مجتبی چمنی، طراح و مدیر فروش صنایع دستی فرهنگ، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با اشاره به اثر نگارگری برجسته سبک چوب‌کاشی که برای اولین بار در دنیا تولید و در نمایشگاه صنایع دستی مشهد عرضه کرده است، به تشریح روند کار، اهداف تولید این آثار هنری، بومی و نوآورانه و نقش آنها در اقتصاد مقاومتی پرداخت و افزود: نزدیک 15 سال در این حوزه فعالیت دارم و از حدود سه سال پیش سبک خودمان را ابداع کردیم.
وی ادامه داد: هنر تذهیب، هنر چند صدساله ایرانی است که متأسفانه در سال‌های اخیر مورد بی‌مهری بسیاری قرار گرفته است؛ تذهیب پیش‌ترها، معمولاً روی کاغذ انجام می‌شد و صرف تزیین بود اما ما همین تذهیب، هنر ایرانی را برای اولین بار به شکل برجسته و فوق‌العاده مقاوم روی چوب، محصولات مختلف چوبی مثل میز، ساعت و جعبه کار کردیم؛ این ابداع که نگارگری برجسته یا تذهیب برجسته نام‌گذاری شده، هیچ نمونه‌ای در کل دنیا نداشته، کاملاً ایرانی و جدید است و برای اولین بار در نمایشگاه صنایع دستی مشهد عرضه شده است.
وی در رابطه با روش تولید کارهای تذهیب برجسته طرح چوب‌کاشی و مواد به‌کاررفته در آن اظهار کرد: این محصولات با چوب و رنگ‌های مختلف تولید می‌شود اما پایه اصلی کار ما نیروی انسانی و کار دست آنها است؛ ما سعی کردیم در تولید آثار، شان یک ایرانی حفظ شود و به شعورش توهین نشود؛ همچنین از روش‌های مختلف سبک تولید استفاده نکردیم و در نتیجه، با تفکر و ایده‌ای که داشتیم، با استفاده بسیار اندک از دستگاه‌ها و ظرفیت نیروی انسانی‌مان، توانستیم این اثر را تولید کنیم.
این هنرمند با ارائه توضیح بیشتری در رابطه با چیستی طرح چوب‌کاشی، اضافه کرد: در ابتدا تصور می‌شود که آثار با کاشی تولید شده‌اند اما وقتی آنها در دست می‌گیرید و سبکی آن را احساس می‌کنید، متوجه می‌شوید که چوب است که از کاشی ظرافت بیشتری دارد و سبک‌تر است؛ این آثار مانند مدل کار قبلی‌مان که نگارگری روی چوب و تذهیب برجسته بود، برای اولین بار عرضه می‌شود.
وی با اظهار این مطلب که ما در تولید این آثار وامدار هیچ رشته‌‌ای از جمله معرق، منبت و ... نبودیم، بیان کرد: ما سعی داشتیم کار جدیدی ابداع کنیم؛ هنر معرق و منبت صدها سال پیش توسط هنرمندان ابداع شد و ما وظیفه داریم که صرفاً دنباله‌رو نباشیم و با خلاقیت، محصول جدیدی ارائه کنیم.
کمک به اشتغال
چمنی با اشاره به اشتغال‌زایی که تولید این آثار هنری منحصربه‌فرد به همراه داشته است، ادامه داد: ما با نوآوری هم هنر تذهیب را زنده کردیم و مصرفش را رونق دادیم و هم اشتغال‌زایی داشته‌ایم؛ هم‌اکنون برای نزدیک 45 نفر به‌صورت مستقیم اشتغال‌زایی داشته‌ایم که اگر دولت حمایت‌های نه صرفاً مادی بلکه حمایت‌های فکری و معنوی داشته باشد و مکانی مثل نمایشگاه صنایع دستی مشهد را برای عرضه و دیده‌شدن محصولات اختصاص دهد، این آمار اشتغال‌زایی قابل گسترش خواهد بود.
آیات قرآن و شعر فارسی در طرح تذهیب برجسته
این هنرمند با اشاره به برخی آثار نگارگری برجسته که آیات قرآن و ابیات شعر فارسی روی آن کار شده بود، عنوان کرد: ما تولید این محصولات را از هشت‌ماه پیش آغاز کردیم و برای اولین بار است که در نمایشگاه صنایع دستی مشهد ارائه می‌شود؛ این آثار نیز به سبک چوب‌کاشی هستند و در تولیدشان وامدار استادان خوبی همچون طاهر نبی‌زاده و رضا مهدوی در تذهیب و رضا شیخ هادی ذوالریاستین در خط هستیم که به ما کمک کردند تا بتوانیم در این زمینه قوی کار کنیم؛ بهترین حمایت‌ها را این استادان داشتند.
