شناسهٔ خبر: 45914065 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه ستاره‌صبح | لینک خبر

دکتر علی بیگدلی، تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره‌صبح:

دیپلماسی جایگزین ندارد

اشاره: تلاش‌ها و تحولات جهانی پیرامون احیای برجام همچنان ادامه دارد. دولت بایدن هفته پیش در گامی نمادین به شورای امنیت سازمان ملل متحد اطلاع داد که دستورالعمل دولت قبلی آمریکا مبنی بر اجرای مکانیسم ماشه در برجام را لغو کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا هم هفته پیش گفت واشنگتن به دعوت سه کشور اروپایی برای برگزاری جلسه مشترک و غیررسمی با ایران درباره برجام، پاسخ مثبت داده است. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم گفت: «هرچند صبر ما بی‌پایان نیست، اما بر این باوریم که مؤثرترین راه دیپلماسی است». وزیر خارجه آلمان هم از ایران خواست که به پیام‌های دیپلماتیک مثبت غرب توجه کند تا امکان حفظ برجام وجود داشته باشد. بااین‌حال ایران از اواسط هفته در اجرای مصوبه هسته‌ای مجلس و البته بر اساس توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، توقف اجرای پروتکل الحاقی را کلید زد. بر اساس این توافق دوربین‌های نظارتی آژانس تا سه ماه دیگر در تأسیسات اتمی ایران فعالیت‌های هسته‌ای را زیرنظر خواهند داشت اما اطلاعات ذخیره‌شده در این دوربین‌ها در پایان قرارداد سه‌ماهه در صورتی در اختیار آژانس قرار می‌گیرد که تحریم‌های ایالات‌متحده علیه ایران رفع شده باشد در غیراینصورت ایران این اطلاعات را حفظ می‌کند. دراین‌ارتباط ستاره صبح نظر دکتر علی بیگدلی، تحلیلگر روابط بین‌الملل را جویا شده که در ادامه می‌خوانید.

صاحب‌خبر -

ستاره صبح-

دکتر علی بیگدلی، تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به توافق صورت گرفته بین ایران و آژانس تأکید کرد: «تفاهم‌نامه‌ای که در سفر رافائل گروسی به تهران بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران امضا شد، تصمیم درستی بود، به این دلیل که ایران در شرایط نامناسب اقتصادی قرار داشت. درواقع می‌توان گفت رافائل گروسی با دو مأموریت وارد ایران شد؛ یکی به‌عنوان مدیرکل آژانس بود که بر اساس گزارش‌هایی که به آژانس رسیده بود، اگر ایران با بازرسی‌ها موافقت نمی‌کرد، ممکن بود گروسی به شورای حکام آژانس گزارشی ارائه دهد و شورای حکام بارأی منفی پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد بفرستد، شورای امنیت هم قطعنامه‌های گذشته را احیا می‌کرد و نهایتاً پرونده ایران دوباره ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد قرار می‌گرفت که حتی حق حمله نظامی به ایران را به کشورها می‌داد. مأموریت دوم گروسی در تهران، یک مأموریت دیپلماتیک بود که بعد از نشست پاریس، پیامی را برای ایران آورد که سوم اسفند (یعنی موعد تعیین‌شده توسط مجلس) زمان محدودی برای برداشتن تحریم‌هاست، بنابراین درخواست شد زمان اضافه شود تا برخی موانع برای طرفین و همچنین مشکلات داخلی آمریکا هم حل شود. در حال حاضر جو بایدن با دو مشکل در ایالات‌متحده مواجه است؛ یکی این‌که هنوز تمامی اعضای کابینه‌اش توسط کنگره تأیید نشده، و دیگر این‌که او هم مانند حسن روحانی در ایران، زیر تیغ تندروهای داخلی برای احیای برجام است. بنابراین راهی که برای امضای تفاهم بین ایران و آژانس انتخاب شد، راه درستی بود زیرا می‌توان گفت راهی بهتر از این وجود نداشت.»

اختلاف دولت و مجلس
این استاد دانشگاه در ادامه در ارتباط با اختلافاتی که در داخل بین دولت و مجلس به وجود آمده، تصریح کرد: «من معتقدم که مجلس باید بداند دولت نمی‌تواند بدون موافقت شورای عالی امنیت ملی درخصوص پرونده هسته‌ای تصمیم‌گیری کند. این‌که نمایندگان مجلس یازدهم هیجانی عمل می‌کنند، چند دلیل دارد؛ بخشی از آن صحنه‌سازی است تا جایگاه خودشان را در کشور تقویت کنند و به طرفدارانشان این پیام را بدهند که مجلس در برابر مسائل مهم کشور در حالت انفعالی به سر نمی‌برد، بخشی از آن‌هم جنبه سیاسی و تبلیغاتی دارد که باعث تخریب روحانی و ظریف شوند و زمینه را برای کاندیداتوری احتمالی محمدباقر قالیباف در انتخابات ریاست جمهوری 1400 آماده کنند. این‌که گفته شود نمایندگان علیه دولت شکایت می‌کنند و رئیس‌جمهور را به دادگاه می‌فرستند، یک بلوف سیاسی و یک شوخی بیشتر نبود. درنتیجه وقتی فهمیدند که این موضوع راه به‌جایی نمی‌برد، رئیس مجلس دستور تشکیل یک کمیته با حضور روسای کمیسیون‌های امنیت ملی و انرژی را داد تا موضوع را پیگیری کنند. اما به عقیده نویسنده این کمیسیون هم راه به‌جایی نخواهد برد و همین روند سه‌ماهه با نظر مثبت شورای عالی امنیت ملی ادامه پیدا خواهد کرد و احتمالاً اتفاق مهمی هم نخواهد افتاد. زیرا غربی‌ها هم می‌دانند تصمیمات کلان در ایران مثل پرونده هسته‌ای در سطح شورای عالی امنیت ملی انجام می‌شود، بنابراین غربی‌ها به هیاهو و جنجال‌های مجلس اهمیتی نمی‌دهند و نسبت به آن بی‌تفاوت هستند و می‌توان گفت این سروصداها بیشتر مصرف داخلی دارد تا تأمین منافع ملی.»

مقدمه احیای برجام
بیگدلی در پایان خاطرنشان کرد: «توافق ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌تواند زمینه و مقدمه‌ای برای احیای برجام باشد، زیرااین توافق یک فرصتی را برای ایران و آمریکا ایجاد می‌کند که در صورت مدیریت درست شرایط ممکن است به احیای برجام ختم شود؛ هرچند که در این فرصت زمانی شاید یک سری اتفاقات و تحولاتی در راه باشند ولی در مجموع امیدوار هستیم که طرفین به یک توافق و اجماع برای احیای برجام برسند.»

نظر شما