به گزارش ایرنا، سال های نه چندان دور بیماری های عفونی و مسری و سوء تغذیه عمده ترین علل مرگ و میر در کشور محسوب می شدند که با ارتقای سطح بهداشت و درمان و علم پزشکی به تدریج از میزان ابتلا و مرگ و میر این نوع بیماری ها کاسته شد و بیماری های متابولیکی از جمله مشکلات قلبی و عروقی در شمار اساسی ترین علت مرگ و میر قرار گرفت.
به باور متخصصان امر هم اکنون بیماری های قلبی و عروقی علت اصلی مرگ و میر و ناتوانی در سراسر دنیا و به تبع آن در ایران محسوب می شود.
بر اساس آمارهای جهانی سالانه 17.5 میلیون نفر جان خود را بر اثر بیماری های قلبی و عروقی از دست می دهند و طبق پیش بینی انجام شده تا سال 2030 این رقم به حدود 23 میلیون نفر خواهد رسید.
سید محمدهادی ایازی، معاون اجتماعی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این ارتباط گفته بود: بیماری های قلبی و عروقی عامل 48 درصد از مرگ و میر مردم کشور است و در واقع بیشترین سهم را در مرگ و میر ایرانیان دارد.
مدیرکل ثبت احوال استان زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: طبق آخرین آمارهای ثبت شده، بیماری های قلبی و عروقی با 41.3 درصد، سرطان و تومورها با 12.8 درصد و حوادث غیرعمد با 7.7 درصد در صدر سه عامل مرگ و میرهای این استان قرار دارند.
روند بیماری های غیر واگیر مانند بیماری های قلبی و عروقی و شمار مبتلایان در حال افزایش است و کمتر کسی را در اطراف و پیرامون خود می توان یافت که به نوعی به نارسایی و مشکل قلبی مبتلا نباشد و از طرفی هم شمار مراجعه کنندگان به مراکز بیمارستانی و مطب های خصوصی گویای این مساله مهم است.
روزانه در مطب های شلوغ شهر زنجان که شمار زیادی از مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی با همراهان خود چشم انتظار فرا رسیدن نوبت ویزیت از سوی متخصص مربوطه هستند، با نگاهی گذرا می توان بخوبی دریافت این بیماری دیگر به کهنسالان و افراد با سنین بالا اختصاص ندارد، بلکه در بین مراجعه کنندگان افراد جوانی نیز وجود دارند که به دلایل مختلفی به بیماری های قلبی دچار شده و در پی درمان هستند.
سینا، جوان 23 ساله با قد بلند و هیکل ورزیده و تنومند، دانشجوی رشته عمران است که مدتی برای گذران اوقات فراغت خود به باشگاه بدنسازی رفته است.
به گفته مادر سینا، پسرش پس از اینکه فعالیت ورزشی می کرد احساس ناراحتی در ناحیه قفسه سینه داشت و به نظر مشکل بزرگی نبود، اما استمرا درد در این ناحیه موجب شد که برای بررسی وضعیت و علت عارضه به پزشک متخصص قلب مراجعه کند.
این مادر ادامه داد: سابقه بیماری قلبی و عروقی در بستگان درجه یک نداریم، شاید یکی از دلایل شدت گرفتن درد در ناحیه قفسه سینه و مشکلات دیگر مرتبط با آن، مکمل هایی بوده که پسرم در باشگاه بدنسازی مصرف کرده است.
معاون فنی مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: همه ساله 29 سپتامبر مصادف با هفتم مهر از سوی اتحادیه جهانی قلب، شعاری با توجه به شیوع و میزان بالای مرگ و میر بیماری های قلبی و عروقی تعیین می شود که برای سال 2018 شعار ' هم پیمان برای سلامتی قلب ' انتخاب شده است.
دکتر داود رحمانی افزود: این شعار بیانگر توجه تک تک افراد جامعه به موضوع قلب و اهمیت بیماری های قلبی و عروقی و تعهد به پیروی از سبک زندگی سالم برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.
وی اظهار داشت: حتی یک تغییر کوچک نیز می تواند گامی رو به جلو برای مبتلا نشدن به بیماری قلبی و عروقی باشد این در صورتی است که افراد بیش از گذشته به اهمیت این موضوع بیندیشند و به اصول صحیح عمل کنند.
