صاحب‌خبر - گروه بین‌الملل: نخست‌وزیر عراق و رئیس‌جمهور آمریکا پس از دیداری که در واشنگتن داشتند، از توافق بر سر شراکت راهبردی صحبت کردند که ماحصل آن برقراری امنیت و رونق اقتصادی برای عراق خواهد بود. این در حالی است که از زمان حضور آمریکا در عراق علاوه بر مشکلات اقتصادی، اوضاع امنیتی این کشور هم در این سال‌ها تحت‌الشعاع همکاری‌های ثابت شده نظامیان آمریکا با تروریست‌های داعش، به هیچ‌وجه با‌ثبات و پایدار نبوده است. اینکه 2 طرف بر همکاری بلندمدت بر اساس همکاری‌های امنیتی تاکید کرده‌اند، نشان‌دهنده تمایل آمریکایی‌ها به حضور نظامی در عراق است و عملا نقل‌قولی را که نخست‌وزیر عراق از رئیس‌جمهور آمریکا درباره خروج نظامیان آمریکا از عراق طی 3 سال آینده مطرح کرد، زیر سوال می‌برد. از این رو باید انتظار داشت نخست‌وزیر عراق در بازگشت از آمریکا با چالش‌هایی مواجه شود، چرا که ترامپ در این دیدار با بیان اظهارات ضدو‌نقیض درباره خروج نظامیانش از عراق، سعی در جلب نظر حامیان انتخاباتی‌ خود در داخل داشت. ضمن اینکه این دیدار بخشی از مذاکرات استراتژیک آمریکا و عراق است و ترامپ با این کار به دنبال خرید زمان تا انتخابات نوامبر است. از این رو طبیعی است گروه‌هایی که اکثریت پارلمان را در اختیار دارند و نخست‌وزیر عراق تحت حمایت آنها به قدرت رسید، با تردید بیشتری اقدامات الکاظمی را بررسی کنند. چه اینکه از هم اکنون صحبت‌هایی پیرامون امکان استیضاح نخست‌وزیر و هدف قرار گرفتن مواضع آمریکا در عراق نیز مطرح شده است. * بیانیه مشکوک آمریکا و عراق به گزارش «وطن امروز»، پس از دیدار «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق در واشنگتن، 2 طرف دیروز بیانیه مشترکی درباره شراکت راهبردی بغداد - واشنگتن صادر کردند. در این بیانیه آمده است: «شراکت راهبردی عراق و آمریکا مبتنی بر تمایل مشترک در زمینه برقراری امنیت و رونق [کشور] است». در ادامه این بیانیه بدون اشاره به اذعان مقامات عراقی به همکاری‌های ایران در مبارزه با عناصر سازمان تروریستی داعش در عراق، نوشته شده است: ‌«‌ائتلاف بین‌المللی ضد سازمان داعش به رهبری آمریکا و نیروهای امنیتی عراق توانستند داعش و خلافت آن را نابود کنند. ما به هماهنگی ادامه می‌دهیم به خاطر اینکه مطمئن شویم داعش دیگر برای عراق یا هر کشور دیگری تهدید محسوب نمی‌شود». در این بیانیه همچنین آمده است: «ما بار دیگر، بر پایبندی طولانی‌مدت بر هماهنگی‌های امنیتی دوجانبه در راستای ساخت توان ارتش عراق و مقابله با اقداماتی که منافع مشترک ما را تهدید می‌کند، تأکید می‌کنیم. همکاری امنیتی ما اساس توسعه همکاری‌ در زمینه‌های اقتصادی، انسانی، سیاسی و فرهنگی را تشکیل می‌دهد». * کاظمی: ترامپ گفت نیروهای آمریکایی ظرف 3 سال آینده از عراق خارج می‌شوند نخست‌وزیر عراق دیروز پس از دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا به نقل از وی گفت نیروهای آمریکایی طی 