صاحب‌خبر - پس از گزارش ضدایرانی اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت هسته‌ای ایران، آمریکایی‌ها با همدستی تروئیکای اروپایی و با تمسک به این گزارش، تلاش دارند تا تهران را در مذاکرات وین تحت فشار قرار دهند. همانطور که از روند مذاکرات وین پیداست، ظاهرا این مذاکرات به نقاط حساس پایانی خود نزدیک می‌شود و طرفین باید تصمیمات سخت را اتخاذ کنند که در این بین، واشنگتن با کمک هم‌پیمانانش و با حربه نگرانی از گزارش آژانس، می‌کوشد که کمترین امتیاز را متعهد شده و از سوی دیگر، بیشترین امتیاز را از تهران بگیرد. در همین رابطه، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از ادعاها مبنی بر عدم پاسخگویی ایران به سوالات آژانس اتمی درباره مواد اتمی اعلام‌نشده، ابراز نگرانی کرد. نماینده آمریکا در آژانس اتمی هم با ابراز نگرانی از پاسخگو نبودن ایران به سوالات آژانس، خواستار واکنش شورای حکام در صورت تدام عدم همکاری تهران شد. تحریم دوباره ایران از سوی آمریکا همچنین در راستای فشار بیشتر بر تهران، آمریکا شبکه‌ای را که مدعی است نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و انصارالله یمن را تأمین مالی می‌کنند تحریم کرد. خزانه‌داری آمریکا مدعی شده این شبکه تحت رهبری «سعید الجمال»، ده‌ها میلیون دلار درآمد از محل فروش کالاهایی از جمله نفت ایران کسب می‌کند که بخش عمده آن از طریق شبکه‌ای از گروه‌های واسطه‌ای و صرافی‌های چند کشور به دست حوثی‌های یمن می‌رسد. بررسی فهرست وزارت خزانه‌داری آمریکا نشان می‌دهد دولت این کشور اسامی ۷ شخص، ۴ شرکت و یک کشتی را در فهرست تحریم‌ها قرار داده است. دولت آمریکا «سعید احمد محمد» که تبعه یمن است را به بهانه ارتباط با نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ۶ فرد دیگر را به بهانه ارتباط با او به فهرست تحریمی SDN اضافه کرده است. افراد تحریم‌شده اتباع سوریه، یمن، انگلیس،سومالی و هند هستند. این در حالی است که پس از اعمال این تحریم‌ها، وزارت خارجه آمریکا با تاکید بر ادامه روند مذاکرات در وین درباره احیای برجام، ادعا کرد: ما درگیر مذاکره هستیم چون معتقدیم که دیپلماسی موثرترین راه برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران است. اما از سوی دیگر «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا هم در بیانیه‌ای توضیحاتی درباره خروج نام ۳مقام سابق ایرانی از فهرست تحریم‌های آمریکا ارائه کرد. وزیر خارجه آمریکا در این بیانیه تصریح کرده وزارت خزانه‌داری و وزارت خارجه آمریکا تحریم‌های اعمال‌شده علیه سه مقام سابق دولت ایران و دو شرکت را رفع کرده‌اند. وی البته مدعی شد: لغو تحریم‌ها علیه چند مقام سابق و شرکت ایرانی روندی متداول در دولت آمریکا بوده و به برجام و مذاکرات وین ارتباطی ندارد. بهانه‌جویی اروپا و سناریوی پیروی از آمریکا از سوی دیگر، اروپایی‌ها هم که از شرکای سنتی آمریکا بوده و همواره برای مقاصد آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند، در جدیدترین بهانه‌جویی خود، همراستا با واشنگتن نسبت به برنامه هسته‌ای ایران و گزارش آژانس ابراز نگرانی کردند. سه کشور اروپایی طرف برجام در بیانیه‌ای مشترک از ایران خواسته‌اند کاملاً با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کرده و تمامی اطلاعات و توضیحات مورد نیاز را بدون تأخیر در اختیار این نهاد بین‌المللی قرار دهد. این سه کشور اروپایی عضو برجام همچنین در بیانیه‌ای بدون