معاون فنی مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان ادامه داد: فشار خون، قند و چربی خون بالا سه فاکتور اصلی ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی محسوب می شود و وجود سه عامل در کنار یکدیگر این مهم را تشدید می کند.

** 21 درصد افراد بالای 30 سال در زنجان فشار خون دارند
این مسئول ادامه داد: با توجه به آخرین مطالعات انجام گرفته 21 درصد افراد بالای 30 سال در این استان به بیماری فشار خون مبتلا هستند در حالی که این میزان در کشور 27 درصد است.
وی افزود: طبق این مطالعه 50 درصد این افراد مبتلا از بیماری فشار خون خود اطلاعی نداشتند که این موضوع نیازمند آگاهی و اطلاعی رسانی بیشتر به عموم مردم است.
این مسئول بهداشتی ادامه داد: با توجه به مطالعه انجام شده 7.5 درصد افراد بالای 30 سال در استان به بیماری دیابت مبتلا هستند که این رقم در کشور 12 درصد است و موضوع مهم اینکه 40 درصد این افراد نیز از بیماری خود مطلع نبودند.
وی بیان کرد: مطالعات گویای آن است که 60 درصد افراد بالای 30 سال در استان کم تحرک و 58 درصد نیز به چاقی و اضافه وزن مبتلا هستند که این بسیار نگران کننده است.
معاون فنی مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان ادامه داد: موضوع نگران کننده دیگر اینکه 90 درصد گروه هدف مطالعه شده در استان بیش از میزان استاندارد نمک مصرف می کنند که این موضوع خود از عوامل اصلی فشار خون و در پی آن بیماری های قلبی و عروقی به شمار می رود.
وی بیان کرد: به دلیل وجود فرهنگ خاص 57 درصد زنجانی ها در سر سفره نمکدان استفاده می کنند در حالی که این رقم در کشور 41 درصد است که این مساله نیز خود از عوامل اصلی و مهم افزایش خون است.
رحمانی افزود: این مطالعات نشان می دهد 4.5 درصد مردم این استان حداقل هفته ای 2 بار در هفته ماهی مصرف می کنند که این میزان در کشور 9.5 درصد است.
وی خاطرنشان کرد: برای هم پیمان شدن سلامت قلب مان می توان بجای استفاده از خودرو برای رسیدن به محل کار یا هر مقصد دیگری در صورت طولانی بودن مسافت از وسایط نقلیه عمومی استفاده کرد و با برنامه ریزی حساب شده چند ایستگاه زودتر پیاده شد و بقیه راه را پیاده روی کرد.

** سن ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی کاهش یافته است
یک فوق تخصص قلب و عروق مرکز آموزشی و درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان نیز گفت: شیوع بیماری های قلبی و عروقی در سطح جهان و کشورمان روند افزایشی دارد و به یکی از علل اصلی و شایع مرگ و میر تبدیل شده است.
دکتر حسن آهنگر افزود: بر این اساس سن شیوع ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در کشورمان روند کاهشی دارد، این در حالی است که در سال های گذشته این بیماری به افراد سنین بالا اختصاص داشت.
وی اظهار داشت: پیشرفت های علمی رخ داده اقدامات تشخیصی و درمانی بهنگام بیماری در مبتلایان در مقایسه با گذشته بهبود یافته و این خود عاملی مهم پیشگیری از عواقب نامطلوب آن است.
این فوق تخصص بیماری های قلب و عروق ادامه داد: عوامل ژنتیکی و ارثی و در کنار آن فاکتورهای خطر متعدد دیگری نظیر سبک زندگی ناسالم، زندگی شهرنشینی....از عوامل موثر کاهش سن مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی است.
وی بیان کرد: موضوع اهمیت دار این است که سن ابتلا به بیماری های قلبی رو به کاهش بوده و تا سال 2020 به شایع ترین علت مرگ در دنیا بیماری ایسکمی قلبی ( بیماریهای ناشی از کاهش خونرسانی به عضله قلب) خواهد بود.
