گروه اقتصادی آناج: به منظور آشنایی با دغدغه‌‌های نخبگان بسیجی و سنجش میزان ارتباط صنایع با دانشگاه‌‌های استان و سطح اهمیت‌‌دهی مسئولین به طرح‌‌های پژوهشی گفت‌‌وگویی با دکتر محمدعلی متفکر آزاد، استاد اقتصاد دانشگاه تبریز و مسئول خانه نخبگان بسیج علمی، فناوری و پژوهشی سپاه عاشورا داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

خانه نخبگان بسیج اتاق فکری برای ارائه راهکار است

آناج: آیا ما در پروش نخبه مشکل داریم یا آنکه مسئولان در چرخه مدیریتی به آنان فضایی برای کار نمی‌دهند؟

خانه نخبگان بسیج علمی استان یک اتاق فکر است، البته کار میدانی نیز کارگروه‌‌های ما انجام می‌‌دهند، چالش‌‌ها را در می‌‌آوردند و راهکار ارائه می‌‌دهند. این طور نیست که تاثیرگذار نباشد، درست است که ما تصمیم ساز هستیم و تصمیم گیر نمی‌‌باشیم اما همین حضور در مجامع مانند کارگروه‌‌ها و مجامع و ستادهای استانداری و اعمال نظر در آن جا بر اساس یک کار پژوهش تاثیر خود را می‌‌گذارد.

اما عمده مسئله این است که اگر ما بخواهیم بیان کنیم که کلا در سطح کشور نخبگان تا چه اندازه تاثیرگذار هستند شاید انتظار عمومی را خیلی برآورده نکند و قطعا انتظار مقام معظم رهبری را هم اصلا برآورده نمی‌‌کند. ایشان  به جذب، رسیدگی، تقویت و جلوگیری از مهاجرت نخبگان از طریق تامین بستر لازم برای رشد آنها در داخل کشور تاکید فراوان دارند اما این که تا چه میزان به این امر توجه شود بستگی به همت مسئولان دارد.

در سایر کشورها به نخبگان مسیرتحصیلی ارائه می‌‌دهند اما در ایران این امر ضعیف است

 نکته بعدی این که ما زمانی می‌‌توانیم این حرکت و خواسته هایمان را تاثیرگذارتر کنیم که به یک مطالبه عمومی تبدیل شود. همین کاری که شما اکنون انجام می‌‌دهید یعنی اطلاع رسانی و کشاندن این موضوع به افکار عمومی از جمله این کارها است. البته باید در خصوص سوال شما اشاره شود که کار طیف بندی و دسته بندی نخبگان ابتدا به عهده آموزش و پرورش و دانشگاه‌‌ها است. حتی در برخی از کشورها برای پرورش کادر لازم در هر جایی از همان دوران دبیرستان شناسایی استعداد می‌‌کنند و مسیر تحصیلی و تربیتی خاصی به آنان می‌‌دهند ولی متاسفانه این امر در کشور ما بسیار ضعیف است.

در پاسخ به سوال شما دوستانی که در آموزش و پرورش، دانشگاه‌‌ها و بنیاد ملی نخبگان هستند باید نخبگان را دریابند و بینند که مسائل و مشکلاتشان چیست، اما خانه نخبگان و سازمان علم و فناوری و پژوهشی سپاه جمعی از نخبگانی هستند که دانش آموخته می‌‌باشند نه این که بخواهند از اول نخبه پروری بکنند، البته تقویت در راستای کار ما وجود دارد، تقویت تفکر و روحیه بسیجی، ارتقاع سطح بصیرت و علمی وجود دارد ولی نه از دوران مدرسه.

این‌‌ها جمعی از نخبگان دانش آموخته هستند که با تفکر بسیجی می‌‌خواهند کاری را انجام دهند و همین تفکر باعث تفاوت ما می‌‌باشد. همین کاری را که ما انجام می‌‌دهیم کارگروه‌‌های دیگر در وزارت خانه‌ها و دیگر جاها نیز انجام می‌‌دهند ولی عمده تفاوت این است که در آن سازمان‌‌ها به عنوان یک کار اداری انجام می‌‌شود ولی در مجمع ما با روحیه و تفکر بسیجی به دنبال آن می‌روند.

نباید توقع داشته باشیم تمام راهکارهایی که به مسئولان می‌‌دهیم اجرایی شوند

گره مشکلات جامعه ما زمانی گشوده شده که با تفکر بسیجی پیش رفته‌‌ایم. فلسفه وجودی این خانه نخبگان و کارگروه‌‌هایش نیز ترویج تفکر بسیجی و شبکه سازی از اساتید و نخبگان بسیجی و به کارگیری آن‌‌ها برای حل مشکلات در هر استان می‌باشد.

درخصوص تاثیرگذاری ما گفته شد که راهکارها را پیشنهاد می‌‌دهیم ، اما در خصوص پیگیری و این که بدانیم حتما راهکارها اجرایی می‌‌شوند یا خیر نباید این توقع را داشته باشیم که حتما اجرایی شوند همین که صدای ما و نتیجه کارهای ما در مجلس و استانداری مطرح می‌‌شود و در تصمیم سازی موثر است برای ما مایه خرسندی است.