صندوقچه طرح چوب‌کاشی که به رهبری هدیه شد
صندوقچه نیز یکی دیگر از نمونه کارهای طرح نگارگری برجسته و چوب‌کاشی بود که چمنی درباره آن، بیان کرد: طراحی صندوقچه‌ها کار طاهر نبی‌زاده است که بازهم برای اولین بار صورت گرفته و نفیس‌ترین صندوقچه از لحاظ کار دست است که در ایران تولید شده و افتخار ما است که همین اثر به‌عنوان نفیس‌ترین کار، به رهبر معظم انقلاب هدیه شد.
وی در رابطه با سایر آثاری که در دست تولید دارند، اظهار کرد: هدف ما این است که با تکنیک ابداعی خودمان، غیر از ساعت، جعبه و میز کارهایی از جمله طرح روی کابینت منزل را نیز داشته باشیم تا به‌جای طرح‌های ساده، طرح‌های اسلیمی ایرانی روی کابینت‌ها کار شود و وقتی خانم یک خانه که وقت زیادی را در آشپزخانه می‌گذارند، با دیدن آنها، هنر تذهیب و تقارن تذهیب به او آرامش دهد، ما کارهای دیگری مانند سرویس چوب، کنسول آینه عروس و ... را نیز اجرا می‌کنیم و سعی می‌کنیم با تنوع محصول این کارهای هنری ایرانی و مقاوم وارد همه خانه‌های ایرانی شود.
وی ضمن تقدیر از کمک‌های پارک علم و فناوری خراسان، افزود: هدف ما گسترش کار است که در نتیجه، اشتغال‌زایی نیز افزایش خواهد یافت؛ ما در این زمینه وامدار پارک علم و فناوری خراسان هستیم که با کمک‌های فکری و آموزش‌های استادانشان ما با بیزینس پلن، تحقیقات بازار، R&D و ... آشنا شدیم؛ نتیجه این کمک‌ها این بود که ما به‌جای کار در یک کارگاه سنتی کوچک به شکل منسجم و شرکتی کار کنیم، بتوانیم کار را گسترش دهیم و فعالیت کارگاهی که تا سه وچهار سال پیش با 10 نفر در حال افول بود را گسترش دهیم و تعداد شاغلان را به بیش از 40 نفر برسانیم.
صنایع دستی؛ بهترین کالا برای تحقق منویات رهبر معظم انقلاب
این هنرمند با ابراز این مطلب که صنایع دستی بهترین کالا برای تحقق اقتصاد مقاومتی است، ادامه داد: اگر ما واقعاً داعیه اقتصاد مقاومتی داریم، بهترین محصول برای تحقق آن صنایع دستی است. چون اگر ما بخواهیم گوشی موبایلی تولید کنیم که با برندهای معروف دنیا رقابت کند، چندین سال طول می‌کشد. امروزه محصولات صنایع دستی‌ای داریم که می‌شود آنها را در بهترین نمایشگاه‌ها در کل دنیا عرضه کرد و بهترین فروش، سودآوری و ارزآوری را برای کشور داشته باشند.
وی همچنین اضافه کرد: رهبر معظم انقلاب دراین‌باره دغدغه دارند اما وقتی دغدغه ایشان به مراتب پایین‌تر مسئولان می‌رسد بیشتر در حد حرف و شعار می‌شود.
چمنی در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره اقداماتی که مسئولان می‌توانند در جهت اعتلای هنر انجام دهند، بیان کرد: کاری که مسئولان می‌توانند برای هنر و هنرمندان این عرصه انجام دهند، این است که اجازه دهند هنرمندان کارشان را عرضه کنند و دیده شوند و مکانی را به‌صورت رایگان برای عرضه آثار در اختیارشان قرار دهند، برخی هنرمندان به دلیل هزینه‌های مالی نمی‌توانند در نمایشگاه صنایع دستی مشهد شرکت کنند هرچند سازمان صنایع دستی توانسته با رایزنی و یارانه مبلغ غرفه‌ای که نمایشگاه دریافت می‌کند را تا حد زیادی کاهش دهد اما هنرمند خانمی که در خانه کار می‌کند با این حمایت‌ها و همین مبلغ هم نمی‌تواند غرفه بگیرد.
پیشنهاد برپایی جمعه‌بازار هنر
وی در همین راستا ادامه داد: باید فضاهایی مثل جمعه‌بازارهای هنر و نمایشگاه‌های موقت در اختیار هنرمندان قرار دهیم؛ اگر مسئولان فضایی برای عرضه آثار بدهند، لازم نیست هیچ کمک دیگری به هنر مملکت بکنند چراکه هنر، خودش راهش را پیدا می‌کند و رشد خواهد کرد فقط کافی است اجازه دهند مردم با هنرمندان آشنا شوند و ارتباط برقرار کنند.
این هنرمند خطاب به مردم نیز، ابراز کرد: بهترین کمکی که مردم نیز می‌توانند داشته باشند، این است که اثر ایرانی بخرند؛ کم بخرند ولی سعی کنند محصول ایرانی باشد.