پرتاب ماهواره نور این روزها به بهانه‌ای برای طرح مجدد پایبندی و عدم پایبندی شرکای برجام به قطعنامه ۲۲۳۱ شده است. در حالی که در سال‌های اخیر شرکای اروپایی برجام در قبال کارشکنی‌ها و نقض قطعنامه توسط آمریکا سکوت کرده بودند این روزها صدایشان در قبال اقدام دفاعی تهران بلند شده است.
دیروز( یکشنبه)، وزیر امور خارجه آمریکا با مطرح کردن ادعاهایی علیه برنامه فضایی و موشکی ایران، خواستار حمایت کشورها از تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران شد. «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه این کشور با انتشار بیانیه‌ای به مطرح کردن ادعاهای ضدایرانی‌اش در پی پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره نور ادامه داده و گفت: سال‌هاست که ایران مدعی است برنامه فضایی آن کاملا صلح‌آمیز و غیرنظامی است. دولت ترامپ [رئیس جمهور آمریکا] هیچ‌گاه آن را باور نکرده است. پرتاب ماهواره نظامی در این هفته از سوی سپاه پاسداران ایران که به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام شده است، نشان‌دهنده چیزی است که همیشه گفته‌ایم؛ برنامه فضایی ایران نه صلح‌آمیز است و نه کاملا غیرنظامی است.
پمپئو در ادامه مدعی شد: این ماهواره‌بر و موارد دیگری که قبلا پرتاب شده‌اند، متشکل از فناوری‌هایی همانند و قابل تعویض با فناوری‌های موشک‌های بالستیک است که شامل سامانه‌های دوربرد مانند موشک‌های بالستیک قاره‌پیما می‌شود. هیچ کشوری تاکنون از توان موشک‌های بالستیک قاره‌پیما مگر به منظور حمل سلاح‌های هسته‌ای استفاده نکرده است.
وزیر امور خارجه آمریکا با تلاش برای همراه کردن کشورهای دیگر با سیاست‌های ضدایرانی دولت کشورش گفت: تمام کشورهایی که دوستدار صلح هستند، باید توسعه فناوری‌های موش‌های بالستیک ایران را رد کرده و در متوقف ساختن برنامه موشکی خطرناک ایران به یک‌دیگر ملحق شوند. برای شروع، کشورها باید از تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران که در ماه اکتبر منقضی خواهد شد، حمایت کنند.
او در ادامه این بیانیه از اتحادیه اروپا خواست که «افراد و نهادهای فعال در زمینه برنامه موشکی ایران را تحریم کند».
بهت آمریکا از توان ایران
به گزارش خبرنگار ایرنا، ماهواره نور ۱ به عنوان نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه ۳ اردیبهشت توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفت.در اجرای این عملیات پرتاب اصل غافلگیری رعایت شد. سردار امیرعلی حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه شامگاه پنج شنبه در یک گفت‌وگوی تلویزیونی در این خصوص اظهارداشت: ما می‌دانستیم که دشمنان به دنبال رصد این کار هستند و تلاش کردیم که به صورت چراغ خاموش کار را پیش ببریم.
این مقام ارشد نظامی با بیان اینکه زمانی که این پرتاب را انجام دادیم از ایستگاه‌های تهران، زاهدان و چابهار این ماهواره را کنترل کردیم، گفت: پس از ۹۰ دقیقه که این ماهواره یک دور به دور زمین چرخید، سیگنال آن را در شمال غرب کشور دریافت کردیم. بین ۳ تا ۱۰ روز آینده برخی فرمان‌های آن صادر خواهد شد و تنظیمات آن کامل می‌شود و کاربری آن صد درصد می‌شود.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه با بیان اینکه کار فضایی را حتما توسعه خواهیم داد، گفت: امروز حوزه نظامی و غیرنظامی در بخش کارهای اطلاعاتی نیاز به سنجش دارد که از طریق فضا اتفاق می‌افتد. در حوزه ارتباط، تعیین موقعیت و... نیز همینطور است. پیشرفت‌های امروز دنیا با تکیه بر فناوری‌های فضایی است. ما تحریم هستیم و طبیعتا ما باید این امکان را برای خودمان فراهم کنیم.