اشاره به نقض عهد طرف‌های غربی از ایران خواسته‌اند فرصت مذاکرات وین را مغتنم بشمرد. «امانوئل ماکرون» رییس‌جمهور فرانسه هم در کنفرانسی خبری مدعی شد برنامه هسته‌ای و موشکی ایران همچنان تهدید محسوب می‌شوند. وی در ادامه ادعا کرد: ایران باید شواهد مسئولیت‌پذیری خود در منطقه را نشان دهد. ادعای اروپایی‌ها در حالی مطرح می‌شود که بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت. تهران، بعد از برداشتن ۵گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵دی‌ماه۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی(شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست. ایران تأکید کرد به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی(ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح‌آمیز دارد. احیای برجام با فشار حداکثری امکان‌پذیر نیست علی‌رغم بازی نخ‌نما شده آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها برای کسب امتیازات بیشتر از ایران در روند مذاکرات وین، چین و روسیه همچنان از مواضع تهران دفاع می‌کنند. در همین رابطه، «وانگ یی» وزیر خارجه چین با تاکید بر لزوم افزایش تلاش‌های دیپلماتیک برای بازگرداندن برجام به مسیر اصلی، اقدامات زورگویانه آمریکا را منشأ اصلی مشکلات بر سر برنامه هسته‌ای ایران دانست. «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه هم با تأکید بر لزوم بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی گفت که در صورتی که فشارهای حداکثری علیه ایران ادامه داشته باشد، احیای برجام ممکن نیست. ریابکوف با دفاع از مواضع ایران درخصوص لزوم لغو تحریم‌های آمریکا، تأکید کرد: موضع ایران مبنی بر این که آمریکا باید تحریم‌ها را بردا رد و این اقدام را در اولویت قرار دهد، برای ما کاملاً قابل درک است و به طور کلی علی‌رغم پیش‌روی مذاکرات، سیاست فشار حداکثری علیه ایران همچنان به کار گرفته می‌شود و واشنگتن هنوز به برجام بازنگشته است. همچنین «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با انتقاد از اظهارات گزارش اخیر آژانس درباره پادمان تأکید کرد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بهتر است به جای سیاسی کردن موضوعات به همکاری با ایران ادامه دهد. بدون نفع اقتصادی محدودیت هسته‌ای نمی‌پذیریم از سوی دیگر، تهران هم مواضع خود را قاطعانه به طرف غربی منتقل کرده است. در این راستا، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: به مدیرکل آژانس هشدار دادیم که اگر رویه‌های سکوت خودش را اصلاح نکند، قطعا بر تعاملات ایران و آژانس تاثیر خواهد گذاشت. به گزارش فارس، ابولفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در گفت‌و‌گو با یک روزنامه قطری با اشاره به اینکه واشنگتن رفع برخی از تحریم‌ها را نمی‌پذیرد، تأکید کرد که ایران بدون انتفاع اقتصادی، محدودیتی در برنامه هسته‌ای اعمال نخواهد کرد. کوتاه سخن اینکه، آمریکایی‌ها همواره با استفاده ابزاری از نهادهای بین‌المللی و بهره‌گیری از اروپایی‌ها در مقابل ایران، تلاش کرده عرصه را بر کشورمان تنگ کند و شاید توافق2015 هسته‌ای هم که بعدها مشخص شد دارای اشکالات زیادی است، تحت تأثیر همین جوسازی‌ها بوده است. دولت محترم باید هوشیار باشد و بداند که این جوسازی‌های رسانه‌ای تنها برای اخذ امتیاز بیشتر از تهران و دادن امتیاز کمتر به ایران است و تا تضمین لازم برای تعهدات طرف غربی نگرفته، زیر بار تعهدات نرود.∎​