3 سال آینده، از عراق خارج خواهند شد و آنان در پی استقرار نیروهای خود در خارج از عراق هستند. خبرگزاری رسمی عراق (واع) به نقل از کاظمی گزارش داد: «طرفین عراقی و آمریکایی از این دیدار خشنود خارج شدند. در این دیدار درباره همکاری‌های اقتصادی، امنیتی و ارزیابی مجدد حضور آمریکا در عراق صحبت شد». وی ادامه داد: «در جریان گفت‌وگوی راهبردی به ریاست وزیر خارجه [عراق] و همتای آمریکایی وی، بر سر یکسری اصول توافق شد که همه آن، در راستای منافع ملت عراق است؛ [اصولی] که مربوط به حضور آمریکا، تعیین مجدد جدول زمانی و بازاستقرار آن در خارج از عراق است». وی با اشاره به امضای چند یادداشت‌تفاهم در زمینه نفت و انرژی با طرف آمریکایی، گفت: «مهم‌ترین [یادداشت‌تفاهم] در زمینه نفت در استان ذی‌قار بود که یک طرح راهبردی است و فواید بسیاری برای مردم این استان و عراق دارد». خبرگزاری رسمی عراق اعلام کرد 2 طرف درباره تشکیل یک تیم ویژه به منظور بررسی راهکار و زمان استقرار مجدد نیروهای ائتلاف بین‌المللی خارج از عراق به توافق رسیدند. * ترامپ: تعداد کمی از نظامیان ما در عراق حضور دارند رئیس‌جمهور آمریکا هم در دیدار با نخست‌وزیر عراق در کاخ سفید طی اظهاراتی متناقض با مقامات آمریکایی که همواره ادعا می‌کنند نیروهای آمریکایی به ‌منظور مقابله با تروریست‌های داعش در عراق حضور دارند، اذعان کرد هدف از حضور نظامیان آمریکایی در عراق مقابله با ایران است. دونالد ترامپ در عین حال مدعی شد کشورش به حاکمیت ملی عراق احترام می‌گذارد و به همین دلیل حضور بلندمدت نظامیان خود در این کشور را صحیح نمی‌داند. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین اعلام کرد خروج تدریجی نظامیان آمریکایی از عراق آغاز شده است. ترامپ بدون اشاره به تاریخ دقیق خروج نیروهای آمریکایی از عراق مدعی شد: ما به روزی چشم دوخته‌ایم که هیچ نیازی به حضورمان در عراق نباشد. ترامپ همچنین گفت: ما در بسیاری از پروژه‌های حفاری نفت در عراق شرکت می‌کنیم. ترامپ در این دیدار با توصیف مصطفی الکاظمی به عنوان مردی که بسیار با او توافق و بر حمایت از روابط عراق با کشورهای همسایه تاکید دارد، همچنین گفت به طرح کاظمی در ارتباط با اصلاحات اقتصادی در عراق کمک می‌کند. * گروه‌های مقاومت عراق: آمریکایی‌ها خارج نشوند، از حملات ما در امان نخواهند بود در پی اعلام فرصت ۳ ساله به نظامیان آمریکا برای خروج از این کشور، گروه‌های مقاومت عراق با تأکید بر لزوم اخراج نظامیان تروریست آمریکا از خاک این کشور، تهدید کردند اگر این مسأله محقق نشود، وارد مرحله تنش نظامی خواهند شد. گروه‌های مقاومت عراق تأکید کردند مصطفی الکاظمی باید خروج نظامیان این کشور از عراق را در صدر اولویت‌های خود قرار می‌داد. این گروه‌ها با انتشار بیانیه‌ای، اعلام کردند: «انتظار داشتیم مصطفی الکاظمی- آنگونه که وعده داده بود - نماینده ملت غیور عراق برای تحقق حاکمیت [این کشور] باشد، نه