به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، آسیب‌های اجتماعی امروزه شکل پیچیده‌تری نسبت به دهه‌ها قبل به خود گرفته است شیب افزایش این آسیب‌ها که در وهله اول مردم و به ویژه جوانان را درگیر خود می‌کند چند سالی است که مسئولان را به فکر چاره سازی اساسی انداخته است تا جایی که مقام معظم رهبری نیز شخصاٌ به این مباحث ورود پیدا کردند، یکی از آسیب‌های جدی جامعه جوان ایران اعتیاد است که خود به تنهایی می‌تواند منشأ آسیب‌هایی چون، ایدز، تکدی گری، سرقت، طلاق و ... باشد.
در راستای کار فوق‌العاده مورد تأکید مقام معظم رهبری در حوزه آسیب‌های اجتماعی و پیوند سرنوست فرد مسلمان با اجتماع، ایکنا نشستی با حضور نبی‌الله شاه‌محمدی، دبير شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان، زهرا فرجی، مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری، سرهنگ احمدرضا چگنی، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان، کیانوش امینی، معاون پیشگیری اداره‌کل بهزیستی استان، میلاد مشایخی، کارشناس ایدز و اعتیاد اداره‌کل بهزیستی استان، ابراهیم عباسی، کارشناس اعتیاد شورای ستاد مبارزه با مواد مخدر استان و حمید سپهری‌راد، نماینده شبکه اجتماعی و اعتیاد در شورای مرکزی خانه سازمان‌های مردم نهاد استان مرکزی برگزار کرد.
به گزارش ایکنا؛ حمید سپهری‌راد در این میزگرد با تأکید بر اینکه نباید متولی حوزه آسیب‌های اجتماعی به ویژه اعتیاد یک دستگاه باشد گفت: کلیه دستگاه‌ها از جمله سازمان‌های مردم نهاد موظف هستند در کنترل و کاهش اعتیاد اقدامات فوق العاده داشته باشند و صرفاً نباید به وظایف ذاتی خود اکتفا کنند.
وی با اشاره به کارگاه‌های تخصصی اعتیاد ویژه سازمان‌های مردم نهاد گفت: سال گذشته 4 کارگاه تخصص محور از طرف ستاد مبارزه با مواد مخدر و اداره‌کل بهزیستی برای سمن‌های فعال حوزه اعتیاد برگزار شد ولی اثر بخشی کارگاه‌ها باید بررسی شود. بنده در برخی از این کارگاه‌ها حضور داشتم، قطعاً برگزاری این کارگاه‌ها بهتر از برگزار نشدن آن‌هاست ولی این امکان وجود دارد که استانداردهای آموزشی کارگاه‌ها بالاتر رود.
سپهری‌راد تاکید کرد: باید از افراد صاحب نظر در حوزه اعتیاد استان به جای کارشناسان کشوری در کارگاه‌های استانی استفاده کرد و مهمترین حُسن آن کاهش محسوس هزینه‌ها، آشنایی و اشراف کامل اساتید بومی نسبت به شرایط استان است.
نماینده شبکه اجتماعی و اعتیاد در شورای مرکزی خانه سازمان‌های مردم نهاد استان گفت: متاسفانه نسبت به چرخه قاچاق مواد مخدر بسیار عقب هستیم، عملاً این چرخه هر روز یک ماده مخدر جدید با کارکرد متفاوت روانه بازار می‌کند که مهمترین دلیل آن، توان مالی این چرخه است که ما از آن محروم هستیم.
سپهری‌راد گفت: تغییر رویکرد در حوزه درمان و پیشگیری از اعتیاد نتیجه اقدامات چند سال گذشته است، در گذشته آموزش‌های حوزه پیشگیری با دید خطرنگر بود اما خوشبختانه امروز این دید به سلامت محور و سلامت نگر تغییر یافته است در واقع اجتماع محور شدن اعتیاد از بزرگترین توفیقات این تغییر رویکرد بوده است در حوزه درمان نیز شاهد تغییراتی در چند سال اخیر بوده‌ایم پروتکل جدیدی به کمپ‌های ترک اعتیاد ابلاغ شده که نشان دهنده رفع نقاط ضعف در این حوزه‌ها به واسطه تغییر رویکرد است.
وی با اشاره به مجازات‌های حوزه اعتیاد تاکید کرد: بنده با حکم اعدام در چرخه مبارزه با مواد مخدر مخالف هستم بهترین دلیل هم بررسی نتیجه چنین مجازاتی بر روند مبارزه با مواد مخدر است بررسی‌ها نشان می‌دهد مجازات اعدام اثر بخش نبوده باید مجازاتی دیگری جایگزین اعدام شود.
سپهری‌راد با بیان اینکه نشر آگاهی هدف اصلی سازمان‌های مردم نهاد است، گفت: ریشه اصلی آسیب‌ها نبود آگاهی است که در گام اول بالا بردن دانش عمومی جامعه موثرترین اقدام در پیشگیری و کنترل آسیب‌ها محسوب می‌شود در گام دوم باید به افراد در معرض آسیب خدمات ارائه شود و در بعضی مواقع مداخله انجام شود متأسفانه در ارائه خدمات و برنامه‌ریزی برای آینده افراد آسیب دیده، غفلت زیادی شده و مراقبت‌های پس از ترک مغفول مانده و هزینه جدی در این باره نشده است.
نماینده شبکه اجتماعی و اعتیاد در شورای مرکزی خانه سازمان های مردم نهاد استان تاکید کرد: باید شبکه حمایتی برای افراد بهبود یافته از آسیب تشکیل و با کمک خانواده، دوستان و همکاران در بحث اشتغال، درمان و مشاوره روانی خدمات ارائه داده شود.
