شناسهٔ خبر: 28858819 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه اطلاعات | لینک خبر

لغو سفرهای دیپلماتیک سران اروپا به عربستان

آمریکا برای سعودی‌ها ضرب‌الاجل تعیین کرد

صاحب‌خبر -
سرویس خارجی: همزمان با روشن شدن زوایای پنهان پرونده «جمال خاشقجی»، روزنامه نگار منتقد و مخالف رژیم سعودی با کشف مدارکی جدید و تقویت گمانه زنی ها درباره قتل وی توسط «بن سلمان»، مقامات مختلف دولت های اروپایی سفرهای خود به عربستان برای نشست در اجلاس مهم اقتصادی این کشور را لغو کردند و از طرفی، واشنگتن نیز ضرب الاجلی سه روزه به «ریاض» برای پاسخ صریح به این موضوع و پایان دادن به ابهامات داد.

در همین راستا، رئیس جمهوری فرانسه از تعلیق سفرهای رسمی مقامات این کشور به عربستان در پی ناپدید شدن و قتل احتمالی «جمال خاشقجی»، روزنامه نگار منتقد سعودی خبر داد.«امانوئل مکرون» گفت: پاریس پس از هماهنگی با انگلیس، آلمان و هلند، سفرهای سیاسی به عربستان را تعلیق کرده است.رئیس جمهوری فرانسه در گفتگو با خبرنگاران در نشست سران اتحادیه اروپا در بروکسل افزود: منتظر توضیحات در خصوص ناپدید شدن خاشقجی است.

وی ادامه داد: با توجه به شرایط کنونی، تصمیم گرفتیم برخی دیدارها و سفرها از جمله دیدارهای سیاسی را تعلیق کنیم.مکرون همچنین افزود : سفر «برونو لومر»، وزیر اقتصاد فرانسه به کنفرانس «ابتکار سرمایه‌گذاری آینده» که هفته آتی در عربستان برگزار می شود نیز لغو شده است.رئیس جمهوری فرانسه در عین حال گفت: با «مارک روته »، نخست وزیر هلند، «ترزا می»، نخست وزیر انگلیس و «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان نیز در خصوص این تصمیم گفتگو کرده است.

همزمان، خبرگزاری رسمی هلند (ای ان پی) نیز اعلام کرد: دولت این کشور به دلیل پرونده جمال خاشقجی از شرکت در کنفرانس «ابتکار سرمایه گذاری آینده» یا «داووس صحرا» که قرار است هفته آینده در ریاض، پایتخت عربستان سعودی برگزار شود انصراف داده است.

همچنین وزیر خارجه آلمان نیز ضمن تائید تعویق تصمیم‌گیری درباره سفر خود به عربستان سعودی گفت که این تصمیم را منوط به روشنگری ریاض می‌کند.«هایکو ماس» افزود: تا زمانی که ریاض اطلاعات بیشتری درباره سرنوشت «جمال خاشقجی» منتشر نکند، تصمیم‌گیری درباره سفر به عربستان سعودی را به تعویق می‌اندازد. از سویی، «جان مک دانل»، سخنگوی حزب کارگر انگلیس نیز گفت: در صورتی که عربستان پاسخ‌های مناسبی را برای سوالات مربوط به ناپدید شدن جمال خاشقجی ارائه نکند، انگلیس باید اعمال تحریم‌ها علیه ریاض را بررسی کند.وی در گفتگو اظهار داشت: درصورتی که به پاسخ‌های قانونی مورد انتظارمان دست نیابیم با توجه به روابطمان با عربستان باید یکی از آن کشورهایی باشیم که در صدر واکنش‌ها نسبت به این مسئله است و این به معنای تحمیل انزوای سیاسی و همچنین اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه عربستان است.

وزیرخارجه انگلیس نیز اعلام کرد: واکنش این کشور به موضوع «خاشقجی»، منتقد سعودی به دلیل رابطه استراتژیک لندن با ریاض اهمیت دارد.«جرمی هانت» گفت: اگر گزارش‌های مبنی بر ناپدید و کشته شدن خاشقجی صحیح باشد، این امر قطعا با ارزش‌های ما در تضاد است.وی افزود: واکنش ما درباره خاشقجی به دلیل رابطه راهبردیمان با عربستان سعودی مورد بحث قرار خواهد گرفت و آن را جدی می‌گیریم. وزیر تجارت انگلیس هم هم‌راستا با شماری از مقامات جهانی، در واکنش به قتل روزنامه‌نگار سعودی قصد ندارد در کنفرانس سرمایه‌گذاری عربستان سعودی شرکت کند.

