این خبر روز سهشنبه از سوی ژنرال جوزف دانفورد، رئیس ستاد فرماندهی مشترک ارتش آمریکا اعلام شد.
گفته میشود در چارچوب این طرح که تنها چند روز از نهایی شدن آن گذشته، آمریکا نقش فرماندهی، کنترل و نظارت بر فعالیتهای نیروهای ائتلاف را برعهده خواهد داشت و کشورهای متحد در ائتلاف نیز کار گشتزنی دریایی در کنار کشتیهای فرماندهی آمریکا و اسکورت کشتیهای تجاری را انجام خواهند داد.
ژنرال دانفورد اعلام کرد: «هم اکنون در حال گفتگو با شماری از کشورها هستیم تا ببینیم آیا میتوانیم با یکدیگر ائتلافی برای اطمینان از آزادی ناوبری در تنگه هرمز و باب المندب تشکیل دهیم... احتمالا تا دو هفته آینده مشخص میشود که کدام کشورها عزم سیاسی برای حمایت از این ابتکار را دارند. در گام بعدی، بطور مستقیم با نیروهای نظامی کار خواهیم کرد تا قابلیتهای ویژۀ آنها برای پشتیبانی از این طرح را شناسایی کنیم.»
نزدیک به یک پنجم نفت جهان از مسیر تنگه هرمز منتقل میشود و ایران تا کنون بارها تهدید کرده درصورتی که نتواند نفت خود را صادر کند، این تنگه را خواهد بست.
تقویت امنیت رفت و آمد کشتیها در تنگه باب المندب که دریای سرخ را به خلیج عدن و دریای عرب متصل میکند نیز برای آمریکا و متحدانش مهم است.
علاوه بر کالاهای تجاری، روزانه نزدیک به ۴ میلیون بشکه نفت از مسیر باب المندب به اروپا، ایالات متحده و آسیا منتقل میشود و آمریکا همچنین عربستان سعودی و امارات متحده عربی از حملات حوثیهای یمن در حوالی این تنگه نگران هستند.
تصمیم برای ایجاد این ائتلاف بویژه پس از آن گرفته شد که شماری از تانکرهای نفتی در ماههای مه و ژوئن در نزدیکی تنگه هرمز مورد حمله قرار گرفتند و ایران یک پهپاد تجسسی آمریکا را نیز در این منطقه سرنگون کرد.
عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق نیز روز سهشنبه اعلام کرد هرگونه اختلال در صادرات نفت از طریق تنگه هرمز، یک مانع بزرگ برای اقتصاد این کشور محسوب میشود و از این رو دولتش برای مقابله با اختلال احتمالی، در حال بررسی راههای جایگزین برای صادرات نفت است.
او اعلام کرد که در حال حاضر بخش عمدۀ صادرات نفت عراق از طریق پایانههای جنوبی انجام میشود اما ضروری است پایانههای صادراتی دیگری نیز طراحی شوند.
آقای مهدی افزود در چهارچوب برنامهریزی برای مقابله با اختلال احتمالی، دولت عراق به وزارت نفت این کشور اجازه داده است که برای عملی کردن دو پروژۀ صادرات نفت وارد عمل شود و بر این اساس وزارت نفت در حال مطالعه برای ساخت یک خط لوله نفت از جنوب عراق تا بندر عقبه در اردن است.
روز سهشنبه همچنین اخباری مبنی بر اسکورت شدن نفتکشی با پرچم بریتانیا توسط یکی از ناوچههای متعلق به نیروی دریایی این کشور منتشر شد.
بنا بر اطلاعات ثبت شده در سیستم رهگیری بینالمللی کشتیها، نفتکش Pacific Voyager در زمان حرکت از خلیج فارس به سمت دریای عمان از مسیر تنگه هرمز، توسط ناوچه HMS Montrose متعلق به نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا اسکورت شده است.
این کار حدود یک هفته پس از آن انجام شد که مقامات ایران در واکنش به توقیف نفتکش «گریس۱» که گفته میشود از مسیر جبل الطارق رهسپار سوریه بوده اعلام کردند که این عمل بریتانیا را بی پاسخ نخواهند گذاشت.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز در آخرین واکنشها اعلام کرد که بریتانیا «پیامدهای» توقیف این نفتکش را خواهد دید.
سخنگوی وزارت دفاع بریتانیا در پاسخ به پرسش خبرنگاران در این باره، اسکورت نفتکش Pacific Voyager توسط ناوچه این کشور را نه تایید و نه رد کرد اما گفت: «بریتانیا حضور طولانی مدت خود در خلیج فارس را حفظ خواهد کرد و ما پیوسته بر وضعیت امنیت در آن منطقه نظارت داریم و خود را متعهد به تامین آزادی ناوبری مطابق با قوانین بینالملل میدانیم.»
∎