2واحد سیاست خارجه خارج از کلاس درس!
صاحبخبر - در سالهای گذشته صدام حسین در عراق توانسته بود برای مدتها با اعمال خشونت و ارعاب، شیعیان این کشور را مهار کند. در عین حال با حضور صدام، راه بر وحدت شیعیان در عراق، لبنان و سوریه سد شده و نفوذ جمهوری اسلامی ایران در این منطقه با کندی صورت میگرفت. اقدام آمریکا در حذف صدام حسین باعث شد جمهوری اسلامی ایران در منطقه شام به مدد همدلی و همگرایی شیعیان، پایگاههای جدیدی ایجاد کند. این استراتژی آمریکا که به خاطر عدم اشراف به مسائل منطقهای و قدرت همچون آتش زیر خاکسترمانده شیعیان اجرا شد، مانند عدویی که مسبب خیر میشود، در درازمدت به سود شیعیان عراق، سوریه و لبنان عمل کرد. سالها بعد، اشتباه بزرگ دیگری از سوی غرب و متحدین منطقهای آنها صورت پذیرفت؛ پیدایش داعش و حمایت از آنها که بِه زعم آنها به سبب تضعیف نفوذ ایران در عراق و سوریه کلید خورده بود، با پاسخ قاطع شیعیان و حمایتهای مستشاری جمهوری اسلامی ایران به شکست انجامید. در واقع دوباره عدو سبب خیر شد و امروز در حالی که ناکامیهای آمریکا و عربستان سعودی در مهار قدرت روزافزون ایران قوت گرفته است، با شکست داعش، کریدور زمینی ایران از عراق تا سوریه و حزبا... لبنان پاکسازی شده و راه برای تقویت محور مقاومت علیه رژیم غاصب صهیونیستی هموار شده است. فاتح از میدان جنگ سوریه و عراق بیرون آمدن، کار صعب و ناممکنی مینمود. گروههای تکفیری و سلفی با حمایت مالی و لجستیکی عربستان، آمریکا و رژیم صهیونیستی با توسل به خشونت و ارعاب، دست بالا در ابتدای جنگ به دست آورده بودند. با این وصف آنچه به برگشتن ورق و پیروزی جبهه روسیه - ایران - سوریه انجامید، پا پس نکشیدن و ثبوت قدم ایران در سیاست منطقهای خود بود. طبق اصل 110 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تعیین خطمشیهای اصلی نظام جمهوری اسلامی با رهبری است. هدایت سیاست خارجی که ذیل این اصل قرار میگیرد، قانونا به رهبر انقلاب اختصاص داده شده است. اگرچه مقام معظم رهبری دولت و وزارت خارجه را در پیشبرد سیاست خارجی با در نظر داشتن اصول و مبانی، مخیر کردهاند، اما در زمینه مسائل منطقهای به خاطر حساسیت بینالمللی موضوع، خود معظمله ابتکار عمل را در دست داشتهاند. با مقایسه عملکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دو مقوله بسیار مهم برجام و جنگ سوریه میتوان دریافت که پیروزی و عزتمندی در سایه استقامت، شجاعت و پافشاری بر اهداف و ارزشها حاصل میشود. استیصال عربستان سعودی در اثر بسط قدرت و نفوذ منطقهای ایران به جایی رسید که برای اعمال فشار بر حزبا... لبنان، نخستوزیر این کشور را گروگان میگیرد و حیثیت بینالمللی خود را در معرض خطر قرار میدهد. تاریخ انقلاب اسلامی نشان داده است که هرگاه ایران در برابر دشمنان از خود ضعف و تعلل نشان داده، منافع و امنیت ملی را به خطر انداخته است. در عوض هر جا بصیرت و استقامت حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بر سیاست خارجی نظارت مستقیم داشته، دشمنان به هر اندازه قدرتمند، درنهایت عقبنشینی کردهاند و هیمنه آنها در هم شکسته است. فراموش نباید کرد که در عرصه روابط بینالملل هیچ کشوری قابلاعتماد نیست و اساسا طبق نظر واقعگرایان، همکاری امری صعب و دور از دسترس است، بنابراین سیاست خارجی بیاعتنا به وعدههای آمریکا را به عکس انتقاد عدهای مبنیبر ایدئولوژیک بودن آن، باید عملگرا و واقعگرایانه دانست. در واقع آنچه امروز در منطقه رخ داده و همه دشمنان تشیع و انقلاب اسلامی را به هراس و تقلا انداخته، همان تدبیر و مقاومتی است که مقام معظم رهبری اینگونه تعبیر میفرمایند: «ادعا نمیکنیم به همه اهداف خود رسیدهایم یا حتی نزدیک شدهایم، چون اجرای «سیاست خارجی انقلابی» در عمل با برخی غفلتها، کمکاریها، ناهوشمندیها و موانع خارجی همراه بوده است، اما جایگاه عزتمند فعلی کشور، مدیون همین سیاستهای حکیمانه است و اگر به این اصول عمل نکرده بودیم، خدا میداند در داخل مرزها، با چه مشکلات و ضربات عجیبی، دست به گریبان میشدیم. ... با «استحکام، اقتدار و افتخار»، ادامه اصول انقلابی و راهبردهای ثابت سیاست خارجی را تکرار کنید تا بیگانگان و دنبالههای داخلی آنان، به تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دل خوش نکنند.» اساتید و دانشجویان میتوانند «حرف آزاد خود» را در قالب یادداشت به ادمین fdn_uin @ ارسال کنند.∎