صاحب‌خبر - تهران / خبرگزاری صدا و سیما / سیاسی 1394/01/22
روزنامه نگار سرشناس عرب تاکید کرد مخالفت قاطع و به اتفاق آراء نمایندگان پارلمان پاکستان با مشارکت کشورشان در حمله به یمن، مقامات عربستان سعودی را شوکه کرد.
عبد الباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم چاپ لندن در مقاله ای در پایگاه اینترنتی این روزنامه نوشت، مصوبه دیروز پارلمان پاکستان پس از پنج روز بحث و بررسی در داخل دولت نواز شریف، مبنی بر بی طرفی در جنگ جاری در یمن، به منزله «یک شوک» برای مقامات عربستان سعودی بود که همواره به متحد پاکستانی خود به عنوان یک قدرت نظامی قابل اتکاء در زمان بحران ها متکی بوده اند. این در حالی است که به نظر من، هیچ بحرانی برای عربستان سعودی خطرناک از بحران یمن نیست که در آن درگیر شده یا درگیرش کرده اند، درست همان گونه که صدام حسین رئیس جمهور سابق عراق در تله حمله به کویت افتاد. البته قبول دارم برخی تفاوت های غیرقابل انکار در اینجا وجود دارد، که اکنون فرصت تبیین آنها نیست.
این تصمیم مجلس پاکستان با «اجماع و اتفاق آراء» اتخاذ شد یعنی همه اعضای پارلمان به موافقت نکردن با درخواست دولت برای اعزام نیروی زمینی، دریایی و هوایی به منظور مشارکت در ائتلاف سعودی ـ خلیجی ـ عربی رای دادند که تا این پایه به منظور از بین بردن ائتلاف «حوثی ـ صالح»(حوثی ها با علی عبد الله صالح) و بازگردانیدن عبد ربه منصور هادی به عنوان رئیس جمهور قانونی یمن به قدرت، این کشور را بمباران کرده است. این اجماع در مجلس پاکستان «نادر» است. این بدان معنی است که همه گزارش ها درباره احتمال فروش بمب هسته ای «آماده» توسط پاکستان به عربستان به عنوان پاسخی به ساخت سلاح هسته ای در ایران، مبالغه آمیز بوده است. گرچه عربستان سعودی تامین کننده اصلی هزینه مالی برنامه هسته ای پاکستان بوده است و کمک های مالی زیادی به دولت های متوالی پاکستان داده است تا بتوانند در ایجاد سپر هسته ای در مقابل هند پیش بروند.
این «بی طرفی» پاکستان، که محصول ساختار فرقه ای آن است که 20 درصد کل جمیعت آن را شیعیان تشکیل می دهند، ممکن است کشورهای دیگر مانند ترکیه و مصر را به اتخاذ مواضع مشابه یعنی عدم مداخله نظامی در بحران یمن در کنار عربستان سعودی تشویق کند.
نکته قابل توجه آن است که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، تلاش زیادی کرد تا در سفر اخیرش به تهران از جنگ در یمن سخن نگوید وی در کنفرانس خبری مشترک با حسن روحانی رئیس جمهور ایران، کل سخنانش را روی چگونگی توسعه حجم مبادلات تجاری میان دو کشور به بیش از 30 میلیارد دلار متمرکز کرد. تصاویر پخش شده از دیدار وی با آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب ایران نیز نشان دهنده تغییر رنگ چهره اش بود و شاید این مسئله ناشی از خشمی بود که از مداخله نظامی عربستان در یمن بر آقای خامنه ای مستولی شده بود و ایشان آن را «تجاوزی» شبیه «تجاوز» اسرائیل به نوار غزه توصیف کرد و گفت این تجاوز شکست خواهد خورد.
رئیس جمهور ترکیه، تا زمان نوشتن این مطالب، هیچ هواپیمایی به کمک عربستان ارسال نکرده و قول مشارکت در حمله زمینی به یمن را نیز نداده است ولی چندین بار از ضرورت توسل به گفتگو برای دستیابی به راه حلی سیاسی برای بحران یمن سخن گفته است و این ها یک سری کلمات کلی و تکراری است که در عمل معنی زیادی ندارد.
شاید موضع مصر کم ابهام تر از موضع همتای ترک آن نباشد، هرچند با اظهارات دیروز سرتیب ستاد احمد عسیری سخنگوی عملیات طوفان قاطعیت، در خصوص مشارکت جنگندهای مصری در حمله به مواضع حوثی ها، بخشی از این ابهام از بین رفت. البته این نخستین بار است که پس از ورود حملات هوایی عربستان به هفته سوم، هواپیماهای مصری در این عملیات مشارکت می کنند.