همانطور که انتظار می‌رفت کشورهای غربی استقبال خوبی از ماهواره نور نداشتند. واکنش‌هایی که در یکی دو روز اخیر مطرح شده  حاکی از تلاش آنها بری نشان دادن مغایرت این اقدام تهران با قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت بوده است. اروپایی‌ها پرتاب این ماهواره را در راستای فعالیت‌های مرتبط با توسعه موشک‌های بالستیک می‌دانند. این در حالی است که قطعنامه ۲۲۳۱ ایران را از آزمایش موشک‌های بالستیک منع نکرده است. روز ۱۵ آذر ماه ۹۸ محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به ادعاهای آمریکا در این خصوص در حساب توییتری خود یکی از نقص‌های برجام از نظر آمریکا را به اروپایی‌ها گوشزد کرد: آزمایش موشک‌های بالستیک توسط ایران در قطعنامه ۲۲۳۱ منع نشده است.
مورگان اورتگاس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که پرتاب این ماهواره از نظر ایالات متحده نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است و آمریکا از شورای امنیت خواهد خواست که درباره این پرتاب تحقیق کند و اطمینان حاصل کند که اقداماتی که کشورها در سرپیچی از قطعنامه‌های سازمان ملل انجام می‌دهند برای آنها عواقبی خواهد داشت.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در جریان کنفرانس خبری در مورد پرتاب ماهواره توسط سپاه گفت که خیلی از نزدیک ایران را زیر نظر داریم، از خودشان در مورد ایران بیشتر می‌دانیم. او مدعی شد وقایع مربوط به پرتاب ماهواره‌بر قاصد و ماهواره نور زیر نظر دولت او قرار دارد «می‌دانیم که داشت بالا می‌رفت. ما خیلی نزدیک آن را تعقیب کردیم.»
مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هم ساعاتی بعد از انتشار خبر پرتاب ماهواره گفت که اظهار نظر درباره جزییات این پرتاب را به عهده وزارت دفاع آمریکا می‌گذارد اما ادعا کرد: وقتی درباره قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل حرف می‌زنیم، به نظرم همه کشورها متعهدند که به این سازمان رجوع کنند و ببینند آیا این پرتاب با قطعنامه سازگار است یا نه. من فکر می‌کنم به هیچ وجه این طور نیست و ایران باید پاسخگوی اقداماتش باشد.
کشورهای اروپایی هم البته با لحن ملایم‌تری همین خط آمریکا را در پیش گرفتند. وزارت خارجه فرانسه، پنجشنبه ۴ اردیبهشت در بیانیه ای پرتاب ماهواره نظامی ایران را محکوم کرد و این اقدام را برخلاف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد دانست. 
در این بیانیه وزارت امور خارجه فرانسه مدعی شده است: «با توجه به آنکه فناوری استفاده‌ شده برای پرتاب ماهواره به فضا، بسیار شبیه فناوری مورد استفاده برای شلیک موشک‌های بالستیک است، پرتاپ اخیر مستقیما درجهت پیشرفت نگران‌کننده برنامه موشک‌های بالستیک ایران است. همچنین نقش نیروهای هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پرتاب این ماهواره، نهادی که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار دارد، ارتباط نزدیک بین دو برنامه ماهواره‌ای و توسعه موشک‌های بالستیک ایران را نشان می‌دهد.»
فرانسه از ایران خواسته است که همه فعالیت‌های مرتبط با توسعه موشک‌های بالستیک که قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای دارند را  فورا متوقف کند. وزارت امور خارجه فرانسه  در بخش دیگری از این  بیانیه اعلام کرده که برنامه‌های ایران برای توسعه موشک‌های بالستیک یک نگرانی جدی برای امنیت منطقه و جهان محسوب شده و منجر به بروز بی‌ثباتی و افزایش تنش‌ها در منطقه می‌شود.
