صاحب‌خبر - گروه ایران- اتحادیه اروپا در یک اقدام کاملا سیاسی و ناعادلانه روز پنجشنبه ٢٣ بهمنماه دوباره شرکت ملی نفتکش ایران را در فهرست تحریم قرار داد.
روز گذشته مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود به این موضوع اشاره کرد و گفت: این اقدام را سیاسی و خلاف روند حسن نیت می‌دانیم.
وی افزود: تحریم شرکت ملی نفتکش ایران اقدامی غیرسازنده و با روند مذاکرات جاری ناسازگار است و باعث تاسف است که احکام دادگاه‌های اتحادیه اروپا به‌طور جدی از سوی این اتحادیه مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: انتظار داریم اتحادیه اروپا از این‌گونه اقدامات سیاسی پرهیز کند و مراتب اعتراض و ناخرسندی خود را هم به این اتحادیه اعلام کرده‌ایم.
شرکت ملی نفتکش در ١۵ اکتبر ٢٠١٢ برای نخستین‌بار تحت تحریم اتحادیه اروپا قرار گرفته بود اما با ارایه مستندهای حقوقی و همچنین اقدام‌های بهعملآمده در سطح بینالملل، این شرکت در تاریخ سوم ژوییه ٢٠١۴ حکم لغو تحریم را دریافت کرد. اما اتحادیه اروپا دوباره این شرکت را در فهرست تحریم قرار داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین روز گذشته معنی تفاهم و توافق را به‌طور کامل تشریح کرد و در این باره گفت: جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که ما یک مرحله توافق خواهیم داشت اما اینکه تفاهمی صورت گیرد و براساس آن تفاهم وارد جزییات شوند، روش‌هایی است که مذاکره‌کنندگان دنبال می‌کنند.
افخم در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارات جان‌کری مبنی بر اینکه اگر تا ماه مارس به توافق سیاسی دست پیدا نکنیم، مذاکرات را ادامه نخواهیم داد و اینکه آیا توافق جدیدی بین طرفین صورت گرفته و ممکن است بعد از مارس در صورت عدم توافق اعلام شکست صورت گیرد، گفت: بنده درصدد پیش‌بینی نیستم اما برخی از فکت‌های موجود را بیان می‌کنم.
افخم گفت: در مذاکرات پایان نوامبر توافق بر این شد که برنامه اقدام مشترک هفت ماه دیگر تا پایان ماه ژوئن ادامه پیدا کند و این توافق به قوت خود باقی است و هیچ تحولی در این روند نبوده و طرف‌های مذاکرات نیز متعهد به توافقات هستند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: در عین حال برای روش‌های مذاکراتی نیز گفت‌وگوهایی بین مذاکره‌کنندگان صورت گرفته که یک جدول مذاکرات درونی تنظیم شود و بر آن اساس توافق داخلی صورت گیرد که تفاهم سیاسی تا پایان ماه مارس را داشته باشیم تا بتوانیم وارد جزییات شویم.
وی گفت: آنچه روشن است هیچ تفاهمی بدون روشن شدن تمامی جزییات شکل نخواهد گرفت، یعنی اینکه اگر تفاهمی شکل بگیرد که جزییات آن تفاهم نیز مشخص باشد و براساس تفاهم روی کلیات طرفین به جزییات بپردازند، طبعا ما یک توافق خواهیم داشت، یعنی توافق دو مرحله‌ای مورد نظر ما نیست.
افخم ادامه داد: بر این اساس اینکه روش مذاکره چگونه باشد، چه تفاهمی صورت گیرد و چه چارچوبی انتخاب شده و براساس آن چارچوب جزییات مورد توافق قرار گیرد، روش‌های مذاکراتی است و من تاکید می‌کنم که جمهوری اسلامی ایران به دنبال یک توافق است که باید توافق نهایی باشد، البته این امر ناقض بحث تفاهم نیست.
