به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی عباس آخوندی بعدازظهر امروز ۲۶ آذر در مراسم گرامیداشت روز حمل‌ونقل و رانندگان که با حضور خانواده حمل‌ونقل جاده‌ای کشور در سالن همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد ضمن ابراز تبریک این روز به جامعه بزرگ حمل‌ونقل کشور اظهار داشت: اینکه در بین کسانی که از راه تلاش و زحمت ارتزاق می‌کنند و علاوه بر خود برای کشور تولید ثروت می‌کنند باشم باعث خوشبختی است و من این روز را به تمام همکاران و فعالان حمل‌ونقل در تمام شقوق مختلف تبریک عرض می‌کنم و امیدوارم امروز روزی باشد که جامعه بتواند از تمام زحماتی که در این حوزه فعالیت می‌کنند تقدیر داشته باشد و بتوانیم ذره‌ای از زحمات شما را حداقل به‌صورت احترام اجتماعی جبران کنیم.
وی افزود: امروز در مورد حوزه‌ای صحبت می‌کنیم که شاید از فراگیرترین حوزه‌های کشور باشد. جاده از مرحله ساخت که فعالیت بسیار پیچیده‌ای است آغاز مي‌شود و انواع کارخانجات مختلف، صنعت، ماشین‌آلات مختلف تا مرحله بهره‌برداری و نگهداری از جاده‌ها و سیستم تنظیم امور، راهداری و کسانی که می‌خواهند کالایی را جابجا کنند و مسائل لجستیکی، با آن درگیر هستند.
وزیر راه و شهرسازی بابیان اینکه «وقتی از حمل‌ونقل صحبت می‌کنیم از دامنه بسیار گسترده‌ای برخوردار است» گفت: حمل‌ونقل بر تولید ناخالص داخلی تاثير دارد و هم می‌تواند موجبات آبادانی کشور را فراهم کند. وقتی می‌خواهند از یک کشور آباد نام ببرند اول نگاهی به زیرساخت‌های جاده‌ای، ریلی، فرودگاهي و بنادر آن کشور می‌کنند. بنابراین بخشی بسیار مهم است و دچار تحولات بسیار گسترده‌ای شده است.
آخوندی با اشاره به روند توسعه جاده‌های کشور از اول انقلاب تا امروز بیان داشت: اول انقلاب حدود ۵۰ هزار کیلومتر جاده آسفالته وجود داشته است که امروز بیش از ۲۰۷ هزار کیلومتر یعنی چیزی حدود ۴ برابر شده که رشد بسیار زیادی ظرف یک دوره کمتر از ۴۰ سال است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: تعداد وسایل نقلیه عبوری در جاده‌ها کمتر از ۲ میلیون بوده اما امروز حدود ۲۰ میلیون وسیله نقلیه وجود دارد و سالانه ۱.۲ میلیون خودرو به این رقم افزوده می‌شود که این رقم فارغ از تعداد موتورسیکلت‌ها است. بنابراین با موضوعی بسیار فراگیر که از پیچیدگی بسیار گسترده‌ای برخوردار است مواجه هستيم.
وزیر راه و شهرسازی همچنین به مباحث مورد تمرکز وزارتخانه در حوزه حمل‌ونقل اشاره کرد و در خصوص مبحث ایمنی تصریح کرد: ایمنی را با جاي هیچ‌چیز نمی‌توان در حوزه حمل‌ونقل جایگزین کرد، همواره به‌عنوان موضوع اول حمل‌ونقل باید باقی بماند. زیرا یک‌لحظه غفلت از ایمنی می‌تواند فاجعه‌آفرین باشد. ایمنی هم در طرف عرضه و هم تقاضا یک فرهنگ است.
آخوندی یادآور شد: برخی فکر می‌کنند که باید ایمنی در جاده‌ها را ایجاد کرد درحالی‌که ایمنی باید از ابتدای شکل‌گیری جاده ایجاد شود. یعنی از مرحله‌ای که طراح شروع به طراحی می‌کند باید شروع شود تا به مرحله بهره‌برداری برسد.
وی بابیان اینکه ایمنی یک فرهنگ مهندسی در طرف عرضه و یک فرهنگ رفتاری در طرف بهره‌برداران است گفت: در بحث ایمنی با توجه به رشد بسیار سریعی که وجود دارد پنج پایه اصلی؛ بهبود جاده، بهبود وسایل نقلیه، اعمال قانون، امداد و درمان و بهبود رفتار بهره‌برداران موردتوجه ما بوده و هست و هر ۵ بخش به‌طور مرتب در کمیسیون ایمنی پیگیری می‌شود.
تمركز بر موضوع هوشمندسازی حمل نقل جاده‌اي
وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر بحث هوشمند شدن حمل‌ونقل اظهار داشت: امکان فراهم کردن ایمنی برای این حجم تردد بدون حمل‌ونقل هوشمند کار بسیار دشواری است به همین خاطر در ۴ سال گذشته به بحث هوشمندسازی تمرکز بسیار زیادی داشته‌ایم.
