به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، گردشگری در ابعاد مختلف خود و با تمام پیچیدگی‌ها و گستردگی فرابخشی مفهومی و کارکردی آن، امروزه به محور مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع بدل شده است و دیگر هیچ یک از برنامه‌ریزان خرد و کلان نمی‌توانند این مهم را در محاسبات و تحلیل خود کوچک بپندارند. در کشور ما نیز از کلانشهرهای بزرگ گرفته تا روستاهای کوچک، امروزه گردشگری را به منزله ابزاری برای معرفی داشته‌های طبیعی و فرهنگی و بهبود اشتغال و معیشت خود می‌دانند.
اما سال‌هاست که همزمان با توسعه و اهمیت یافتن گردشگری و فعالیت‌های مرتبط با آن در گستره‌های جغرافیایی و فرهنگی مختلف، فعالان مدنی نگرانی‌هایی را در این زمینه مطرح و به تلاش برای رعایت اصول توسعه پایدار در این زمینه تاکید کرده‌اند تا ضمن پایداری منابع و ذخایر غیرقابل تجدید طبیعی و فرهنگی، منافع جامعه محلی مورد توجه قرار گیرد و پایداری اقتصاد این حوزه هم به شکل بهتر تداوم یابد.
از سال‌های گذشته فعالیت‌های مدنی در این زمینه شکل منسجم‌تری پیدا کرد و سازمان‌های غیردولتی که از افراد علاقه‌مند و داوطلب تشکیل شده است، تلاش کردند جایگاه و نقش خود به‌منظور تبیین و ترویج گردشگری بر مبنای شاخص‌های توسعه پایدار و مدیریت زیست‌بومی را بهبود بخشند. حاصل این پویش‌ها تشکیل کنسرسیومی(گروه کاری) با عنوان «گروه کاری سازمان‌های غیردولتی حامی گردشگری و توسعه پایدار کشور» بود که امروزه به بیش از یک صد سازمان غیردولتی رسیده است و اهدافی را در زمینه ترویج مفهوم و فرهنگ گردشگری پایدار، حفاظت از منافع و توان‌افزایی جامعه محلی و تهیه برنامه اقدام مناسب و همه‌جانبه درخصوص توسعه پایدار گردشگری به‌عنوان معیشت مکمل دنبال می‌کند. در این میان بسیاری از تشکل‌های فعال در زمینه میراث فرهنگی و حفاظت از محیط‌زیست نیز با توجه به اهمیت یافتن گردشگری و ابعاد مثبت و منفی رشد این موضوع در برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و اقتصادی مناطق مختلف، در کنار فعالان تخصصی این حوزه قرار گرفته‌اند.
از سوی دیگر تشکل‌های تخصصی این حوزه به مرور شکل یافته و به جایگاه خود نزدیک می‌شوند اما یکی از نیازهای موجود در راه گسترش تلاش‌های مدنی برای ترویج این فرهنگ، در گستره مناطق و استان‌های مختلف، افزایش افراد داوطلب و فعالیت‌های داوطلبانه حوزه گردشگری است. فعالیت‌های داوطلبانه امروزه یکی از ارزشمند‌ترین کنش‌های هر فرد در جامعه است. این موضوع در کشور‌های توسعه‌یافته از اهمیت بالایی برخوردار است به صورتی که یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش مسئولیت‌پذیری و نگاه مسئولانه افراد، میزان توجه و سوابق آنان در فعالیت‌های داوطلبانه است.
کار داوطلبانه مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی است که با اهداف خیرخواهانه اجتماعی به صورتی علاقه‌مندانه، در چارچوب مسئولیت اجتماعی و بدون چشمداشت مالی انجام می‌شود اما در این میان این نکته نیز حائز اهمیت است که هر فعالیت بدون مزد مالی الزاما فعالیت داوطلبانه به حساب نمی‌آید و باید شاخص‌های مشتاقانه بودن، خیرخواهی و مسئولیت اجتماعی نیز در آن مستتر باشد و گاه تامین نیازهای مالی نیروهای درگیر در یک فعالیت میدانی طولانی‌مدت نافی داوطلبانه بودن آن کنش‌ها نخواهد بود.
در مجموع مفاهیم و تعاریف مرتبط با کار داوطلبانه از گستردگی زیادی برخوردار است که در این نوشتار مجال پرداختن به تمامی آنها نیست اما ذکر این نکته ضروری است که میزان و گستردگی این فعالیت‌ها در هر جامعه عیاری مهم در تشخیص حس مسئولیت‌پذیری و تعلق اجتماعی شهروندان آن است و جامعه ایرانی نیز قطعا در تندباد حرکت به سوی توسعه، نیازمند گسترش و تعمیق فعالیت‌ها و کار داوطلبانه است اما ورای تمامی تعاریف و مفاهیم داوطلبی، گردشگری که امروزه بیشتر به‌عنوان یک صنعت و زمینه اشتغالزایی معرفی می‌شود نیازمند فعالیت‌های داوطلبانه بیشتری در زمینه‌های: ترویج گردشگری پایدار، حفظ محیط‌زیست و توجه به نقش و معیشت جامعه محلی، بهبود شرایط لازم به‌منظور استفاده تمامی بخش‌های جامعه از جمله افراد کم‌توان اقتصادی از امکان سفر، توجه به حمایت‌های حقوقی از خدمات‌دهندگان گردشگری و بسیاری از فعالیت‌های دیگر است.