اینکه یک احمق (دونالد ترامپ) که در چپاول ملت‌ها و خونریزی حرفه‌ای است، مسائلی را دیکته کند». در این بیانیه تصریح شده است: برخی طرح‌هایی که کاظمی با خود خواهد آورد، جنبه تبلیغاتی و فریبکاری دارد و برخی از آنها، برای غارت، سرقت، استعمار و گسترش مجدد هیمنه آمریکا بر توانمندی‌های عراق است. شبکه خبری المیادین به نقل از این گروه‌ها گزارش داد: «مصطفی الکاظمی باید اجرای تصمیم ملت عراق را که با تظاهرات میلیونی خواستار آن بودند، در صدر اولویت‌های خود قرار می‌داد». این گروه‌ها با تأکید بر اینکه کاظمی باید از حاکمیت عراق دفاع کند و به اشغالگری آمریکا پایان دهد، خاطرنشان کردند اگر بر سر خروج کامل آمریکا از عراق توافق نشود، گروه‌های مقاومت قانونا و شرعا این حق را دارند که «از مرحله فعالیت مقاومت تدریجی و اعطای فرصت به گفت‌وگوی سیاسی، وارد مرحله تنش و حمله به تمام منافع آمریکا شوند... [نیروهای آمریکا] از حملات ما در امان نخواهند بود». *** دکتر سعدالله زارعی در گفت‌و‌گو با «وطن امروز»: توافق امنیتی، آغازی بر پایان کار الکاظمی است یک روز پس از دیدار ترامپ با الکاظمی اخبار ضد و نقیضی در این خصوص منتشر شده است. در همین ارتباط در گفت‌وگو با دکتر سعدالله زارعی به بررسی ابعاد این سفر و پیامدهای آن پرداخته‌ایم. * * * * نخست‌وزیر عراق و رئیس‌جمهور آمریکا در نخستین دیدار خود در واشنگتن از توافق بر سر موضوعات مهم و همکاری در جنبه‌های مختلف صحبت کرده‌اند؛ آیا در این دور از مذاکرات خواسته‌های گروه‌های عراقی تامین شده است؟ در ارتباط با این دیدار باید گفت در چارچوب مذاکرات استراتژیک 2 کشور بوده است و همان‌طور که برخی مقامات دولت عراق عنوان کرده‌اند، این دیدار به معنای پایان مذاکرات استراتژیک نیست و ادامه‌دار خواهد بود اما اینکه این دور از مذاکرات تا چه اندازه منافع عراق و گروه‌های مقاومت را تامین خواهد کرد، فعلا مشخص نیست، چرا‌ که مستندات دقیق و قابل اتکایی از مفاد این دیدارها و توافق‌های شکل‌گرفته منتشر نشده است. * مسأله خروج نظامیان آمریکایی و طرحی که در قالب آن نظامیان این کشور طی 3 سال آینده از عراق خارج خواهند شد هم از موضوعاتی بود که در این جلسه مطرح شد؛ نظر شما در این باره چیست؟ پیش از اینکه مصطفی الکاظمی درباره طرح خروج اظهارنظر کند، دونالد ترامپ به صورت تلویحی و در اظهارنظرهایی ضد و نقیض به خروج نظامیان آمریکایی از عراق اشاره کرده بود. صحبت‌های کاظمی هم درباره طرح خروج 3 ساله چندان مشخص نبود و صرفا به یک نقل قول از رئیس‌جمهور آمریکا محدود شد. معتقدم اظهارنظرهای رئیس‌جمهور آمریکا در ماه‌های اخیر با ملاحظه نسبت به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و جلب کردن نظر پایگاه داخلی حامیانش است. از این رو باید منتظر انتشار سند توافق و در پی آن سازوکارهای مربوط به طرح خروج ماند. به نظر من نکته مهمی که در دیدار 2 طرف بر آن تاکید و از سوی طرف عراقی هم