از طرفی، وزیر خزانه داری آمریکا هم اعلام کرد که در کنفرانس سرمایه‌گذاری عربستان شرکت نخواهد کرد.«استیو منوچن» در یک پیام توئیتری گفت: با ترامپ و پمپئو ملاقات کردم و تصمیم گرفتم که در کنفرانس سرمایه گذاری آتی در عربستان شرکت نکنم .

در چنین شرایطی، رئیس جمهوری آمریکا سرانجام پس از چند روز مقاومت در برابر افکار عمومی کشورش و جهان اعلام کرد: مطمئنا به نظر می‌رسد جمال خاشقجی ، روزنامه‌نگار ناپدید شده عربستانی جان خود را از دست داده است. وی گفت: این واقعا خیلی غم‌انگیز است. ترامپ اظهار داشت: برای آنکه بتوانیم به دلیل ناپدید شدن خاشقجی پی ببریم‌ ، منتظر جزئیات مربوط به سه تحقیقات متفاوت هستیم.

ترامپ درباره اینکه در صورت ارتباط رهبران عربستان با این ناپدید و کشته شدن این روزنامه نگار چه تبعاتی ایجاد خواهد شد، گفت: حتما تبعاتی شدید مطرح خواهد بود و منظور من این است که این یک اتفاق بد است اما ما خواهیم دید که چه اتفاقی افتاده است. وی در عین حال بار دیگر درخواست‌ها برای پاسخگو کردن رژیم سعودی در پرونده قتل یک روزنامه‌نگار منتقد آل‌سعود را نادیده گرفت و ریاض را متحد مهم آمریکا توصیف کرد و گفت: عربستان سعودی متحد مهم آمریکا علیه ایران است و همچنین از ما سلاح می‌خرد. در چنین شرایطی، ۴۰ تن از سناتورهای ارشد امریکایی در نامه ای به ترامپ خواستار اعمال تحریم های سنگین آمریکا علیه سعودی ها به دلیل ترور این روزنامه نگار منتقد عربستانی شدند.همزمان، چندین سناتور طرحی را در مجلس نمایندگان آمریکا معرفی کردند که خواستار توقف فروش سلاح به عربستان سعودی تا زمانی است که «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا بتواند تأیید کند که این کشور پادشاهی نقشی در قتل «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار منتقد سیاست‌های حکومت آل‌سعود نداشته است. یازده تن دیگر از سناتورهای دموکرات نیز در نامه‌ای به دونالد ترامپ و سازمان وی خواستار انتشار کامل داد و ستدهای تجاری رئیس‌جمهوری آمریکا و خانواده او با عربستان شدند.آنها در بیانیه‌ای که سناتور «تام اودال» منتشر کرد، اعلام کردند: این نامه‌ به سازمان ترامپ و دهها میلیون دلار تراکنش‌های آشکار ترامپ – عربستان اشاره دارد و خواستار تعلیق تجارت حین تحقیقات مرتبط با جمال خاشقجی و همچنین خاتمه دادن به روابط تجاری در صورت مسئول بودن دولت عربستان است.

در همین حال، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در سخنانی تاکید کرد: دولت ترامپ دسترسی به اطلاعات درباره جمال خاشقجی را محدود می‌کند و این همزمان با تکذیب علنی هرگونه اقدام اشتباه از سوی مقام‌های ارشد آل سعود است.«باب کورکر » گفت: حدس می‌زنم تصویری که اطلاعات از واقعیت نشان می‌دهد، تصویر زیبایی از عربستان نباشد ، دولت قرار بود جلسه‌ای برای تبادل اطلاعات برگزار کند که لغو شد و این باعث تاسف است. وی گفت: تمامی شواهد از قتل خاشقجی به دست سعودی‌ها حکایت دارد و همه چیز به «محمد بن سلمان» مربوط می شود.