آخوندی با اشاره به بازدید خود از نمایشگاه حمل‌ونقل خاطرنشان کرد: دوربین‌های هوشمند حمل‌ونقل جاده‌ای بخشی از این کار بود که گفته شد ۱۲۷۰ دوربین نصب شده است و ۶۰۰ دستگاه دیگر نیز در مراحل مختلف اجرا است؛ اما سامانه‌های توزین در حال حرکت، سپهتن و انواع سامانه‌های هوشمند که بتواند هویت راننده، وسیله نقلیه و مبدأ و مقصد را به‌صورت برخط شناسایی کند یک کار بسیار پیچیده است لذا ما بحث هوشمندی را ادامه خواهیم داد و بسیار مورد اهمیت قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه بحث هوشمندسازي یک جنبه ایمنی و یک جنبه روانی و توسعه بازار خدمات حمل‌ونقل دارد، افزود: طبق بخش‌نامه که ابلاغ هم کرده‌ام باید دسترسی به اطلاعات حمل‌ونقل به‌صورت آزاد باشد چه اطلاعات ایجابی مانند میزان تردد‌ها، بار، جاده‌ها و نقشه‌ها و چه خبرهای منفی مانند سوانح که باید تمام اطلاعات در اختیار همه مردم باشد؛ و این دو جنبه دارد اول اینکه جنبه رفتاری دارد که روی رفتار بهره‌برداران اثر می‌گذارد، الآن اکثر مردم قبل از تعيين مسیر خود، از سامانه ۱۴۱ استفاده می‌کنند و مسیر و مقصد خود را کنترل می‌کنند که اين نکته بسیار مهمی است. به‌علاوه در کنار آن اطلاعات آب‌وهوا و سایر موارد را کنترل می‌کنند.
وزیر راه و شهرسازی با توجه به مدل حمل‌ونقل هوشمند اظهار داشت: با تشکیل شرکت‌های استارت‌آپ و استفاده از سامانه نوبت‌گیری برخط زمان انتظار در بندر عباس از ۱۵ روز به کمتر از دو روز رسیده است که این علاوه بر تأمین آسایش راننده، قیمت تمام‌شده حمل نیز کاهش می‌يابد. لذا هر چه می‌توانیم باید با هوشمند کردن حمل‌ونقل نرخ بهره‌وری را افزایش دهیم.
آخوندی یادآور شد: حاشیه‌های سود در حمل‌ونقل در حدود ۱ تا ۲ درصد تعیین می‌شود؛ یعنی اگر هزینه‌ها یک درصد کاهش یابد می‌تواند امکان رقابت با سایر کشورها را فراهم کند یا با کاهش آن رقابت را از بین ببرد.
وی با تأکید بر اینکه توجه به جزئیات بسیار مهم است، گفت: در وزارت راه و شهرسازی دو اقدام در این زمینه در حال انجام است که یکی از آن‌ها بحث زنجیره لجستیک از مبدأ تا مقصد است که تخلیه و بارگیری و حمل‌ونقل کالا یک بخشی از این زنجیره لجستیک است. ما کل زنجیره را هدف قرار می‌دهیم. از مرحله‌ای که بار از کشوری حرکت خود را آغاز می‌کند تا اینکه در بندر تخلیه شود و کارهای ترخیصی صورت بگیرد و بر روی خودرو بارگیری شود تا به مقصد برسد و اگر می‌خواهد از کشور خارج شود مراحل خروج آن پیگیری شود.
این عضو کابینه دولت دوازدهم تصریح کرد: در صورتی در ایران موفق می‌شویم که از این موقعیت استراتژیک جغرافیای سیاسی خودمان استفاده کنیم که بتوانیم رقابت خود را نسبت به مسیرهای همسایه افزایش دهیم. باید بتوانیم از جهت قیمت، زمان، ایمنی و کیفیت کار رقابت کنیم.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه بدون رقابت نمی‌توانیم هیچ کاری انجام دهیم گفت: رقابت حمل‌ونقل یک رقابت بین‌المللی است. تمام ادعا‌های مبنی بر وجود کریدورهای شرق به غرب و شمال-جنوب در کشور یعنی کالا می‌تواند به‌صورت فراملی و فرا کشور جابجا شود.
آخوندی با تأکید بر مفهوم لجستیک و هوشمندی حمل‌ونقل گفت: این دو مفاهیم بسیار مهمی هستند که در دستور کار کل وزارتخانه و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای و هم در شرکت راه‌آهن و سایر سازمان‌ها قرار دارد و امیدوارم از این طریق بتوانیم میزان بهره‌وری و نرخ بهره‌وری در حوزه حمل‌ونقل را افزایش دهیم.
این عضو کابینه دولت دوازدهم یادآور شد: الآن ایده‌های بسیار نابی در حوزه حمل‌ونقل مطرح می‌شود. ایجاد استارت‌آپ‌ها و بازارگاه‌ها و حرکت در راستای حذف بارنامه کاغذی اتفاقات بسیار بزرگی است که می‌تواند نسبت به افزایش نرخ بهره‌وری حمل‌ونقل مؤثر باشد.
