فهیمه ملک محمدی: توسعه صادرات غیرنفتی مناسب‌ترین راه عبور از مشکلات اقتصادی است زیرا دستیابی به بازارهای خارجی امکان استفاده از ظرفیت کامل تولید را فراهم می‌کند و در نتیجه کاهش هزینه و تامین منافع مصرف‌کننده داخلی را به‌دنبال خواهد داشت.
برهمین اساس رهایی از اقتصاد تک‌محصولی و ایجاد تنوع در اقلام صادراتی و توسعه صادرات فرآورده‌های صنعتی از ضرورت‌های عام کشورهای جهان سوم و از ضرورت‌های خاص جمهوری اسلامی ایران است. به‌اعتقاد کارشناسان با ایجاد تنوع در منابع درآمدهای ارزی و افزایش مستمر سهم صادرات غیرنفتی از این درآمد، نه‌تنها موضع کشور در توسعه صادرات غیرنفتی تقویت می‌شود بلکه به سبب اینکه در آن حالت فروش نفت تنها مجرای درآمدی کشور نیست، در صادرات و فروش نفت نیز موضع مستحکم‌تری پیدا می‌کنیم، ضمن اینکه توسعه صادرات غیرنفتی، بی‌تردید دارای اهمیتی راهبردی برای اقتصاد کشور است. براساس بررسی‌ها در برنامه‌های توسعه اقتصادی کشور، صادرات به‌عنوان یک عنصر موثر و کلیدی به‌شماررفته و بر آمادگی زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی به‌منظور بکارگیری راهبردهای صادراتی تاکید شده است. تجهیز گمرک و فراهم کردن شرایط صادراتی از اصلی‌ترین اقدام‌هایی است که باید برای توسعه صادرات هر استان مدنظر قرار گیرد.
رشد صادرات غیرنفتی همدان
در این باره رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان گفت: صادرات غیرنفتی همدان در ۸ ماه امسال ۹۰میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۲۰ درصد رشد داشته است. حمیدرضا متین در گفت‌وگو با صمت بااشاره به اینکه صادرات از سایر گمرک‌ها و در قالب پیله‌وری با وضعیت خوبی همراه بوده، افزود: در ۸ ماه امسال در زمینه ریخته‌گری چدنی، چینی بهداشتی، ایزوگام و وسایل فلزی صادرات چشمگیری داشتیم. آمار این کالاها براساس رصد بارنامه‌های صادراتی از اداره کل راه و شهرسازی است. همچنین حدود ۵۲۷ میلیون دلار صادرات به‌طور غیررسمی از سایر گمرک‌های استان انجام شده است. وی با بیان اینکه بخشی از محصولات صادراتی استان سیمان بوده که به صورت کلینکر از سایر گمرک‌ها صادر شده، ادامه داد: بیشتر صادرات سیمان همدان به کشور عمان انجام می‌شود. صادرات یخچال استان از گمرک اهواز انجام شده و در مجموع صادرات استان نسبت به سال گذشته وضعیت مطلوبی دارد.
