گروه بین الملل: روزی که «محمدبن سلمان» تیم ترور و شکنجه ریاض را راهی کنسولگری سعودی در استانبول می کرد به ذهنش خطور نمی کرد که در معرض بزرگ ترین هجمه جهانی قرار خواهد گرفت. ولیعهد سعودی که نفس تمام اقوام و خویشاوندانش را بریده بود فکر می کرد که شکنجه و قتل فجیع «جمال خاشقچی» هم نادیده گرفته خواهد شد اما خون این روزنامه نگار برای عربستان گران تمام شده است.
«مایک پمپئو» وزیرخارجه آمریکا برای لاپوشانی ماجرای قتل و کسب رضایت آنکارا به عربستان رفت تا راهی ترکیه شود. بنا به گزارش نیویورک تایمز ، پمپئو پس از دیدار با پادشاه و ولیعهد سعودی مبلغی در حدود 100میلیون دلار باج و خراج گرفته است. تضمین تامین مالی یک پیروزی برای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا محسوب میشود چون او درباره اینکه آمریکا چقدر در خارج از کشور هزینه کرده همواره شکایت کرده و تلاشش بر این بوده که از متحدانش پول بیشتری طلب کند. اما زمان بندی واریز این پول باعث شده تا حتی بروکراتهایی که برنامههایشان از قبل هم از این پولها نفع میبرده، شگفت زده شوند.
ناگفته نماند که ترامپ نیز اعلام کرده که اگر مرگ این روزنامه نگار سعودی تایید شود، مقامهای مسئول را مجازات میکند اما پس از گفتگو با ملک سلمان که روز دوشنبه صورت گرفت، ترامپ گفته که «قاتلهای شرور» مسئول هستند. این جمله بندی ها نشان می دهد که یک سناریو ژورنالیستی برای قتل آقای روزنامه نگار توسط بازجوهای خودسر طراحی و نگاشته شده است. رئیسجمهوری آمریکا در جریان مصاحبهای با آسوشیتدپرس گفت: «ما مجددا با پروندهای مواجه شدهایم که مردم در آن میگویند عربستان سعودی گناهکار است، مگر آنکه خلافش ثابت شود. من این چنین رویهای را نمیپسندم.» ترامپ اعتراضات جهانی علیه عربستان سعودی را با جنجال پیرامون برت کاوانا، عضو دادگاه عالی آمریکا مقایسه کرد که در آن کاوانا در جریان روند تایید صلاحیتش به تعرض جنسی متهم شده بود.
پمپئو دیروز(چهارشنبه) در فرودگاه آنکارا با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه دیداری مختصر پشت درهای بسته داشت اما با «چاوش اوغلو» وزیرخارجه ترکیه جلسه ای 40 دقیقه ای داشت.
جزییات قتل فجیع
بنا به نوشته نیویورک تایمز، یکی از مظنونان مرتبط با ناپدید شدن روزنامهنگار مخالف دولت عربستان که توسط ترکیه شناسایی شده، روابط دائمی با ولیعهد عربستان داشته و چندین بار در کنار ولیعهد در مکانهای مختلف دیده شده است.3 مظنون دیگر در پرونده جمال خاشقجی، روزنامه منتقد دولت عربستان نیز براساس شواهد و مدارک با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در ارتباط بودهاند. یک فرد متخصص فرانسوی که با خانواده سلطنتی عربستان همکاری داشته است، یکی از مظنونان را با نام «عبدالعزیز محمد الحساوی» شناسایی کرده که یکی از اعضای تیم امنیتی محسوب میشود که با ولیعهد مسافرت میکند. همچنین فردی با اسم «زعار الحربی» شناسایی شده که سال گذشته میلادی در گارد سلطنتی و به خاطر دفاع از قصر محمد بن سلمان در جده، ترفیع درجه گرفت.
مقامهای ترکیه میگویند اگر این افراد در زمان ناپدید شدن خاشقجی در دوم اکتبر در داخل کنسولگری حضور داشتند ممکن است اقداماتی را در ارتباط با آنچه اتفاق افتاده انجام داده باشند.
منابع ترکیهای اظهار داشتند، قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی تنها در هفت دقیقه صورت گرفته و تیم امنیتی هیچ تحقیقی از او انجام نداده و این اشاره صریح به این دارد که آنها دستوراتی را از بالادستیها درباره قتل او بدون نیاز به بازجویی از او گرفته بودند.
براساس نوارهای صوتی ضبط شده، سرهنگ صلاح الطبیقی، رئیس پزشکی قانونی امنیت عمومی عربستان کسی بوده که جسد جمال خاشقجی را مثله کرده و از دستیارانش خواسته در زمان مثله کردن بدن او موسیقی گوش کنند.
