به گزارش خبرنگار گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، جدیدترین گزارش شاخص مالکیت معنوی جهانی به تازگی منتشر شده است. این گزارش هر ساله منتشر می شود و اطلاعاتی از تازه ترین وضعیت کشورهای جهان در زمینه اختراعات ارائه می کند. این گزارش، میزان جهانی درخواست های ثبت پتنت، تعداد درخواست های ثبت علایم تجاری، تعداد درخواست ثبت طرح های صنعتی و تعداد درخواست برای ثبت گونه های گیاهی را شامل می شود.

در گفت‌ وگوی خبرنگار فارس با جعفر مهراد مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع ‌رسانی علوم و فناوری، استاد دانشگاه شیراز و چهره ماندگار علمی کشور، این گزارش جدید تحلیل و جایگاه ایران در جهان در هر یک از این زمینه ها اعلام شد.

در این گفت وگو می خوانید:

*کاهش ثبت اختراع توسط چینی ها، ثبت اختراعات جهانی را ۳ درصد کاهش داد

*مخاطب گزارش های سالانه شاخص های مالکیت معنوی جهانی چه کسانی هستند؟

*کرونا، توجه به مالکیت معنوی را افزایش داد 

*پنج منطقه جهان ۸۰ درصد ثبت اختراعات جهانی به خود اختصاص داده اند

*استثنای چین و ژاپن، در رشد ثبت پتنت به دلیل کرونا 

*شهروندان چه کشوری بیش از سایرین در خارج از کشور خود پتنت ثبت می کنند؟

*کدام کشور بالاترین میزان ثبت علایم تجاری را دارد؟

*بالاترین میزان ثبت طرح های صنعتی متعلق به کدام کشور است؟

*ایران رتبه سوم جهان در رشد ثبت اختراع را کسب کرد

*وضعیت ایران نسبت به کشورهای همسایه در ثبت اختراع چگونه است؟

*چه کسانی گزارش های سالانه شاخص های مالکیت معنوی جهانی را دنبال می کنند؟

مهراد: جدیدترین گزارش شاخص  مالکیت معنوی جهانی، روز شنبه ۲۲ آذر ماه ۱۳۹۹ منتشر شده است. این گزارش سالانه جهانی، داده های مالکیت معنوی را از ادارات مستقر در ۱۵۰ کشور/ منطقه گردآوری و تحلیل می کند که برای سیاست گذاران، رهبران تجاری، سرمایه گذاران، دانشگاهیان و دیگرانی که روند های کلان نوآوری و خلاقیت را دنبال می کنند حائز اهمیت است.

*ماحصل کلی گزارش جدید شاخص مالکیت معنوی جهانی چیست؟

مهراد: بر اساس این گزارش درخواست ثبت علایم تجاری و طرح های صنعتی به ترتیب ۵/۹ درصد و ۱/۳ درصد رشد داشته است. به علاوه، نخستین بار است که طی یک دهه گذشته درخواست ثبت اختراع جهانی به ارزش ۳ درصد کاهش یافته است که علت اصلی آن، به کاهش درخواست ثبت اختراع، توسط چینی های مقیم بر می گردد.

*کرونا چه تاثیری بر ارزش مالکیت معنوی در جهان داشت؟ 

مهراد: ارقام گزارش مالکیت معنوی جهانی، ویرایش ۲۰۱۹، که به پیش از کووید-۱۹ بریتانیا باز می گردد، حاکی از رشد درخواست هایی است که بر ابزار های مالکیت معنوی تاکید دارد. استفاده روزافزون از ابزار های مالکیت معنوی سطوح بالای نوآوری و خلاقیت را در پایان سال ۲۰۱۹ میلادی نشان می دهد. با این حال، همه گیری کووید-۱۹ نیز تلاش برای اختراعات جدید، فناوری های نوین و دیجیتالی کردن امور زندگی روزمره را سرعت بخشیده است. از آن جا که مالکیت معنوی وابستگی زیادی به فناوری، نوآوری و رقومی سازی دارد مالکیت معنوی حتی برای تعداد زیادی از کشور ها برای جهان پس از کرونا اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

در این گزارش تعداد درخواست های ثبت پتنت ۳/۲۲۴/۲۰۰، تعداد درخواست های ثبت علایم تجاری ۱۵/۱۵۳/۷۰۰، تعداد درخواست ها برای طرح های صنعتی ۱/۳۶۹/۹۰۰ و تعداد درخواست ها برای ثبت گونه های گیاهی ۲/۱۴۳۰ مورد اعلام شده است.

