زهره صفاری/ توافق امنیتی مشترک استرالیا با امریکا و انگلیس برای ساخت زیردریاییهای سوخت اتمی که قرارداد این کشور با فرانسه را لغو کرده، در حالی پاریس و پکن را به خشم آورده که تحلیلگران معتقدند طرفهای درگیر در این فرایند به بهانه تهدید چین، تحرکات خود را در منطقه هند و اقیانوس آرام افزایش خواهند داد.
به گزارش «فرانس 24»، قرارداد دفاعی سه کشور موسوم به «اوکاس»، نه تنها توان بازدارندگی استرالیا را افزایش میدهد بلکه موقعیت انگلیس را نیز در منطقه بهتر خواهد کرد. استرالیا در حالی از این قرارداد پرده برداشت که اتحادیه اروپا به دنبال استراتژی است تا با تقویت روابط تجاری با استرالیا و تایوان و روابط نزدیکتر دریایی با استرالیا، اندونزی و ژاپن، راههای دریایی را برای خود باز نگه دارد.
در این بین فرانسه قرارداد 36.5 میلیارد دلاری سال 2016 خود با استرالیا برای ساخت 12 زیردریایی دیزلی را بهخاطر سیاست فریبکارانه امریکا از دست رفته می بیند. در همین ارتباط «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه در گفتوگو با شبکه رادیویی کشورش گفت: «این اقدام به معنای واقعی خنجری از پشت بود. ما روابط با استرالیا را بر پایه اعتماد آغاز کردیم اما حالا به این اعتماد خیانت شده است. امروز من بسیار خشمگین هستم چراکه این رفتاری نیست که دو متحد نسبت به هم داشته باشند. استرالیا باید چرایی خروج از این توافق را توضیح دهد. اما تصمیم یکسویه، ناگهانی و غیرقابل پیشبینی امریکا و «جو بایدن» نیز یادآور دوران ترامپ بود که هرگز در تصمیمگیریهای خود شرکای اروپاییاش را در نظر نمیگرفت و ما این اقدام را غیرقابل پذیرش میدانیم.»
در پی این اظهارات «اسکات موریسون»، نخستوزیر استرالیا اعلام کرد که استرالیا پیشتر نسبت به لغو احتمالی قرارداد ساخت زیردریایی به فرانسه گوشزد کرده بود: «ما از تبعات لغو این روابط آگاهیم اما در ضیافت شام ماه ژوئن در پاریس درباره نگرانیها از تهدیدات منطقهای صحبت شده و احتمال لغو یا تجدیدنظر در این همکاری با فرانسه را به «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری این کشور اعلام کردیم.»
اما به باور تحلیلگران به نظر نمیرسد این دلایل برای فرانسهای که در آستانه ریاست بر اتحادیه اروپا، اهمیت زیادی بر استراتژی روابط در منطقه هند و اقیانوس آرام قائل است، قانع کننده باشد.
«آنتونی بلینکن» نیز مانند استرالیا پس از افشای قرارداد، فرانسه را به عنوان شریک مهم ایالات متحده در مسائل مختلف خواند. به نوشته «الجزیره» وزیر خارجه امریکا در این باره گفت: «ایالات متحده بشدت از حضور کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نقش مهم آنها در منطقه هند و اقیانوس آرام خرسند خواهد بود و به همین خاطر درصدد روابط نزدیک با هم پیمانان خود در ناتو، اتحادیه اروپا و دیگر بخشهای جهان است. اما در این میان فرانسه در بسیاری از حوزهها جایگاه خاصی برای ما دارد.»
در این میان «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد بروکسل در خصوص توافق واشنگتن و کانبرا بر سر تأمین ناوگان زیردریاییهای هستهای برای استرالیا و لغو قرارداد این کشور با فرانسه طرف مشورت قرار نگرفته است.
موضع شدید پکن نسبت به توافق سهجانبه امریکا
توافق امنیتی «اوکاس» گرچه برای کشورهایی مانند تایوان و هند که به دنبال توازن قدرت میان استرالیا، چین و هند هستند خوشایند است اما مقامات چینی نسبت به آن بسیار ناخشنود هستند. در عین حال به نوشته «ایبیسی»، آنچه خشم چین را بیشتر کرده است اتهامات علیه چین پس از عقد این توافق سهجانبه امنیتی است. سخنگوی وزارت خارجه چین با تأکید بر اینکه پیمان مشترک دفاعی اخیر، صلح منطقهای را به مخاطره خواهد انداخت، نسبت به تشدید رقابت تسلیحاتی به طرفهای این قرارداد هشدار داد.
این هشدار در حالی است که تحلیلگران یکی از اهداف مهم این پیمان امنیتی را در راستای راهبردهای تازه دولت امریکا برای مقابله با نفوذ چین در اقیانوس آرام و مهار اقدامات این کشور در منطقه مناقشه خیز دریای جنوبی چین میدانند.
