آمریکاییها با عقبنشینی از شمال سوریه به جنگ افروزی ترکیه چراغ سبز نشان دادند
آمریکا به دنبال شعلهور شدن اختلافات آنکارا و دمشق
بسیاری ناظران معتقدند که تصمیم آمریکا به خروج ناگهانی و اعلام نشده از شمال سوریه در حالی که توافق منطقه امن در حال اجرا بود، «خیانت» به کُردهای سوریه است، چون این اقدام آمریکا کُردهای سوری را در معرض حمله نظامی ارتش ترکیه قرار خواهد داد.
صاحبخبر - بالاخره پس از ماهها کش و قوس ترکیه برای حمله نظامی به شمال سوریه از ایالات متحده چراغ سبز گرفت و پس از گفتگوی تلفنی رجب طیب اردوغان و دونالد ترامپ رؤسای جمهور دو کشور، ترامپ به صورتی غافلگیر کننده فرمان عقب نشینی نیروهای آمریکایی مستقر در مناطق مرزی شرق فرات را صادر کرد و این فرمان برخلاف موارد قبلی بلادرنگ به اجرا در آمد. کاخ سفید بعد از گفتوگوی تلفنی رؤسای جمهور ترکیه و آمریکا بیانیهای صادر کرد که تحلیلگران از آن به عنوان «چراغ سبز آمریکا به ترکیه» برای انجام عملیات نظامی علیه عناصر کُرد در شمال سوریه تعبیر کردند. در این بیانیه آمده است: «ترکیه بزودی عملیات خود را که مدتها است برای آن برنامهریزی کرده است، در شمال سوریه پیش میبرد. نیروهای مسلح آمریکا نه از این عملیات حمایت میکنند و نه در آن مشارکت میکنند. نیروهای آمریکایی «خلافت» داعش را شکست دادهاند و دیگر در این منطقه نخواهند بود». مقصود این بیانیه دفتر رئیسجمهور آمریکا از «این منطقه»، نوار شمالی سوریه است که ترکیه قصد دارد علیه عناصر کُرد عملیات نظامی انجام دهد. ساعاتی بعد از صدور این بیانیه کاخ سفید، نیروهای کُرد دموکراتیک سوریه (SDF) ضمن اذعان به آغاز روند خروج ارتش آمریکا از بخشهایی از سوریه، از خلف وعده واشنگتن گله کردند. نیروهای کُرد دموکراتیک سوریه اعلام کردند: «نیروهای آمریکایی به تعهدات خود عمل نکردند و نیروهای خود را از مناطق مرزی با ترکیه خارج کردند و ترکیه هم اکنون برای عملیات حمله به شمال و شرق سوریه آماده میشود». ایالات متحده که تلاش می کرد از درگیری ترکیه و کردهای سوریه جلوگیری کند، با دو طرف به توافقی دست یافت که یک منطقۀ امن مرزی در ساحل شرقی رودخانۀ فرات تأسیس شود، نیروهای ترک و آمریکایی در آن به گشت زنی بپردازند و ارتش دموکراتیک سوریه و یگانهای مدافع خلق (YPG) نیروها و سلاح های سنگین خود را از آن خارج کنند و علاوه بر این، استحکامات دفاعی خود را تخریب کنند. اگر چه ترکیه از نحوه عملی شدن پروژه منطقه امن ناراضی بود، اما روند در حال پیشرفت بود و نیروهای کرد مرحله به مرحله به تعهدات خود در قالب توافق یاد شده عمل میکردند. در چنین شرایطی بود که کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد ترکیه به شرق فرات حمله میکند و نیروهای آمریکایی در آن دخالتی نمیکنند و لذا بسیاری این اقدام آمریکاییها را «خیانت» و «خنجر از پشت» خواندند. چند سال قبل پس از آنکه واشنگتن به ناگاه اعلام کرد که قصد دارد نیروهای خود را از منطقه مجاور مرزهای ترکیه در خاک سوریه خارج کند ترکیه نیز تهدیدهای خود را علیه