به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آناج، کمیته‌ی امداد امام خمینی(ره) یکی از نهادهای برآمده از بطن انقلاب اسلامی است که به دستور مستقیم امام خمینی(ره) جهت پشتیبانی از محرومان و مستضعفان و به جهت خودکفا کردن آنها و فقر زدایی ایجاد گردیده است. در راستای تبین سیاست و کارکردهای کلی این مجموعه در استان گفت‌وگویی با محمد کلامی مدیر کل کمیته امداد استان داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید؛
آناج: در ابتدا گریزی به موضوع زلزله‌ی اخیر در کرمانشاه داشته باشیم؛ کمیته امداد استان در خصوص کمک به زلزله‌زدگان استان کرمانشاه چه اقداماتی انجام داده است؟
نگاه اول در خصوص واقعی مانند زلزله و پدید آمدن فجایع انسانی و مالی این است که اساسا چرا باید چنین خساراتی ایجاد شود؟ و چرا ما همیشه "چو فردا شد فکر فردا کنیم" را سرلوحه‌ی کارهای خود قرار داده‌ایم. آیا امکان ندارد هزینه‌هایی که پس از وقوع حادثه صرف می‌شود را قبل از وقوع آن جهت تجهیز و نوسازی منازل مسکونی هزینه کنیم.
اگر زلزله‌ای با ابعاد زلزله کرمانشاه در تبریز رخ دهد خسارات مالی و جانی به مراتب بیشتر از کرمانشاه خواهد داشت اما آیا واقعا برای پیشگیری از این فجایع تدابیری اتخاذ گردیده است یا نه منتظر هستیم پس از وقوع اتفاق به فکر جبران لطمات وارده باشیم.
ارسال 7 میلیارد تومان کمک مردمی به منطقه زلزله‌زده کرمانشاه
به هر ترتیب در خصوص زلزله کرمانشاه کمیته امداد استان آذربایجان‌شرقی همگام با سایر نهاد و سازمان‌های استان برای مرتفع نمودن بخشی از نیازهای منطقه اعلام آمادگی کرد. در گام نخست بدون اینکه هیچ گونه کار تبلیغی خاصی مبنی بر جمع آوری کمک توسط کمیته امداد انجام شود، در حدود 7 میلیارد تومان کمک‌های مردمی جمع آوری گردید. و به منطقه ارسال شد. این 7 میلیارد جدا از کمک‌های مردمی رسیده به کمیته امداد است که تحویل هلال احمر داده شده است.
ساخت 200 واحد مسکونی با اعتباری بالغ بر 2 میلیارد در منطقه شیخ صالح کرمانشاه
در گام دوم برای انجام کارهای اساسی و زیر ساختی، ساخت 200 واحد مسکونی در منطقه را تقبل کردیم. با توجه به اینکه کرمانشاه جزو استان‌های کم برخوردار است خانه‌هایی که توسط بنیاد مسکن ساخته می‌شود تا مرحله‌ی سخت کاری پیش می‌رود و پس از آن به مردم واگذار می‌شود. لذا تجهیز و اتمام 200 خانه مسکونی مددجویی را در مناطق زلزله زده بر عهده گرفته ایم.
البته چون هماهنگ با دیگر سازمان و نهادهای انقلابی استان فعالیت می‌نماییم، منازل مورد نظر را در منطقه شیخ صالح در کرمانشاه که بازسازی آن بر عهده‌ی سپاه عاشورا قرار داده شده است، برگزیدیم.
البته باید گفت برای تکمیل و تجهیز هر منزل مسکونی متوسط 10 میلیون تومان در نظر گرفته شده است که با این حساب در مجموع به حداقل 2 میلیارد نیاز خواهیم داشت. تا به امروز یک چهارم منابع مالی توسط خیرین استان تامین گردیده است.
باید شور اجتماعی به سمت ساخت مسکن هدایت شود
کمیته‌ی امداد امام خمینی(ره) با نیاز سنجی و کار میدانی صورت گرفته وارد کار ریشه‌ای شده است زیرا فراتر از تامین مایحتاج روزانه، مسئله‌ی مسکن است. وجود یا عدم وجود مسکن می‌تواند خانواده‌ای را از فقر نجات دهد یا در فقر نگه دارد. بیشترین هزینه‌های خانوار مربوط به مسکن است. لذا در قضیه‌ی کرمانشاه نیز اگر شور اجتماعی را به سمت تامین این نیاز اساسی هدایت کنیم خواهیم توانست قدمی ماندگار در تامین نیازهای مردم زلزله زده برداریم.