وزارت خارجه بریتانیا نیز از اقدام ایران در پرتاب ماهواره نظامی ابراز نگرانی کرده و از جمهوری اسلامی خواسته است ممنوعیت سازمان ملل را رعایت کند. در بیانیه وزارت خارجه بریتانیا آمده است: «گزارش‌ها مبنی بر اینکه ایران یک ماهواره را با استفاده از فناوری موشک بالیستیک پرتاب کرده باعث نگرانی جدی و ناسازگار با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است».
وزارت خارجه بریتانیا همچنین مدعی شد که سازمان ملل از ایران خواسته است هرگونه فعالیت مرتبط با موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را متوقف کند. ایران باید این موضوع را رعایت کند.
وزارت خارجه آلمان هم با انتشار بیانیه‌ای از پرتاب موفقیت‌آمیز نخستین ماهواره نظامی ایران به فضا ابراز نگرانی کرد و در صفحه توییتری خود به پرتاب نخستین ماهواره نظامی ایران به فضا واکنش نشان داد.
وزارت خارجه آلمان ضمن اشاره بر موفقیت‌آمیز بودن پرتاب ماهواره نظامی ایران تأکید کرد: ما درباره گزارشات ایران مبنی بر پرتاب ظاهرا موفقیت‌آمیز یک ماهواره نظامی نگران هستیم. رویکرد ما کاملاً مشخص است: برنامه موشکی ایران، تأثیر ثبات‌زدایی بر منطقه دارد و از نقطه نظر منافع امنیت اروپا نیز غیرقابل پذیرش است.
این اظهارات و موضع‌گیری‌ها از سوی کشورهای غربی در حالی مطرح شد که  ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت که اقدام ایران ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ نبوده و این نخستین بار نیست آمریکا که خود این قطعنامه را نقض کرد براساس اتهامی بی‌پایه ایران را ناقض قطعنامه می‌شمارد. سخنگوی وزارت خارجه روسیه همچنین گفت ایران هیچ فعالیتی در زمینه ساخت سلاح هسته‌ای یا موشک‌های بالستیک قادر به حمل کلاهک هسته‌ای نداشته است.
سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن غیر قابل قبول خواندن مواضع فرانسه و انگلیس در خصوص پرتاب «ماهواره نور»، گفت: بکارگیری فناوری فضایی با اهداف صلح آمیز بخشی از برنامه دفاعی و نیز توسعه علمی جمهوری اسلامی ایران است و هیچ یک از معاهدات بین‌المللی ایران را از دستیابی و توسعه این فناوری که به پشتوانه تلاش کارشناسان و نخبگان ایرانی به دست آمده، منع نمی‌کند.
او، تفسیر یکجانبه فرانسه و انگلیس از قطعنامه ۲۲۳۱ را قویا رد و تأکید کرد: برنامه هسته‌ای ایران مطابق فتوای مقام معظم رهبری و نیز طبق گزارش‌های آژانس بین‌المللی اتمی دارای مقاصد انحصارا صلح آمیز است و لذا برنامه فضایی ایران که دارای اهداف دفاعی است، برای مقاصدی غیر از این طراحی نشده است.
ابراز نگرانی‌ غربی‌ها از اقدام تهران در پرتاب ماهوار نظامی نور ۱ در حالی مطرح شده است که  در سال‌های اخیر آمریکا بارها و بارها این قطعنامه را به بهانه‌های واهی نقض کرده و شرکای اروپایی برجام هم نظاره‌گر منفعل کارشکنی‌ها و تلاش‌های مخرب آمریکا بوده‌اند و به بهانه تحریم‌های آمریکا از اجرای تعهدات خود هم شانه خالی کرده‌اند. این در حالی است که ایران آنچه از رفتارهای غربی‌ها برمی‌آید نوعی  مصادره به مطلوب قطعنامه‌ ۲۲۳۱  شورای امنیت در قبال ایران است.نکته قابل تامل دیگر اینکه قرار نیست تهران  از حقوق ذاتی و غیر قابل انکار در دفاع از امنیت و منافع ملی خود چشم پوشی کند. آن هم در شرایطی که دشمنان جهانی و منطقه‌ای به صراحت از نیات شوم خود درباره ایران بارها سخن گفته‌اند.