به گفته آهنگر، فشار خون و کلسترول خون بالا، استعمال دخانیات،چاقی، کم تحرکی، تغذیه نامناسب،از عوامل خطر قابل کنترل و سابقه خانوادگی، جنسیت، افزایش سن از عوامل خطر بروز بیماری های قلبی است.

**50 درصد مرگ های ناشی از سکته قلبی در یکساعت اول رخ می دهد
این فوق تخصص بیماری های قلب و عروق ادامه داد: موضوع مهم دیگر اینکه 50 درصد مرگ های ناشی از سکته های قلبی در یکساعت اول به وقوع می پیوندد که ارجاع سریع بیمار به مراکز درمانی می تواند از مرگ حتمی وی جلوگیری کند.
وی اضافه کرد: بر این اساس و در صورت مشاهده علائم سکته قلبی توصیه می شود، در کوتاهترین زمان ممکن با اورژانس تماس گرفته و سپس بیمار به مرکز درمانی منتقل شود و در این میان شناخت علائم هشدار دهنده و اقدامات فوری بسیار حائز اهمیت است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان ادامه داد: برای انجام اقدامات تشخیصی و درمانی بیمار دچار سکته قلبی زمان طلایی وجود دارد که همکاری اطرافیان در اعلام به موقع مورد به اورژانس و ارجاع آن به مرکز درمانی از مرگ احتمالی جلوگیری می کند.
وی ابرازکرد: هم اکنون مرکز حاد درمان سکته قلبی در مرکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان راه اندازی شده که تلاش می شود با انجام اقداماتی نظیر آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی از عوارض بروز بیماری جلوگیری شود که این کار موفقیت هایی را به دنبال داشته است.

** شوک و استرس ناگهانی از عوامل بروز سکته قلبی
این فوق تخصص بیماری های قلبی و عروقی ادامه داد: گسترش و رشد شهرنشینی وجود بیماری های مختلف به ویژه استرس و اضطراب را در گروه های مختلف جامعه به شدت افزایش داده است.
وی با اشاره به رواج اصطلاح قلب شکسته در بین عامه مردم گفت: وجود استرس ناگهانی در فرد منجر به آزاد سازی هورمون هایی در بدن می شود که ممکن است به عوارض و تبعاتی نظیر سکته قلبی، آریتمی قلبی و حتی مرگ منجر شود.
آهنگر اضافه کرد: اصطلاح قلب شکسته به عنوان مساله احساسی بوده و از طرفی به لحاظ علمی نیز تایید شده که اقدامات خاص خود را می طلبد و از طرفی در موارد مزمن در مبتلایان به اختلالات افسردگی نیز بروز بیماری های قلبی و عروقی بیشتر است.
وی بیان کرد: اطرافیان نقش مهمی در روند درمانی بیمار مبتلا به بیماری قلبی و عروقی دارد و در واقع کمک حال تیم درمانی محسوب می شوند و بر این اساس باید به توصیه های پزشکان در موارد مختلف توجه بیشتری داشته باشند.
آهنگر، رعایت رفتارهای بهداشتی از قبیل سبک زندگی سالم،کاهش استرس و اضطراب، ورزش کردن به مدت پنج روز در هفته، تغذیه مناسب، کاهش وزن، اجتناب از مصرف غذاهای پرچرب و از همه مهمتر مصرف میوه و سبزی ها را در ابتلا نشدن به بیمارهای قلبی و عروقی حتی فشار خون موثر ذکر کرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان خاطرنشان کرد: نقش رسانه های گروهی در آگاهی بخشی و اطلاع رسانی به عموم جامعه به ویژه گروه های هدف در شناخت علائم این بیماری و مراجعه بهنگام به مراکز درمانی نقش مهمی دارد.

** مصرف بی رویه چربی ها خطر جدی برای سلامت قلب
عضو انجمن تغذیه ایران نیز در ارتباط با نقش تغذیه در پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی گفت: با وجود آن که ارتباط بین میزان چربی های موجود در خون و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، مستند و اثبات شده اما همچنان مصرف نادرست این دسته از مواد غذایی، سلامت افراد را با خطر مواجه کرده است.
پروین افشار افزود: شناخت چربی های موجود در خون، ویژگی های و نقش هر یک در سلامت و بیماری، مهمترین گام در اصلاح این رفتار است.