در استان تلاش کردیم موج دوم شور اجتماعی برای کمک به مردم مناطق زلزله‌زده را در حوزه‌ی مسکن ساماندهی کنیم و انتظار دارم تا فرارسیدن سال جدید رسالت خود را در این خصوص به اتمام برسانیم.
آناج: در خلال جمع آوری کمک‌های مردمی به زلزله‌زدگان شبهاتی مطرح شد با این عنوان که مردم اعتماد خود را به سازمان‌ها برای رساندن محموله‌های خیرین به مردم زلزله‌زده از دست داده‌اند، آیان چنین شبهاتی در گردآوری کمک‌های مردمی تاثیر داشت؟
ناقض این شبهه جمع آوری 7 میلیارد تومان از کمک‌های مردمی استان است. در حالی که تبلیغات رسمی صرفاً هلال احمر را به عنوان مرجع دریافت کمک‌های مردمی معرفی می‌کرد. در واقع مردم کمیته امداد را نهادی خدمتگزار می دانند و در چنین بحران‌هایی به کارائی و خدمات اعتماد کامل دارند.
آناج: آیا در ورزقان رسالت کاری کمیته امداد استان به طور کامل پایان یافته است؟
طبق روالی که وجود دارد دولت برای هر مسکن مددجویی 5 میلیون تومان کمک بلاعوض و 20 میلیون تومان وام در نظر می‌گیرد. به خاطر عدم وجود توانایی مالی بسیاری از اقساط وام‌های 20 میلیونی توسط خیرین کمیته امداد در حال پرداخت می‌باشد. اما آنچه برای این منطقه توسط کمیته امداد باید انجام می‌شده، به نحو مطلوب به اتمام رسیده است.
راه‌اندازی کمپین سرپناه برای ساماندهی موج دوم کمک‌های مردمی
آناج: در خصوص موج دوم کمک‌های مردمی به مناطق زلزله‌زده کرمانشاه بفرمایید، چه تدابیری برای گردآوری کمک‌های خیرین در نظر گرفته شده است؟
بعد از تحویل کمک‌های مردمی تصمیم گرفتیم که در حوزه‌ی مسکن متمرکز شویم لذا کمپین سرپناه راه انداختیم. در مجموع دو هفته یک چهارم مبلغ تعهدی خود را جمع آوری و به مرکز جهت ساخت مسکن ارسال کردیم. در ادامه نیز از طریق نامه‌نگاری با شرکت‌ها و صاحبان صنایع، حضور در مساجد و امامزاده‌ها کار را آغاز کرده‌ایم البته توان خود را در امر تبلیغ چهره به چهره گذاشته و فعلا از بستر رسانه‌ها در این خصوص بهره‌نبرده ایم.
اما نیاز هست که مدیریت کلان و صداوسیمای مرکز استانی هم در این امر ماندگار ورود پیدا کنند.
مردم همواره حضور و آگاهی خود را در کمک به هم نوعان در حوادث مختلف به نمایش گذاشته‌اند اما اینکه شور اجتماعی برای کمک کم شده به این دلیل است که صداوسیما و رسانه ها حجم مطالب و اخبار مناطق را به یک باره کاهش داده اند و اخبار مرتبط با منطقه زیاد باز تاب ندارد.
وقتی انعکاس اخبار کم می‌شود مردم تصور می‌کنند تمام نیازها مرتفع گردیده لذا برای کمک اقدام نمی‌کنند. ما باید تا زمان رفع کامل مشکلات این درد را تازه نگه داریم. مهم‌تر آنکه نشان دادن مشکلات منطقه در نهایت با سوءاستفاده‌ی رسانه‌های بیگانه به پای ناکارآمدی نظام نوشته خواهد شد. اگر عاقلانه برنامه‌ریزی کنیم، شور اجتماعی پایدار خواهد ماند.
آناج: اخیرا ساختار کمیته‌ی امداد دچار تغییرات اساسی در راستای بهینه‌سازی کمک به محرومان و مستضعفان جامعه شده است، در این خصوص بفرمایید.