به گزارش ایکنا؛ ابراهیم عباسی، کارشناس اعتیاد شورای ستاد مبارزه با مواد مخدر استان نیز با اشاره به ایجاد کارزار در فضای مجازی در حوزه پیشگیری از اعتیاد گفت: نباید از این کمپین‌ها انتظار کاهش دفعی اعتیاد را داشت هدف این کمپین‌ها در تمام دنیا حساس سازی است تا دو سال پیش مردم اطلاعات صحیحی درباره ماده مخدر شیشه نداشتند ولی به واسطه همین کارزارهای مجازی اطلاع رسانی و حساس سازی صورت گرفت در بحث متدهای پیشگیری، آگاه‌سازی، تغییر نگرش و نهایتاً تغییر رفتار باید سلسله مراتب رعایت شود اگر آگاه سازی صحیح انجام شود مردم در برابر تبلیغات اغواگرایانه مواد مخدر با شعارهای معروفی چون عدم وابستگی، افزایش هوش، لاغری و...ایمن خواهند شد درواقع این کارزارها نقش خنثی کننده تبلیغات منفی چرخه مواد مخدر را دارند.
به گزارش ایکنا؛ میلاد مشایخی، کارشناس ایدز و اعتیاد اداره‌کل بهزیستی استان مرکزی نیز در ادامه این نشست با اشاره به کمپین ماده مخدر گل ادامه داد: برای راه‌اندازی این کمپین نیازمند پژوهش و اطلاعات کامل بودیم تا بتوانیم زوایای پنهان آن را کشف و راهکار مؤثر پیشگیری ارائه دهیم بعد از دو سال کار پژوهشی دریافتیم که اطلاعات مردم در این زمینه به شدت عقب تر از چرخه قاچاق است و این چرخه خیلی جلوتر از همه نهادهای متولی فعالیت می‌کند.
مشایخی تاکید کرد: کارزار رسانه‌ای در دنیا به عنوان ابزار پیشگیری از آسیب اجتماعی شناخته می‌شود و البته کارکرد خاص خودش را دارد و نمی‌توان همه جا از آن استفاده کرد یعنی برای هر ماده مخدری مثل تریاک نمی‌توانیم کارزار راه‌اندازی کنیم زیرا مصرف این ماده در ایران بیش از 600 سال قدمت دارد.
کارشناس ایدز و اعتیاد اداره‌کل بهزیستی استان با بیان اینکه اقدامات پیشرفته چرخه قاچاق برای فروش مواد مخدر هوش منفی نامیده می‌شود گفت: این چرخه برای فروش هر چه بیشتر ماده مخدر گل از نمادها و ابزارهای مختلفی چون بوگیر ماشین، لباس، کیف و کفش و...استفاده می‌کند که کمپین ضد این ماده مخدر نیز باید با استفاده از علائم و اقلام مصرفی، ذهن جامعه را نسبت به این موضوع حساس کند درواقع برند سازی اولین ویژگی یک کارزار رسانه‌ای است وقتی صحبت از حساس سازی می‌شود یعنی افراد جامعه را برای شرکت در کارگاه‌های آموزشی، نمایشگاه کاریکاتور و عکس و... ترغیب کنیم این موارد مراحل و قدم‌های بعدی یک کارزار است.
مشایخی تاکید کرد: برای حساس سازی از ابزارهای مختلفی باید استفاده کرد به عنوان مثال در کارزار «مونتانای آمریکا» از بیش از یک‌هزار و 200 مدل اتوموبیل استفاده شد در واقع استفاده از ماشین‌های از کار افتاده در شهر و درج مارک کارزار روی این ماشین‌ها بود که توجه عموم مردم را به خود جلب کرد. شیوه استفاده از ابزارهای مختلف بستگی به خلاقیت‌های کارزار دارد.
مرز بین هشدار و تبلیغ
وی با اشاره به بروشورهای اطلاع رسانی اعتیاد بیان کرد: آگاهی دادن از طریق بروشور یک اقدام عامیانه است که در کل دنیا انجام می‌شود و اثر بخشی زیادی ندارد ولی لازم است، آنچه باید بطور جدی مدنظر قرار گیرد برندسازی در کارزار است.
کارشناس ایدز و اعتیاد اداره‌کل بهزیستی استان با تأکید بر اینکه در اطلاع رسانی درباره ناهنجاری‌ها باید مرز بین هشدار و تبلیغ را رعایت کرد گفت: آگاهی دادن در حوزه اعتیاد نباید منجر به تبلیغ یک ماد مخدر شود درواقع اگر محتوای بروشور غیر کارشناسی باشد به جای هشدار به تبلیغ ماده مخدر منجر می‌شود این وظیفه کارشناس است که مرز بین هشدار و تبلیغ را در طراحی محتوای بروشور رعایت کند. متاسفانه در کشور ما این مساله در مورد قرص اکستازی رعایت نشد در سال 83 بروشوری طراحی شد که کاملاً به جنبه به ظاهر مثبت آن پرداخته شده بود.
