گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس: اگر تا ماه پیش مردم نگران افزایش نرخ ارز، گرانی مسکن و خودرو و افزایش قیمت کالاهای اساسی و مایحتاج زندگی خود بودند اما امروز که بواسطه تبلیغاتی که برای سرمایه‌گذاری در بورس از سوی دولت صورت گرفت و در پی آن شمار کدهای بورسی به مرز 50 میلیون عدد رسید، نگرانی جدیدی به نام ریزش شاخص بورس و ارزش سهم‌هایی که مردم در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند به نگرانی‌های قبلی افزوده شده است.

شاخص بورس که در مرداد ماه به مرز 2 میلیون و یکصد هزار واحد رسیده بود در پایان آخرین روز کاری بازار سرمایه به 1 میلیون و 631 هزار واحد کاهش پیدا کرده است.

موضوعی که موجی از انتقادها از مدیریت بازار سرمایه ایجاد کرده است و کمپین‌های مختلفی را در فضای مجازی و سامانه «فارس من» خبرگزاری فارس ایجاد کرده است.

این موضوع و نگرانی‌های حاصل از آن تا حدی بوده است که بیشتر روزنامه‌های صبح امروز کشور در صفحه اقتصادی خود به آن پرداخته و راهکارهایی را برای بازگشت بورس به روزهای سبز خود پیشنهاد داده‌اند.

خروج از صف فروش

روزنامه جوان با تیتر «کارشناسان: صف فروش سهام را ترک کنید» این موضوع را در بالاترین قسمت صفحه نخست خود جا داده و نوشته است: پول جزء کوچکی از حجم نقدینگی کل را تشکیل می‌دهد، از این رو در همه جای دنیا اگر همه دارندگان دارایی‌هایی، چون سپرده بانکی، سهام، مسکن و خودرو بخواهند در یک زمان واحد اقدام به فروش دارایی خود کنند، طبیعتاً صف فروش تشکیل می‌شود و به دلیل برتری عرضه نسبت به تقاضا حتی امکان دارد عده‌ای فرصت‌طلب دارایی‌ها را زیر ارزش ذاتی خریداری کنند، بدین ترتیب همانطور که هیچ بانکی در دنیا نمی‌تواند در یک زمان واحد تمامی سپرده‌های سپرده‌گذاران را بازگرداند، در همه بورس‌های دنیا هم همه سهامداران نمی‌توانند در یک زمان واحد تمامی سهام را نقد کنند، بدین ترتیب دارندگان دارایی باید مراقب باشند در دوره‌های اصلاح بازار عده‌ای فرصت‌طلب با ایجاد فضای منفی و ریسک آن‌ها را به تقویت صف‌های فروش دارایی هدایت نکنند که این رفتار می‌تواند هم ارزش دارایی آن‌ها را کاهش دهد و هم اینکه دارایی آن‌ها را به بهای بسیار اندک از دست آن‌ها خارج کند، کما اینکه هم اکنون عده‌ای فرصت‌طلب در خارج از بازار سرمایه با پیشنهاد‌هایی بسیار اندک به دنبال آن هستند که سبد سهام سهامداران نگران از اصلاح بیشتر بازار را خریداری کنند.

انتظار می‌رود دولت نسبت به فروش دارایی خارج از بورس هشدار دهد و از سوی دیگر با هماهنگی با بانک‌ها مقوله وثیقه‌گذاری سهام برای دریافت تسهیلات از بانک را عملیاتی کند، در عین حال صندوق‌های سرمایه‌گذاری با منابع بیش از ۱۵۰ هزارمیلیارد تومانی مجاز به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه معادل ۵۰ درصد منابع خود شوند، البته رفتار حقوقی‌ها نیز باید رصد شود تا عده‌ای با هدف نوسان‌گیری اقدام به عرضه هماهنگ سهام جهت منفی کردن شاخص‌ها و جو عمومی بازار سرمایه نکنند.

در بخش دیگری از گزارش این روزنامه آمده است: از آنجا که پول سهم بسیار اندکی از حجم نقدینگی را به خود اختصاص می‌دهد در تمامی اقتصاد‌های دنیا همه مردم نمی‌توانند به شکل همزمان دارایی‌های خود را نقد کنند، از این رو ایجاد ریسک و ترس برای نقد کردن دارایی‌هایی، چون سپرده بانکی، سهام، مسکن و خودرو در یک زمان واحد بی‌شک صف فروش تشکیل می‌دهد و عده‌ای فرصت‌طلب نیز از درجه نقدشوندگی پایین و شکل‌گیری صف‌های فروش سوءاستفاده کرده و پیشنهاد خرید با قیمت بسیار ارزان را به صاحبان دارایی‌ها می‌دهند، کما اینکه هم اکنون بازاری در خارج از بورس شکل گرفته است که عده‌ای فرصت‌طلب مابه‌ازای پرداخت ارقامی بسیار پایین حاضرند سبد سهام سهامدارانی را که ترسیده‌اند، خریداری کنند، البته این اشخاص مابه‌ازای این خرید چک و سفته از فروشنده دریافت می‌کنند تا هر وقت وضعیت نقدشوندگی بازار بهبود پیدا کرد، این افراد سهام را به قیمت روز بفروشند و پولش را به خریدار تحویل دهند.