انتصاب آقای فتاح در واقع شروعی اساسی برای بازنگری در روند خدمات این نهاد انقلابی بوده است و نخستین کار اساسی در این مجموعه تغییر نگاه به مددکار محوری بوده است. از منظر ما مددکار همچون پدر یا مادرخوانده‌ی افراد تحت تکفل هستند که هر کدام با 400 خانواده ارتباط دارند و امور خانواده‌ها از بستر این فرد پیش می‌رود. لذا سعی کردیم افراد تحصیل کرده را جذب این بخش کرده و از نظر مالی مددکاران را تامین نماییم. در حال حاضر یک مددکار از نظر سازمانی برابر با رئیس اداره حقوق دریافت می‌کند تا انگیزه‌ی کافی برای پیشبرد صحیح امور محوله را داشته باشد.
تعیین مددکار بر اساس جنسیت مددجو
نکته دوم اینکه بر اساس جنسیت افراد تحت تکفل مددکار تعریف کردیم. یعنی اگر مثلا سپرست خانوار یک خانم هست، حتما مددکار خانم دارد. یا اگر سرپرست خانوار پیرمردی سالخورده و ناتوان است و نفر بعد از اون دختر یا همسرش هست که پیگیر امور خانواده است، باز مددکار خانم را برای آن خانواده تعریف کرده‌ایم. این خود یک تغییر مهم و اساسی است چون مددکار ارتباط مستمر، مداوم و تنگاتنگ با خانواده مددجو دارد و در خلال این ارتباطات ممکن بود برخی علایق شکل بگیرد و مشکلات بعدی را به دنبال داشته باشد. در این فضای جدید نیازهای کاذب از بین رفته و بستر برای تامین مشکلات و مسائل حقیقی فراهم آمده است.
گام دیگر روی آوردن به امداد الکترونیک است و تصمیم بر این شده است که تمام امور به این سمت سوق داده شود و مددجو مجبور نباشد برای هر خواسته به اداره مراجعه کند.
افتتاح 6 هزار شماره حساب در 6 ماه برای سوق به سمت امداد الکترونیک
شماره حساب‌های استان به صندوق ولایت کمیته امداد انتقال یافته و من بعد مستمری‌ها به حساب‌هایشان واریز می‌شود. این امر خود منجر به کاهش رفت و آمدها می‌گردد. برای تحقق این امر در عرض 6 ماه 6 هزار شماره حساب باز کردیم.
تغییر محور کار به خدمات اشتغال پایدار
در کنار آن رویکردهای دیگری که به صورت جد در حال انجام است تلاش کرده‌ایم به سمت خودکفایی تمایل بیشتری داشته باشیم. کمیته امداد یک صندوق صدقات بزرگ نیست. بلکه یک نهاد فرهنگی و اجتماعی است. ما معتقدیم کمیته امداد یک بیمارستان برای بستری شدن دائمی افراد نیست بلکه کلینیک اجتماعی است. ضروری است که افراد تحت پوشش به سمت اشتغال پایدار بروند و ظرفیت خدمت برای افراد دیگر محیا گردد.
پایش و جداسازی 6 هزار نفر با استطاعت کافی از بدنه امداد
قدم مثبت دیگری که در کمیته امداد برداشته شد، پایش خانوارهای تحت تکف این نهاد بوده است. طی این پایش‌ها متوجه شدیم که قریب به 6 هزار نفر تحت پوشش به مرحله استطاعت مالی رسیده اند. لذا اینها را کنار گذاشتیم. هرچند فشارهای زیادی بر روی ما وجود داشت.
در بین افراد نیز بازه‌ی سنی 20 تا 50 سال تعریف کردیم و طبق قراردادهایی که با سازمان فنی و حرفه‌ای بستیم هزینه آموزش این افراد را متقبل شدیم تا کسب و حرفه‌ای را یا دبگیرند پس از آن مشاوره شغلی ارائه نمودیم و متعهد شدیم تا 2 سال حق بیمه آنها را پرداخت کنیم و همچنان تحت چتر حمایت خود داشته باشیم.
اما تغییر دیگر در بخش فرهنگی است. برخی اینگونه نگاه داشتند که اگر فقر از بین برود درب کمیته امداد باید بسته شود. این در حالی است که در اساس نامه‌ی جدید هم قید شده است که رهبری فرمودند من آرزو دارم یک روزی برسد که امداد کار فرهنگی انجام دهد. تاکید ایشان هم بر فقر فرهنگی هست. ما این پیام را دریافت کردیم و جزو الویت‌های کاری خود قرار دادیم.