وی افزود: بسیاری از مردم می‌پرسند چرا در ایران مانند برخی کشورهای غربی فروش مواد مخدر آزاد نیست، در پاسخ باید گفت در آمریکا فقط ایالت کالیفرنیا فروش ماده مخدر گل را آزاد کرده چون سرانه تربیتی، مدل تربیتی، نرخ شیوع جرم در این ایالت با ایالت همجوار خود یعنی مریلند تفاوت دارد اگر در هلند مصرف این مصرف مخدر آزاد است از طرفی سرانه ورزشی این کشور برای هر نفر 26 متر مربع است ولی در اراک این سرانه زیر 50 سانتیمتر و در خنداب صفر است وقتی ما چنین زیرساخت‌هایی را نداریم، چطور می‌توانیم فروش و مصرف ماده مخدر را آزاد کنیم.
کارشناس ایذر و اعتیاد اداره‌کل بهزیستی استان تصریح کرد: در حوزه اعتیاد ضعیف عمل کرده‌ایم اما باید بپرسیم اگر امکانات فعلی مانند کلینیک‌های ترک اعتیاد یا کمپ ترک اعتیاد بانوان را در اراک نداشتیم چه وضعیتی را تجربه می‌کردیم؟ قطعاً وضعیت‌مان از شرایط موجود بسیار فاجعه آمیزتر بود درست است در این حوزه ضعیف عمل شده اما توقف نکرده‌ایم.
مشایخی گفت: اگر می‌خواهیم همچون کشور فرانسه مصرف مواد مخدر آزاد شود باید مانند این کشورها یارانه‌های فرهنگی و فعالیت‌های اجتماعی نشاط آور را برای عموم مردم فراهم کنیم اگر این شرایط فراهم شد متقاضی مصرف ماده مخدر هم حتی اگر فروش آن آزاد باشد کم می‌شود.
کارشناس ایدز و اعتیاد اداره‌کل بهزیستی استان تاکید کرد: امروز پارک‌ها، در دسترس ترین مکان برای تهیه مواد مخدر هستند و از طرفی اکثر نوجوان به دلیل نبود برنامه‌های نشاط آور رایگان به سمت پارک‌ها هجوم می‌برند، متأسفانه هنوز نتوانسته‌ام پاتوق‌های سالم برای نوجوان ایجاد کنیم و همین امر باعث شده این قشر بیشتر از همه سنین در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار گیرند و مسلماً در سه ماهه تابستان سرانه مصرف مواد مخدر بالا می‌رود.
به گزارش ایکنا؛ کیانوش امینی، معاون پیشگیری اداره‌کل بهزیستی استان مرکزی با بیان اینکه کارزار رسانه‌ای بیشتر جنبه پیشگیری دارد نه درمان گفت: نام استان مرکزی هیچ وقت جزو استان‌های تزریقی شیشه قرار نگرفت و یکی از دلایل آن راه‌اندازی کمپین شیشه بود.
وی ادامه داد: چرخه قاچاق برای فروش بیشتر، این مواد را در اشکال جدید همچون کاغذ و.. به دست نوجوان می‌رساند و خانواده نیز از این شیوه‌ها بی خبر است درواقع آسیب از دل ناآگاهی بوجود می‌آید.
معاون پیشگیری اداره‌کل بهزیستی استان مرکزی با اشاره به اسناد کاهش آسیب‌های اجتماعی گفت: یکی از اهداف این سندها همسو کردن فعالیت‌های دستگاه‌های مختلف است درواقع تنها ابزار پیشگیری از آسیب تدوین سند نیست ما با تنوع شخصیتی و سلیقه افراد جامعه روبرو هستیم و اینکه با یک ابزار بخواهیم این تنوع را پوشش دهیم امکانپذیر نیست از طرفی چرخه قاچاق مواد مخدر هر روز بر جذابیت این مواد و تبلیغاتش می‌افزاید.
امینی تصریح کرد: باید سیستم پاداش و تقویت ذهن را تحریک کرد این تحریک نیز با زیرساخت‌های مناسب نشاط اجتماعی اتفاق می‌افتد عوامل طبیعی و غیرمخدر اثرات طولانی‌تری روی ذهن دارند و همین عامل باعث کاهش گرایش به مواد مخدر می‌شود اما از آنجایی که جوانان از چنین عواملی محروم هستند دنبال عواملی می‌روند که اثرگذاری کمتری دارد مانند مواد مخدر.
قلیان 10 هزار تومانی یا کنسرت گران
معاون پیشگیری اداره‌کل بهزیستی استان مرکزی مطرح کرد: یک خانواده 4 نفره چگونه می‌تواند 600 هزار تومان بابت یک دوچرخه کم کیفیت بپردازد و به دنبال آن نشاط اجتماعی را افزایش دهد مسلماً چنین خانواده‌ای به سمت قلیان یا گل کشیده می‌شود خانواده 4 نفره‌ای که ماهی یک میلیون تومان درآمد دارد چگونه می‌تواند به کنسرت برود؟
وی با بیان اینکه اسناد کاهش آسیب‌های اجتماعی باید به سمت افزایش نشاط اجتماعی سوق داده شود گفت: رسانه باید روی نشاط اجتماعی بیشتر تأکید کند متأسفانه فرهنگ جامعه ایرانی با نشاط اجتماعی چندان همسو نیست ضرب‌المثل «پایان هر خنده، گریه است» یک نمونه کوچک از این فرهنگ است.
امینی مطرح کرد: اعتیاد یک معضل فراگیر است و نمی‌توان آن را به حد صفر رساند اگر امروز جلوی مصرف ماده شیشه گرفته شود ماده جدید دیگری پیدا می‌شود مهم این است که جامعه را در برابر این مواد توانمند کنیم یعنی هر عضوی از جامعه قدرت مقاومت در برابر تبلیغات و پیشنهاد مصرف ماده مخدر را کسب کند.
