سامانه همتا با انتشار اطلاعیه‌ای از جعل شناسه موبایل برای طرح رجیستری خبر داد و اعلام کرد تمامی گوشی های موبایلی که با شناسه جعلی در سامانه ثبت شده باشند، ظرف مدت 3 روز قطع خواهند شد.

طرح رجیستری گوشی های موبایل با هدف جلوگیری از قاچاق اجرا شد که از همان ابتدا یکی از مشکلات این طرح جعل شناسه موبایل یا IMEI عنوان شد که همین موضوع در چند سال گذشته مانع اجرای این طرح شده بود، اما مسئولان مربوطه در دور جدید اجرای طرح رجیستری عنوان کردند تجربه‌های قبلی باعث شد تا بتوانیم از جعل شناسه موبایل جلوگیری کنیم و قطعا شناسه IMEI غیر قابل کپی کردن است؛‌ زیرا اگر این شناسه جعل شود، کد فعال‌سازی برای هر شناسه IMEI فقط یک بار مصرف خواهد بود و برای فعال‌سازی همان گوشی موبایل قابل استفاده است. اما اخیرا کمیته رجیستری از جعل شناسه موبایل IMEI خبر داد و گفت گوشی های غیرمجاز ظرف مدت 3 روز آینده قطع خواهند شد.

جزئیات جعل شناسه موبایل

در دوره جدید اجرای طرح رجیستری یکی از سوال‌های اساسی این بود که آیا جعل شناسه موبایل IMEI مشکلات را به وجود خواهد آورد که مسئولان مربوطه نیز در همان زمان اعلام کردند اطمینان داشته باشید که این شناسه غیر قابل جعل است. مسئولان طرح رجیستری اعلام کرده بودند برای رجیستری گوشی موبایل به ثبت دو شناسه در سامانه همتا نیاز است که یکی در گوشی موبایل و دیگری در سیم کارت افراد قرار دارد. چنین قابلیتی باعث می‌شود تا سیم کارت و گوشی در سامانه همتا به شکل یک زوج کد شناسایی ثبت شوند که اگر این دو کد با یکدیگر تطبیق نداشته باشند، گوشی فرد غیر فعال خواهد شد. غیر فعال شدن گوشی نشان می‌دهد که صاحب گوشی مراحل ثبت گوشی در سامانه همتا را به درستی انجام نداده است، یا گوشی تقلبی و قاچاق است.

حمیدرضا دهقانی نیا، مدیرکل فناوری اطلاعات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سخنگوی طرح رجیستری نیز در آن زمان اعلام کرده بود خبرهایی در ارتباط با کپی کردن شناسه اصلی گوشی موبایل توسط سودجویان منتشر شده است که باید بگویم امکان جعل شناسه IMEI وجود ندارد. در واقع اگر سودجویان یک شناسه اصلی را در تعداد زیاد کپی کنند با شکست مواجه خواهند شد؛ زیرا فقط یکی از این کدها قابل استفاده است و شناسه‌های حقیقی در سیستم‌های کنترلی ثبت شده است.

اطلاعیه کمیته رجیستری در خصوص جعل شناسه موبایل

کمیته اجرای طرح رجیستری اخیرا اطلاعیه‌ای را به شرح زیر منتشر کرد:

با توجه به بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان سامانه همتا و پس از بررسی شبکه‌های اپراتوری، شاهد این موضوع بوده‌ایم که متاسفانه برخی افراد سودجو به جعل شناسه IMEI از طریق کپی کردن و بازنشانی شناسه‌های معتبر روی دستگاه‌های غیرمجاز (قاچاق شده، سرقت شده و …) اقدام کرده‌اند تا از این طریق طرح رجیستری را دور زده و با فعالسازی دستگاه‌های غیرمجاز، توانایی فروش آن‌ها به قربانیان را داشته باشند.

گوشی های جعلی قطع خواهند شد

کمیته طرح رجیستری اعلام کرد تمامی گوشی‌هایی که دارای شناسه جعلی هستند پس از اینکه در شبکه‌های اپراتوری وارد شوند، سامانه همتا در زمان بسیار کوتاهی آن‌ها را شناسایی کرده و ظرف مدت سه روز تمامی خدمات اپراتوری این دستگاه‌ها قطع خواهد شد. این کمیته تاکید کرد در این خصوص بررسی‌های فنی پیچیده‌ای انجام شده است و در خصوص مجرمان نیز سرنخ‌هایی را به دست آورده‌ایم که برای برخورد با آن‌ها این سرنخ‌ها را در اختیار نهادهای امنیتی و قضایی قرار می‌گیرند.

نکاتی برای پیشگیری از وقوع کلاهبرداری

کمیته طرح رجیستری در اطلاعیه‌ای به خریداران گوشی های موبایل اعم از نو و دست دوم توصیه کرد:

پیش از خرید تلفن همراه یا سایر دستگا‌ه‌های سیم کارت‌خور، حتما از طریق یکی از درگاه‌های سامانه همتا اصالت دستگاه مورد نظر را استعلام بگیرید و حتما در حضور فروشنده دستگاه را برای خود فعال‌سازی کنید. شناسه موبایل روی بدنه یا روی جعبه درج شده یا از طریق کد دستوری ستاره مربع صفر شش مربع (#06#*) روی گوشی نمایش داده می‌شود. همچنین به مردم توصیه می‌شود که از فروشگاه‌های غیرمجاز، دست‌فروشان و فروشندگان غیرمستقر خرید انجام ندهند و حتما فاکتور ممهور به مهر رسمی فروشگاه که شناسه IMEI تلفن همراه در آن درج شده است را دریافت کنند تا برای جبران خسارت احتمالی با مشکل دچار نشوند.

چه مجازاتی برای جعل‌کنندگان در نظر گرفته می‌شود؟

طبق ماده 731 قانون مجازات اسلامی برای جرم جعل رایانه‌ای یک تا 5 سال مجازات حبس در نظر گرفته شده است که با توجه به ماده 754 این قانون، مجازات فردی که این جرم را مرتکب می‌شود، حداکثر مجازات قانونی برابر با 5 سال حبس خواهد بود. همچنین بر اساس ماده 33 قانون مبارزه با قانون کالا و ارز جعل‌کنندگان شناسه رهگیری و شناسه کالا علاوه بر اینکه طبق قانون به حبس محکوم می‌شوند، برای آن‌ها جریمه نقدی معادل 2 تا 5 برابر ارزش کالا (گوشی های موبایل دارای IMEI جعل شده) در نظر گرفته می‌شود. فروشندگان گوشی موبایل دارای IMEI جعل شده بر اساس مجازاتی که در قانون برای کلاهبرداری، فروش کالای قاچاق و فروش کالای مسروقه در نظر گرفته شده است محکوم می‌شوند.