به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، موضوع اپراتوری بندر شهید بهشتی چابهار از موضوعاتی بود که در چند هفته اخیر مجدداً مطرح و از سوی رسانه‌ها دنبال شد تا پس از افتتاح این بندر که روز 12 آذرماه انجام شد، اپراتوری این بندر تعیین‌تکلیف شده باشد.
مقرر شده بود دو شرکت آریابنادر و شرکت هندی به دلیل سرمایه‌گذاری در تأمین تجهیزات، اپراتوری بندر شهید بهشتی چابهار را انجام دهند، البته اپراتوری شرکت هندی، منوط به خواسته هندیها و البته در اولویت سازمان بنادر و دریانوردی ایران بود.
دو سال پیش مقرر شد شرکت آریابنادر ایرانیان در قالب قرارداد BOT رقم 403 میلیون دلار معادل حدود 1500 میلیارد تومان تجهیزات خشکی و دریایی برای بندر چابهار خریداری و نصب کند و 30 سال بهره‌برداری داشته باشد؛ از آنجا که موضوع این قرارداد در قالب ساخت، بهره‌برداری و انتقال بود و اهمیت زیادی برای کشور داشت هیأت وزیران مصوبه‌ای در این باره برای آریابنادر صادر کرد.
پیش از برنامه جامع اقدام مشترک بود که 330 میلیون دلار تسهیلات از صندوق توسعه ملی به آریا بنادر پرداخت شد البته این پول خارج از کشور بود و باید از چینی‌ها یا هندیها دریافت می‌شد که در پسابرجام با عاملیت بانک توسعه صادرات روز سوم خردادماه 95، اولین LC (اعتبارات اسنادی) به صورت مستقیم در آلمان بازگشایی و برخی تجهیزات خریداری شد.
مدیرعامل شرکت آریابنادر ایرانیان در این‌باره از نبود انحصار در اپراتوری بندر چابهار و تأمین تجهیزات آن می‌گوید؛ به گفته یاسری زمانی که سازمان بنادر قصد جذب سرمایه‌گذار در بندر چابهار را داشت، هیچ شرکتی به دلیل وجود ارقام سنگین استقبال نکرد اما ما اعلام آمادگی کردیم و قطعاً هیچ انحصاری در کار نبود و امروز هم هر شرکتی که فکر می‌کند در چابهار جا مانده است می‌تواند با ما شریک شود ما حاضریم با شرکت‌های دیگر جوینت شویم و حتی سهام خود را به آنها بفروشیم.
بنابراین گزارش از سوی دیگر شرکت هندی 85 میلیون دلار در بندر چابهار سرمایه‌گذاری می‌کند، البته شرکت دولتی هند 150 میلیون دلار فاینانس برای سازمان بنادر می‌آورد تا سازمان بنادر آنچه که لازم دارد خریداری کند.
شرکت هندی قرارداد 10 ساله با ایران دارد که شامل 2 سال مدت زمان خرید و 8 سال بهره‌برداری در قالب BOT است و سپس تجهیزات را تحویل می‌دهد و می‌رود؛ در فاصله دو سال خرید تجهیزات، شرکت هندی از تجهیزات نصب شده جدا از آن قرارداد، استفاده و بهره‌برداری می‌کند.
هند به افغانستان تعهد تأمین غلات داده است و به بندر چابهار نیاز دارد و بار و ترافیک به چابهار می‌آورد؛ البته کشور هند 500 میلیون دلار هم در حوزه پتروشیمی در چابهار هزینه می‌کند که از حوزه کاری بندر خارج است.
بر این اساس موضوع اپراتوری شرکت هندی در اولویت سازمان بنادر و دریانوردی قرار دارد؛ روز 6 آذرماه امسال مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان در پاسخ به فارس تأکید کرد اولویت اپراتوری بندر شهید بهشتی چابهار با هندیها است.