معاون پیشگیری اداره‌کل بهزیستی استان ادامه داد: ما چه جایگزین مفیدی را برای رفع تنش روزانه در جامعه ایجاد کرده‌ایم؟ حتی در مباحث معنوی و دینی هم کم کاری داریم امروز بی‌نظمی و بی‌چارچوبی شدیدی در میان معتادین مخدر حاکم است یعنی فرد معتاد خود را مقید به یک ماده مخدر نمی‌کند و همه نوع مخدر را تجربه می‌کند در حالیکه سابقاً اینگونه نبود و فرد معتاد به تریاک تا پایان عمر ماده مخدر دیگری را تجربه نمی‌کرد این بی‌چارچوبی آسیب‌ها را تشدید می‌کند.
امینی ادامه داد: برای پیشگیری از اعتیاد بهترین بستر، آموزش‌وپرورش است اما متأسفانه همه نهادها تمایل دارند برنامه‌های خود را در این نهاد اجرایی کنند از طرفی اولویت این نهاد، آموزش دانش‌آموزان است نه پرورش، در بسیاری از کشورها دانش‌آموز از 8 صبح تا16 در مدرسه حضور دارد و ناهار را در مدرسه سرو می‌کند این طولانی بودن زمان حضور دانش‌آموز، یک فرصت است تا به آموزش‌های پیشگیرانه پرداخته شود.
معاون پیشگیری اداره‌کل بهزیستی با بیان اینکه تغییر نگرش در سیستم آموزشی باید در سطح کلان اتفاق بیافتد افزود: خوشبختانه همکاری آموزش‌وپرورش استان با بهزیستی خوب است هر چند ورود به این نهاد سخت است که دلیل آن بر می‌گردد به نگرانی مسئولان درباره عدم رعایت مرز میان هشدار و تبلیغ.
امینی با اشاره به اینکه کمپ ترک اعتیاد نوجوانان گفت: ظرف مدت کوتاهی این کمپ بسته شد چون هیچ مراجعه کننده‌ای نداشت به این دلیل که سن طلایی مصرف مواد مخدر نوجوانی است، در واقع نوجوان معتاد هنوز درگیر آثار تخریبی اعتیاد نشده و مهمتر اینکه هنوز به مرحله نفرت و خستگی از مصرف مواد مخدر نرسیده است لذا تمایلی به ترک ندارد.
وی تصریح کرد: اعتیاد مساله چند بعدی است و نمی‌توان به یک راهکار بسنده کرد در علم روانشناسی وقتی موقعیتی قابل کنترل و پیش‌بینی نباشد، می‌گویند فرد دچار درماندگی آموخته شده است این درماندگی فرد را به سمت مصرف مواد مخدر پیش می‌برد. نوجوان امروز هم دچار شرایط غیر قابل پیش بینی شده و نمی‌داند ادامه تحصیل دهد یا دنبال کار برود؟ آیا تحصیل در آینده‌اش نقشی دارد یا نه ؟و... این سرگشتگی‌ها زمینه را برای اعتیاد فراهم می‌کند پس اگر دنبال کاهش اعتیاد هستیم باید راه رسیدن به آن را هموار کنیم.
امینی ادامه داد: سیستم آموزشی باید ارتقا یابد یعنی در امر آموزش خانواده‌ها نه فقط مادر، بلکه پدر نیز باید مشارکت کند اکثر کارگاه‌های آموزشی به صرف حضور مادران برگزار می‌شود در صورتی که اکثر معتادین نوجوان، پسر هستند. بهتر است این آموزش‌ها مانند کارت واکسن اجباری شود.
امینی گفت: باید محدودیت‌ها برای اجرای برنامه‌های نشاط آور کم شود به عنوان مثال اگر بهزیستی بخواهد یک مراسم جشن در پارک برگزار کند باید از نهادهای مختلفی مجوز بگیرد این سخت گیری‌ها و هزینه‌های بالای برنامه‌های نشاط آور باعث می‌شود جوان به سمت قلیان 10 هزار تومانی کشیده شود تا سینما و کنسرت.
وی افزود: ساختار شهری در ایجاد نشاط اجتماعی مهم است مسیری که هر روز طی می‌کنیم، نقاشی دیوارها، المان‌های میادین، رنگ‌های افسرده و تیره در مسیر تردد همه اینها به صورت مستقیم و غیرمستقیم در نشاط اجتماعی و میزان آسیب‌ها تأثیر دارد. یکی از مشکلات معتادین، اشتغال بعد از بهبود است، فضای کاری برای این افراد مناسب نیست معمولاً کارفرما بعد از اطلاع از اعتیاد یا سوء سابقه فرد را اخراج می‌کند، اخراج راه درمان نیست باید فرصت درمان را فراهم کرد.
امینی در ادامه گفت: بهزیستی تا مبلغ 20 میلیون تومان وام بدون سود به افراد بهبودیافته می‌دهد چرا این قبیل وام‌ها قبل از به دام افتاد جوان داده نمی‌شود؟ آیا حتماً باید جوان، معتاد شود تا شرایط دریافت وام را پیدا کند؟
به گزارش ایکنا؛ زهرا فرجی، مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری مرکزی، نیز با بیان اینکه اعتیاد در حوزه زنان قدری متفاوت با اعتیاد مردان است گفت: آثار سوء اعتیاد زنان در خانواده و اجتماع و نوع وابستگی‌هایی که بانوان در اثر اعتیاد پیدا می‌کنند بسیار مخرب تر از اعتیاد مردان است.