بازارهای جدید صادراتی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان با اشاره به اینکه امسال هدف صادراتی که دولت برای استان تعیین کرد حدود ۱۸۰ میلیون دلار بود، تصریح کرد: سال گذشته ۱۶۷میلیون دلار صادرات از استان داشتیم و باتوجه به دستور رئیس‌جمهوری که باید تا پایان دولت صادرات غیرنفتی دوبرابر شود، باید هر سال ۲۵ درصد رشد صادراتی داشته باشیم. خوشبختانه با مجموع صادرات استان و سایر گمرک‌ها این هدف تاحدودی محقق شده است. متین تاکید کرد: در ۵ ماه نخست امسال واحدهای استان موفق شدند صادرات به‌طورکامل قانونی و به‌طور مستقیم داشته باشند، بخشی از صادرات که به شکل پیله‌وری انجام می‌شود تاکنون رشد خوبی داشته است. به‌عنوان نمونه چینی بهداشتی تولید لالجین که به طورمعمول چینی بهداشتی درجه ۳ است به‌دلیل نرخ مناسب به‌طور چشمگیری مورد تقاضای کشورهای عربی و افغانستان قرار گرفته است. وی بیان کرد: امسال چندین بازار هدف جدید را در بحث صادرات مورد بررسی قرار دادیم. یکی از این کشورها غنا است که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان در این زمینه برنامه‌های بسیاری را در دستور کار خود قرار داد. به‌همین منظور ۳۵ روز است که برخی تولیدکنندگان استان با یک تور تجاری به این کشور سفر کرده‌اند و با رایزنی‌هایی که انجام شد قرار شد به این کشور صادرات سیمان، سنگ و... داشته باشیم. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان با اشاره به اینکه بازار هدف دیگر کشور چک است، اظهار کرد: مقرر شده باتوجه به ظرفیت‌های استان برنامه‌هایی را در این کشور اجرا کنیم. متین ادامه داد: تعدادی از تولیدکنندگان قطعات خودرو استان با شرکت فرانسه چندین قرارداد امضا کردند. در این زمینه شرکت قطعه‌سازان سینا موفق شد چند تفاهمنامه برای انتقال دانش فناوری و تولید قطعات برای پژو فرانسه منعقد کند. وی با اشاره به اینکه امسال صادرات کشمش و همچنین کانی‌های غیرفلزی وضعیت مناسب و مطلوبی داشته، اضافه کرد: صنایع دستی استان رشد چشمگیری نسبت به سال گذشته داشته، به‌طوری‌که صادرکننده نمونه کشوری داشتیم. باوجود اینکه مجموع صادرات صنایع دستی در کشور کاهش داشته، استان همدان موفق به دریافت لوح تقدیر شد.
تقویت صادرات نیازمند همراهی بخش دولتی و خصوصی
مدیرکل گمرک استان همدان بابیان اینکه حجم کارهایی که در گمرک همدان انجام شده بالا بوده و ازنظر فنی، تجهیزات و کارشناسی مشکلی در این زمینه وجود ندارد، گفت: درگذشته ارتباط بین گمرک همدان و فعالان اقتصادی کاهش یافته بود اما درحال‌حاضر این روند بهبودیافته است. جمال خشوعی در گفت‌وگو با صمت با بیان اینکه امیدواریم شاهد تقویت ارتباط بین گمرک و بخش خصوصی باشیم، افزود: گمرک همدان باید در زمینه تسهیل امور صادرکنندگان فعال شود. وی با بیان اینکه تقویت صادرات کالا از همدان نیازمند همراهی بخش دولتی و خصوصی است، ادامه داد: گمرک همدان باید زیرساخت‌های صادرات انواع کالا را تامین کند.
ظرفیت صادرات از همدان بالاست
مدیرکل گمرک استان همدان با اشاره به اینکه ظرفیت صادرات از همدان بالاست و باید اقدام‌های اساسی برای افزایش صادرات انجام شود، تصریح کرد: وضعیت گمرک همدان که در دهه ۷۰ تاسیس شد امروز بسیار بهتر شده و به لحاظ فنی، کارشناسی و مجوزها کارها بسیار خوب پیش می‌رود. خشوعی با اشاره به اینکه بخش قابل‌توجهی از کالاهای استان همدان از سایر گمرک‌های کشور صادر می‌شود، تاکید کرد: باید تلاش کنیم کالاهای تولید همدان از گمرک خود استان به سایر کشورها صادر شود تا از این طریق شاهد واقعی‌تر شدن آمار صادرات باشیم. از نگاه کارشناسان، در سیاست‌های کلان اقتصادی کشور، بر صادرات غیرنفتی تاکید شده و همدان باتوجه به ظرفیت‌ها باید سهم بالایی در این زمینه داشته باشد؛ بنابراین باید با فراهم کردن امکان صادرات محصولات شرایطی فراهم شود که تاجران به صادرات از گمرک همدان رغبت بیشتری نشان دهند.