در حکمی که به نام شاه سعودی در خبرگزاری دولتی این کشور منتشر شد، سپهبد ستاد «فهد بن ترکی آل سعود» فرمانده ائتلاف سعودی در جنگ یمن و فرزندش «عبدالعزیز بن فهد بن ترکی» معاون  امیر منطقه «جوف» از سمت خود برکنار و تحقیقات از آنان در خصوص معاملات مشکوک مالی در این وزارتخانه آغاز شد.

فهد بن ترکی فرزند ترکی بن عبدالعزیز از فرزندان حصه دختر احمد السدیری است که در خاندان حاکم به «سدیری ها» معروف هستند.

خبر برکناری این افراد یک هفته پس از آن اعلام می‌شود که در حکم دیگری که از سوی «ملک سلمان» صادر شده، فرمانده نیروهای مرزبانی «عواد بن عید البلوی» و استانداران چند استان این کشور برکنار و آنان را برای انجام تحقیقات در اختیار هیئت نظارت و مبارزه با فساد کشور قرار داد.

وزارت دفاع در اختیار محمد بن سلمان ولیعهد عربستان است او همچنین ریاست نهاد رسیدگی به فساد در این کشور با نام هیئت نظارت و مبارزه با فساد را در اختیار دارد.

فساد؛ اسم رمز سرکوب

از ژوئن 2017 که بن سلمان به ولیعهدی رسید تاکنون دهها نفر از شاهزاده‌ها ، تجار ، بازرگانان ، شعرا ، فعالان مدنی و سیاسی و سایر افراد به بهانه مبارزه با فساد دستگیر و شمار زیادی از آنان بعد از پرداخت میلیاردها دلار یا واگذاری بخشی از دارایی خود، از زندان رهایی یافته‌اند و دهها نفر دیگر همچنان در زندان به سر می‌برند.

اگر چه طبق گزارش موسسه «کاپیتال اکونومیست»، دولت عربستان در 5 سال گذشته در صدر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از نظر شمار پرونده‌های فساد و اموال غارت شده قرار دارد، اما به نظر می‌رسد مبارزه با فساد اکنون به اسم رمز اقدامات سرکوبگرانه ولیعهد سعودی تبدیل شده است و بن سلمان از آن به عنوان حربه‌ای برای از میان برداشتن رقبا و مخالفین سیاسی خود استفاده می‌کند .

محمد بن سلمان در سال ۲۰۱۷ و اندکی پس به قدرت رسیدن به عنوان ولیعهد عربستان، دهها مقام عالیرتبه و عضو خاندان سعودی را به اتهام فساد مالی بازداشت و در هتل مجلل «ریتزکارلتون» شهر ریاض برای چند هفته زندانی کرد.

اکثر این افراد کمی بعد آزاد شدند، اما برای خروج از این هتل در مجموع حدود ۱۰۶ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار تحت عنوان توافق و مسامحه به بن سلمان پرداخت کردند.

چند ماه پیش هم نشریه «وال استریت ژورنال» آمریکا گزارش کرده بود که ۳ مقام بلندپایه خاندان سلطنتی عربستان در بازداشت به سر می‌برند از جمله «احمد بن عبدالعزیز»، برادر کوچک ملک سلمان و «محمد بن نایف»، ولیعهد سابق عربستان.

دستگیری و سرکوب مخالفین و منتقدین به اعضای خاندان سلطنتی ختم نمی‌شود، بلکه حتی کسانی که از بیم دستگیری و شکنجه به گوشه‌ای  از جهان رفته و سر در گریبان خود دارند هم سرایت کرده است .

طی هفته‌های اخیر رفتار دولت سعودی با فردی به نام «سعد الجبری» که زمانی در ساختار امنیتی کشور دخالت داشته و اکنون از بیم دستگیری و زندان به کانادا گریخته است، در صدر اخبار مربوط به سعودی‌ها قرار گرفت .

اعضای خانواده سعد الجبری  بعد از آنکه او مقامات سعودی را به تلاش برای ترور خود متهم کرد ، با هدف تحت فشار قرار دادن الجبری دستگیر و روانه زندان شدند.

در همین ارتباط فرزندان، برادر و داماد سعد الجبری مقام ارشد اطلاعاتی سابق دستگیر شدند .

الجبری زمانی دستیار محمد بن نایف، ولیعهد سابق عربستان بود که در سال 2017  محمد بن سلمان به جای او نشست.

او می‌گوید، به خاطر داشتن اطلاعاتی حساس درباره نحوه به قدرت رسیدن محمد بن سلمان، هدف قرار گرفته است.

وی که در شهر تورنتوی کانادا زندگی می‌کند، گفته است که ولیعهد عربستان در سال ۲۰۱۸ میلادی به قصد کشتنش مامورانی را به کانادا اعزام کرده بود. این اتهام در شکایت رسمی سعد الجبری به دادگاهی در واشنگتن پایتخت آمریکا مطرح شده است.

تلاش برای به قتل رساندن مخالفین در حالی است که مقامات رسمی عربستان در مهر ماه سال 97 با ربودن و سپس قتل فجیع «جمال خاشقجی» روزنامه نگار مخالف بن سلمان در کنسولگیری این کشور در استانبول ترکیه یکی از تاریک‌ترین صفحات سعودی ها در برخورد با مخالفین را رقم زدند.

پرونده قتل خاشقجی به کارنامه محمد بن سلمان سنجاق شده است و تلاش‌های حکومت طی سال‌های اخیر برای پاک کردن این لکه ننگ از دامن ولیعهد قدرت طلب به نتیجه نرسیده است .

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان که عملا رهبری حکومت را در دست دارد، مدعی است که مبارزه با فساد اقتصادی از اولویت‌های اصلی او است.

با وجود این، منتقدان بن سلمان می‌گویند او بازداشت‌ها و برکناری‌ افراد بلندپایه را با هدف برداشتن رقبای تاج و تخت و منتقدان خود انجام می‌دهد.

حمیدرضا بانصیری