رخساره فضلی روز دوشنبه و در آستانه برگزاری پانزدهمین دوره جشنواره کتاب های آموزشی و تربیتی رشد به خبرنگار ایرنا افزود: تولیدات کنونی عموما شرایطی دارد که از کودکان پیش‌ دبستانی انتظار می‌رود کتاب و قلمی داشته باشند و صرفا به رنگ‌آمیزی و کارهایی از این دست بپردازند در حالی که این کار با ویژگی‌های کودکان سازگار نیست.
وی بیان کرد: این موضوع کودکان و نظام آموزشی را دچار مشکل می‌کند زیرا کودکان در دوره پیش ‌دبستانی فرصت خوبی برای رشد همه جانبه دارند اما با استفاده از این قبیل کتاب‌ها به انجام کارهای تکراری محدود می‌شوند که قاعدتا چندان خوشایند آنها نیست و نتایج خوبی در بر ندارد.
فضلی در مورد ارزیابی خود از کتاب هایی که در این دوره جشنواره به گروه پیش دبستانی رسیده است، نیز گفت: هر چه دقت و فرهنگسازی در رابطه با کودکان بیشتر می‌شود انتظار می‌رود کتاب‌های بهتری تولید شود، اما آنچه در سال های گذشته به چشم می‌خورد و امسال نیز نمود بیشتری داشته، غلبه آثار ترجمه است.
وی با اشاره به اینکه گسترش آثار ترجمه موضوع فرهنگی است که باید جدی به آن بپردازیم، تصریح کرد: نکته حائز اهمیتی که در این تولیدات وجود دارد آن است که حتی داستان‌های کوتاه ساده نیز ترجمه شده‌اند و این سئوال را در ذهن ایجاد می‌کند آیا ما این اندازه در حوزه ادبیات و فرهنگ فقیر و ناتوانیم، که باید از آثار ترجمه استفاده کنیم.
سرگروه داوران پیش دبستانی جشنواره کتاب های آموزشی و تربیتی رشد تاکید کرد: حتی در میان کتاب ها، مجموعه‌هایی درباره بازی با رنگ ها به چشم می خورد که آنها هم ترجمه شده است، حال آنکه نیازی نیست موضوعاتی را که بخشی از زندگی جاری و فرایندهای اصلی زیست ما است را ترجمه کنیم.
فضلی با بیان اینکه ترجمه و تالیف به لحاظ هزینه چندان تفاوتی ندارند و فقط تفاوت آنها در صرف وقت و همتی است که باید به خرج داد، خاطرنشان کرد: مواردی از این دست به ویژه در داستان‌ها که کودکان با مولفه‌های فرهنگی آن همانندسازی می‌کنند و هویت‌شان را شکل می‌دهند، باید مورد توجه قرار گیرد.
وی به مشکلات تصویری کتاب ها نیز اشاره کرد و گفت: بسیاری از تصاویر با متن کتاب تناسب ندارند این در شرایطی است که برای کودکان پیش‌دبستانی که در تفکر انتزاعی محدودیت دارند، تصاویر کمک کننده هستند و در واقع تصویر ابزاری است تا پیام کاملا منتقل شود و به کودک این فرصت را می دهد که در فضای ذهنی خود داستان را بازسازی کند.
مدیرکل آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برخی تصاویر به گونه‌ای است که پیام را منتقل نمی‌کند بنابراین فرصت تصویرسازی ذهنی از بچه‌ها گرفته می شود، تصریح کرد: کلمات از دیگر ابزارهایی هستند که به پردازش ذهنی کودکان کمک می‌کند حال آنکه کلماتی در داستان ها به کار می‌روند که کودکان از نظر فرهنگی و فضای شناختی با آن عجین نیستند و از سوی دیگر تصاویری را می‌بینند که با کلامی که دریافت می‌کنند انطباق ندارد.
فضلی با تاکید بر اینکه ناشران در سیاستگذاری های خود باید به شاخص‌ها و معیارهای دوره پیش‌دبستانی به طور ویژه توجه داشته باشند، اضافه کرد: کتاب‌های دوره پیش‌ دبستانی باید به دو گروه «برای کودکان» و «درباره کودکان» تقسیم شود و هر کدام از گروه ها جداگانه بررسی شوند.
وی افزود: با بررسی آثار ارسالی به این دوره از جشنواره در حوزه کتاب‌های «درباره کودکان» به نظر می‌رسد از نظر ادبیات و منابع علمی به غنای خوبی رسیده ایم به ویژه که در این منابع به ضرورت دوره پیش‌دبستانی و اهمیت آن در شکل‌گیری شخصیت و هویت کودکان تاکید می‌شود.
سرگروه داوران پیش دبستانی جشنواره کتاب های آموزشی و تربیتی رشد یادآور شد: در میان کتاب‌ها آثاری که برای خانواده‌ها باشد، وجود نداشت در حالیکه خانواده‌ها در دوره پیش ‌دبستانی نهادی مهم هستند که تمامی هویت و شخصیت کودک تحت تاثیر آنهاست.
فضلی با بیان اینکه روش‌های فرزندپروری برای گروه‌های سنی گوناگون از دیگر موضوعات مهمی است که درباره آنها در پانزدهمین جشنواره کتاب های آموزشی و تربیتی رشد، اثری ارائه نشده است، گفت: در مجموع حدود 57 عنوان کتاب به گروه پیش دبستانی این جشنواره ارسال شده که پاسخگوی نیاز نظام آموزشی در دوره پیش ‌دبستانی نیست.
وی ادامه داد: باید از فرصت جشنواره برای ترغیب فعالان این حوزه به سمت اهداف نظام آموزشی استفاده کنیم و از آنجا که قصه ها، شعرها و دیگر موضوعات در دوره پیش‌ دبستانی ویژگی خاص خود را دارند لازم است مولفان و ناشران با دقت بیشتری وارد این عرصه شوند.
مدیرکل آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش سنگ محک این جشنواره را جهت دادن به تولیدات در کشور، ساماندهی منابع آموزشی و تربیتی به عنوان یک بخش مهم در وزارت آموزش و پرورش دانست و گفت: اگر قرار است جشنواره به رسالت خود عمل کند باید بر اساس نیازها، اهداف و انتظارات نظام آموزشی فضای تولیدات را به گونه‌ای تنظیم و هدایت کند که به تدریج ناشران و اهل فکر و قلم تخصصی تر وارد عرصه تولید منابع آموزشی برای دوره پیش دبستانی شوند.
پانزدهمین جشنواره کتاب های آموزشی و تربیتی رشد با هدف معرفی کتاب‌های الگو برای ناشران، تجلیل از مؤلفان و ناشران کتاب‌های خوب و ترویج خواندن به شکل غیر مستقیم، تدارک یافته است و مراسم اختتامیه آن، یازدهم دی ماه در مدرسه دارالفنون برگزار می شود.
فراهنگ ** 1883 ** خبرنگار: مریم جلوداران * انتشار: امید غیاثوند