تورم در حال بلعیدن دستمزد حقوق‌بگیران و بازنشستگان است؛ این جمله‌ای است که «حمید حاج‌اسماعیلی»، کارشناس بازار کار می‌گوید. وی اعتقاد دارد که شرایط تحریم و کرونا، منجر به رشد نرخ ارز و تورم در دو سال اخیر شد و همین موضوع، بخش حقوق‌بگیر و بازنشسته کشور را دچار مشکلات معیشتی کرده است.
آخرین گزارش رسمی دولت از نرخ تورم حاکی از آن است که در شهریورماه تورم به ۴۵.۸درصد رسیده است. این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان، تورم به صورت غیررسمی حدود ۶۰ درصد است. در این شرایط حداقل حقوق کارگران در سال جاری دو میلیون و ۶۵۵هزار و ۴۹۵ تومان مصوب شده که با مزایا و سوابق کار این رقم تا ۴ میلیون و ۱۱۱هزار تومان افزایش می‌یابد. این رقم در حالی است که محاسبات نشان می‌دهد که با فرض دلار ۲۸هزار تومانی و پایه حقوق دو میلیون و ۶۵۵هزار تومانی، یک کارگر در حال حاضر حدود ۹۴ دلار دریافتی دارد.
در همین خصوص «حمید حاج‌اسماعیلی»، کارشناس بازار کار در گفت‌وگو با خبرآنلاین درباره اثر تورم روی دستمزد و حقوق می‌گوید: تورم یکی از عوامل و مولفه‌های اساسی است که نمایانگر شرایط اقتصادی در هر کشور است. کشور ما متاسفانه طی ۴-۵ دهه گذشته متوسط ۲۰ تا ۲۳درصد تورم سالانه را داشته است.
وی می‌افزاید: تورم در ایران در کوتاه‌مدت به وجود نیامده، بلکه یک سیر طولانی ۵۰ ساله دارد که روزبه‌روز رشد کرده است. عوامل متعددی می‌تواند از علل ایجاد تورم در ایران باشد که یکی از جدی‌ترین آنها، ساختار اقتصادی کشور است که با وجود آگاهی مدیران، این روند اصلاح نشده است.
این کارشناس بازار کار با بیان اینکه اقتصاد ایران کماکان دولتی است، تصریح می‌کند: بخش‌های دولتی بدون آگاهی از علم اقتصاد به خود اجازه می‌دهند در سایر بخش‌ها دخالت کنند که این خود منجر به ایجاد تورم می‌شود.
حاج‌اسماعیلی عنوان می‌کند: رشد نقدینگی نیز که در حال حاضر به بالای ۳ هزار هزار میلیارد تومان رسیده، ناشی از سیاست‌های اقتصادی دولت است که موج نقدینگی را دنبال می‌کند و خود باعث ایجاد چنین تورمی شده است.
دولت برای جبران اعتبارات در بخش‌های مختلف، ممکن است از بانک مرکزی استقراض کند یا چاپ پول کند و اوراق بفروشد و سیاست‌هایی را برای جبران تامین اعتبار و کسری بودجه انجام دهد که منجر به تورم می‌شود
چشم‌اندازی برای کنترل تورم وجود ندارد
این کارشناس بازار کار در ادامه می‌گوید: اگر ما بخواهیم شرایط اقتصادی کشور را بهبود دهیم، این دولت است که باید سیاست‌های اقتصادی و برنامه‌های اقتصادی خود را اصلاح کند و تا زمانی که دولت چنین عزمی نداشته باشد، امکان کاهش نرخ تورم در کشور وجود ندارد.
حاج‌اسماعیلی تاکید می‌کند: بر همین اساس، دولت مسئول ایجاد تورم در کشور از طریق سازمان‌ها و نهادهای اقتصادی است که در کشور فعالیت می‌کنند و یکی از آنها بانک‌ها هستند که روزبه‌روز با خلق پول، نقدینگی را افزایش می‌دهند. خود دولت نیز برای جبران اعتبارات در بخش‌های مختلف، ممکن است از بانک مرکزی استقراض کند یا چاپ پول کند و اوراق بفروشد و سیاست‌هایی را برای جبران تامین اعتبار و کسری بودجه انجام دهد که منجر به تورم می‌شود.
گروهی که هدف تورم هستند
وی با بیان اینکه همه این مولفه‌ها در سال گذشته در ایجاد تورم در کشور نقش داشتند، تصریح می‌کند: به طور قطع اولین آثار تورم در کشور روی زندگی و معیشت حقوق‌بگیران، بازنشستگان و دهک‌های پایین خود را نشان خواهد داد و آنها هستند که به سرعت دچار کاهش قدرت خرید می‌شوند و دارایی‌های خود را از دست می‌دهند، طوری‌که پس‌انداز آنها در مدت کوتاهی استفاده و دچار مشکلات شدید تامین معیشت خواهند شد.