تبعات اعتیاد زنان و کمبود کمپ‌های ترک
وی ادامه داد: نرخ شیوع اعتیاد در زنان بالا رفته و سن اعتیاد کاهش پیدا کرده زنان با توجه به دغدغه‌های زیبایی، تناسب اندام، افسردگی و... وارد چرخه اعتیاد می‌شوند و معمولاً به مواد صنعتی گرایش دارند.
فرجی با اشاره به تشکیل کمیته بانوان ذیل شورای ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: این کمیته متشکل از مشاورین امور بانوان دستگاه‌های اجرایی و فعالان غیردولتی است. شیوع شناسی اعتیاد، سال 90 بصورت ملی انجام و وضعیت اعتیاد زنان ترسیم شد البته بدون تفکیک و برش استانی.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری در ادامه گفت: طرح شیوع شناسی با محوریت زنان در استان پیشنهاد و مقرر شد در کنار آن، برنامه جامع کنترل و پیشگیری از اعتیاد جامعه زنان در سطح استان تدوین شود. این برنامه جامع، مبنا و چهارچوب دارد و در هر بخشی، در هر سن و در هر گروهی نوع برنامه‌ها متفاوت بوده و متناسب با سن فراگیر برنامه‌ریزی می‌شود. برنامه‌ها صرفاً آموزشی نیست، اگر چه سند کاهش آسیب‌های اجتماعی در سطح ملی و در راستای آن سند کاهش آسیب استان تدوین شد ولی باید با نگاه به این دو سند برنامه‌ای ویژه احصا و در قالب طرح جامع اضافه شود.
فرجی تصریح کرد: طرح پیشگیری و کنترل اعتیاد جامعه زنان در گروه سنی 15 تا 40 سال نیز در شورای بانوان و ستاد مبارزه با مواد مخدر استان با نگاه علمی مصوب و اجرایی شد.
وی با اشاره به اینکه کارگاه‌های تخصصی برای گروه‌های مختلف بانوان در استان برگزار شده است، گفت: آنچه باید در حوزه پیشگیری از اعتیاد بانوان اتفاق بیفتد، ارائه آمار و اطلاعات شفاف به مردم است تا جامعه نسبت به این امر حساس شوند البته باید جوانب کار را در نظر گرفت تا مبادا نتیجه عکس حاصل شود.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری تاکید کرد: استمرار، شرط اثربخشی برنامه‌های حوزه اعتیاد است اینکه موجی در جامعه ایجاد کنیم و بعد از مدتی فروکش کند فایده ندارد. همچنین باید به گروه مخاطب نیز توجه شود مخاطب ما آحاد جامعه است اما در فاز پیشگیری باید گروه در معرض خطر اولویت داده شوند به عنوان مثال فرزند خانمی که درگیر اعتیاد است باید اولویت آموزش و پیشگیری باشد.
تشویق‌های گروهی به اعتیاد در مراکز فعالیت زنان
وی با اشاره به علل گرایش زنان به اعتیاد گفت: تشویق‌های گروهی در مراکز فعالیت زنان همچون باشگاه‌های ورزشی، سالن‌های آرایشی و... از عوامل فریب و گرایش بانوان به مواد مخدر است لذا با همکاری خانه سازمان‌های مردم نهاد بازدید و نظارت بر آرایشگاه‌های زنانه اراک را دنبال کردیم، متاسفانه حداقل در 30 درصد از این آرایشگاه‌ها دخانیات به راحتی مصرف می‌شود، این آمار زنگ خطر است در سالن‌های ورزشی بانوان برای تناسب اندام به استفاده از داروها و قرص‌های مخدر توصیه می‌شود.
فرجی با تاکید بر نظارت مستمر بر محل‌های تجمع گروه‌های مختلف بویژه بانوان گفت: طی بازدیدی که از آرایشگاه‌های بانوان داشتیم، شش ماه به دستگاه‌های نظارتی فرصت داده شد تا اشکالات این اماکن را رفع کنند و نتیجه بازدیدها نیز در اختیار شورای مبارزه مواد مخدر و نیروی انتظامی استان قرار گرفت.
وی با تأکید بر توجه ویژه به تبعات اعتیاد بانوان ادامه داد: تأمین مواد مخدر مورد نیاز برای زن معتاد قطعاً نسبت به مرد معتاد سخت‌تر است به همین دلیل وارد مسیرهایی چون تن فروشی، سرقت، وادار کردن فرزندان و اعضای خانواده به تامین مواد و... می‌شود.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری با اشاره به راه‌های پیشگیری حوزه اعتیاد گفت: مهمترین و اثر بخش‌ترین مولفه، آموزش است اما در ارائه آموزش و خدمات، باید مهندسی مجدد انجام شود تا شاهد دربرگیری مخاطب بیشتر و اثربخشی باشیم، کارگاه محور بودن آموزش باید جایگزین متکلم وحده شود.
فرجی با تأکید بر افزایش تاب آوری بانوان گفت: با افزایش تاب آوری اجتماعی زنان می‌توان تا حدی این قشر را در برابر آسیب‌های اجتماعی ایمن کرد طرح تاب آوری بانوان با حضور 20 تسهیل‌گر در استان اجرا شد مخاطب این طرح 3 هزار نفر از زنان آسیب دیده بود.
وی با بیان اینکه کمپ‌های ترک اعتیاد بانوان باید افزایش یابد ادامه داد: بر اساس آمار 10 درصدی جمعیت معتاد بانوان استان، حدود 3 هزار معتاد داریم در حالیکه فقط یک کمپ ترک اعتیاد ویژه بانوان داریم که همین کمپ هم استاندارد نیست.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری با اشاره دلایل آمار پایین کمپ ترک اعتیاد بانوان گفت: متاسفانه گرایش به تأسیس کمپ ترک اعتیاد بانوان نسبت به آقایان پایین‌تر و حتی مراجعه خود بانوان به کمپ نیز کمتر است و در برخی موارد داروهای این افراد نیز توسط آقایان تهیه می‌شود.