وزیر خارجه آمریکا نیز پس از سفر به عربستان و ترکیه پیرامون ناپدید شدن «جمال خاشقجی» روزنامه نگار سعودی، خواستار ارائه فرصت بیشتری به مقام های سعودی شد. «مایک پمپئو» در سخنانی گفت: از کاخ سفید خواسته تا چند روز دیگر به عربستان برای تکمیل تحقیقات پیرامون ناپدید شدن روزنامه نگار سعودی فرصت دهد. رسانه های امریکایی همچنین اعلام کردند که پمپئو ضرب الاجلی ۷۲ ساعته به مقامات سعودی برای روشن شدن موضوع خاشقجی داده اند.

وی تأکید کرد که ولیعهد عربستان شخصا به دونالد ترامپ تعهد داده که تحقیقات درباره جمال خاشقجی شفاف، عادلانه‌ و کامل خواهد بود.پمپئو تاکید کرد: ما معتقدیم سعودی ها به طور جدی برای روشن شدن حقایق و تضمین بازخواست و محاکمه حتی مسئولان بلندپایه در این قضیه تمایل دارند !

در همین حال، شبکه خبری «ای  بی سی» آمریکا مدعی شد که پمپئو در دیدار با مقام های ترکیه ای فایل صوتی ضبط شده از لحظه شکنجه و قتل روزنامه نگار مفقود شده سعودی را شنیده است.«هدر نائورت» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اما در بیانیه ای این مطلب را تکذیب و تاکید کرد که پمپئو هیچ فایل صوتی را نشنیده و هیچ متنی را ندیده است.

از طرفی، «سی ان ان» نیز در گزارشی اعلام کرد: تصاویر خندان پمپئو در دیدار با ولیعهد عربستان هیچ نشانی از جلسه سخت و جدی دیپلمات ارشد آمریکا با خاندان سعودی و هشدار وی به آنها در باره آینده وی به عنوان پادشاه نداشت. این منبع با ذکر این نکته که این لبخندها فقط در مقابل دوربین‌ها بود، گفت: پمپئو به بن سلمان هشدار داد که آینده وی به عنوان پادشاه به عملکردش در پرونده جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار مفقود شده عربستانی بستگی دارد و اینکه تمامی حقایق در باره این پرونده باید روشن شود.این منبع که نخواست نامش فاش شود، گفت که پمپئو با تاکید بر اینکه زمان کوتاه است به صراحت به ولیعهد سعودی گفته که سعودی‌ها باید به سرعت تحقیقاتی جامع در این رابطه انجام دهند و با عاملان این اقدام برخورد جدی داشته باشند.

به گفته این منبع، پمپئو به ولیعهد سعودی گفته است که اگر آنها کاری انجام ندهند آمریکا وارد ماجرا شده و اقدام خواهد کرد چرا که این یک خواست جهانی است و دونالد ترامپ تحت فشار جهانی در این رابطه قرار دارد.«جو بایدن» معاون رئیس‌جمهوری سابق آمریکا نیز اعلام کرد: اتهامات علیه عربستان، درمورد خاشقجی با رفتار آنها مطابق است.

وی، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری کنونی آمریکا را به بهانه‌جویی برای شانه خالی کردن از واکنش به پرونده ناپدید شدن روزنامه‌نگار عربستان سعودی متهم کرد و گفت: اتهام‌های مطرح شده علیه پادشاهی سعودی درباره پرونده «جمال خاشقجی» با شیوه رفتاری آنها مطابقت دارد.بایدن افزود: به نظر می‌رسد که ترامپ با افراد مستبد رابطه عاشقانه دارد ، او قبل از روشن شدن حقایق، بهانه‌تراشی می‌کند ، این کارها از منظر بین‌المللی به ما آسیب می‌‎زند.بایدن ادامه داد: واقعا نمی‌دانم چرا این دولت به نوازش افراد مستبد و دیکتاتورها از پوتین گرفته تا «کیم جونگ اون» و «دوترته» علاقه مند است ، من واقعا این موضوع را متوجه نمی شوم. روزنامه نیویورک تایمز نیز نوشت، سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) به این نتیجه رسیده است که مسئولیت کشته شدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و منتقد عربستانی برعهده «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی است.به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، مسئولان آمریکایی اعلام کردند که محمد بن سلمان به طور کامل کنترل دستگاه‌های امنیتی را در دست دارد و اجرای چنین عملیاتی بدون آگاهی وی غیرممکن است.

