به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، داود کشاورزیان، رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشورصبح امروز در برنامه تلویزیونی روی خط خبر به تشریح مزایا و شیوه اجرای روند نوسازی ناوگان حمل‌ونقل باری کشور پرداخت و توضیح داد: ۱۰۰ هزار دستگاه از ناوگان باری کشور که دارای کارت هوشمند و بارنامه هستند عمری بالای ۲۵ هزار سال دارند که از این تعداد ۸۳ هزار دستگاه بالای ۳۰ سال سن دارند، ۵۵ هزار دستگاه بالای ۳۵ سال، ۳۵ هزار دستگاه بالای ۴۰ سال، ۷۰۰۰ دستگاه بالای ۴۵ سال و ۱۴۰۰ کامیون نیز بالای ۵۰ سال عمر دارند.
کشاورزیان درباره روند نوسازی کامیون‌های فرسوده عنوان کرد: به اعتقاد من همان‌گونه که درتمام کشورها مرسوم است باید برای ناوگان حمل‌ونقل بار درجاده‌ها مکانیسم‌های طبیعی تعبیه کنیم که آنان را وادار به نوسازی کند. اکنون از هیچ خودرویی عوارض آلایندگی گرفته نمی‌شود و قیمت سوخت به اندازه‌ای پایین است که انگیزه‌ای برای نوسازی ناوگان وجود ندارد. کامیون‌های فرسوده حتی اگر بدون بار تردد کنند و مصرف سوخت بالایی حدود ۵۵ لیتر به ازای ۱۰۰ کیلومتر داشته باشند چون قیمت سوخت پایین است احساس مشکل نمی‌کنند. از سوی دیگر ناچارند در ازای دریافت وام نوسازی ماهی هفت میلیون تومان قسط بپردازند که توجیه اقتصادی ندارد.
رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور افزود: البته سازمان راهداری تاکنون از محل منابع خود یا منابع دولتی و... برنامه‌های تشویقی را پیاده کرده و اکنون برنامه ما این است که به موجب ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، قانون‌گذار به وزارت نفت اجازه داده که به میزان سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار در پروژه‌هایی که صرفه‌جویی درمصرف سوخت را دنبال می‌کنند چه حمل‌و نقل و ساختمان چه صنعت و کشاورزی و ... سرمایه گذاری کند. یکی از این پروژه‌ها نوسازی ناوگان حمل‌ونقل بار درجاده‌هاست که با توجه به کاهش مصرف سوخت اعمال می‌شود. کامیون‌های قدیمی بین ۵۰ تا ۵۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر سوخت مصرف می‌کنند ولی مصرف کامیون‌های جدید حدود ۳۰ لیتر است. به عبارت دیگر استفاده از کامیون‌های جدید به ۲۵ لیتر صرفه‌جویی درهر ۱۰۰ کیلومتر می‌انجامد و اگر یک کامیون در سال صد کیلومتر پیمایش داشته باشد ۲۵ هزار لیتر صرفه‌جویی را شاهد خواهیم بود. کاهش آلایندگی را به ریال لحاظ نکرده‌ایم و وزارت نفت آن را محاسبه کرده ولی میزان صرفه‌جویی ارزی در مصرف سوخت سالانه ۲۵ هزار لیتر است.
وی با تاکید بر اینکه یکی از مهمترین چالش‌های حمل‌ونقل جاده‌ای کشور پایین بودن قیمت سوخت است، گفت: اگر قیمت سوخت افزایش یابد کرایه بار نیز افزایش می‌یابد و به خودی خود برای سازمان راهداری نفع و ضرری ندارد ولی در عمل بسیاری از مشکلات به پایین بودن نرخ سوخت بازمی‌گردد که دراین راستا قانون بازدارنده‌ای نداریم و در قالب مکانیسمی طبیعی عمل نمی‌شود. عرضه مازاد بر تقاضای کامیون نسبت به بار نیز باعث شده که در بنادر با صف‌های طولانی و نوبت‌های یک هفته و ده روزه مواجه شویم که باعث شده راننده‌ها به دنبال سالن‌های اعلام بار بیشتری باشند و شرکت‌هایی نیز به دریافت کمسیون‌های اضافه روی آورند.
کشاورزیان افزود: محاسبات با واقعیت فاصله دارد و یک کامیون‌دار ماهانه به طور طبیعی باید ۱۵ میلیون تومان درآمد داشته باشد که این میزان در واقعیت حدود هشت میلیون تومان است و از عهده پرداخت قسط برای خرید ناوگان جدید برنمی‌آید. باید میزان عرضه و تقاضا تعادلی البته نه صددرصد وجود داشته باشد که درعین جریان داشتن روال بازار و تفاوت‌های جزیی جلوی سوء استفاده‌ها و دریافت کمسیون‌های غیر قانونی گرفته شود و تا وقتی میان عرضه و تقاضا تعادل برقرار نشود هر فرمولی که برای رفع این مشکلات درنظر بگیریم پاتک می‌خورد.
رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور تاکید کرد: اگر قیمت سوخت واقعی شود، کامیون‌های قدیمی با مکانیسمی طبیعی از رده خارج می‌شوند و سرمایه‌گذاری افراد برای نوسازی ناوگان دارای توجیه اقتصادی می‌شود. اکنون افراد و شرکت‌ها رغبتی به نوسازی ندارند.
وی با بیان اینکه اکنون سوخت با قیمت ۳۰۰ تومان عرضه می‌شود که قیمت تمام شده آن ۱۴۰۰ تومان است، گفت: در کشورهای دیگر قیمتی که موجب انتقال بار از جاده به ریل و ترغیب به نوسازی ناوگان باری می‌شود حدود یک دلار است و درک شورهایی که اهمیت خاصی برای کاهش مصرف سوخت و رفع آلایندگی دارند به دو دلار می‌رسد.
کشاورزیان با اشاره به اینکه تاکنون دردولت‌های قبل اراده‌ای محکم برای واقعی کردن قیمت سوخت وجود نداشته، افزود: در مقطعی از دولت هشتم تصمیم گرفته شد که قیمت سوخت واقعی شود و به حدود ۲۵۰ تومان رسید ولی عملا متوقف شد و با وجود تکلیف قانونی به دولت که در طول برنامه پنج ساله پنجم قیمت سوخت را به فوق خلیج فارس برساند محقق نشد.
رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشورگفت: سال ۹۴ شورای اقتصاد مصوبه نوسازی ۶۵ هزار کامیون فرسوده با عمر بالای ۳۵ سال را تصویب کرد و قراردادهایی با تولیدکنندگان کامیون منعقد شد. سال گذشته با ماموت قراردادی منعقد شد که به ازای ۷۵ درصد قیمت کامیون وام با بهره ۹ درصد داده شود که از ۵۰۰۰ دستگاه درنظر گرفته شده، حدود ۵۰۰ دستگاه نوسازی شده است و اخیرا نیز برای نوسازی ناوگان باری میان سایپا دیزل، بانک توسعه و تعاون و شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت و سازمان راهداری ﴿به عنوان متولی﴾ قراردادی منعقد شده است.
وی با اذعان بر اینکه با وجود ارائه وام ارزان سرعت نوسازی پایین است، افزود: با محدودیت در میزان اعطای وام مواجه هستیم و تمام خریداران نیازدارند که از لیزینگ استفاده کنند و باید بانکی باشد که منبع ریالی موردنیاز را تامین کند. اگر شرکت‌ها لیزینگ داشته باشند که به طور قسطی کامیون بفروشد و صرفه‌جویی درمصرف سوخت محقق شود وزارت نفت از محل صرفه‌جویی مابه‌التفاوت سود تسهیلات را می دهد. اکنون به دلیل نبود لیزینگ امکان فروش قسطی و انگیزه کافی وجود ندارد و از سوی دیگر عرضه مازاد بر تقاضا نیز باعث شده فضا برای ورود ناوگان نو کم باشد.
کشاورزیان گفت: یکی از سیاست‌های سازمان راهداری محدود کردن فعالیت کامیون‌های فرسوده است که به عنوان نمونه به کامیون‌های با عمر بالای سن خاصی اجازه بارگیری یا ورود به بنادر را ندهند که این طرح مراحل مطالعاتی را سپری می‌کند و از سال آینده عملیاتی خواهد شد.
رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور تصریح کرد: یکی از دلایل اصلی عدم استقبال از نوسازی کامیون‌ها نبود منابع بانکی و لیزینگ کافی است و شرکت‌ها و اشخاص ناچارند نقدینگی بالایی را پرداخت کنند. برای کامیونی به قیمت ۴۱۰ میلیون تومان باید ۱۲۰ میلیون تومان نقدینگی باشد و سیستم بانکی نیز بیش از ۷۰ درصد قیمت را نمی تواند وام بدهد. درمجموع برای نوسازی ۶۵ هزار کامیون مجوز شورای اقتصاد مبلغ دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار است که برای هر کامیون ۴۲ هزار دلار در مدت شش تا هفت سال می‌شود و بر اساس میزان مصرف سوخت و پیمایش وزارت نفت می‌تواند سرمایه‌گذاری انجام دهد.
وی در تبیین برنامه‌های سازمان راهداری برای ترغیب کامیون‌داران به نوسازی ناوگان باری ادامه داد: محدود کردن فعالیت ناوگان باری فرسوده موضوعی اجتماعی است و از سال ۹۷ دنبال می‌شود. طرح دیگر شارژ کارت سوخت متناسب با پیمایش است که اطلاعات اندکی از کامیون‌های درون شهری داریم ولی آمار درباره کامیون‌های بین‌شهری و بین‌المللی کامل است. بر اساس آمار سال گذشته روزانه ۹ میلیون لیتر صرفه‌جویی در مصرف گازوئیل داشته‌ایم که بخشی به دلیل کمبود بار بوده و امسال ۹ درصد افزایش یافته که به دلیل بالا رفتن میزان جابه‌جایی کالا بوده است.