فرجی در پایان بیان کرد: آنچه باید در حوزه زنان بطور جدی پرداخته شود حمایت‌های مادی و معنوی از زنان آسیب دیده است وقتی یک زن گرفتار آسیب می‌شود اگر حمایت و درمان نشود قطعاً باید منتظر عواقب بدتر از اعتیاد باشیم.
به گزارش ایکنا؛ سرهنگ احمد رضا چگنی، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان نیز در این نشست با بیان اینکه طبق ماده 15 آیین دادرسی کیفری، اعتیاد جرم است گفت: البته اگر فرد معتاد برای بار اول اقدام به ترک کند مجرم شناخته نمی‌شود در غیر این صورت مجازات دارد ماده 15 به افراد خود معرف و ماده 16 به معتادین متجاهر می‌پردازد.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان مرکزی با بیان اینکه بهترین راه مقابله با اعتیاد، پیشگیری است گفت: بیشترین تولید مواد مخدر به افغانستان اختصاص دارد همسایگی این کشور با ایران در وضعیت اعتیاد کشور تأثیرگذار است، میزان تولید مواد مخدر در این کشور با ورود آمریکا افزایش پیدا کرده به طوری که از 2 هزار تن به 8 هزار تن و بیشتر رسیده است، طبق گزارش سازمان ملل 60 درصد تریاک تولید شده در افغانستان، به هروئین تبدیل و ترانزیت می‌شود.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان با بیان اینکه همه کشورها به نوعی درگیر مبارزه با مواد مخدر هستند گفت: در این میان برخی کشورها برنامه‌ریزی‌های خاصی دارند، روسیه بیش از 10میلیون معتاد دارد اما کمتر در سطح جامعه دیده می‌شوند این افراد، در محل‌های مخصوص تحت کنترل و درمان قرار می‌گیرند خانواده‌هایشان هم مورد حمایت سازمان‌های مداخله، قرار می‌گیرند.
چگنی گفت: در ایران در زمینه مبارزه با اعتیاد، بحث انسداد مرزها، افزایش توان عملیاتی و اطلاعاتی پلیس مطرح است که منجر به 15 الی 20 درصد در افزایش کشفیات مواد مخدر شده است و در استان مرکزی بیش از این مقدار کشفیات داشتیم، البته افزایش کشفیات به معنای افزایش توزیع در سطح استان نیست بلکه این کشفیات بیشتر در محورهای مواصلاتی و از عوامل قاچاقچی که قصد ترانزیت به استان‌ها و سایر کشورها را داشتند مربوط می‌شود. سال گذشته در سطح کشور نزدیک به 100 تن مواد مخدر کشف شد که نسبت به دو سال گذشته 16 درصد افزایش داشته است.
وی بیان کرد: سال گذشته در استان 16 هزار و 800 معتاد دستگیر شدند، باید بررسی شود که چه تعداد از این افراد ساماندهی شده‌اند، امکانات کمپ‌های نگهداری از معتادین و بحث نظارت بر عملکرد آنها تا چه حد استاندارد است؟
چگنی با بیان اینکه هر چه سطح تقاضا را کاهش دهیم، عرضه نیز کاهش پیدا می‌کند، گفت: در این صورت در حوزه مقابله نیز کمتر هزینه خواهد شد. 4 هزار شهید و 12 هزار جانباز در حوزه مبارزه با مواد مخدر که البته افزایش هم داشته، برای کشور هزینه سنگینی است و تبعات بدی به همراه دارد این تعداد شهید و جانباز می‌توانست در حوزه‌های دیگری برای کشور اثربخش باشد.
وی تأکید کرد:اینکه هر دستگاهی ادعا کند عملکردش نسبت به سایر دستگاه‌ها در پیشگیری و مقابله با اعتیاد، موثرتر بوده، راه به جایی نخواهد برد، در چند سال گذشته توان عملیاتی پلیس در حوزه مبارزه و کشف مواد مخدر افزایش پیدا کرده اما شاید هنوز رضایت مردم جلب نشده باشد اما از نظر پلیس با توجه به امکانات و تجهیزاتی که در اختیار داریم عملکرد خوب بوده اما نسبت به دنیا در این حوزه خیلی عقب هستیم.
وی ادامه داد: اکثر کشورهای اروپایی از جمله آلمان در حوزه پیشگیری و مقابله، خوب کار کرده‌اند اما با توجه به تجارت و سود سرشاری که چرخه قاچاق مواد مخدر دارد همه کشورها را درگیر آسیب‌های اعتیاد کرده است، در مباحث خرد، میانه و کلان آموزش‌های پیشگیری محور، نهاد خانواده در میانه قرار دارد در واقع این نهاد منبع ارتباطات اجتماع است و می‌تواند آسیب‌های اجتماعی همچون اعتیاد را به حداقل برساند.