آقایی در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر قرارداد سرمایه‌گذاری 85 میلیون دلاری و 150 میلیون دلاری هندیها به صورت BOT در بندر چابهار گفت: قرارداد با هندیها از مدل‌های خوب تجارت دریایی کشور محسوب می‌شود و تلاش کردیم هندیها را در این حوزه وارد کنیم، دیدگاه ما چیزی بالاتر از این ارقام است زیرا 16 میلیون تن کالا بین هندوستان، افغانستان و روسیه در حال جابه‌جایی است که می‌خواهیم این 16 میلیون تن کالا را به بندر چابهار بیاوریم.
به گفته مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان قرارداد با هندیها 10 ساله و به صورت BOT در قالب ترانزیت، ترانشیپ و صادرات است و سهم دو طرف مشخص شده است که در ترانشیپ سهم ما از هندیها کمتر است اما تا انتهای قرارداد 10 ساله مساوی می‌شود و پس از 10 سال ما مالک کل تجهیزات هندیها خواهیم شد.
به گفته آقایی رقم 150 میلیون دلار سرمایه‌گذاری هندیها پس از تحقق کل 85 میلیون دلار اول خواهد بود که برای آن 150میلیون دلار نیز پروژه‌ها را مشخص کرده‌ایم و حتی در زیرساخت و ریل نیز این 150 میلیون دلار استفاده خواهد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان درباره اپراتوری بندر شهید بهشتی چابهار به خبرنگار فارس گفت: دیدگاه ما این است که هندیها قبل از ورود همه تجهیزات، با تجهیزات ما اپراتوری را انجام دهند اما اگر هندیها راغب نبودند تا قبل از ورود تجهیزات اپراتوری را انجام دهند ما در قالب قرارداد یک ساله اپراتور جذب می‌کنیم.
وی همچنین گفت که فعلا اپراتوری را به شرکت سینا ابلاغ نکرده‌ایم تا اگر هندیها ابراز تمایل برای اپراتوری کردند با آنها کار را شروع کنیم.
پس از این موضوع در تاریخ 9 آذرماه امسال بود که مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به فارس گفت که اپراتوری هندیها در بندر شهید بهشتی چابهار حتمی است.
راستاد در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر پورت‌اپراتوری بندر چابهار اظهار داشت: در قالب قرارداد 85 میلیون دلاری شرکت هندی برای تجهیز بندر و بهره‌برداری، مذاکرات ادامه دارد و مشکلی برای اپراتوری شرکت هندی نیست، همچنین تا پیش از تکمیل تجهیزات شرکت هندی بهره‌برداری موقت ما از تجهیزات توسط هندیها به عنوان شریک انجام می‌شود.
بنابراین گزارش در حالی مسئولان سازمان بنادر و دریانوردی تا پیش از این از قطعیت اپراتوری هندیها و اولویت آنها در بندر شهید بهشتی چابهار می‌گفتند که به تازگی (17 آذرماه 96) مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان درباره موضوع اپراتوری گفته است: تقاضای داخلی وجود نداشت، اپراتوری بندر شهید بهشتی به هندیها واگذار شد.
به گفته بهروز آقایی تاکنون شرکت داخلی به صورت مکتوب متقاضی اپراتوری بندر شهید بهشتی نبوده است، از آنجا که با سرمایه‌گذاران هندی قرارداد BOT منعقد شده است و هند مسئولیت تامین تجهیزات این بندر است، طبیعی است که اولویت برای واگذاری اپراتوری بندر شهید بهشتی هندیها باشند.
وی تصریح کرد: به هر حال اولویت ما اپراتوری هندی ها به دلیل شکل قراردادمان با ین سرمایه گذاران در این پروژه است و به دنبال این هستیم که سرمایه گذاری هندی ها در بندر چابهار تداوم داشته باشد.
بنابراین گزارش در حال حاضر آریا بنادر اولین اپراتور بندر شهید بهشتی چابهار است و سپس شرکت هندی با تأمین تجهیزات، اپراتوری این بندر را بر عهده می‌گیرد.
ظرفیت بندر شهید بهشتی چابهار در فاز اول 8.5 میلیون تن است که پس از اجرای طرح توسعه، ظرفیت این بندر به حدود 80 میلیون تن ارتقا می‌یابد.
انتهای پیام/م
∎