به گزارش خبرگزاری صداسیما، مرکز اصفهان؛ طوفان، سیل، خشکسالی و آتش سوزی‌های شدید در جنگل‌ها حاکی از تغییرات غیر معمول با سرعتی بالا در جو زمین است.
تغییر اقلیم یعنی تغییر طولانی مدت دما و الگو‌های معمولی آب و هوا در یک منطقه خاص یا سطح کره زمین و علت تغییرات آب و هوایی و گرمایش جهانی زمین، سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند گاز طبیعی، نفت و زغال سنگ است که باعث انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در جو زمین و عامل اصلی گرم شدن زمین محسوب می‌شود.
گاز‌های گلخانه‌ای چه گاز‌هایی هستند؟
گاز‌های گلخانه‌ای گرمای تابش خورشید را در اتمسفر به دام انداخته و موجب افزایش دمای زمین می‌شوند و این افزایش دمای کره زمین را گرمایش جهانی می‌گویند.
بخار آب، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید کربن و متان اصلی‌ترین گاز‌های گلخانه‌ای هستند و اگر این گاز‌ها در جو زمین نبود انرژی گرمایی خورشید به فضا بر می‌گشت و هوای زمین ۳۲ درجه سانتیگراد سردتر از اکنون می‌شد.
با تغییر اقلیم الگوی بارشی از برف به باران در حال تغییر است، همچنین سرمای شدید و بارش تگرگ در فصل شکوفه دهی درختان، بارش سنگین برف در استان‌های مازندران و گیلان و دیگر استان‌ها برخی از نشانه‌های بی نظمی در شرایط آب و هوایی کشور است.
بر اساس پیش بینی کارشناسان تا ۲۰ سال آینده دمای زمین تا نیم درجه افزایش می‌یابد و بارشها نیز به ۱۵ درصد میزان فعلی خواهد رسید.
تغییر اقلیم و اثرات آن بر سلامت مردم
تغییرات آب و هوایی و افزایش میانگین دما سبب افزایش موج گرمایی در تابستان می‌شود و افراد حساس به گرما از جمله مبتلایان به آسم کودکان، و سالخوردگان و افراد مشغول در مشاغل حرارتی استرس زا در تحت تاثیر قرار می‌دهد و میزان مراجعات بیماران قلبی و عروقی در فصل گرم بالا می‌رود و آمار تلفات افزایش می‌یابد.
وقوع موج گرمایی سبب افزایش رطوبت و آلودگی هوای شهر‌ها می‌شود که این موضوع بر سلامت انسان تاثیر گذار است.
افزایش آتش سوزی در مراتع و جنگل‌ها با تغییر اقلیم
یکی از پیامد‌های تغییرات آب و هوایی (اقلیم) گسترش و افزایش آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع است که این تغییرات باعث افزایش تعداد، مدت زمان و شدت آتش سوزی شده است.
یک متخصص تغییر اقلیم گفت: آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع نه تنها به محیط زیست آسیب می‌زند بلکه زندگی وحوش را نیز به خطر می‌اندازد.
محمود رضا مومنی افزود: با تغییرات آب و هوایی، شرایط آتش سوزی در مراتع و جنگل‌ها بیش از پیش فراهم شده و خطا‌های بشری می‌تواند خسارت‌های جبران ناپذیر آتش سوزی در این مناطق را به همراه داشته باشد.
منصور شیشه فروش مدیر کل مدیریت بحران استان اصفهان هم توصیه کرد برای جلوگیری از آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع، ازپرتاب ته سیگار و رها کردن بطری‌های شیشه‌ای و پلاستیکی که نقش ذره بین را ایفا می‌کنند در طبیعت خودداری کرده و در این مناطق آتش روشن نکنیم.
تاثیر تغییرات اقلیمی بر روند خشکسالی
کارشناسان بخش آب می‌گویند، با تغییر گسترده اقلیمی سال‌های خشکسالی طولانی‌تر و سال‌های‌تر نیز با سیلاب‌های مخرب و ویران‌گر برای کشورمان همراه است.
نمونه این تغییر اقلیم وقوع دوسال «تر» همراه با سیلاب‌های ویران کننده در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ بود که سیلاب‌های آن خسارت‌های سنگینی را برجای گذاشت.
در سال آبی گذشته یعنی از ابتدای مهر ۱۳۹۹ تا پایان شهریور۱۴۰۰ مجموع بارشها به ۱۴۳.۴ میلی‌متر رسید که در مقایسه با دوره بلندمدت که ۲۳۵.۳ میلی‌متر بارش ثبت شده کاهش ۳۹ درصدی دارد و وضعیت بارشها در این مدت حکایت از وقوع یک خشکسالی دارد.
به گفته معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو امسال خشک‌ترین سال آبی نیم قرن اخیر است.
قاسم تقی زاده خامسی گفت: در اثر کاهش بارشها آب در مخازن ۱۹۹ سد ملی کشور به حداقل رسیده که نسبت به سال گذشته یعنی از ابتدای مهر۱۳۹۸ تا آخر شهریور۱۳۹۹ حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است، و اگر سیل و بارندگی‌های سال‌های ۹۸ و ۹۹ نبود، آب موجود در مخازن سدها بسیار کمتر از این هم بود.
وی با بیان اینکه امسال سال بسیار سختی به لحاظ بارشها داریم که جزو کم بارش‌ترین سال‌های ۵۰ ساله اخیر است ادامه داد: این وضعیت بارشی کشور در سال آبی جدید ضرورت توجه بیشتر به مدیریت مصرف را دو چندان می‌کند تا با رعایت آن بتوان این سال را با سختی کمتری سپری کنیم.