اعدام در چرخه قاچاق مواد مخدر بازدارنده است
وی با تأکید بر اینکه نیروی انتظامی در بحث اعدام قاچاقچیان مواد مخدر تابع قوانین است گفت: اگر این قوانین نبود شاهد وضعیت بسیار اسف‌باری بودیم قوانین بازدارنده همچون اعدام قطعاً اثرگذار است زیرا هنوز بسترهای لازم برای کاهش تقاضا وجود ندارد، بحث اشتغال، نشاط اجتماعی، ارتقای آموزش و مهارت‌های زندگی زمینه ساز کاهش تقاضاست.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان ادامه داد: در نشاط اجتماعی متاسفانه فردیت حاکم است نه اجتماع، وقتی یک خانواده در پارک نشسته و دو جوان در کنار آنها فعالیت ورزشی می‌کنند ایجاد مزاحمت تلقی می‌شود و فوراً با 110 تماس می‌گیرند در حالیکه در اکثر موارد هیچ مزاحمتی اتفاق نیفتاده اینها ناشی از فردگرایی است.
وی گفت: با توجه به اینکه سرانه اماکن ورزشی در کشور و به ویژه استان پایین است و اکثر جوانان دچار مشکل اشتغال هستند و توان پرداخت شهریه اماکن ورزشی خصوصی را ندارند آیا یک خانواده حق دارد فضای پارک را صرفاً برای راحت طلبی، مختص خود بداند؟
توپ اعتیاد در زمین خانواده
چگنی بیان کرد: مقابله، باید آخرین مرحله اثربخشی حوزه اعتیاد باشد نه اولین قدم، یک جوان تحصیلکرده و ورزشکار که 27 سال سالم زندگی کرده در نهایت به دلیل بیکاری و عدم تأمین هزینه‌های درس و ورزش به جرم حمل مواد مخدر دستگیر می‌شود، برای این جوان باید زیرساخت فراهم می‌شد اما در عمل به جای فراهم آوردن زیرساخت‌ها توپ را در زمین خانواده و فرد معتاد می‌اندازیم.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان تاکید کرد: نیروی انتظامی هیچ برخورد خشن و نامناسبی با معتادین ندارد بعضی رفتارها نیز که خشن تلقی می‌شود در مقام دفاع در مقابل رفتارهای ناشی از عدم تعادل روحی و روانی فرد معتاد است.
وی ادامه داد: نیروی انتظامی در برخورد با معتادین، نگاه جرم انگارانه ندارد بلکه معتاد را بیمار می‌داند ما در دستگیری، ایجاد پرونده و اعزام فرد معتاد به دادسرا، نهایت احترام و کرامت انسانی را رعایت می‌کنیم چراکه این نوع رفتار شاید یک معتاد را به زندگی عادی برگرداند.
چگنی گفت: رسانه ملی با وجود تاکید مقام معظم رهبری هنوز نتوانسته نشاط اجتماعی ایجاد کند همچنان قتل، کلاهبرداری و خاکسپاری از موضوعات اصلی سریال‌های تلویزیونی که قرار است اوقات فراغت خانواده را پر کند محسوب می‌شود.
سهم متولیان قرآن در کاهش اعتیاد چقدر است؟
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان گفت: ارتباط والدین با فرزندان و تدبر در قرآن چقدر در خانواده نهادینه شده است؟ متأسفانه متولیان امور قرآنی هنوز نتوانسته‌اند برنامه عملیاتی جامعی در این خصوص ارائه دهند در آموزش‌های حوزه اعتیاد، همه نهادها از جمله استانداری، بهزیستی، نیروی انتظامی، مدارس و.... برنامه دارند اما هنوز نتوانسته‌ایم آموزش یکنواخت که منجر به استخراج روش موثر و یکسان باشد ارائه دهیم.
به گزارش ایکنا؛ نبی‌الله شاه‌محمدی، دبير شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان مركزی نیز با بیان اینکه فعالیت‌های پیشگیرانه اعتیاد باید از شهر به روستا سوق داده شود گفت: یکی از اولویت‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر استان تمرکز بر روستاهاست گرچه اعتباری از سوی ستاد کشوری برای این بخش در نظر گرفته نشده اما ستاد استان با مشارکت فرمانداران به طور جد پیگیر این امر است.
وی گفت: بر خلاف تصور عموم، خیلی از جوانان ناآگاهانه نوع مواد مخدر مصرفی خود را انتخاب نمی‌کنند بلکه تحقیق می‌کنند حمل چه نوع ماده مخدری راحت تر و مصرف آن عوارض ظاهری کمتری دارد. یکی از اماکن پر مصرف مواد مخدر خوابگاه‌های دانشجویی است برای پیشگیری از این امر در سه ماهه اول سال 96 توانستیم 930 دانشجوی ساکن خوابگاه را آموزش دهیم. یکی از محیط‌هایی که همچنان پیگیر آموزش آن هستیم محیط‌های کارگاهی است که نسبت به سال گذشته 18 درصد رشد آموزشی به افراد شاغل در این محیط‌ها داشتیم و بالغ بر یک‌هزار نفر را آموزش دادیم.
شاه‌محمدی با بیان اینکه استان مرکزی مستعد کاشت ماده مخدر گل است گفت: سال گذشته تحقیقاتی با جامعه مخاطب 600 نفر در اراک انجام شد و بالای 90 درصد اعلام کردند گل اعتیاد ندارد و به دلیل همین ناآگاهی، روی کمپین گل به ویژه در سه شهرستان اراک، ساوه و دلیجان با همکاری اداره‌کل بهزیستی توجه ویژه‌ای شد و علاوه بر آن برای جلوگیری از کاشت این نوع ماده مخدر همه دهیاران استان را آموزش دادیم.