به نوشته الجزیره، این راهبرد امریکا علاوه بر توافق امنیتی شامل اعزام 2200 نیروی دریایی و همین طور توافقات همکاری موشکی با استرالیا نیز خواهد بود.
∎
به گزارش «فرانس 24»، قرارداد دفاعی سه کشور موسوم به «اوکاس»، نه تنها توان بازدارندگی استرالیا را افزایش میدهد بلکه موقعیت انگلیس را نیز در منطقه بهتر خواهد کرد. استرالیا در حالی از این قرارداد پرده برداشت که اتحادیه اروپا به دنبال استراتژی است تا با تقویت روابط تجاری با استرالیا و تایوان و روابط نزدیکتر دریایی با استرالیا، اندونزی و ژاپن، راههای دریایی را برای خود باز نگه دارد.
در این بین فرانسه قرارداد 36.5 میلیارد دلاری سال 2016 خود با استرالیا برای ساخت 12 زیردریایی دیزلی را بهخاطر سیاست فریبکارانه امریکا از دست رفته می بیند. در همین ارتباط «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه در گفتوگو با شبکه رادیویی کشورش گفت: «این اقدام به معنای واقعی خنجری از پشت بود. ما روابط با استرالیا را بر پایه اعتماد آغاز کردیم اما حالا به این اعتماد خیانت شده است. امروز من بسیار خشمگین هستم چراکه این رفتاری نیست که دو متحد نسبت به هم داشته باشند. استرالیا باید چرایی خروج از این توافق را توضیح دهد. اما تصمیم یکسویه، ناگهانی و غیرقابل پیشبینی امریکا و «جو بایدن» نیز یادآور دوران ترامپ بود که هرگز در تصمیمگیریهای خود شرکای اروپاییاش را در نظر نمیگرفت و ما این اقدام را غیرقابل پذیرش میدانیم.»
در پی این اظهارات «اسکات موریسون»، نخستوزیر استرالیا اعلام کرد که استرالیا پیشتر نسبت به لغو احتمالی قرارداد ساخت زیردریایی به فرانسه گوشزد کرده بود: «ما از تبعات لغو این روابط آگاهیم اما در ضیافت شام ماه ژوئن در پاریس درباره نگرانیها از تهدیدات منطقهای صحبت شده و احتمال لغو یا تجدیدنظر در این همکاری با فرانسه را به «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری این کشور اعلام کردیم.»
اما به باور تحلیلگران به نظر نمیرسد این دلایل برای فرانسهای که در آستانه ریاست بر اتحادیه اروپا، اهمیت زیادی بر استراتژی روابط در منطقه هند و اقیانوس آرام قائل است، قانع کننده باشد.
«آنتونی بلینکن» نیز مانند استرالیا پس از افشای قرارداد، فرانسه را به عنوان شریک مهم ایالات متحده در مسائل مختلف خواند. به نوشته «الجزیره» وزیر خارجه امریکا در این باره گفت: «ایالات متحده بشدت از حضور کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نقش مهم آنها در منطقه هند و اقیانوس آرام خرسند خواهد بود و به همین خاطر درصدد روابط نزدیک با هم پیمانان خود در ناتو، اتحادیه اروپا و دیگر بخشهای جهان است. اما در این میان فرانسه در بسیاری از حوزهها جایگاه خاصی برای ما دارد.»
در این میان «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد بروکسل در خصوص توافق واشنگتن و کانبرا بر سر تأمین ناوگان زیردریاییهای هستهای برای استرالیا و لغو قرارداد این کشور با فرانسه طرف مشورت قرار نگرفته است.
موضع شدید پکن نسبت به توافق سهجانبه امریکا
توافق امنیتی «اوکاس» گرچه برای کشورهایی مانند تایوان و هند که به دنبال توازن قدرت میان استرالیا، چین و هند هستند خوشایند است اما مقامات چینی نسبت به آن بسیار ناخشنود هستند. در عین حال به نوشته «ایبیسی»، آنچه خشم چین را بیشتر کرده است اتهامات علیه چین پس از عقد این توافق سهجانبه امنیتی است. سخنگوی وزارت خارجه چین با تأکید بر اینکه پیمان مشترک دفاعی اخیر، صلح منطقهای را به مخاطره خواهد انداخت، نسبت به تشدید رقابت تسلیحاتی به طرفهای این قرارداد هشدار داد.
این هشدار در حالی است که تحلیلگران یکی از اهداف مهم این پیمان امنیتی را در راستای راهبردهای تازه دولت امریکا برای مقابله با نفوذ چین در اقیانوس آرام و مهار اقدامات این کشور در منطقه مناقشه خیز دریای جنوبی چین میدانند.
به نوشته الجزیره، این راهبرد امریکا علاوه بر توافق امنیتی شامل اعزام 2200 نیروی دریایی و همین طور توافقات همکاری موشکی با استرالیا نیز خواهد بود.