وی در این باره که بر این اساس صحبت‌های جان‌کری چه مفهومی دارد، گفت: اگر مواضعی را که طی دو هفته گذشته مطرح بوده مرور کنیم، روشن‌تر مشاهده می‌کنیم که چگونه است ضمن اینکه گفت‌وگوها ادامه پیدا می‌کند تا طرفین بتوانند مذاکرات چندجانبه و دوجانبه را شکل دهند و تفاهم سیاسی مانعی برای شکل‌گیری توافق یک مرحله‌ای نیست. تفاهم می‌تواند گفت‌وگو پیرامون چگونگی روش مذاکره باشد و طبعا هیچ توافق دومرحله‌ای در مسیر مذاکرات نخواهیم داشت.
افخم در پاسخ به سوال دیگری در همین باره که بر این اساس تا سوم فروردین ماه که بحث فشار کنگره برای تحریم‌ها مطرح است، چه اتفاقی در مذاکرات خواهد افتاد و آیا توافقی صورت خواهد گرفت و آیا قرار است تا سوم فروردین‌ماه یک توافق جامع صورت گیرد یا خیر، بیان کرد: ایران و 1+5 توافق کرده‌اند که برنامه اقدام مشترک هفت ماه و هفت روز تمدید شود، این تمدید دارای جدول مشخص است و باید در این دوره مذاکرات صورت گیرد. مذاکره‌کننده‌ها در تفاهم داخلی بین خودشان روشی را برای رسیدن به مقطع پایانی که هم جدول مذاکراتی و هم تنظیم همه موضوعات را شامل شود، در نظر گرفته‌اند بنابراین بحث ۲۴ مارس در اینجا شکل می‌گیرد.
وی گفت: مذاکره‌کننده‌ها برای اینکه بتوانند روی جزییات توافق کنند، ابتدا نیازمند آن هستند که یک تفاهم سیاسی داشته باشند و این تفاهم سیاسی برای برخی به منزله توافق سیاسی شکل می‌گرفت، یعنی توافق در یک مرحله و بند دوم توافق در مرحله دیگر و در پایان ژوئن.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ما تاکید کردیم که این موضوعات تفاهم است و تنها یک توافق در مذاکرات خواهیم داشت. بر این اساس اینکه مذاکره‌کنندگان در ماه‌های تیر یا اسفند چه تفاهمی کنند که روش مذاکره‌ای را تعیین نمایید که براساس آن اول یک تفاهم و چارچوبی را داشته باشند و بعد چطور به توافق دست یابند، موضوع مذاکراتی است و این روش در مذاکراتِ حساس است که یک تفاهم صورت می‌گیرد و قالب کار در آن تفاهم مشخص می‌شود و براساس آن تفاهم جزییات مورد توافق قرار می‌گیرد و تا زمانی که جزییات روشن نشود، هیچ گونه تفاهمی شکل نخواهد گرفت، بنابراین ما در دوره زمانی یک توافق خواهیم داشت. باقی موضوعات مطرح تفاهم است و تفاهم برای روش مذاکرات صورت می‌گیرد.
افخم گفت: مسایل داخلی و بحث‌هایی که در آمریکا مطرح می‌شود را باید طرف آمریکایی مدیریت کند و در داخل این کشور حل و فصل شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره که بر این اساس توافق در ژوئن اعلام خواهد شد، گفت: تیم‌های مذاکره‌کننده تا پایان ژوئن برای مذاکره فرصت دارند. برای اینکه بتوانند در پایان ژوئن توافقی را اعلام کنند باید به صورت مرحله مرحله تفاهم‌هایی صورت گیرد. یکی از بحث‌هایی که در وین درباره آن صحبت شد این است که بتوانیم تا پایان مارس تفاهم سیاسی را شکل دهیم تا توافق حاصل شود.
وی گفت: برخی از محافل در داخل آمریکا این تفاهم در مارس را به منزله توافق در نظر گرفته‌اند، ما قبلا اعلام کرده بودیم که فشار روی مذاکره نتیجه‌ای ندارد و مذاکرات را گمراه می‌کند. مذاکرات در زمانبندی مشخص ادامه خواهد یافت و تا همه جزییات روشن نشود، توافقی شکل نخواهد گرفت. در عین حال جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای استفاده از فرصت زمانی موجود برای رسیدن به توافق خوب اعلام می‌کند.