الطبیقی همراه ۱۵ سعودی بوده که با دو جت اختصاصی در دو پرواز جداگانه از امارات و مصر در همان روزی که خاشقجی ناپدید شد، وارد ترکیه شده و همان روز نیز ترکیه را ترک کرده است. اتفاق جالب اینجاست که روزنامه سبق گزارش کرد کنسول عربستان در استانبول از کار معلق شده و مورد بازجویی قرار میگیرد. عزل کنسول سعودی در حالی صورت می گیرد که براساس نوارهای صوتی مخالف انجام قتل در دفتر کنسولگری بوده تا جایی که توسط تیم ترور سعودی هم مورد تهدید قرار می گیرد.
نقش ولیعهد سعودی در قتل
روزنامه ‹واشنگتن پست› که پیشتر در گزارشی تصریح کرده بود، دستگاههای اطلاعاتی آمریکا گفت وگوهای مقامهای سعودی درباره طرح دستگیری خاشقچی را شنود کردهاند با انتشار گزارش جدیدی به انتشار محتوای این شنودها پرداخت که نقش محمد بن سلمان در ناپدید شدن خاشقچی اذعان داشت.
مطابق سند روزنامه واشنگتن پست، نتیجه این شنودها نشان میدهد محمد بن سلمان دستور عملیاتی را صادر کرده که هدف آن طعمه گذاشتن برای کشاندن خاشقچی به عربستان از منزل وی در ایالت ویرجینای آمریکا و دستگیری او بوده است. به نوشته واشنگتن پست، این موضوع که مقامهای آمریکایی آن را مطرح کردهاند، گواه دیگری است که نقش مقامهای بلندپایه رژیم سعودی را در ناپدید شدن روزنامهنگار منتقد سعودی بعد از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول نشان میدهد.
این روزنامه به نقل از چند نفر از دوستان خاشقچی نوشت: طی چهار ماه گذشته مقامهای ارشد نزدیک به محمد بن سلمان با خاشقچی تماس گرفته و به او پیشنهاد دادهاند در صورت بازگشت به عربستان تحت حفاظت قرار خواهد گرفت و شغل رده بالایی در حکومت به او پیشنهاد میشود. اما خاشقچی به این پیشنهادها مظنون بود. او به یکی از دوستانش گفت حکومت سعودی هیچگاه به قولش برای صدمه نزدن به او عمل نخواهد کرد. اینکه چقدر ولیعهد جوان عربستان در ناپدید شدن یا مرگ خاشقجی دست داشته، یک فاکتور تعیین کننده در رویکرد جهان عرب و خانواده سلطنتی عربستان نسبت به ولیعهد است.
بحث جانشینی
روزنامه تایمز در مقالهای نوشت، سفیر عربستان در واشنگتن که برادر کوچکتر محمد بن سلمان است، احتمالا فردی است که در صورت برکناری محمد بن سلمان جایگزین وی به عنوان ولیعهد عربستان خواهد شد.
این روزنامه بریتانیایی در گزارشی با عنوان «چه کسی جانشین محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان میشود» نوشت: اصطلاح «تغییر نظام» از زمان مداخله آمریکا در عراق و شکستها در لیبی و سوریه مخدوش شده است. روی کار آمدن محمد بن سلمان به مثابه حلقه نجاتی برای آمریکا و انگلیس بود و در طول چندین دهه این کشورها ائتلافشان با عربستان را به عنوان پایه و اساس استراتژی امنیتی و خارجی خود به دلیل نفت و ایران از یکسو و از سوی دیگر تبدیل شدن عربستان به یک جزیره باثبات و حامی غرب در سایه تنشهای منطقه حفظ کردهاند.
این روزنامه نوشت: مردم این کشور و مخالفان در غرب با این ائتلاف به دلیل سیاستهای عربستان در قبال زنان و آزادیها مخالف بودند، برای همین بن سلمان برای تغییر این مسائل پا به عرصه گذاشت و توانست برای دستور کار اصلاحی خود به حمایت دست یابد. اما با افزایش خشم و فشارها درباره ربوده شدن جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی در کنسولگری عربستان در استانبول و تردید واشنگتن درباره اینکه احتمالا بن سلمان دستور قتل وی را داده است، صحبت کردن درباره بررسی ایجاد جایگزینی برای بن سلمان نسبت به اجرای آن آسانتر است چراکه بدترین سناریویی که ممکن است آمریکاییها یا انگلیسیها در این باره تصور کنند این است که این مسئله ثبات عربستان را به خطر بیندازد. این روزنامه نوشت: اگر ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان تصمیم بگیرد ولیعهد را قربانی کند احتمالا ترجیح خواهد داد که این پست همچنان متعلق به این خانواده باشد و همین مسئله باعث شده «خالد بن سلمان»، سفیر عربستان در واشنگتن و برادر کوچکتر محمد بن سلمان که اخیرا در پی پرونده خاشقجی به ریاض فراخوانده شده، جایگزین احتمالی باشد.
نقش ولیعهد در قتل خاشقچی
صاحبخبر -