در همین محور کارهای فرهنگی در استان شکل گرفت که یک نمونه‌اش اعزام 2700 نفر به زیارت مشهد مقدس بوده است. در کنار آن مشاوره‌های مذهبی و ارسال هدیه در قالب بستههای فرهنگی در اعیاد را جزو اولویت‌های کار قرار دادیم تا اولا مردم بدانند که این کمک‌ها به برکت وجود ائمه اطهار (ع) است در ثانی باید هر خانواده باید نیروهای انقلاب تحویل جامعه دهد.
این تغییرات منجر شده است که کمیته امداد در جمیع حالات رشد کند و به طبع رضایت مردمی را به همراه داشته باشد.
کاهش روند بروکراسی، بدنه‌ی اداری و صرفه‌جویی نسبتا مناسب در کمیته امداد استان
تغییر دیگر هم کاهش کارمندان کمیته امداد است و قرار نیست بروکراسی اداری به صورتی باشد که بخش عمده‌ی بودجه امداد صرف حقوق کارمندان شود. با این اقدام صرفه جویی بالایی در هزینه های امداد اتفاق افتاد. هم اکنون 550 نیروی رسمی و 400 نیروی قراردادی در مجموعه داریم که باز در پاسخ به شبهاتی که طرح می‌شود باید اعلام کنم تمام حقوق این افراد از محل بودجه‌ی دولتی کمیته امداد تامین می‌شود.
کارمندان کمیته امداد کارمند دولت هستند که حقوق ثابت و دولتی دارند. به طور مثال سال گذشته 217 میلیارد تومان صرف خدمت به مددجویان شده بود در حالی که تنها 10 میلیارد تومان کمک مردمی از طریق صدقات دریافت گردیده بود.
60 هزار خانوار در استان تحت حمایت امداد
آناج: چند نفر در استان تحت تکفل کمیته امداد قرار دارند؟
افراد تحت پوشش ما دو گونه هستند؛ نخست آنهایی که تمام خدمات ما اعم از مسکن و خدمات درمان را می‌گیرند و به اصطلاح می‌گوییم مستمری بگیر که تعداد این جمع در استان 60 هزار خانوار است. افرادی هم هستند که خدمات مستمری نمی‌گرند و در بخش خدمات درمان یا مثلا در بخش مسکن که ما اصطلاحا می‌گوییم چند خدمتی اگر تعداد این جمع نیز در بیش از 13 هزار نفر است.
در شهرستان تبریز فقط 27 هزار خانوار مستمری می‌گیرند که عمدتا در بخش حاشیه شهر زندگی می‌کنند.
گروهی نیز داریم که به آنها خودکفا می‌گوییم؛ به این افراد وام‌های خوداشتغالی تعلق می‌گیرد و زمانی که میزان درآمد آنها به 920 هزار تومان (حقوق کار) رسید، طی یک جشن خودکفایی و جدایی از کمیته امداد را اعلام می‌کنیم.
جمع آوری هشت و نیم میلیارد صدقه در 6 ماه نخست سال جاری
آناج: در خصوص کمک‌های مردمی که کمیته امداد جمع آوری می‌کند بفرمایید؛ مخصوصا در صدقات که شبهات بیشتری به همراه دارد.
صدقات مردم فشنگ مبارزه با فقر مالی است و در 8 ماهه نخست سال جاری بیش از 8 و نیم میلیارد کمک مردمی از این طریق جمع آوری کردیده که نسبت به زمان مشابه سال گذشته 8 درصد رشد داشته است و پیش بینی ما این است که تا پایان سال به 14 میلیارد تومان نیز برسد.
تنها در 6 ماه گذشته از محل صدقات 667 میلیون تومان در حوزه مسکن، 508 میلیون تومان در زمینه اشتغال، 516 میلیون تومان برای وام کارگشایی، 311 میلیون تومان درمان و 907 میلیون تومان جهیزیه هزینه کرده‌ایم.
ما در 55 سرفصل به مردم ارائه خدمات داریم که در بسیاری از موارد در کنار اعتبارات دولتی به کمک خیرین وابسته هستیم. در شهریور سال جاری 173 مسکن با همکاری سپاه عاشورا تجهیز شده و به مردم تحویل دادیم. برای هر مسکن در استان ما تنها 5 میلیون تومان بودجه دولتی تعلق گرفته بود و 35 میلیون تومان دیگر باید از طریق خیرین تامین می‌شد که این امر با همت عالی خیرین به نحو مطلوب پیش رفت.