عربستان سعودی آن قدر که به نیروی زمینی برای یک سره کردن کار جنگ در زمین و کشتی های جنگی برای مقابله با ناوگان نیروی دریایی ایران، که زیر پوشش مقابله با دزدان دریایی در باب المندب اعمال حاکمیت می کند، نیاز دارد به هواپیماهای جنگی نیاز ندارد، زیرا نیروی هوایی این کشور، بزرگترین و مدرن ترین نیروی هوایی در جهان سوم است.
درخصوص موضع مصر در قبال جنگ در یمن هم اختلاف نظر وجود دارد. یک دیدگاه آن است که عبد الفتاح السیسی رئیس جمهور مصر که یک هفته پیش با فرماندهان ارتش و همچنین اعضای شورای نظامی این کشور دیدار کرد، موافقت همه آنها را با مداخله زمینی طبق متن قانون اساسی مصر گرفته است زیرا قانون اساسی تصریح دارد رئیس جمهور در صورتی که بخواهد نیروهای نظامی را برای مشارکت در عملیات های برون مرزی اعزام کند، در غیاب پارلمان، موظف است موافقت ارتش و شورای نظامی را بگیرد. اما دیدگاه دیگر می گوید سیسی که با جنگی واقعی در سیناء، تهدید امنیتی و نظامی خطرناک علیه کشورش براثر هرج و مرج در لیبی، نفوذ گروه های تروریستی در بیشتر خاک لیبی و نزدیکی مرزهای غربی مصر مواجه است در زمینه ورود به جنگ یمن در کنار عربستان، مردد است به ویژه آن که بیشتر مردم مصر، به خاطر کابوسی که هنوز از تجربه مداخله مشابه در سال 1962 و از دست دادن بیش از 15 سرباز، در ذهن خود دارند، در مجموع، از هیچ گونه مداخله این چنینی حمایت نمی کنند.
برخی تحلیلگران غربی معتقدند لحن تند آیت الله خامنه ای درقبال عربستان سعودی و مداخله این کشور در یمن، نشان دهنده آمادگی ایران برای مداخله در یمن در حمایت از حوثی ها، چه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، است. این در حالی است که افراد نزدیک به دایره تصمیم سازان سعودی این لحن تند را نشانه سردرگمی و عصبانیت ایشان می دانند، زیرا عربستان سعودی با مداخله نظامی در یمن همه را غافلگیر کرد و پیام های ایران از طریق میانجی های ترک، عمانی و پاکستانی درخصوص حل و فصل سیاسی غیرمنطبق با شروط مورد نظر عربستان را رد کرد.
هر دو این تفسیرها تا حدودی درست است، زیرا بعید است که ایران از حوثی ها و متحدانش دست بکشد، بعلاوه آقای خامنه ای، آن گونه که به نظر می رسد، از مداخله نظامی عربستان سعودی غافلگیر شده است و این مسئله آشکارا از سخنان ایشان پیداست که گفت: «همیشه می گفتیم که آنها در سیاست خارجی متانت و وقار نشان می دهند، اما چند جوان بی تجربه(به نظر می رسد منظور ایشان شاهزاده محمد بن نایف جانشین ولیعهد و محمد بن سلمان وزیر دفاع است) امور آن کشور را در دست گرفته و دارند جنبه توحش را بر جنبه متانت و ظاهرسازی غلبه می دهند.»
هر روز که بدون پیروزی و به نتیجه رسیدن، از طوفان قاطعیت می گذرد، اوضاع در یمن و بلکه کل منطقه، پیچیده تر و خطرناک تر می شود و خونریزی بیشتری اتفاق می افتد و توان امت عربی و ثروت های مالی و انسانی آن هدر می رود.
اذعان می کنم که من «گاهی» به پذیرفتن تئوری توطئه در برخی موارد گرایش پیدا می کنم و احساس می کنم تلاش هایی برای تصاحب حدود دو هزار میلیارد دلار مازاد مالی کشورهای عربی خلیج فارس که در صندوق های حاکمیتی در غرب سرمایه گذاری شده است وجود دارد و این جنگ کوتاه ترین راه برای تحقق این هدف است.
توطئه گران این بار همان هایی هستند که علیه عراق، سودان، لیبی و سوریه توطئه کردند و اکنون نوبت توطئه علیه عربستان سعودی و کشورهای عربی خلیج فارس از طریق یمن رسیده است. روزهای آینده این مسئله روشن خواهد شد.
http://www.raialyoum.com/?p=242422
APR 10, 2015
∎