25 درصد کاهش آسیب اجتماعی محقق خواهد شد
دبير شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان بیان کرد: در کاهش آسیب‌های اجتماعی همه دستگاه‌ها از مقابله‌ای گرفته تا فرهنگی، مشارکت‌های مردمی و حقوقی به ویژه در حوزه بانوان که با شیب تند اعتیاد و زنانه شدن این معضل مواجه هستیم به میدان آمدند.
وی در ادامه گفت: در پایان برنامه ششم توسعه قطعاً به 25 درصد کاهش آسیب‌هایی اجتماعی همچون اعتیاد خواهیم رسید اما باید متوجه بود که چرخه مواد مخدر با جریان مالی قوی که دارد، بسیار قوی‌تر از دستگاه‌های پیشگیری و بازدارنده عمل می‌کند.
شاه‌محمدی تصریح کرد: درصد شیوع اعتیاد در سال 90 در جمعیت 15 تا 64 سال 1.87 درصد اعلام شد بر این اساس استان مرکزی دارای30 هزار معتاد است که 10 درصد آن بانوان هستند، اگر مشارکت جدی در پیشگیری از اعتیاد وجود داشت چنین وضعیتی در بانوان شاهد نیودیم چنانچه فقط یک کمپ ترک اعتیاد در حوزه بانوان داریم.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با اشاره به مشکلات کمپ ترک اعتیاد بانوان ادامه داد: زن معتاد، مادر خانواده هم هست و بیش از 22 روز طاقت ماندن در این مرکز را ندارد در چنین شرایطی باید مراقبت‌های پس از خروج و فرهنگ سازی جدی گرفته شود.
وی تاکید کرد: باید شرایط برای زنانی که در دام تبلیغات گمراه کننده می‌افتند به نحوی فراهم شود که بدون نقد اجتماعی به مراکز درمانی مراجعه و درمان شوند، از 3 هزار زن معتاد در استان نهایتاً 30 نفر در کمپ تحت درمان هستند پس مابقی زنان معتاد کجا هستند؟ این بانوان یا شرایط را می‌پذیرند و در خانواده می‌مانند یا از طریق اعضای خانواده و فامیل دست به خود درمانی می‌زنند که علاوه بر مشکلات متعدد خانوادگی و هزینه بر بودن، لطمات جانی دارد.
شاه‌محمدی گفت: مراقبت‌های پس از خروج نباید فقط مختص به مرکز ترک اعتیاد بانوان باشد بلکه کلیه کمپ‌ها و مراکز از جمله مرکز ماده 16 هم در این زمینه نقش دارند فرد معتاد در این مراکز دو الی سه ماه نگهداری و بهترین پوشاک، تغذیه، درمان و... انجام می‌شود ولی بعد از خروج از آنجایی که حمایت خانواده، کمک دستگاه‌ها، اشتغالزایی و... ندارند بعد از مدتی به چرخه اعتیاد بر می‌گردد.
نگاه به آسیب اجتماعی از بالا به پایین
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان ادامه داد: متاسفانه نگاه به اعتیاد و سایر آسیب‌های اجتماعی از بالا به پایین است در حالیکه باید عکس این باشد درواقع اقدامات باید از درون منطقه آسیب دیده شروع شود.
شاه‌محمدی عنوان کرد: استان مرکزی دارای 149 مرکز درمانی و حمایتی مبتلایان به مواد مخدر است که از این تعداد فقط سه مرکز ویژه زنان است. این تعداد با توجه به شیب تند اعتیاد زنان، کم است و باید دستگاه‌های حمایتی بیشتری در این امر مشارکت داشته باشند. در سه ماهه نخست امسال 19 هزار و 338 نفر در استان تحت درمان قرار گرفتند که بخشی از این افراد برای چندمین بار اقدام به ترک می‌کردند و از این تعداد 518 نفر بانوان بودند.
وی گفت: آمار دانش‌آموزان دچار سوءمصرف مواد در استان مرکزی یک درصد، دانشجویان 2.1 درصد مربوط به دانشگاه علوم پزشکی و 2.65 درصد از دانشگاه‌های دولتی اعلام شده است علاوه بر آن بیش از 22 درصد قشر کارگری معتاد هستند کلیه مسئولان واحدهای صنعتی باید به میدان بیایند و آموزش‌های پیشگیرانه به سمت واحدهای صنعتی سوق داده شود.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان داد: سال گذشته در حوزه مقابله با عرضه مواد ، 7 تن و 117 کیلو انواع مواد مخدر کشف شد که از این مقدار 173 کیلو پیش ساز بوده است. 28 باند قاچاق مواد مخدر در استان شناسایی و دستگیر شد بالغ بر 12 هزار و 932 نفر اعضای این باندها بودند. همچنین 2 هزار 206 توزیع کننده و 6 هزار و 376 معتاد دستگیر شد 11 هزار و 906 نفر در بحث حمل مواد مخدر دستگیری داشتیم که نسبت به سال 94، 8 درصد افزایش حمل مواد مخدر را نشان می‌دهد.
وی گفت: دولت در چهار سال اخیر اقدامات موثری در امر مبارزه با مواد مخدر انجام داده که می‌توان به افزایش 26 درصدی سلاح‌های مکشوفه از قاچاقچیان، افزایش 176 درصدی انهدام کارگاه‌های تولید ماده محرک شیشه نسبت به مشابه قبل، افزایش 15 درصدی انواع مواد مخدر مکشوفه جمعاً به میزان یک‌هزار 459 تن، افزایش 18 برابری کشفیات مواد شیمیایی پیش ساز، افزایش 38 درصدی دستگیری متهمین جرائم مواد مخدر که جمعا یک‌میلیون 300 هزار نفر نسبت به مشابه قبل بوده است اشاره کرد.