به گزارش گروه مانیتورینگ گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «ژان پی‌یِر تیبالت» سفیر فرانسه در استرالیا، روز جمعه در مصاحبه تندی، معاهده نظامی بین واشنگتن، لندن و کانبرا را «خیانت» و «اشتباهی بزرگ» توصیف کرد.
مجری شبکه «ای‌بی‌سی» در مصاحبه با این دیپلمات فرانسوی پرسید: «چگونه متوجه شدید که قرارداد مربوط به زیردریایی‌ها فسخ شده است؟»
تیبالت در پاسخی کنایه‌آمیز گفت: «مانند هرکس دیگری. از طریق رسانه‌های استرالیایی. هیچکس [در دولت استرالیا] با من تماسی نگرفت».
این مقام فرانسوی درباره تاریخ مطلع شدن رئیس جمهور فرانسه از قرارداد ساخت زیردریایی اتمی تحت معاهده همکاری میان استرالیا، آمریکا و انگلیس و لغو قراردادی مشابه میان پاریس و کانبرا گفت: «رئیس جمهور بعد از انتشار اخبار مربوطه در رسانه‌ها مطلع شد. بعد از آن تماسی تلفنی میان "فلورنس پارلی" وزیر دفاع فرانسه و "پیتر داتِن" همتای استرالیایی او صورت گرفت».
تیبالت افزود: «درک این اتفاق برای ما دشوار بود زیرا یک غافلگیری کامل بود. چنین پروژه بزرگی حول انتقال عظیم فناوری‌ها که ملزومات ویژه‌ای دارد، در حال انجام بود و ما هیچگاه نشنیدیم که قرار است این قرارداد فسخ شود».
در ادامه، مجری ای‌بی‌سی نیوز گفت، «اسکات موریسون» نخست‌وزیر استرالیا ماه ژوئن امسال (تیر ماه) چند روز پس از ملاقات با «بوریس جانسون» همتای انگلیسی خود و «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا، در کاخ الیزه با «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه دیدار داشت. آیا آقای موریسون درباره این پروژه با آقای ماکرون صحبتی داشت؟
تیبالت پاسخ داد: «در آن زمان من در الیزه بودم و مستقیماً با رئیس جمهور درباره روح و محتوای گفت‌وگوها سوال کردم. نخست‌وزیر [استرالیا] برای اولین بار گفت تغییراتی در اوضاع منطقه رخ داده و دو طرف به توافق رسیدند که گفت‌وگوهای عمیق‌تری باید صورت گیرد. اما به هیچ شکلی چنین دیدگاهی ارائه نشد. روابط ما بر پایه اعتماد بنا شده بود و همه چیز باید به شکل کاملاً شفاف پیش می‌رفت».
او در ادامه گفت، توصیفات «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه از تصمیم استرالیا که آن را به «خنجر زدن از پشت» تشبیه کرد، به هیچ وجه اغراق آمیز نیست.
تیبالت افزود: «دیروز متوجه شدیم که در واقع چنین تغییراتی از هجده ماه قبل آماده انجام بودند و تمام جنبه‌های آن در خفای کامل انجام شده بود. آن‌ها عامدانه ما را در بی‌اطلاعی نگه داشته بودند. آن‌ها عامدانه ما را نادیده گرفتند».
او در پاسخ به این سوال که آیا فرانسه همان‌قدر که از استرالیا خشمگین است، نسبت به آمریکا و انگلیس نیز چنین احساسی دارد گفت: «ما از استرالیا خشمگین نیستیم. فقط این احساس را داریم که اوضاع باید به شکل دیگری بود. مشخصاً از یکی از معتمدترین شرکای خود انتظار داشتیم طور دیگری رفتار کند».
تیبالت در ادامه گفت: «در این زمینه، ارائه توضیحات، امری کلیدی است. لازم است توضیحاتی در این باره ارائه شود و این تضمین داده شود که دوباره به مسیر قبلی بازگشته‌ایم».
به نوشته خبرگزاری «رویترز»، تیبالت روز شنبه نیز در جمع خبرنگاران در این‌باره گفت: «معتقدم که این یک اشتبه بزرگ است و مدیریت بسیار بسیار بد همکاری است زیرا مسئله فقط یک قرارداد نیست بلکه مسئله شراکتی مبتنی بر اعتماد، درک مشترک و خلوص نیت است».
او که به درخواست وزارت امور خارجه فرانسه، استرالیا را ترک کرده است گفت: «گرچه نیاز است که ارزیابی‌های مجددی صورت گیرد، از اینکه ناچار به ترک [استرالیا] هستم بسیار ناراحتم».