*پنج منطقه ۸۰ درصد کل درخواست های ثبت اختراع در جهان را ثبت کرده اند

مهراد: اداره ثبت مالکیت معنوی چین در سال ۲۰۱۹ تعداد ۱/۴ میلیون درخواست ثبت اختراع را دریافت کرده است که دو برابر بیشتر از درخواست های رسیده به اداره مالکیت معنوی آمریکا است. اداره مالکیت معنوی آمریکا در همین مدت ۶۲۱/۵۴۳ درخواست ثبت اختراع را دریافت کرده است. بعد از آمریکا، ژاپن، کره‌ جنوبی و اداره ثبت اختراعات اروپایی  در مرتبه های بعدی قرار دارند. روی هم، این پنج اداره درخواست هایی برابر با نزدیک به 85درصد درصد از درخواست های کل جهان را به ثبت رسانیده اند.

*کرونا درخواست ثبت پتنت را به جز در چین و ژاپن افزایش داد

مهراد: در بین این پنج اداره، کره‌جنوبی %۴/۳+، اداره ثبت اختراعات اروپایی %۴/۱+ و آمریکا %۴/۱+ رشد ثبت اختراع نشان می دهد. در حالیکه، درخواست ثبت پتنت در چین %۹/۳- و ژاپن %۱/۸- کاهش دارد.

آلمان با ۶۷/۴۳۴ درخواست ثبت پتنت، هندوستان با ۵۳/۶۲۷ درخواست ثبت پتنت، کانادا با ۳۶/۴۸۸ درخواست ثبت پتنت، روسیه با ۳۵/۵۱۱ درخواست ثبت پتنت و استرالیا با ۲۹/۷۵۸ درخواست در بین ۱۰ اداره برتر درخواست ثبت اختراع قرار دارند. ادارات واقع در آسیا نزدیک به دو سوم درخواست های ثبت پتنت جهان را به خود اختصاص داده اند (۶۵ درصد). این رقم نسبت به سال ۲۰۰۹ افزایشی برابر با ۵۰/۹ درصد را نشان می دهد.  بخش عمده درخواست ها مربوط به جمهوری خلق چین است.

*آمریکایی هایی ها بیش از دیگران در خارج از کشور خود پتنت ثبت می کنند 

مهراد: ادارات ثبت اختراع واقع در آمریکای شمالی تقریبا یک پنجم (۲۰/۴ درصد) درخواست های ثبت اختراع جهان را به خود اختصاص داده اند. درحالی که درخواست ثبت اختراع در اداره ثبت اختراعات اروپایی تنها یک دهم یعنی ۱۱/۳ درصد است. سهم مجموع ادارات واقع در آفریقا، آمریکای لاتین، کاراییب و اقیانوسیه نسبت به کل جهان ۳/۳ درصد گزارش شده است. 
از نظر ثبت پتنت در خارج از کشور های محل زندگی، آمریکایی ها تعداد ۲۳۶/۰۳۲، ژاپن ۲۰۶/۷۵۸،آلمان ۱۰۴/۷۳۶، چین ۸۴/۲۷۹ و کره‌ جنوبی ۷۶/۸۲۴ درخواست را در ادارات سایر کشورهای جهان به ثبت رسانیده اند. علت اصلی چنین روشی علاقه ای است که صاحبان اختراعات به دستیابی به بازار های جدید از خود نشان می دهند.

*چه کشوری بالاترین میزان ثبت علایم تجاری را دارد؟

مهراد: بر اساس این گزارش، ۱۱/۵ میلیون ثبت علایم تجاری در ۱۵/۲ میلیون رده در سال ۲۰۱۹ در سطح جهان به ثبت رسیده است. اداره ثبت اختراعات و علایم تجاری چین با ۷/۸ میلیون بالاترین میزان را در اختیار خود دارد. سپس، آمریکا با ۶۷۲/۶۸۱، ژاپن با ۵۴۶/۲۴۴، اداره ثبت اختراعات جمهوری اسلامی ایران با ۵۴۴/۹۲۵ و اداره ثبت اختراعات و علایم تجاری اروپایی با ۴۰۷/۷۱۲ در مرتبه های بعدی قرار دارند.

*ایران رتبه سوم جهان در رشد ثبت اختراع را کسب کرد

مهراد: در بین ۲۰ اداره ثبت اختراع و علامت تجاری جهان بیشترین افزایش بین سال های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ مربوط به برزیل %۲۲/۳+، ویتنام %۱۹/۳+، جمهوری اسلامی ایران %۱۸/۴+، روسیه %۱۶/۵+ و ترکیه %۱۵/۵+ است. 

