صاحب‌خبر - گروه اندیشه info@khorasannews.com وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این‌که کتابخانه‌های تخصصی باید پیشرو تولید علم و دانش و پاتوقی برای اندیشمندان و محققان عرصه علم و اندیشه باشد، گفت: کتابخانه های تخصصی برای ایفای این نقش مهم، باید به صورت مسئله شناسانه‌تر به استقبال مسائل جدید بروند. به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دکتر سید عباس صالحی، پنج شنبه گذشته، در همایش کتابخانه های تخصصی استان قم (مکنا)، افزود: نقش کتابخانه های تخصصی، تنها امانت دادن کتاب نیست، بلکه باید کمک کند به مسئله های کمتر پرداخته شده علوم، رسیدگی جدی شود. وی ادامه داد: باید با همت و کوشش کتابخانه های تخصصی، پرداختن به مکررات کمترشود و مباحث تکراری در موضوعات مختلف کاهش پیدا کند. در صورت تحقق چنین اصلی، اتفاق های تازه‌ای در حوزه علم می افتد. مکانی برای پرداختن به موضوعات جدید صالحی تصریح کرد: کتابخانه های تخصصی باید برای پرداختن به موضوعات جدید و مستحدث، شکل بگیرد و از هر نظر غنی تر و متفاوت تر از کتابخانه های عمومی باشد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: همان‌گونه که کتابخانه های عمومی فضای عام دانش را فراهم می کنند، کتابخانه های تخصصی نیز، بنا بر نقش و رسالت خود، باید قرارگاهی جدی برای به پیش بردن تولید علم و دانش در کشور باشند. صالحی از کتابخانه تخصصی و رصد خانه مراغه، به عنوان یک الگوی موفق یاد کرد و گفت: خواجه نصیرالدین توسی این کتابخانه را تأسیس کرد و بیش از ١٠٠ عالم نجوم زمان خود را در مراغه گرد هم آورد و در حوزه هیئت، نجوم، ریاضیات و دیگر علوم زمان خود، کتابخانه بزرگی را شکل داد. ضرورت تعامل میان کتابخانه های تخصصی وزیر ارشاد اظهار کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نهضت بازگشت به کتاب و کتابخانه در قم آغاز شد و تحولاتی در کتابخانه های عمومی و تخصصی نیز به وجود آورد. صالحی افزود: کتابخانه سیاسی، فرهنگ و معارف قرآنی و ...، در دهه ٦٠ در قم شکل گرفت و عده زیادی از بزرگان، مراوداتی با این کتابخانه ها داشتند. امروز نیز، شاهد گسترش این کتابخانه ها در این شهر مقدس هستیم و از نماینده آیت ا... العظمی سیستانی و علما و مراجع تقلید نیز که کتابخانه های تخصصی زیادی را دایرکرده اند، تقدیر می کنیم. وی گفت: باید ارتباطات کتابخانه های تخصصی حوزه های علمیه، در قم و نیز، دیگر کتابخانه های کشور گسترش پیدا کند. ارتباطات علمی از طریق کتابخانه های تخصصی، یکی از مواردی است که می تواند مناسبات حوزه و دانشگاه را تقویت کند و حوزویان و دانشگاهیان احساس کنند که می توانند در سفره علمی یکدیگر شریک شوند و با هم ارتباط داشته باشند. کتابخانه‌های تخصصی؛ پاتوقی برای اهل علم صالحی تصریح کرد: کتابخانه های تخصصی باید مناسبات خود را با مخاطبان تقویت و با این نگاه و نگرش، فرصتی به منظور پاتوق علمی شدن برای نخبگان یک رشته فراهم کنند. پاتوق شدن برای نخبگان، به مهارت و دانش نیاز دارد. وی اظهار کرد: کتابخانه های تخصصی، صرفاً با منابع خود به پاتوق تبدیل می شوند و اگر بخواهیم کتابخانه را مبدل به باشگاه رشته‌ای خاص کنیم، باید مهارت های لازم را به دست آوریم. وزیر ارشاد با اشاره به رسالت کتابداران کتابخانه های تخصصی افزود: کتابدار باید از جنس کتاب و کتابخانه و برای محققان آن رشته، دلسوز باشد و احساس کند که کار محقق، کار اوست و اگر محقق به دنبال یادداشت، ارجاع و کتابی است، باید با او همدلی و همراهی داشته باشد. صالحی تأکید کرد: تبدیل کردن کتابخانه تخصصی به پاتوق محققان آن علم، به کارآمدی نیاز دارد و باید کارگاه های افزایش مهارت‌های ارتباطی نیز برای کتابداران برگزار شود. پرداختن به نیازهای اجتماعی در کتابخانه های تخصصی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، پرداختن به نیازهای اجتماعی را از دیگر رویکردهای کتابخانه های تخصصی دانست و گفت: گاهی ما در لباس حوزوی یا در قالب روشنفکری، از نیازهای اجتماعی فاصله می گیریم؛ در حالی که باید با نیازهای جدید جامعه، مباحث مختلفِ مبتلابه، شبهات و ... درگیر و پاسخ گو باشیم. وی ادامه داد: ظرفیت‌های کتابخانه تخصصی، نه تنها برای قم، بلکه برای کشور، جهان اسلام و شیعه، حائز اهمیت است و تشکیل کتابخانه های تخصصی نیز، این ظرفیت را بارورتر می‌کند. کتابخانه‌های تخصصی؛ پایگاه قدرت نرم تمدن اسلامی صالحی در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: کتابخانه یک عرصه فرازمانی و فرامکانی است و کسی که درکتابخانه قرار می گیرد با جهانی که مقید به زمان و مکان نیست، مرتبط می شود. وی خاطرنشان کرد: کتابداران کتابخانه ها، در این فضای علمی، با ملل و اندیشمندان مختلف، از افلاطون گرفته تا متفکران معاصر، هم‌سخن می شوند و در حقیقت، زیستن در کتابخانه، زیستن در یک جهان بزرگ تر است و کسانی که در این محیط زندگی می کنند، باید قدر این موهبت را بیشتر بدانند. وی اظهار کرد: زراد خانه تمدن های جهانی در طول تاریخ، از نظر سیر فرایندها و پایگاه قدرت نرم متفاوت است؛ زراد خانه و پایگاه قدرت نرم تمدن اسلامی در نگاه اول مسجد و مرحله بعدی کتابخانه بود. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: تمدن بزرگ اسلامی که قرن های طلایی دوم و سوم را به خود دیده، ابتدا با مسجد و بعد از آن با کتابخانه پیوند خورده است و کتابخانه ها، بعد از تبدیل شدن به مرکز آموزش، پژوهش و گفت وگوی علمی و فرهنگی، به سرعت به دانشگاه، پژوهشگاه و باشگاه‌های علمی و فرهنگی مبدل شد. وی گفت: این ترکیب سه گانه، یعنی دانشگاه، پژوهشگاه و باشگاه های علمی، فرصتی را برای تمدن اسلامی ایجاد کرد که بذرهای کاشته شده به وسیله مسجد را، به صورت وسیع تر، بارور کند و در پی آن تمدن اسلامی فراگیر شود. صالحی ادامه داد: کتابخانه‌های تخصصی در تاریخ اسلام، نقش منحصر به فرد دیگری هم داشتند و آن، مبدل شدن به مرکز تولید علم بود.∎​