این کارشناس بازار کار متذکر می‌شود: در همین راستا برای جبران تورم از طرف دولت و حاکمیت حدود ۷ تا ۸ سال قبل لایحه همسان‌سازی در مجلس تصویب شد تا دولت میزان فشار تورم که بر بازنشستگان و حقوق‌بگیران ایجاد شده است را جبران کند.
حاج‌اسماعیلی ادامه می‌دهد: طی سال جاری حقوق مستمری‌بگیران افزایش یافت و به همین تناسب هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی حقوق‌بگیران افزایش دستمزد داشتند اما این اقدام کارساز نبوده و ما برای اینکه بتوانیم فشار تورمی را روی حقوق‌بگیران و بازنشستگان کاهش دهیم، باید تورم را کاهش دهیم.
وی یادآور می‌شود: این دولت است که باید سیاست‌های اقتصادی و ساختار اقتصاد کشور را اصلاح کند و حجم نقدینگی از بازار دلالی به سمت کارهای تولیدی و خدماتی هدایت شود تا پول در چرخه عرصه فعالیت‌های اقتصادی چرخش کند تا اینکه به سمت بازارهای ملک و دلالی برود.
اولین آثار تورم در کشور روی زندگی و معیشت حقوق‌بگیران، بازنشستگان و دهک‌های پایین خود را نشان می‌دهد و آنها هستند که به سرعت دچار کاهش قدرت خرید می‌شوند و دارایی‌های خود را از دست می‌دهند
بانک‌ها به خلق نقدینگی دامن می‌زنند
این کارشناس بازار کار می‌گوید: بانک‌ها از عوامل اساسی هستند که دولت‌ها مدیریت آنها را برعهده دارد و باید سیاست‌های پولی و مالی را اصلاح کنند. متاسفانه اقتصاد ما بانک‌محور است و بانک‌ها نیز خلق پول می‌کنند و خود نیز از طریق بنگاه‌داری در پروژه‌ها شرکت می‌کنند و سود آنها از پروژه‌ها بسیار هنگفت است که همه اینها به خلق نقدینگی دامن می‌زند.
حاج‌اسماعیلی درباره اثر دلار ۲۸هزار تومانی روی سطح زندگی خانوار، می‌افزاید: موضوع دیگر، ثبات در عرصه‌های پولی و مالی و ثبات در شرایط ارزی کشور است. متاسفانه نرخ ارز تاثیر به‌سزایی بر سیاست‌های پولی و مالی و بازار کار ما دارد و خیلی زود اثرات آن را بر معیشت و زندگی حقوق‌بگیران می‌بینیم. وی تصریح می‌کند: متاسفانه در ۴ دهه گذشته هیچ زمان ارز در کشور ما ثبات نداشته و همواره رشد فزاینده‌ای را تجربه کرده است. در ۳ سال گذشته نیز به دلیل تحریم‌ها و شرایط کرونا، تورم الان به صورت غیررسمی به بالای ۶۰درصد رسیده است و تورم رسمی نیز ۴۵درصد است و در برخی از استان‌ها تورم رسمی به ۵۰درصد رسیده است.
این کارشناس بازار کار عنوان می‌کند: طبیعی است که در چنین شرایطی به سرعت گروه‌های حقوق‌بگیر و بازنشسته دچار مشکلات معیشتی می‌شوند و امکان اینکه نیازهای اساسی خود را برطرف کنند نیز دیگر برای آنها وجود ندارد. حاج‌اسماعیلی متذکر می‌شود: در نتیجه دولت علاوه بر اصلاح سیاست‌های پولی و مالی، باید تلاش کند تا قیمت کالاها افزایش پید نکند و ثباتی در عرصه قیمت‌گذاری‌های به وجود آورد و شرایطی ایجاد شود که ثبات در بازار کار ایجاد شود.
وی خاطرنشان می‌کند: اینها علاوه بر اینکه نرخ تورم را در کشور کاهش می‌دهد، به افزایش قدرت خرید حقوق‌بگیران کمک خواهد کرد. به هر حال هر چه تورم افزایش پیدا کند، قدرت خرید حقوق‌بگیران کاهش پیدا خواهد کرد. عمده شهروندان ما حقوق‌بگیر هستند و بنابراین کنترل نرخ تورم موضوع مهمی است و باید در دسته سیاست‌های اصلی دولت و حاکمیت باشد.