*جایگاه آسیا، اروپا، آمریکا و آفریقا در ثبت اختراع چگونه است؟

مهراد: ادارات واقع در آسیا با ۷۰/۶ درصد درخواست ثبت علایم تجاری در راس جدول رتبه بندی قرار دارد. این درصد در سال ۲۰۰۹ تنها ۳۸/۷ درصد بود. سهم اروپا در سال ۲۰۰۹ که ۳۶ درصد بود اکنون به ۱۵/۴ درصد کاهش یافته است. سهم ادارات آمریکای شمالی در ثبت علایم تجاری ۵/۷ درصد است. سهم مشترک ادارات واقع در آفریقا، آمریکای لاتین، کاراییب و اقیانوسیه به میزان ۸/۳ درصد است.

*کدام کشور بیشترین درخواست در جهان برای ثبت طرح های صنعتی را دارد؟

مهراد: در سال ۲۰۱۹ میلادی درخواست ها برای ثبت طرح های صنعتی به ۱/۳۶ میلیون مورد می رسد. در این سال، در اداره ثبت اختراعات و علایم تجاری چین تعداد ۷۱۱/۶۱۷ درخواست به ثبت رسیده است. بعد از آن، اداره ثبت اختراعات اروپایی با ۱۱/۳۱۹، کره‌جنوبی با ۶۹/۳۶۰، آمریکا با ۴۹/۸۴۸ و ترکیه با ۴۶/۲۹۲ مورد از همه کشورهای جهان پیش تر اند.
در بین ۲۰ اداره برتر، ادارات این کشورها رشد دو رقمی را تجربه کرده اند: روسیه %۲۲+، جمهوری اسلامی ایران %۱۹/۳+ و استرالیا %۱۹/۳+.

*درخواست ثبت گونه های گیاهی در یک سال، ۳۶ درصد افزایش یافت

مهراد: در سال ۲۰۱۹ در جمهوری خلق چین تعداد ۷۸۳۴ درخواست گونه گیاهی به ثبت رسیده است که نسبت به سال ۲۰۱۸ میلادی ۳۶ درصد افزایش دارد. چین در واقع یک سوم درخواست های ثبت گونه های گیاهی جهان را به خود اختصاص داده است. سپس، ادارات ثبت گونه های گیاهی اروپایی ۳۵۲۵، ادارات مرتبط در آمریکا ۱۵۹۰، اوکراین ۱۲۳۸ و ژاپن ۸۲۲ درخواست ثبت گونه های گیاهی به انجام رسانیده اند. در بین پنج اداره برتر، چین %۳۶+ و اوکراین %۱/۱+ رشد ثبت گونه های گیاهی داشته اند. در مقابل، ثبت گونه های گیاهی در ژاپن %۶/۶-، آمریکا %۱/۲- و اروپا %0.8- کاهش دارد.

*ایران در ثبت اختراعات، علایم تجاری و طرح های صنعتی در جهان چه جایگاهی دارد؟

مهراد: رتبه جمهوری اسلامی ایران در بین کشورها که اطلاعات مربوط به ثبت اختراعات، علایم تجاری و طرح های صنعتی آن ها در این گزارش مشاهده می شود با احتساب مخترعان مقیم و غیر مقیم در مجموع ۱۱ است.

*رتبه ۲۰ ایران در ثبت اختراع 

مهراد: به تفکیک رتبه ایران در ثبت اختراع ۲۰، در ثبت علایم تجاری ۵ و در ثبت طرح های صنعتی ۱۲ است. آمریکا و چین در هر سه مورد یاد شده به ترتیب رتبه های اول و دوم جهان را از آن خود کرده اند. رتبه ترکیه در ثبت اختراع ۲۲، در علایم تجاری ۱۱ و در طرح های صنعتی ۷ گزارش شده است. اندونزی دومین کشور اسلامی است که در ثبت اختراع رتبه ۳۹، در علایم تجاری ۲۷ و در طرح های صنعتی رتبه ۲۳ جهان را در اختیار دارد. رژیم صهیونیستی در تقاضا برای ثبت پتنت دارای رتبه ۱۵، در علایم تجاری ۵۵ و در طرح های صنعتی دارای رتبه ۳۲ است.

یکی از اختراعات اخیر ثبت شده توسط ایرانی ها را در این ویدئو ببینید:

اگر بخواهیم رتبه ایران را از نظر مخترعان مقیم مورد توجه قرار دهیم رتبه جمهوری اسلامی ایران در مجموع و در بین تمام کشورها ۸، در ثبت اختراع ۱۱، در علایم تجاری ۴ و در طرح های صنعتی ۱۱ است.

*وضعیت ایران نسبت به کشورهای همسایه در ثبت اختراع چگونه است؟

مهراد: رتبه کشورهای مصر، عربستان سعودی، مالزی، مراکش، پاکستان، امارات متحده عربی، ازبکستان، بنگلادش، قزاقستان، جمهوری آذربایجان، سوریه، الجزایر، قطر، عمان، اردن، نیجریه و سنگال همه بسیار بعد از جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.

انتهای پیام/