وی اظهار داشت: بر این اساس ارتباط مستقیمی بین مقدار کلسترول خون و بروز بیماری های قلبی و عروقی وجود دارد که با کاهش هر یک درصد از سطح کلسترول خون 2 درصد از میزان بروز بیماری های قلبی عروقی کاسته می شود.
افشار ادامه داد: کارشناسان تغذیه حداکثر میزان دریافت کلسترول روزانه را کمتر از 300 میلی گرم در دسی لیتر، توصیه می کنند و در این میان دریافت کلسترول زیاد از طریق رژیم غذایی موجب افزایش LDL یا کلسترول بد می شود، با این حال، تاثیر منفی آن کمتر از اسیدهای چرب اشباع است.
وی ابراز کرد: بیشتر مواد غذایی حاوی چربی های اشباع به ویژه چربی های حیوانی و جامد، منبع غنی از کلسترول بوده و محدود کردن مصرف آنها به کاهش کلسترول دریافتی منجر می شود.
افشار افزود: زرده تخم مرغ غنی از کلسترول است ولی به دلیل این که میزان چربی اشباع در تخم مرغ پایین است، تاثیر کلسترول زرده تخم مرغ بر LDL کمتر از سایر منابع غذایی حاوی کلسترول است.

** اسیدهای چرب خطر بیماری قلبی و عروقی را افزایش می دهد
کارشناس تغذیه مرکز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: ثابت شده است که اسیدهای چرب ترانس موجب افزایش LDL و کاهش HDL می شود که این نوع اسیدها در روغن های نباتی جامد موجود در شیرینی ها ، غذاهای سرخ شده ، غذاهای آماده و برخی از کره های گیاهی مارگارین وجود دارد.
وی یادآوری کرد: بیشتر اسیدهای چرب ترانس از طریق روغن های هیدروژنه شده یا جامد به بدن می رسند که توصیه می شود متوسط دریافت اسیدهای چرب ترانس در حدی باشد که کمتر از یک درصد انرژی روزانه فرد را تامین کند.
افشار خاطرنشان کرد: دریافت زیاد اسیدهای چرب ترانس با بالا رفتن خطر بیماری های قلبی عروقی ارتباط دارد و افزایش دریافت اسیدهای چرب ترانس بیشتر از 6 درصد از کل انرژی دریافتی موجب کاهش HDL و افزایش LDL می شود.
افشار افزود: از ریسک فاکتورهای دیگر برای ابتلا به بیماری های قلب، داشتن چربی دور شکمی و چاقی سیبی شکل و اضافه وزن است و کسانی که چربی اضافه بخصوص در ناحیه شکم دارند بیش از دیگران به بیماریهای قلبی دچار می شوند.
وی اظهار داشت: افزایش وزن منجر به بالا رفتن بار قلب، افزایش کلسترول خون، بالارفتن فشار خون و کاهش HDL می شود ، پس با داشتن یک برنامه غذایی صحیح و فعالیت بدنی باید از چاقی و اضافه وزن پیشگیری کرد.
این کارشناس ادامه داد: نداشتن فعالیت و کم تحرکی یکی از عوامل خطر برای بروز بیماری عروقی است و ورزش و پیاده روی بصورت منظم از بیماری عروق خونی و قلب جلوگیری می کند.
به گزارش ایرنا، روز جهانی قلب به عنوان یک ابتکار جهانی در سال 2000 عنوان شد تا آگاهی عمومی نسبت به تهدید بیماری قلبی و سکته مغزی و اهمیت شیوه زندگی قلب سالم را افزایش دهد.
روز جهانی قلب سالانه توسط اعضای اتحادیه جهانی قلب در بیش از 100 کشور و با همکاری بیش از 200 عضو از سازمان ها، انجمن های علمی، بنیادها و جمعیت های بیماران و انجمن های قلب و عروق برگزار می‌شود.
سازمان جهانی بهداشت نیز به طور فعال از این روز حمایت می کند. این اتحادیه اعتقاد دارد که سلامت قلب برای هر فرد یک حق بشری اساسی و یکی از ارکان دسترسی به عدالت در سلامت جهانی است.
9646/6085