بعد از این شرح جوان پیشنهاد خود را از قول کارشناسان این‌گونه مطرح می‌کند: کارشناسان به مردمی که حتی بدون تحلیل و استراتژی وارد بازار سرمایه شده‌اند، پیشنهاد می‌دهند در شرایط فعلی به شکل هیجانی در صف‌های فروش قرار نگیرند و استراتژی‌ای برای سرمایه‌گذاری در بازار انتخاب کنند، در عین حال از دولت و بانک‌ها می‌خواهند که به پشتوانه سهام به مردم تسهیلات بانکی پرداخت کنند تا نگرانی‌ها در حوزه نقدشوندگی و نقدینگی صاحبان سهام برطرف شود، در عین حال سیاستگذار باید از نقدشوندگی و نقدینگی بازار صیانت کند و هر روز که دید حقوقی‌ها در حرکتی هماهنگ با پمپاژ سهام قصد دارند جو عمومی بازار را منفی کنند، جرایمی برای آن‌ها در نظر بگیرد تا بازار سرمایه هفته‌های اخیر را که به دلیل پمپاژ سهام با عطش نقدینگی روبه‌رو شده پشت سر بگذارد.

دخالت‌های حمایتی بی‌اثر!

روزنامه دنیای اقتصاد هم با تیتر «راهکارهای بازگشت بورس به تعادل» در پی پاسخ به نگرانی‌های مردم است. در مطلبی که این روزنامه اصلاح‌طلب منتشر کرده است ریشه مشکلات بازار سرمایه در حمایت دستوری و دخالت سیاست‌گذار در این بازار عنوان شده است.

در این گزاش آمده است: رشد جهشی قیمت سهام می‌تواند به انتظارات تورمی دامن ‌بزند. اکنون با توجه به ادامه نزول شاخص، دیگر حتی فعالان بازارسهام هم پول‌پاشی و حمایت‌ دستوری از بورس را برنمی‌تابند. کارشناسان می‌گویند حمایت واقعی، دوری سیاست‌گذار از اتخاذ تصمیمات کوتاه‌مدت است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دستکاری بازار با حمایت‌های دستوری و تداوم محدودیت دامنه نوسان فرآیند به تعادل رسیدن را به تاخیر انداخته است.

این روزنامه در تشریح این حمایت این‌گونه می‌نویسد: پس از رسیدن نماگر اصلی بورس تهران به قله دو میلیون و ۷۸ هزار واحد و درست در زمانی که اغلب فعالان بورسی مانعی بر سر ادامه رشد بازار نمی‌دیدند، شرایط تغییر کرد و این نماگر با همان شتابی که قله‌ها را یکی پس از دیگری فتح می‌کرد، عقب نشست و تنها پس از ۱۰ روز کاری، با افت بیش از ۲۰ درصدی وارد فاز خرسی شد که از مهر ۹۷ بی‌سابقه بود. این شرایط سبب شد تا سیاست‌گذار بورس همچون گذشته برای جلوگیری از افت شاخص (و نه سهام شرکت‌ها) به سهامداران عمده بازار دستور حمایت از سهام شاخص‌ساز را صادر کند. به‌طوری که از ۲۰ مرداد ماه تاکنون حقوقی‌ها خالص خرید بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومانی در دو بازار بورس و فرابورس را ثبت کرده‌اند. اما تنها سهام شرکت‌های پر وزن در محاسبه شاخص کل در لیست خرید حقوقی‌ها قرار گرفت و نتوانست بازار را به سمت تعادل پیش ببرد.

اما پیشنهاد این روزنامه نیز از جنس سیاست‌گذاری است؛ آنجا که می‌نویسد: محدودیت دامنه نوسان مهم‌ترین متهم تداوم اصلاح قیمت سهام است و به نظر می‌رسد در صورت حذف دامنه نوسان که محدودیتی هیجان‌زا است، می‌توان در مدتی کوتاه‌تر بدون دخالت در فرآیند بازار به نتیجه‌ای مطلوب دست یافت. جایی که با وجود ارسال سیگنال‌های مثبت همچون رشد نرخ دلار، قیمت جهانی فلزات و نفت و گزارش‌های جذاب از بنگاه‌های اقتصادی اما فروشندگان سهام پا پس نمی‌کشند.

