به گزارش خبر گزاری پانا ازخراسان رضوی؛ دشت جوین با مساحت حدود ۶۹۸۰ کیلومترمربع با داشتن منابع آب زیرزمینی غنی و خاک مرغوب دارای قابلیتهای فراوان اقتصادی بهویژه درزمینه ی کشاورزی میباشد. نیازهای آبی دو قطب مهم جمعیتی (جغتای و نقاب) که غالب فعالیت آنها کشاورزی است توسط منابع این دشت تأمین میگردد.
این دشت از نقاط حاصلخیز ایران و بزرگترین دشت حاصلخیز غرب خراسان رضوی است. اما با کمال تأسف احتمالاً در آیندهای بسیار نزدیک نام آن از «دشت جوین» به «بیابان جوین» تغییر خواهد یافت؛ چراکه هم اکنون فاجعهای در حال وقوع است.
در این نوع فجایع دولتها معمولاً نظاره گر هستند و دست به اقدام اساسی نمیزنند، کما اینکه تا به حال نیز هیچ کاری نکردهاند. تنها مردم هستند که باید همت کنند و برای آینده خود و فرزندانشان قدمی بردارند.این فاجعه بیسروصدا از چندین عامل مختلف نشاءت میگیرد.
وجود بیش از ۱۱۱۰ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق در دشت جوین، خشکسالی سالیان اخیر، آبیاری به روش سنتی و هم چنین کشت محصولاتی که نیاز به آب فراوان دارند و… را میتوان از علل آن دانست.
نتیجه این عوامل کمکم در حال بروز است که فرونشست زمین از ابتداییترین آنهاست. دشت جوین یکی از ۳ دشت بحرانی کشور است و افت منابع آبی آن بهصورت افسارگسیخته ادامه دارد که این پدیده باعث ایجاد درز و شکافهای عمیق در سطح زمین، تخریب ابنیه و لوله زایی (بالا آمدن لولههای مدفون در خاک)، تغییر شیب رودخانهها و جادهها، فرورفتن تدریجی دکلها و سازهها، ریزش جداره قناتها و چاههای فاضلاب، تغییر شیب زمین و افزایش سیل خیزی، تغییر کیفیت آب و در نهایت منجر به بیابان زایی گسترده میگردد.
فرونشستها با کاهش تخلخل خاک سبب تخریب سیستمهای آبیاری و خاکهای حاصلخیز کشاورزی میشوند. متراکم شدن خاک در اثر پدیده نشست زمین باعث کاهش نفوذپذیری و ضریب ذخیره آبخوان خواهد شد و آبهای سطحی به عمق نفوذ نکرده و باعث ایجاد سیلاب و فرسایش فزاینده خاک میشود. هم چنین آبی که بر روی سطح باقی میماند تبخیر شده و نمک در سطح خاک تجمع مییابد. نمک زایی سبب رخ دادن بیابان زدایی شده و آنجاست که دیگر فرصت برای جبران از دست رفته است!