درآمدهای ناشی از صدقات تقسیم بندی می‌شود بخشی در حوزه بهداشت و درمان، تعمیر مسکن نیازمندان، صددرصد کمک‌های موردی و صددرصد کمک به ابن سبیل و بخشی از جهزینه توسط صدقات تامین می‌شود.
وجوهات صدقه فقط در محل جمع آوری هزینه می‌شود و قابل انتقال نیست
در مورد صدقات مشکل اصلی که وجود دارد این است که ما نمی‌توانیم صدقات شهری را به شهر دیگر بالانس کنیم. شرع این اجازه را به ما نمیدهد چون وجوهات مردمی امانت است. هوراند، خداآفرین و کلیبر جزو شهرستان‌هایی هستند که ضریب فقر بیشتری دارند اما اجازه نداریم از صدقات تبریز در آن شهرها هزینه کنیم. لذا از بودجه دولتی سعی کرده ایم نیازهای آن شهرستان‌ها را تامین نماییم.
آناج: آیا زمانی برای فقر زدایی کامل وجود دارد؟
سطح فقر به دلایل متعدد افزایش می‌یابد. ضعف عملکرد دستگاه های اقتصادی، فرهنگی و غیره و نهادهای منجر به زایش فقردر جامعه می شود. به طور مثال در دهه هفتاد آنچه منجر به فقر می‌شد شکستگی بود ولی اکنون مواد مخدر، طلاق و نابسامانی های اقتصادی منجر به افزایش فقر می‌گردد. در واقع خروجی سیاستهای غلط نهادهای دیگر ورودی به کمیته امداد است. ما وارث سیاستهای غلط هستیم.
از سویی ما نتوانسته‌ایم از ظرفیت رسانه‌ها برای معرفی کارهای خود بهره ببریم و شفاف سازی در خصوص عملکرد سازمان داشته باشیم. از سوی دیگر چون نهادی انقلابی هستیم همواره به بدترین وضع مورد هجکه‌ی دشمنان قرار گرفته‌ایم. زیرا ناکارآمد نشان دادن ما در نهایت به نام انقلاب و نظام نوشته می‌شود.
آناج: باتوجه به اینکه تبریز 2018 در پیش رو هست هجمه‌ای در خصوص پدیده نازیبای صندوق‌های صدقات به راه افتاده است، در این خصوص توضیحی بفرمایید:
پیش از هر نهاد دیگری 3 ماه پیش با شهرداری وارد مذاکره شدیم. در این راستا یک هزار صندوق صدقات را در سطح شهر تبریز برش دادیم و بقیه را بهسازی کردیم.
اما اخیرا معاونت خدمات شهرداری بدون هماهنگی و اطلاع کمیته امداد در یک حرکت عجولانه اقدام به برش صندوق‌های کرده است.
اما در این خصوص نباید تنها صندوق صدقات کمیته امداد سیبل آماج قرار گیرد ده‌ها صندوق فاقد مجوز در سطح شهر نصب شده‌اند که نیاز به ساماندهی دارند. در ثانی با توجه به گستره‌ی خدمات و افراد تحت تکفل برای هر نهاد یا خیریه باید سهم صندوق مشخص شود. ثالثا ساماندهی صندوق صدقات نیاز مند مطالعه و برنامه‌ریزی خاص هست و این اتفاق باید بیفتد ما حاضریم بخشی از سهم را در این راستا کاهش دهیم.
تا در مبارزه با فقر به یک نگاه واحد نرسیم به یک جمع بندی درستی نخواهیم رسید. نهادهای حمایتی و خیریه ها باید به سمت نگاه خود کفایی و فقر زدایی حرکت کنند ما نمی‌توانیم فقر را حفظ کنیم تا با آن محبوبیت کسب کنیم ما باید فقر را از بین ببریم.
ما در یک سال گذشته 4 هزار شغل ایجاد کرده‌ایم و بر طبق برنامه تا آخر سال این عدد به 5 هزار شغل نیز خواهد رسید و این به آن معنی است که کمیته نهادی فعال امر خودکفایی مردم و فقرزدایی ریشه‌ای است.
گفت‌وگو از: رویا سلمانی
انتهای پیام/