رفتارهای هیجانی سهامداران تازه وارد

روزنامه دولتی ایران هم به حال و هوای این روزهای بورس بی‌توجهی نکرده و با تیتر «مسیر بورس به روایت اقتصاددانان» به آن پرداخته است. «رفتارهای هیجانی سهامداران تازه وارد» را شاید بتوان شاه‌بیت این گزارش نامید. آنجا که ایران می‌نویسد: بلافاصله پس از آنکه شاخص قله 2 میلیون واحد را فتح کرد، با چنان تکانه‌هایی مواجه شد که گویی فرش قرمز پهن شده حالا حالا‌ها سودای جمع شدن در سر ندارد. سرمایه‌گذاران خرد که عمدتاً تازه‌وارد هم هستند، ترجیح دادند که در صف  فروش قرار بگیرند، در حالی که برخی دیگر منطق بازار را پذیرفته‌اند و دارند صبوری می‌کنند تا روزگار خوش به پرتفوی‌شان بازگردد. در این میان مسئولان از صدر تا ذیل شعار حمایت سر می‌دهند. از حضور 10 روزه حقوقی‌ها و خرید روزانه 10 هزار میلیارد تومان تا توسعه زیرساخت‌های نرم‌افزاری بویژه هسته معاملات که تا به امروز کمترین اثر را بر تغییر روند ریزشی بازار داشته است. رفتارهای هیجانی سهامداران تازه وارد که سازوکار این فضای تخصصی را نمی‌دانند یا در دام سیگنال‌فروشان می‌افتند یا با قرار گرفتن در صف‌های خرید و فروش بازار را نامتعادل می‌کنند هم باید در این فهرست قرار بگیرند.

30هزار کانال تلگرامی که بازار را بازی می‌دهند

ایمان جوکار، کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه در حال حاضر خیلی از کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی سیگنال فروشی می‌کنند و این وضعیت ناشفاف است، پیشنهاد خود را اینگونه مطرح  می‌کند: متأسفانه سازمان بورس هم بر این موضوع  نظارت ندارد. در این حوزه ۳۰ هزار کانال وجود دارد. باید اطلاعات خیلی شفاف باشد تا مردم به این کانال‌ها رجوع نکنند.

وی در بخش دیگری نیز گفته است: به نظر می‌رسد مردم را به  شیوه اشتباهی به بورس دعوت کردند، در حالی که می‌توانستند انواع صندوق‌ها را به مردم معرفی کنند. نباید مردم مستقیم وارد این بازار شوند. در واقع زمانی که افراد دانش کافی برای این‌کار را ندارند باید پول خود را در صندوق‌ها بگذارند. به عنوان مثال  همین عرضه‌های دولتی در قالب ETF شیوه‌های خوبی بود. در نهایت باید اجازه داد ماهیت بازار یعنی عرضه و تقاضا قیمت بازار را تعیین کند. همچنین تغییر دائم قوانین هم دیگر آسیب‌هایی است که باید برای استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه در طرح دولت مدیریت شود.

دولت مدیون مردم است

روزنامه شرق نیز با تیتر «تبعات دستوری رونق بازار بورس»، ضمن انتقاد از دخالت‌ها و رفتارهای سلیقه‌ای و لحظه‌ای در مدیریت بازار سرمایه، این فرض که بازار سرمایه حباب دارد را رد می‌کند.

در این مطلب آمده است: دولت به مردمی که امسال با ورود به بازار سرمایه پول خود را به این بازار تزریق کرده‌اند به‌شدت مدیون است. بورس نشانه اتکای به داخل است و رشد اتکای به داخل که در اهداف اقتصاد مقاومتی دنبال می‌شود با شکوفایی بورس محقق می‌شود. برخلاف نظر بعضی از کارشناسان بازار سرمایه، باید گفت بازار سرمایه فعلی با حباب روبه‌رو نیست؛ چراکه بورس در‌حال‌حاضر به تبع تورم در حال رشد است و سرمایه‌گذاران قبلا تورم سال ۹۹ را پیش‌بینی کرده بودند.

سهام‌داران به جای فروش خرید کنند

این روزنامه نیز پیشنهاد خود را اینطور طرح کرده است: سهامداران لازم است برای خرید و فروش خود دنباله‌روی بازار نباشند و در خرید و فروش‌های خود فوق‌العاده دقت کنند. بعد از ریزشی که سهامداران تجربه کردند، دیگر این روزها، فروش سهام توجیه ندارد و وقت، وقتِ خرید سهام است، اما به دید بلندمدت و میان‌مدت. بازاری که دچار ریزش شده است به‌سرعت بر نخواهد گشت و نیاز دارد تا خود از شوکی که به آن وارد شده خارج شود. همان‌طور که در تیر‌ماه صحبت از این بود که بازار وارد فاز اصلاح سنگین خواهد شد، امروز نیز به جرئت می‌توان گفت، بازار سرمایه بعد از خروج از این شوک، تا پایان سال رشدی شگفت‌انگیز خواهد داشت. کسانی که سهام ارزشمند خود را در این روزها و با این قیمت‌ها می‌فروشند، به‌شدت نقره‌داغ خواهند شد.

انتهای پیام/