به باور برخی کارشناسان، مشکل میان عربستان و ایران ریشه‌ای بوده و از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون این کشور مشکلاتی با ایران داشته است و در همین ارتباط نیز می‌توان هراس عربستان از نفوذ منطقه‌ای ایران را یکی از دلایل خصومت‌های این کشور علیه ایران عنوان کرد.
در ارتباط با ریشه‌های خصومت عربستان علیه ایران، همچنین شرایط بهبود روابط و چشم انداز روابط دو کشور، گفت‌وگویی را با حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل منطقه‌ای انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
در سال‌های گذشته همواره شاهد اقدامات خصمانه آل‌سعود علیه کشورمان بوده‌ایم. ریشه مشکلات میان ایران و عربستان چیست؟
عربستان با وجود توسعه سیاسی اندک خود سعی می‌کند به عنوان بازیگر قدرتمند در سطح منطقه مطرح شود و در این خصوص ایران را به عنوان کشور دارای نفوذ بسیار در منطقه منزوی کند. عربستان با استفاده از نفوذ خود بر برخی کشورهای اسلامی و عربی تلاش کرده جریان سازی شدیدی علیه ایران و محور مقاومت انجام دهد. نقش نیابتی عربستان از سوی آمریکا و اسرائیل یکی از دلایل تقابل سیاسی عربستان با جمهوری اسلامی ایران است؛ چرا که ایران نفوذ معنوی بسیاری میان ملت‌های اسلامی منطقه دارد. در همین خصوص عربستان به دلیل نگرش‌های طایفه‌ای همچنین در تقابل بودن ادبیات انقلاب اسلامی با جریان وهابیت مرتجع تلاش می‌کند با استفاده از توان مالی خود و در اختیار داشتن یکصد شبکه ماهواره‌ای فعال با گردش مالی سالانه ده میلیارد دلار در حوزه رسانه ای، تمام توانش را برای انزوای ایران و محور مقاومت به کار گیرد.
عربستان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون با تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در 1981 تلاش کرد علاوه بر دو حوزه عربی و اسلامی در حوزه کشورهای عرب خلیج فارس هم با ایران تقابل ایجاد کند، حتی در جنگ صدام علیه ایران، این کشور و سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای تضعیف انقلاب اسلامی ایران بیش از 120 میلیارد دلار کمک در اختیار رژیم سابق عراق قرار دادند. عربستان نقش نیابتی از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی دارد و در این زمینه تلاش می‌کند انقلاب اسلامی ایران و نقش ایران در منطقه را مهار کند، به همین دلیل از هر ابزاری علیه ایران استفاده می‌کند.
در سخنان خود اشاره‌ای به مشکل عربستان با محور مقاومت داشتید. دلایل این مشکل چیست؟
محور مقاومت تاثیرات خود را روی ملت‌های عرب و اسلامی گذاشته است. محور مقاومت بعد از 2006 و در جنگ 33روزه به عنوان الگوی مبارزاتی جهان عرب تبدیل شده است، لذا عربستان تحت فشار آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند محور مقاومت را تضعیف کند و به همین دلیل از تمام ابزارهایش برای اتهام‌زنی علیه ایران، محور مقاومت و حزب الله استفاده کرده و تلاشش بر این است که مناقشات اعراب و اسرائیل را به مناقشه اعراب و ایران و مناقشات جهان اسلام با اسرائیل را به مناقشه شیعه و سنی تبدیل کند و این استراتژی مشترک آمریکا، اسرائیل و عربستان است و این کشور در این مسیر با استفاده از رسانه‌هایش و کمک شخصیت‌های مختلف رسانه‌ای آمریکا و اسرائیل به نوعی جریان‌سازی رسانه‌ای را علیه محور مقاومت آغاز کرد.
برآیند گزارش‌ها نشان می‌دهد عربستان از 2011 تا کنون در سازماندهی130 گروه تروریستی در سوریه نقش داشته است و تنها در هفت سال گذشته 40 میلیارد دلار کمک مالی در اختیار آنها قرار داده تا بتواند محور تهران، دمشق و بیروت را قطع و محور مقاومت را از صحنه خاورمیانه خارج کند.
رقابت‌های منطقه‌ای را تا چه میزان می‌توان در افزایش خصومت‌های عربستان علیه ایران تاثیرگذار دانست؟
جمهوری اسلامی ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، تاریخی و انسانی خود و روندی که برای تقابل با رژیم صهیونیستی و نفوذ آن اتخاذ کرده است با مخالفت آمریکا و اسرائیل مواجه است و در این خصوص آنها تلاش می‌کنند ایران را منزوی کنند و از آنجا که به تنهایی قادر به مقابله علیه ایران و محور مقاومت نیستند نیاز به ابزارهایی دارند و در این خصوص با توجه به این که عربستان یک کشور عربی - اسلامی است از این کشور در جهت مقابله با ایران استفاده می‌کنند. بنابراین نقش عربستان نیابتی است و با فشار آمریکا و اسرائیل چنین نقشی ایفا می‌کند. عربستان در منطقه خود را رقیب ایران می‌داند و سعی می‌کند منطقه را با استفاده از الگوی خود، آمریکا و اسرائیل اداره کند.
شرایط بهبود روابط میان دو کشور چیست؟
با توجه به این که ترامپ قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل تلقی کرده است عربستان و برخی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بشدت از نظر افکار عمومی منزوی شده‌اند و این حرکت ناخودآگاه به نفع محور مقاومت تمام شده و موجب شد ملت‌ها به سمت محور مقاومت نزدیک شوند، با وجود این که جمهوری اسلامی ایران اساسا به لحاظ ساختاری و عقیدتی مشکلی با عربستان ندارد، اما آمریکا تلاش می‌کند از عربستان علیه ایران استفاده کند، در نتیجه می‌توان یکی از عوامل اختلاف را آمریکا دانست.