صاحب‌خبر - رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا گفت: به دلیل اینکه برخی دستگاه‌های مسئول در حوزه آسیب‌های اجتماعی نقش‌آفرینی نمیکنند، شاهد دور باطل جمع‌آوری معتادان هستیم.
به گزارش مهر، حاشیه‌نشینی را سکونت‌گاه اصلی و مهم آسیب‌های اجتماعی می‌دانند. وجود نابرابری، ساختار نامناسب شغلی، نبود تسهیلات خدماتی و بهداشتی، مسکن نامناسب، پایین بودن سرمایه فرهنگی، ضعف امنیت و ... از معضل‌های نواحی حاشیه‌نشین به شمار می‌رود که آن را به بستری برای پیدایش و اشاعه آسیب‌های اجتماعی تبدیل کرده است.
یکی از مشکلات اصلی در حاشیه‌نشینی، بحث اعتیاد است که گسترش بسیاری یافته است؛ بسیاری از ساکنان تهران خاطرات محله‌هایی مانند خاک‌سفید و هرندی را هنوز در ذهن دارند که حالا با حضور معتادان کارتن‌خواب زیادی گره خورده است.
سردار محمدمسعود زاهدیان، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا در پاسخ به سوالی درباره حاشیه‌نشینی و معضلات آن و نقش پلیس در مداخله در این فضاها می‌گوید: حاشیه‌نشینی از معضلات جوامع شهری امروز دنیاست، به‌ویژه در شهرهای بزرگی مانند تهران که درون خود آسیب‌های بسیاری دارد؛ آسیب‌های آشکار و پنهان که ضرورت رسیدگی دارد.
وی اضافه کرد: بخشی از افراد در کلانشهرها شرایط لازم را برای اسکان در محیط‌های خاص پیدا نمیکنند و همین موضوع باعث می‌شود تا آن‌ها به صورت غیرطبیعی در برخی نقاط سکونت کنند و سکونت‌گاه‌های غیررسمی‌ای را تعریف کنند که از آن به حاشیه‌نشینی تعبیر می‌شود.
سردار زاهدیان با تاکید بر اینکه در این فضاها عمدتا افرادی زندگی می‌کنند که مسائل و مشکلات خاص دارند، توضیح داد: این سکونت‌گاه‌های غیررسمی عمدتا پذیرای معتادان و افراد دارای بیماری‌های خاص روانی و به فضایی برای بروز آسیب و بستر مناسبی برای بروز جرایم خاص بدل می‌شود.
مداخله پلیس در حوزه آسیب‌ها رسالت قانونی است
حاشیه‌نشینی، علاوه‌بر آسیب‌های در خود، موجب گسترش نابهنجاریهای متعدد در شهرها و عاملی می‌شود برای گسترش آسیب‌های نابهنجار اجتماعی، از جمله مواد مخدر که زمینه اصلی ورود در سراسر کلانشهر به شمار می‌آید.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا با اشاره به همین موضوع ادامه می‌دهد: در تهران هم شاهد هستیم که برخی نقاط این چنینی شکل گرفته است، البته بسیاری از این کلونی‌ها قدیمی هستند. این که ما افراد را جمع می‌کنیم و با آن‌ها برخورد می‌شود، به واسطه رسالتی است که پلیس در تامین امنیت دارد.
وی می‌افزاید: در واقع ورود ما به این حوزه ماموریتی است که توسط مراجع ذی‌ربط قانونا به ما واگذار شده است.
علی‌رغم وعده‌های بسیار مسئولان مبنی بر کوچک کردن حوزه‌های آسیب و حتی حذف آن‌ها، همچنان شاهد ثبات و گاه گسترش حاشیه‌نشینی و آسیب‌های آن هستیم؛ موضوعی که رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نیز به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: آن چه که باید ذکر شود این است که دستگاه‌های مختلف در این امر مسئولیت دارند که برخی از آن‌ها در شرایط موجود به تکالیف قانونی و وظایف اداری خودشان عمل نمیکنند.