تازه ترین جزئیات قتل «خاشقجی»

همزمان با تشدید فشارها بر عربستان برای روشن شدن پرونده ناپدید شدن خاشقجی، برخی رسانه ها نیز جزئیات تازه ای از قتل این روزنامه نگار منتقد سعودی را منتشر کردند. «نیویورک تایمز» در این رابطه جزئیات جدیدی از حادثه خاشقجی در کنسولگری عربستان را منتشر کرد.به گزارش این روزنامه و براساس اطلاعات منتشر شده توسط یک مقام امنیتی ترکیه، قاتلان «جمال خاشقجی» نویسنده منتقد سعودی از دو هفته پیش از آن که او به کنسولگری عربستان در استانبول وارد شود، منتظر ورود او بوده‌اند. در گزارش نیویورک تایمز آمده است: اطلاعات جدید مقام امنیتی ترکیه براساس یک صدای ضبط شده بدست آمده و نشان می‌دهد که قاتلان او از مدت‌ها قبل منتظر ورود به ساختمان کنسولگری بوده‌اند.

در این گزارش همچنین گفته شده که کسانی که خاشقجی را به قتل رساندند، اول انگشتان او قطع کرده و سپس گردن او را از پشت بریده اند.براساس صدای بدست آمده، خاشقجی در همان دقایق اول کشته شده، اما قاتلان او پس از دو ساعت محل را ترک کرده‌اند.در این گزارش همچنین گفته شده است که یک تیم ۱۵نفره نزدیک به ولیعهد عربستان سعودی در ساعت ۱و ۱۵دقیقه بعدازظهر در تاریخ ۲اکتبر در انتظار ورود خاشقجی به ساختمان کنسولگری بوده‌اند و بعد از آن که خاشقجی به دفتر «محمد العطیبی»، کنسول عربستان وارد شده، افراد دیگری اقدام به بازداشت، کتک کاری و شکنجه او کردند و در نهایت انگشتان او را بریدند.

روزنامه ینی شفق ترکیه نیز همزمان اعلام کرد که «مشعل سعد البستانی»، یکی از اعضای تیم ۱۵ نفره ترور که برای قتل خاشقجی به استانبول اعزام شده بود، در جریان یک تصادف ساختگی کشته شد. پایگاه خبری «میدل ایست آی» نیز اعلام کرد: به سندی حاوی اسامی هفت افسر سعودی که در قتل جمال خاشقجی نقش دارند دست یافته است که با «بن سلمان» در ارتباط و محافظان وی هستند.شبکه خبری «ان‌بی‌سی» نیز اعلام کرد: سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا عدم ارتباط بن سلمان با قتل خاشقجی را بعید می‌دانند. برخی منابع آگاه از پرونده جمال خاشقجی نیز فاش کردند که طراح عملیات صورت گرفته علیه جمال خاشقجی، «احمد العسیری»، افسر عالیرتبه در سرویس ریاست اطلاعات عمومی عربستان است. در همین حال، بازرسی‌های تیم تحقیقات ترکیه از منزل کنسول سعودی در مورد ناپدید شدن جمال خاشقجی نیز پایان یافت.روزنامه القدس العربی نوشت: تیم تحقیقات ترکیه با چهارخودروی دارای پلاک داخلی وارد مقر اقامت محمد العتیبی، سرکنسول سعودی در استانبول شدند و بعد از ۹ساعت به تفتیش این مکان پایان دادند.شبکه الجزیره قطر به نقل از منبعی در دادستانی کل ترکیه نوشت که نمونه‌های پزشکی به دست آمده از خانه سرکنسول سعودی با نمونه‌های به دست‌آمده از کنسولگری مطابقت دارد.

به گزارش این شبکه خبری، پلیس ترکیه در جستجوی جنگل های حاشیه استانبول برای رسیدن به سرنخ های تازه ای در پرونده قتل روزنامه نگار منتقد ریاض است. پلیس ترکیه همچنین شروع به تفتیش سه منطقه ای که خودروهای وابسته به کنسولگری عربستان در استانبول به آنجا رفته اند، کرده است. از سویی، دادستانی کل شهر استانبول ترکیه اعلام کرد که تحقیقات و تفحص درباره سرنوشت جمال خاشقجی، روزنامه نگار ناپدید شده عربستانی مطابق با قوانین و معاهده های بین‌المللی ادامه دارد و بررسی های لازم در این زمینه به طور حساس و با تمامی جزئیات انجام و از پلیس بین المللی نیز کمک گرفته می شود.چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه نیز در سخنانی با بیان اینکه نتایج تحقیقات در پرونده مفقود شدن روزنامه‌نگار سعودی را به‌طور شفاف در اختیار جهانیان می‌گذارند، گفت: تا کنون فایل صوتی در اختیار کسی قرار نداده است.