وی نسبت به سامان‌‌دهی این پروژه‌ها ابراز امیدواری کرد و گفت: از طرفی ما با یک بخش ۱۰۰ درصد سنتی مواجه هستیم و از طرفی فعالیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در حال دگرگون کردن تمام این بخش است و در واقع هر روز در این بخش اتفاقات و تحولات جدیدی رخ می‌دهد و ما باید خودمان را با این تحولات در سطح جهان هم‌راستا کنیم.
آخوندی با اشاره به مطرح کردن عنوان مدیر کریدور در وزارت راه و شهرسازی بیان داشت: مدیر کریدور کسی است که بحث آن فقط بندر، جاده، ریل یا هوا نباشد بلکه رفع موانع و مشکلات در مسیر حمل کالا باشد و بتواند تمام فرایند این چرخه را تأمین کند.
وی افزود: با توجه به اینکه یک سال از تشکیل معاونت حمل‌ونقل می‌گذرد؛ وزارت راه و شهرسازی یک وزارتخانه عملیاتی بوده است و بخش‌های اجرایی داشته و در مورد مفهوم حمل‌ونقل و لجستیک فعالیت نداشته است و حمل‌ونقل همواره بخشی از حمل‌ونقل جاده‌ای بوده است نه اینکه یک معاونت حمل‌ونقل تشکیل شده باشد که مسئله آن هماهنگی بین شقوق مختلف و پیگیری رفع گلوگاه‌های عبور کالا و مسافر باشد. لذا امیدواریم مفهوم مدیریت کریدور بتواند به فورواردرها و کسانی که در بخش تجاری حمل‌ونقل کار می‌کنند کمک کند و مشکلات آن‌ها را مرتفع کند.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه از فعالان عرصه حمل‌ونقل خواست که ورود فعالی به حوزه حمل‌ونقل ترکیبی داشته باشند. به‌طور مثال با کریدور شمال-جنوب این مسئله مطرح شد که چند میلیون تن بار از هند به روسیه می‌رود و چه مقدار از کریدور مذکور عبور می‌کند. با پیگیری این موضوع متوجه شدیم که میزان بار عبوری از این کریدور بسیار اندک است که یک دلیل آن عدم توانایی در قطعی کردن قیمت است زیرا بخشی از آن در دریا، بخشی در ریل و بخشی دیگر در جاده قرار دارد.
وی افزود: همچنین مطرح شد که نمی‌توان تعهد زمانی داد؛ زیرا نمی‌توان مشخص کرد که چه مدت در دریا، جاده و ریل و ایستگاهی که تغییر شق می‌دهد حمل آن به طول می‌انجامد.
آخوندی ابراز داشت: مشکل این است که در بخش فورواردری کسی که بتواند حمل‌ونقل ترکیبی را مدیریت کند و به مشتری زمان قابل تعهد بدهد نداریم. تک‌تک می‌توانیم بگوییم که حمل بار با هر یک از شقوق چقدر به طول می‌انجامد اما زمان مبدأ تا مقصد را کسی نمی‌تواند بیان کند. همچنین به‌صورت تک‌تک قیمت برای هر یک از شقوق عنوان می‌شود اما تعیین قیمت از مبدأ تا مقصد مغفول مانده است.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه «کریدورها وقتی فعال می‌شوند که حمل‌ونقل ترکیبی را داشته باشیم» خاطرنشان کرد: در سایر کشورها بسیاری از افرادی که در حوزه حمل‌ونقل دریایی کار می‌کنند در کنار فعالیت خود ناوگان ریلی و جاده‌ای هم دارند. لذا آنچه فکر می‌کنم در ایران باید پیش ببریم فعال شدن مفهوم حمل‌ونقل ترکیبی است.
وی با اشاره به نقطه نظرات برخی مبنی بر اینکه کریدور شمال-جنوب وقتی فعال می‌شود که خط ریلی به‌طور کامل از قزوین تا آستارا تکمیل شده باشد تصریح کرد: فکر نمی‌کنم این حرف منطقی داشته باشد، ممکن است ۱۰ سال طول بکشد بنابراین ما هیچ‌گاه نباتید از این کریدور استفاده کنیم؟ بنابراین نیاز داریم به حوزه‌های یک مقدار پیچیده‌تر ورود پیداکرده و نرخ بهره‌وری را بالا ببریم تا از امکانات ایران استفاده کنیم.
آخوندی در پایان یادآور شد: بحث هوشمندی حمل‌ونقل یکی از بخش‌هایی است که می‌تواند به حمل‌ونقل ترکیبی کمک کند و می‌تواند دسترسی افراد را به منابع بار، حمل و ایجاد تعهد تسهیل کند؛ و در پایان امیدوارم همه دست‌به‌دست هم دهیم و با یکپارچگی ایران را به‌پیش ببریم و سرافراز کنیم.