کردها آغاز کرد. ارتش ترکیه اکنون نیز پس از اعلام ناگهانی ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه، با استقرار 120 هزار نظامی ترک با تمام تجهیزات در مرزهای شمال سوریه به بهانه ایجاد منطقه امن به طور رسمی بر طبل جنگ میکوبد. در همین راستا، احمد الشریفی تحلیلگر امور راهبردی و نظامی عراقی با اشاره به بحث خروج آمریکا از سوریه گفت: به موضوع خروج آمریکا از سوریه نباید دیدگاه اطمینان بخش داشت زیرا هنگامی که آمریکا عقب می نشیند به متحد راهبردی خود یعنی اسرائیل فضای گسترده ای می دهد. از سویی نباید فراموش کرد که نیروهای آمریکا برای نیروهای سوریه دموکراتیک هنگام خروج سلاح زیادی برجای گذاشته اند و آموزش عالی به آنها داده اند. وی افزود: آمریکا به دنبال کشاندن ترکیه به باتلاق سوریه شبیه باتلاقی که صدام معدوم در کویت و نیز باتلاقی که اتحاد جماهیری شوری سابق در افغانستان به آن گرفتار شد، است. آمریکا از نقش فزاینده روسیه نگران است و فرصت مجانی به روسیه نمی دهد و سیاستگذاران روس از درک بالا برخورداند و این موضوع را به خوبی می دانند. الشریفی تاکید کرد: خروج آمریکا زمینه را برای برخورد ترکی-کردی فراهم می آورد که نیروهای ترکیه ای را فرسوده می کند به ویژه با توجه به اوضاع نگران کننده داخلی ترکیه و توان اقتصادی آن و در صورت درگیری با کردها، جنگ اقتصادی علیه آن رخ می دهد که باقیمانده توان اقتصادی آن را نابود می کند و از سوی دیگر جنگ با کردها آنرا فرسوده خواهد کرد. همچنین یک مسئول بلندپایه آمریکایی اعلام کرد آمریکا تنها بخش کوچکی از سربازان مستقر در سوریه در نزدیکی مرز ترکیه را خارج کرده و آنها را در فاصله بسیار کمتری نسبت به محل فعلی مستقر میکند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از واشنگتن، این مسئول آمریکایی همچنین به روزنامه نگاران گفت: «کاری که ما میکنیم، خروج چندین سرباز از منطقه مرزی و استقرار آنها در همان نزدیکی است». به گفته او خروج نیرو تنها شامل کمتر از ۲۵ نظامی میشود.اعلام این جابجایی نیرو چنین تفسیر شد که آمریکا به عملیات نظامی ترکیه علیه کردهای شمال شرق سوریه چراغ سبز نشان داده است. ولی این مسئول ارشد در وزارت امور خارجه آمریکا تأکید کرد که دونالد ترامپ به روشنی به رجب طیب اروغان، همتای ترکیهای خود، گفته است که آمریکا خواهان چنین عملیاتی نیست. وی ادامه داد: «ما فکر میکنیم این عملیات، ایده بسیار بدی است».به گفته او رییس جمهور ترکیه امیدوار بود که از حمایت نظامی دونالد ترامپ در این عملیات برخوردار شود، ولی پاسخ منفی رییس جمهور آمریکا او را غافلگیر کرد. هدف از خروج سربازان آمریکایی از منطقه مرزی این است که آنها در صورت بروز درگیری میان نیروهای ترکیه و کردها در صحنه حضور نداشته باشند. مسئول آمریکایی ادامه داد: «ما نمیخواستیم که از حضور نیروهای ما در منطقه اینچنین برداشت شود که آمریکا از عملیات حمایت میکند. همچنین نمیخواستیم اینگونه تصور شود که ما مانع پیشروی ترکیه میشویم؛ بنابراین بهترین اقدام، خروج از منطقه بود».∎