سردار زاهدیان اضافه کرد: این عدم ورود، نتیجه‌اش می‌شود یک دور باطل؛ اینکه افرادی که جمع‌آوری می‌شوند دوباره به آن محل‌ها باز می‌گردند؛ نمونه آن شوش، مولوی، هرندی و... است.
شهرداری، بهزیستی و مراجع قضایی چه کرده‌اند؟
وی اضافه می‌کند: گاهی در طول سال، ده‌ها بار یک منطقه را پاکسازی می‌کنیم اما اینکه آیا بقیه دستگاه‌ها مثل شهرداری، بهزیستی و مراجع قضایی وظایف خودشان را خوب انجام دادند یا نه، جای بررسی دارد.
سردار زاهدیان می‌گوید: یک جای پازل ناقص است. باز هم تاکید می‌کنم که همه افراد حاضر در حاشیه‌ها معتاد نیستند، یک بخشی از آنان بیمار روانی هستند. یک بخشی بی‌خانمان هستند که برای بسیاری از آن‌ها هم پیش‌بینی‌های لازم نشده است. باید زیرساخت‌‌ها اصلاح شود.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا با بیان اینکه گاه با یک اقدام عمرانی می‌توان یک کانون آسیب را حذف کرد، توضیح می‌دهد: شهرداری با عبور یک اتوبان از محل این‌چنینی می‌تواند یک بافت را تغییر دهد یا با ایجاد مراکز مشاوره، مددکاری، حمایتی و فرهنگسراها در این مناطق شاید بتوان بخشی از این مشکلات را جبران کرد.
افراد زیادی از مواد مخدر منتفع می‌شوند
سردار زاهدیان به اهمیت نقش و جایگاه مردم اشاره می‌کند و می‌گوید: اما از همه مهم‌تر، خود مردم هستند. مردم در زمینه آسیب‌ها قطعا مهم‌ترین و برجسته‌ترین نقش را دارند اما جامعه در قبال این موارد وظیفه خود را انجام نمی‌دهد.
وی توضیح می‌دهد: خیران نقش مهمی دارند چون خیلی از کارتن‌خوابیها به‌خاطر عدم بضاعت صورت می‌گیرد و واقعا بسیاری از آن ها به دلیل مشکلات مالی کارتن‌خواب می‌شوند و با همنشینی با آسیب‌ها گرفتار هم می‌شوند.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا با بیان اینکه امروزه بسیاری از موادمخدر صنعتی در آشپزخانه‌های داخلی تولید می‌شود، می‌گوید: مواد مخدر درآمدزاست و افراد زیادی از این محل منتفع می‌شوند، بنابراین شاهدیم که بازار تولید و ارائه آن هم رونق دارد و خیلی‌ها به دنبال مشتری برای این مواد هستند. از سوی دیگر چه بستری بهتر از حاشیه‌های شهر و بهره بردن از افرادی که آسیب‌دیده اجتماعی هستند؟
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا اضافه می کند: باید بپذیریم که ما نتوانستیم حمایت اجتماعی را انجام دهیم. این پازل کامل نیست و امروز پلیس پاسخگوی کم‌کاری همه دستگاه‌ها شده است.
سردار زاهدیان با اشاره به نوع ورود پلیس می‌افزاید: در این شرایط ما به جای اینکه اقدامات بازدارنده انجام دهیم مجبوریم اقدامات سلبی انجام دهیم که شاید اثرپذیری لازم را نداشته باشد.
وی می‌گوید: ما نیاز به آموزش‌های درست، برنامه‌ریزی‌های آموزشی و ورود جدی‌تر خانواده‌ها و آموزش‌وپرورش به این موضوع داریم. موضوع اعتیاد موضوع بسیار مهم و جدی است که برای آلوده نشدن جامعه به آن بهترین راهکار، اقدامات پیشگیرانه و آموزشی است. سردار زاهدیان تاکید می‌کند: اگر همه دستگاه‌ها پای کار بیایند، قطعا می‌توانیم به سمت اقدامات بازدارنده حرکت کنیم که اثربخشی بیشتر و موثرتری دارد.∎