روزنامه مردم سالاری در سرمقاله ای به قلم سید‌علی مفاخریان، آورده است: با بازگشایی دانشگاه‌ها و توسعه مراکز آموزشی و گستردگی فعالیت ستاد انقلاب فرهنگی، ضرورت تقویت این نهاد بیش از پیش احساس شد.
19 آذر 1363 بود که با ترمیم عمده ستاد انقلاب فرهنگی به فرمان حضرت امام خمینی (ره) عملا شورای عالی انقلاب فرهنگی با ترکیبی جدید شکل گرفت.
امام (ره) درباره ضرورت تشکیل این شورا می‌گویند: «خروج از فرهنگ بدآموز غربی و نفوذ و جایگزین شدن فرهنگ آموزنده اسلامی، ملی و انقلاب فرهنگی در تمام زمینه‌ها در سطح کشور آن چنان محتاج تلاش و کوشش است که برای تحقق آن سالیان دراز باید زحمت کشید و با نفوذ عمیق ریشه‌دار غرب مبارزه کرد».
با گذشت زمان ، وظایف این شورا بسط و گسترش یافت و دقیق تر شد. به طوری که «تدوین نقشه مهندسی فرهنگی کشور و روزآمد نمودن آنها» و «زمینه‌سازی برای اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور و نقشه جامع علمی کشور» از جمله وظایف این شورا شد.
وظایفی که بار سنگینی بر دوش این شورا نهاد. چرا که مهندسی فرهنگی ، ضرورتی است که امروزه یکی از مهمترین دغدغه‌های پیش روی توسعه منابع انسانی است .
توسعه کمی‌شهرها و روستا ، به همراه خود دغدغه‌های جدیدی را نیز پدید آورد. «سبک زندگی»، از اساسی ترین موضوعاتی بوده که ایران در مسیر توسعه همه جانبه را تحت الشعاع قرار داده است.
سبکی که همان شیوه‌ها و الگوهای زندگی روزمره است. سبکی که الگوهای فردی مطلوب از زندگی و تمام عادات و روش‌هایی که فرد یا اعضای یک گروه به آنها خو کرده یا عملاً با آنها سرو کار دارند را در بر می‌گیرد .
با توصیه‌های هوشمندانه مقام معظم رهبری، شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، چند سالی است راهبرد جدیدتری را مورد توجه قرار داده و نهادینه سازی و تدوین برنامه «سبک زندگی اسلامی– ایرانی» را در دستور کار گذاشته است.
بر این اساس اگر نگاهی به سند مهندسی فرهنگی کشور و راهبرد کلان شماره 5 آن بیاندازیم با 8 راهبرد ملی به همراه 24 اقدام ملی برای نیل جامعه به سبک زندگی اسلامی- ایرانی مواجه می‌شویم.
در این راهبردها و اقدامات به بخش‌هایی می‌رسیم که عملا با وظایف مدیریت شهری در طراحی و نهادینه‌سازی الگوی معماری و شهرسازی گره خورده است.
سوال اساسی اینجاست اگر «طراحی و نهادینه‌سازی الگوی معماری و شهرسازی اسلامی- ایرانی» به عنوان یکی از راهبردهای ملی این سند مطرح است ، تا چه میزان در راستای اجرایی شدن آن گام برداشته شده است؟
در راستای سبک زندگی ، چقدر نوع معماری کنونی ما متناسب با نیازهای شهروندان است؟
اینجاست که برداشتن گام‌های اساسی تر ضرورت می‌یابد.
مگر غیر این است که بالاترین هدف توسعه و مدیریت شهری، بهبود کیفیت زندگی شهروندان در شهرهاست. مگر غیر این است که نوع معماری و شهرسازی تاثیر مستقیمی بر روح و روان مردمی‌که در شهر زندگی می‌کنند، می‌گذارد.
شهر به سان موجودی زنده، نفس می‌کشد و رشد می‌کند و اگر برنامه ای برای توسعه آن پیش رو نباشد، با رشد کاریکاتوری، حال جامعه را بد می‌کند.
معماری شهر عاملی اساسی، در بهبود کیفیت زندگی انسان‌هایی است که هر روز از کوچه و خیابان آن می‌گذرند و همین دلیل کافی است تا نقش توسعه شهری در سبک زندگی مردم بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.شهروندان هر روز با شهر زندگی می‌کنند و به گونه ای با خلق و خوی شهر بزرگ می‌شوند .
وقتی در خیابان شهرمان قدم می‌زنیم. باید از خود سوال کنیم چه میزان رشد فزاینده ساخت و سازهای شهری در مسیر آرامش انسانی بوده است؟ چقدر معماری شهری بر کاهش استرس‌ها و اضطراب‌ها و فشارهای روحی مردم شهرمان اثر گذاشته است؟
و بپرسیم مبادا با توسعه نامتوازن، زخمی بر روح شهروندان زده شده است؟
اینجاست که توجه به کیفیت محیط زندگی شهری بیشتر نمایان می‌شود. مردمی شاد و پرانرژی در همین کوچه و خیابان‌ها قدم می‌زنند. از همین ساختار شهری ، امنیت می‌گیرند و نظم اجتماعی و روابط انسانی را هم حتی می‌آموزند. جامعه‌شناسان، یکی از راه‌های کاهش انحرافات و جرائم اجتماعی را الگوهای معماری و شهرسازی می‌دانند و معتقدند که با پیشگیری اجتماعی از طریق مداخله در ساخت‌و‌سازهای اماکن و محیط‌های عمومی و اجتماعی، می‌توان انحرافات را کم کرد.
به همین جهت است که در معماری و نظام شهرسازی، بایستی پیوست‌های فرهنگی رعایت شود .
حرکت در مسیر «معماری و شهرسازی اسلامی– ایرانی» به عنوان یکی از راهبردهای اساسی سبک زندگی، نیاز به عزم جدی‌تری دارد که به هم‌افزایی همه نیاز است. چرا که تصویر هر روز شهر‌ها، الگوی زندگی را می‌سازد.
*منبع:روزنامه مردم سالاری،1396،9،20
**گروه اطلاع رسانی**1893**9131**انتشاردهنده: شهربانو جمعه