قبل، از کیفیت بالایی برخوردار است و سعی میکند از روشهای نوین باغداری که مشاوران فنی و مهندسی کشاوری به او پیشنهاد می کنند، استفاده کند.

عبدالعلی مدیرعامل شرکت فنی و مشاوره کشاورزی بااشاره به اینکه یکی از فعالیت های هفت سال این شرکت، استقرار پروژه کشاورزی پایدار است، گفت:این طرح که به صورت برد برد هم برای شرکت زمینه فعالیت هفت کارشناس در طول یکسال زراعی ایجاد می کند وهم برای کشاورزان طرف قرار داد منافعی داردکه درکنار  کارشناسان در رشته های مختلف کشاورزی همراه با تسهیل گر همکاری  می کنند.

وی افزود: خاک ورزی حفاظتی,آزمون خاک,نحوه صحیح هرس,نصب تله های فرمونی برای آفات,نحوه صحیح آبیاری و آشنایی و استفاده از روش های نوین آبیاری  اقداماتی است که کارشناسان با همراهی کساورزان در زمینهای زراعی وباغی انجام میدهند تا در زمان کم آبی کشاورز بتواند محصول خود را حفظ کند و در جهت حفظ دریاچه ی ارومیه از مصرف آب صرفه جویی کند.

کشاورزی پایدار در باغ و مزرعه

عبدالعلی بااشاره به اینکه پایداری روش های اجرا شده کشاورزی پایدار در باغ و مزرعه  از اهداف مهم این طرح است گفت:  کاهش مصرف کود شیمیایی که از مهمترین علت های مسمومیت خاک های زراعی و باغی است, استفاده از کود های بیولوژیکی و آلی,کاهش مصرف سموم شیمیایی,رعایت تناوب کشت,اطلاع رسانی در تعیین زمان دقیق آبیاری هدفهایی که باید درمنطقه پایدار بماند.

وی افزود: کشاورزی پایدار  سعی در افزایش بهره وری در سطح کم با تولید بیشتر و کاهش هزینه دارد.

نتیجه گیری:

با این اوصاف می توان نتیجه گرفت که با افزایش تولید کشاورزی به جهت رفع نیازمندی های رو به رشد جمعیت در حال گسترش , نگرانی در مورد آینده تامین غذا برای مردم مطرح گردیده است . آلودگی های آب , خاک , هوا و فرسایش خاک  , مقاومت آفات به سموم و گسترش کود شیمیایی سبب گردیده تا به جهت حفظ منابع به گذشته و کشت های صنعتی برگردیم . زراعتی که به هر صورت در عین پایین بودن بازده سلامتی آتی بشر را تضمین می کند .

خبرنگار و نویسنده : ربابه سیدی یکانی

سردبیر : صمد اسمعیلی