افخم در پاسخ به این سوال که براساس گفته‌های شما تفاهمی درباره نحوه ادامه مذاکرات صورت خواهد گرفت که بر این اساس مفهوم تفاهم سیاسی چه خواهد بود و چرا قرار است بعد از یک سال مجددا در مارس درباره نحوه تداوم مذاکرات تفاهم کنیم و اینکه آیا به غیر از نحوه تداوم مذاکرات در این تفاهم سیاسی، موضوعات دیگری نیز مطرح است؟ گفت: از نظر فنی تقریبا مذاکرات در حال اشباع است و به سقف خود رسیده است. از نظر فنی گفت‌وگوها و موضوعات مختلفی مطرح شده که درباره آنها تبادل نظر می‌شود بنابراین درباره بحث جزییات و مسایل فنی که درباره آن کار زیادی صورت گرفته است لازم است یک اراده سیاسی نتیجه را مشخص کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: اراده سیاسی اکنون باید به منصه ظهور برسد، یعنی آن اراده‌ای که می‌تواند موضوع را کاملا حل و فصل کند دلیل آنکه واژه سیاسی به‌طور مکرر مطرح می‌شود این است که هر موضوع فنی که مورد بحث قرار گیرد و طرفین به این نتیجه برسند که هیچ مشکلی درباره آن وجود ندارد، در نهایت نیازمند یک تصمیم سیاسی است. این مساله نه تنها در موضوع هسته‌ای بلکه در اکثر موضوعات دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی فارغ از جزییات فنی و کارشناسی برای تصمیم نهایی مطرح است.
وی با تاکید بر اینکه طرف‌های مذاکراتی ما باید اراده سیاسی را نشان دهند، گفت: از نظر حقوقی تفاوتی که بین تفاهم و توافق وجود دارد این است که توافق از نظر حقوقی تعهدآور است و طرفین باید به آنچه توافق شده عمل کنند اما تفاهم دارای چنین شرایطی نیست و برای مذاکره‌کنندگان سیاسی تفاهم به منزله روشی در مذاکره است و تفاهم تعهد بین‌المللی ایجاد نمی‌کند؛ گرچه طرفین براساس هر تفاهمی متعهد می‌شوند که کار را ادامه دهند.
افخم گفت: جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که ما یک مرحله توافق خواهیم داشت اما اینکه تفاهمی صورت گیرد و براساس آن تفاهم وارد جزییات شوند، روش‌هایی است که مذاکره‌کنندگان دنبال می‌کنند. اعلام اینکه ما توافق دو مرحله‌ای نخواهیم داشت بر همین اساس و با نگاه به این جزییات مطرح شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا اگر به تفاهمی در فروردین دست پیدا کنیم اعلام خواهد شد، گفت: در این باره مذاکره‌کنندگان باید تصمیم بگیرند و در مذاکرات دوجانبه و چند جانبه و مجموعه 1+5 مشخص خواهد شد که شیوه اعلامی نهایی چگونه باشد.
وی گفت: در توافق یک مرحله‌ای باید تمام جزییات در توافق روشن باشد و هیچ نکته ابهامی باقی نماند، این موضوع بارها از سوی جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های گذشته اعلام شده که هیچ یک از موارد توافق تا اینکه همه موارد روشن نشود، مشخص نخواهد شد. زمانی که همه ابعاد توافق روشن شد از نظر ما زمان اعلام توافق است. گاهی اوقات در رسانه‌ها موضوع به موضوع اعلام می‌شود که ایران و 1+5 در این موارد توافق کرده‌اند، اینها گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای است و تا همه جزییات مورد توافق قرار نگیرد، توافق جامع شکل نخواهد گرفت.
افخم همچنین در خصوص دور آتی مذاکرات ایران و 1+5 نیز گفت: مذاکرات در هفته‌های آینده و تا پایان اسفندماه به صورت دوجانبه و چند جانبه ادامه خواهد داشت و در صورت توافق طرفین مذاکرات به صورت نشست ایران و 1+5 نیز خواهد بود.
وی گفت: هنوز زمان مذاکرات آتی مشخص نشده اما این احتمال وجود دارد که در چند روز آینده در سطح دوجانبه که در راس آن آمریکا خواهد بود، مذاکرات برگزار شود.∎