سیستم بانکی ما دست به رانت‌‌خواری و دلالی می‌‌زند/ تا زمانی که بانک‌‌ها از منابع غیرمولد کسب سود می‌‌کنند مشکل نقدینگی صنعت حل نمی‌‌شود

آناج: چه عواملی موجب شده تا صنایع ما بیمار شوند؟

صنعت ما را بی‌ارتباط با سایر قسمت‌های مرتبط با آن نمی‌شود دید و ارزیابی کرد. برای مثال سیستم بانکی ما هست که باید مشکل نقدینگی صنعت را حل کند، در شرایط فعلی در اقتصاد ما بانک‌ها هستند که منابع مالی را تامین می‌کنند، سیستم بانکی ما خود بیمار است و دست به رانت خواری می‌زند و به دلالی و واسطه‌گری می پردازد و سودهایی را که از منابع غیر مولد به دست می‌آید را دنبال می‌کند. تا زمانی که این سیستم متحول نشده نمی‌توان انتظار داشت که مشکل صنعت ما در ارتباط با نقدینگی حل شود.

یا برای مثال قانون سیاست‌‌های کلی اصل 44، در بخشی از این قانون اشاره شده به شورای رقابت یا بخش خصوصی. بخش خصوصی یک تعبیر عام می‌باشد، ما یک بخش خصوصی واحد نداریم، کسی که 50 سال سابقه کار دارد هم بخش خصوصی است و هم کسی که 2 سال است شروع به کار کرده نیز بخش خصوصی می‌باشد اما تجربه‌، بهره‌‌وری و کارآفرینی این‌‌ها با هم بسیار متفاوت است.

در واگذاری‌‌ها یا تندی کردیم یا کندی/ نباید شرکت‌‌های دارویی را به بخش خصوصی واگذار کرد

بخش خصوصی ما در مقایسه با بخش خصوصی ورزیده و بهره ورانه کشورهایی که در صنعت پیش رو هستند را مقایسه کنید و ببینید ضعف‌‌ها در کجا است. واگذاری‌‌های ما مشکلات خاص خود را دارد. ما یا دچار کندی کاری شده‌‌ایم یا تندی کار، برای مثال اگر ما شرکت‌های دارویی را به بخش خصوصی واگذار کنیم اصلا صحیح نیست، چرا که قیمت دارو بالا می‌رود و دارو کالایی بی‌کشش هست و مردم مجبورند آن را تهیه کنند، پس زمان واگذاری یک شرکت دارویی متفاوت با شرکتی است که مثلا مبلمان می‌سازد. این‌‌ها باید از روی مطالعه انجام گیرد، لذا مشکلاتی که ما در صنعت داریم ارتباط دارد با قوانین و کلیت آن‌ها.

بنابراین آنچه که محور کار ما در کانون نخبگان است ترویج تفکر بسیجی در ارائه راه کارها و چالش‌هاست وگرنه موازی کاری با سایر نهادهای دیگر می‌شود. در واقع ما با مشکلات و چالش‌‌ها برخورد علمی بسیجی گونه داریم و اقتصاد مقاومتی را محور کارمان قرار داده‌‌ایم. سبک زندگی نیز محور کارمان قرار گرفته و کارگروهی نیز برای آن تشکیل داده‌‌ایم. متاسفانه مطالبات مقام معظم رهبری که هر سال مطرح می‌‌نمایند چند صباحی لقلقه زبان می‌شود و بعد فراموش می‌شوند، بنای کار ما بر این است که نگذاریم این مطالبات فراموش شوند.

صنایع و سازمان‌‌های آذربایجان‌‌شرقی هرموقع کار پژوهشی خواستند سراغ دانشگاه‌های تهران رفتند!/ واحدهای خصوصی دانشگاه را محرم نمی‌دانند

 در خصوص ارتباط صنعت و دانشگاه نیز باید عرض کنم استان ما تفاوت دارد با استان تهران، متاسفانه در استان ما صنایع و سازمان‌ها متشکل از اداری و خصوصی یعنی واحدهای تولیدی و غیر تولیدی هر زمان که طرح اولویت دار پژوهشی می‌خواهند سفارش بدهند مستقیم سراغ دانشگاه‌های تهران می روند، یعنی نمی‌آیند ابتدا این طرح‌ها را با دانشگاه‌های استان مطرح کنند و در صورت عدم توانایی به پاسخ گویی به دانشگاه های تهران مراجعه کنند، این را ما چندین بار در جلسات با دانشگاه و استانداری مطرح نموده‌ایم، آقای استاندار می‌بایست بخشنامه‌ای به واحدهای استانی داشته باشند و مشکلاتی که توسط دانشگاه‌ها حل می‌شود ابتدا به دانشگاه‌‌های استان ابلاغ شوند و اگر قادر به حل معضل نبودند بعدا با دانشگاه‌های تهران همکاری نمایند.

نکته دیگری هم که هست این می‌باشد که واحدهای تولیدی بخش خصوصی ما هم اعتماد به دانشگاه ندارند و هم دانشگاه را محرم نمی‌دانند. متاسفانه تفکری در صنعت ما وجود دارد که گمان می‌شود اگر یک تیم دانشگاهی وارد جریان فرآیند تولید شود و سر از هزینه و درآمدش در بیاورد و یا هر تفکر دیگری که برای خود بنده سوال است باعث می‌شود که نخواهند اطلاعات بدهند.

یک تیم دانشگاهی برای حل یک معضل باید بتوانند دسترسی به آنالیز هزینه داشته باشند تا بتوانند راهکار ارائه دهند. در کشورهای خارجی این کار انجام می‌‌‌شود و بازدهی خوبی هم دارد، ولی صنعت ما خواستار این نیست. حاضر است با بهره وری پایین کار بکند ولی یک تیم مطالعاتی را در فرآیندخود راه ندهد. این یک مشکل ساختاری تفکری است که باید حل شود. در آخر بنده از طرف کارگروه های خودمان اعلام می کنم که هر مشکلی که صنعت و کشاورزی ما دارد کارگروه های ما اعلام آمادگی می‌کنند برای این که بدون هیچ چشم داشتی بررسی و کمک نمایند.

انتهای پیام/