تیبالت پیش از ترک استرالیا نیز در مصاحبه با روزنامه استرالیایی «سیدنی مورنینگ هرالد» گفت گزارش‌های مستندی از رسانه‌های مستقل وجود دارد که این «تخلف از هجده ما قبل آماده شده بود» و «اگر این گزارش‌ها درباره خیانتی که صورت گرفته و دورویی عامدانه منتشر شوند و درست باشند و نقض نشوند، بی اعتمادی گسترده و پیامی بد را به‌دنبال خواهد داشت».
دولت فرانسه جمعه شب و در ادامه کشمکش‌ها بر سر قرارداد نظامی اخیر میان آمریکا و استرالیا سفیرانش در این دو کشور را برای مشورت فراخواند.
فرانسه همچنین روز جمعه در اعتراض به اعلام توافق همکاری دفاعی جدید میان آمریکا، انگلیس و استرالیا جشنی مشترک با آمریکا را که قرار بود در سفارت فرانسه در واشنگتن برگزار شود لغو کرد.
سران کشورهای آمریکا، انگلیس و استرالیا بامداد روز پنجشنبه توافقنامه همکاری در حوزه‌های دیپلماتیک، امنیتی و نظامی در سراسر منطقه هند و اقیانوس آرام امضا کردند. برنامه زیردریایی‌های اتمی استرالیا اولین پروژه بزرگ این توافق خواهد بود. در چارچوب این معاهده به استرالیا برای دستیابی به زیردریایی‌های اتمی کمک خواهد شد.
پس از اعلام این توافق، «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه از تصمیم استرالیا در خصوص ترک توافق ۹۰ میلیارد دلاری زیردریایی با این شرکت فرانسوی به‌شدت انتقاد کرد.
لودریان گفت: «این واقعاً خنجر از پشت است. ما با استرالیا رابطه مبتنی اعتماد برقرار کرده‌ایم. این اعتماد تضعیف شده است. و امروز من از فسخ این قرارداد عصبانی هستم».
با این حال یک مقام آمریکایی که نمی‌خواست نامش فاش شود روز پنجشنبه به«خبرگزاری فرانسه» گفت: «مقامات ارشد دولت پیش از اعلام این توافق با همتایان فرانسوی خود در تماس بودند تا درباره این معاهده گفت‌وگو کنند».
از سوی دیگر نخست وزیر استرالیا نیز انتقادات فرانسه را رد کرده و گفت، در دیدار با ماکرون به او گفته بود ممکن است کشورش از توافق ساخت زیردریایی اتمی خارج شود.
«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا نیز پنجشنبه شب در نشستی خبری با همتای استرالیایی مدعی شد: «هیچ تفرقه‌ای میان شرکای ما در حوزه اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام وجود ندارد. همکاری با انگلیس و استرالیا پیامی مبنی بر این است که آماده همکاری با متحدان خود از جمله در اروپا هستیم».
وزیر امور خارجه آمریکا افزود: «از نقش مهم کشورهای اروپایی در منطقه هند و اقیانوس آرام استقبال می‌کنیم و ادامه همکاری نزدیک با ناتو و اتحادیه اروپا و دیگران را دنبال می‌کنیم. به‌خصوص در مورد فرانسه، این کشور یک شریک حیاتی در این زمینه و سایر زمینه‌ها محسوب می‌شود».
«ماریس پیِن» وزیر امور خارجه استرالیا نیز امروز (شنبه) در واکنش به بازگشت سفیر فرانسه در این کشور گفت: «استرالیا نا امیدی عمیق فرانسه از تصمیم ما را درک می‌کند که در راستای بر اساس منافع روشن امنیت ملی ما اتخاذ شده است».
«ند پرایس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در واکنشی تأکید کرد پاریس «متحد حیاتی» واشنگتن بوده و در روزهای آتی گفت‌وگوهایی برای حل اختلافات صورت خواهد گرفت.
با این حال «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دفاع از فرانسه گفت: «ما باید بتوانیم همانند دیگران، با اتکا به خود توان بقا داشته باشیم. این را درک می‌کنم که دولت فرانسه تا چه اندازه باید نا امید شده باشد».
بورل درباره این طرح گفت، اتحادیه اروپا از معاهده همکاری میان آمریکا، انگلیس و استرالیا اطلاعی نداشته و مشورتی با بروکسل انجام نگرفته است. این مسئله نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا باید سیاست خارجی قاطعانه‌تری داشته باشند.
انتهای پیام/م