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو افزود: منابع اصلی آب در اختیار انسان نیست، اما مدیریت مصرف آن در دست بشر است و با استفاده از تجربه‌های مختلف و گوناگونی از خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها می‌توانیم مدیریت مصرف خوبی بر منابع آبی داشته باشیم و از ظرفیت موجود استفاده لازم را ببریم.
تاثیر تغییرات آب و هوایی بر کاهش آب سدها
مشاهدات عینی حاکی است آب در مخازن سد‌های کشور بطور چشمگیری کاهش یافته بطوری که در بندر عباس ذخیره آب در پشت 
سه به اتمام رسیده و دریاچه‌های پشت سد کاملا خشک شده، کاهش ۸۰ درصدی آب و افت ۲ متری آب ذخیره شده پشت سد در شهرستان بم و دریاچه پشت سد زاینده رود هم تنها ۳۰ درصد آب دارند و دیگر سد‌های کشور هم وضعیت ذخیره آب مطلوبی ندارند.
ایرج حشمتی مدیر کل محیط زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه تغییرات اقلیمی در این استان آغاز شده و قابل لمس است می‌گوید: با افزایش یک درجه‌ای دما، ۱۲ میلیارد متر مکعب آب یعنی معادل ده برابر حجم سد زاینده رود تبخیر می‌شود.
موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو هم از تداوم روند کاهش بارش در سه ماه ابتدایی سال آبی جدید خبرداده وسازمان هواشناسی نیز پاییز امسال را خشک و زمستان را نرمال و زیر نرمال پیش‌بینی کرده است.
تبعات تغییرات اقلیمی بر محیط زیست
مدیر کل محیط زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه تغییرات اقلیمی آثار مخربی برای ۲۰ سال آینده استان اصفهان خواهد داشت گفت: نقشه افزایش دمای سطح زمین در یک قرن گذشته، نشان‌دهنده آسیب‌پذیری ایران از تغییرات اقلیمی بیش از متوسط جهان است که اصفهان نیز متاثر از آن است.
ایرج حشمتی افزود: مطالعات هواشناسی در ۳۰ سال گذشته نشان‌دهنده کاهش بارندگی‌های میانگین ۱۰ ساله و افزایش سالانه دمای هواست که این افزایش دما باعث تبخیر شدید آب‌های سطحی می‌شود.
وی گفت: خشکسالی موجب استفاده بیش از حد از آب‌های زیر زمینی و در نتیجه فرونشست‌های بیشتر، هجوم ریزگردها، بروز آفات، فرسایش خاک، خشک شدن تالاب‌ها ازبین‌رفتن پوشش گیاهی و کاهش حیات‌وحش می‌شود.مدیر کل محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: امسال به دلیل کمبود بارشها، خشکسالی و کاهش سفره‌های آب زیرزمینی حیوانات حیات وحش از مناطق مختلف زیستگاهی خود در استان اصفهان به اطراف جاده‌ها و مزرعه‌ها هجوم آورده اند که یا در جاده‌ها بر اثر تصادف با وسایل نقلیه تلف می‌شوند و یا شکارچیان غیر مجاز این حیوانات را شکار می‌کنند.
تغییر اقلیم و تنش آبی تابستان در اصفهان 
کمبود ۴ هزار و ۳۰۰ لیتربر ثانیه، قطع آب و افت فشار در شهر اصفهان بی سابقه‌ترین توزیع آب سیار را در این استان به همراه داشته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با بیان اینکه از ابتدای تنش آبی در خرداد ماه امسال تاکنون با استفاده از ۵ هزار و ۷۴۰ دستگاه تانکر سیار نزدیک به ۶۱ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر آب بین شهروندان اصفهانی و روستاییان تحت پوشش، توزیع شده است.
هاشم امینی با بیان اینکه تابستان امسال یکی از سخت‌ترین تابستان‌ها از نظر تأمین و توزیع آب بین مشترکان بود افزود: شرایط تأمین آب پایدار در تابستان امسال به قدری سخت بود که مجبور شدیم نه فقط در روستا‌ها بلکه در قلب کلان شهر اصفهان نیز به صورت سیار آب توزیع کنیم.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون آب مورد نیاز جمعیت بیش از ۶ میلیون نفر در استان‌های اصفهان، یزد و چهارمحال و بختیاری از سد زاینده‌رود تأمین می‌شود گفت: برآورد‌ها نشان می‌دهد ذخیره آب دریاچه سد زاینده‌رود به ۲۵۰ میلیون مترمکعب رسیده و به همین دلیل مدیریت مصرف بهینه آب، باید همچنان سرلوحه همه کار‌ها باشد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان یکی دیگر از مشکلات تأمین آب شرب پایدار در استان اصفهان را قطع برق چاه‌ها و تأسیسات آبرسانی در طول تابستان بیان کردو گفت: برای حل این مشکل و قطع وابستگی به سامانه‌های برق‌آبی، تلاش این شرکت بر تقویت دیزل ژنراتور‌ها و تولید برق مورد نیاز، متمرکز شده است.
یادمان باشد آب، انرژی و محیط زیست میراث گذشتگان و امانت آیندگان نزد ماست، با مدیریت مصرف سوخت و صرفه جویی در مصرف آب و جلوگیری از تخریب محیط زیست این میراث را برای آیندگان نگه داریم.
نگارنده : فاطمه نادی
نظر شما