رسانه‌ای شد، مساله توافق بر سر یک همکاری همه‌جانبه است که باید برای مردم عراق و گروه‌ها و احزاب روشن شود. * توافق برای همکاری همه‌جانبه موضوع مشکوکی است! ببینید! عراقی‌ها از یک همکاری و هماهنگی همه‌جانبه صحبت کردند ولی معلوم نیست این همکاری و هماهنگی در چه حوزه‌هایی است. گاهی این صحبت‌ها در حد یک تعارف سیاسی و برای نشان دادن علاقه به گسترش سطح روابط است ولی گاهی اوقات این اظهارات در قالب یک موضع رسمی مطرح می‌شود. اگر این همکاری همه‌جانبه به عنوان خروجی توافق و مذاکرات 2 کشور باشد، به معنای این است که آمریکا و عراق به دنبال توافق جامعی هستند که مسائل امنیتی را هم شامل می‌شود و مطمئنا رقم خوردن این مساله به ضرر منافع عراقی‌ها و کل منطقه غرب آسیاست، چرا که توافق امنیتی به معنای لغو مصوبه پارلمان برای اخراج آمریکایی‌ها و کنار گذاشته شدن مساله خروج نظامیان آمریکایی از عراق است. * چقدر امکان دارد گفت‌و‌گوهای انجام شده پیرامون مسائل امنیتی نباشد و محدود به موضوعات اقتصادی و سرمایه‌گذاری باشد؟ این درست است که عراق از منابع سرشار نفتی و فرصت‌های خوب سرمایه‌گذاری برخوردار است ولی نگاه آمریکا به عراق یک نگاه امنیتی است. به عبارت دیگر عراق برای آمریکا در خاورمیانه جایگاه مهم امنیتی دارد، لذا اگر موضوعات امنیتی به صورت جدی برای آمریکایی‌ها تامین نشود، نمی‌توان انتظار داشت سرمایه‌گذاری بلندمدت به شکل عملی در عراق توسط آمریکایی‌ها انجام شود. آمریکا به دنبال این است در عراق پایگاه نظامی داشته باشد و بقیه مسائل از جمله سیاست و اقتصاد تابعی از تحقق این گزاره است. * گروه‌های عراقی پیش از سفر کاظمی به واشنگتن، اولویت خود را بر مسأله خروج نظامیان آمریکایی از عراق قرار دادند. دیروز هم این گروه‌ها مواضع آمریکا در عراق را تهدید به حمله کردند. در صورت توافق امنیتی آمریکا و عراق، سرنوشت دولت به کجا خواهد کشید؟ همان‌طور که عنوان کردید پیش از سفر نخست‌وزیر عراق به واشنگتن، جریان‌های سیاسی در دیدار با وی بر خروج نظامیان آمریکایی از عراق تاکید داشتند. بدون شک اگر از مجموع مذاکرات استراتژیک عراق و آمریکا اینطور به نظر بیاید که توافق امنیتی شکل گرفته است، باید اذعان کنم این اتفاق آغازی بر پایان کار نخست‌وزیر عراق است، چرا که اکثریت گروه‌های حامی کاظمی همان گروه‌های شیعه همسو با مقاومت هستند و خط قرمز آنها هم اخراج آمریکایی‌ها از عراق است. البته در این بین باید توجه داشت گروه‌های سیاسی و حتی مقاومت، مشکلی با تعاملات و روابط اقتصادی و سیاسی ندارند. به عبارت دیگر مقاومت عراق در اینکه این کشور با آمریکا در زمینه مسائل اقتصادی و سیاسی وارد تعامل شود، موضع منفی یا مثبتی ندارد و به صراحت اعلام کرده دخالتی در این باره نخواهد داشت. برای مقاومت و گروه‌های سیاسی همسو با آن مساله مقابله با هتک حرمت عراق و حفظ عزت آن مهم است. از این رو تاکید آنها بر اخراج نظامیان آمریکایی است.∎​