«بینالی ییلدریم» رئیس مجلس ملی ترکیه نیز گفت: مسئولیت تامین امنیت جانی و مالی هر انسانی که وارد ترکیه می شود بر عهده دولت است و به همین دلیل روشن شدن سرنوشت جمال خاشقجی برای ما بسیار مهم است. در چنین شرایطی، روزنامه فرانسوی «فیگارو» از نشست پنهانی هیات بیعت سعودی در ریاض برای انتخاب یک ولیعهد جدید به جای «محمد بن سلمان» ولیعهد کنونی خبر داد.همزمان، هیات عالی علمای عربستان نیز خواستار برکناری محمد بن سلمان ، ولیعهد این کشور شد.در این حال، خبرگزاری رویترز به نقل از منابع نزدیک به خاندان سلطنتی گزارش داد که ملک سلمان پس از تشدید واکنش ها، شخصا مدیریت بحران خاشقجی را در اختیار گرفته و ضمن اعزام فرماندار مکه به استانبول درحال بررسی قدرت اعطایی به «محمد بن سلمان» است. در همین حال،یکی از ستون‌نویس‌های شناخته‌شده نشریه «واشنگتن‌پست» به نقل از منابع مطلع نوشته منتقدان ولیعهد کنونی سعودی در حال جمع شدن حول محور «احمد بن عبدالعزیز» هستند.«دیوید ایگناتیوس» ستون‌نویس مطرح روزنامه «واشنگتن‌پست» از شکل‌گیری جریانی در عربستان سعودی حول تنها فرزند زنده و به سلطنت‌نرسیده بنیانگذار حکومت سعودی خبر داد.

در چنین شرایطی، شبکه «ان‌بی‌سی» از حذف صدها ربات توئیتری حامی رژیم سعودی در خصوص پرونده قتل جمال خاشقجی ، روزنامه نگار منتقد سعودی توسط توئیتر خبر داد.روزنامه رای الیوم نیز در گزارشی با اشاره به اقدامات جدید و نسنجیده مقامات سعودی نوشت که دولت اردن نیز با گام هایی آرام در حال دور شدن از عربستان در منطقه است. در ادامه واکنش ها به ناپدید شدن این روزنامه نگار نیز کره جنوبی در نخستین واکنش رسمی به ناپدید شدن جمال خاشقجی، خواستار تحقیقات مرتبط با این پرونده به صورت عادلانه شد.

پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز درباره مسئله ناپدید شدن جمال خاشقجی اظهار نظر کرد و گفت: تا آنجا که من می‌دانم این روزنامه‌نگار گم شده در آمریکا زندگی می‌کرد ، پس از این لحاظ آمریکا بخشی از مسئولیت را از بابت اتفاقی که برای او افتاد به دوش می‌کشد ، فعلا این پرونده بدون هیچ گفته‌ای به جلو می‌رود.او تاکید کرد: ضروری است تا زمانی که تحقیقات تمام شود، منتظر باشیم و روسیه نمی‌تواند تخریب کردن روابطش با عربستان بدون دانستن اینکه چه اتفاقی افتاده را برای خودش توجیه کند. در خبری مرتبط، نشست ویژه شورای امنیت درخصوص اوضاع سوریه با درگیری لفظی میان نمایندگان عربستانی و سوری خاتمه یافت.به گزارش خبرگزاری فرانسه، نمایندگان سوریه و عربستان در سازمان ملل در پایان نشست تخصصی شورای امنیت درباره سوریه اتهامات شدیدی را درخصوص ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و منتقد عربستانی به یکدیگر وارد کردند.نماینده سوریه گفت: عربستانی‌ها که یک روزنامه‌نگار را به طرز فجیعی به قتل رساندند، نباید درخصوص آنچه که در سوریه روی می‌دهد، اظهار نظر کنند.

درخبر دیگری، نظامیان رژیم سعودی با خودروهای نظامی، شهر شیعه نشین «قطیف » را به محاصره خود درآوردند و به سمت ساکنان این شهر تیراندازی کردند.